Brodawczak w jamie ustnej – na podniebieniu, dziąśle i języku
Barbara Chmielewska

Brodawczak w jamie ustnej – na podniebieniu, dziąśle i języku

Brodawczak płaskonabłonkowy to łagodna zmiana nowotworowa występująca w jamie ustnej. Może rozwijać się na podniebieniu, dziąśle, na języku. Zwykle jest to wyczuwalna językiem grudka. Leczenie jest chirurgiczne i polega na wycięciu zmiany. Przyczyną jest zakażenie wirusem HPV, stąd niezwykle ważne jest zapobieganie w postaci ograniczenia narażenia na kontakt z wirusem.  

Czym jest brodawczak płaskonabłonkowy?

Brodawczak płaskonabłonkowy (squamous cell papillona) to łagodna zmiana kliniczna występujaca w jamie ustnej. W przypadku występowania mnogich zmian na dużej powierzchni błony śluzowej mówimy o brodawczakowatości (papillomatosis).

Obecność brodawczaka płaskonabłonkowego związana jest z infekcją wirusem HPV (wirus brodawczaka ludzkiego, human papillomavirus). W ponad 50 proc. przypadków w zmianach tego typu wykrywano wisusy HPV 6 i HPV 11, oba należące do grupy o niskim ryzyku onkogennym (obok typów 1, 2, 42, 43, 44). W ostatnim czasie odnotowuje się wzrost zakażeń HPV w obrębie jamy ustnej, a brodawczak płaskonabłonkowy jest najczęstszym nowotworem łagodnym (niezłośliwym) tego regionu.
Część autorów bierze pod uwagę również czynnik urazowy w etiologii powstawania tego typu zmian.

Czy wirus może wywołać raka?

Wirus brodawczak ludzkiego wykazuje powinowactwo do komórek nabłonka skóry i błon śluzowych. Istnieje ponad 200 typów wirusa HPV. Niektóre z nich mają zdolność do transformacji nowotworowej komórek, dlatego dzielimy je na wysoko i nisko onkogenne.
Infekcja HPV w obrębie jamy ustnej może mieć:

  • przebieg bezobjawowy,
  • prowadzić do powstawania łagodnych zmian klinicznych,
  • prowadzić  do transformacji nowotworowej.

Zakażenie nisko onkogennymi typami wirusa (głównie HPV 6 i 11) prowadzi do powstania łagodnych zmian klinicznych, np brodawczaka płaskonabłonkowego, brodawek czy kłykcin kończystych.

Przetrwałe zakażenie typami wysoko onkogennymi (najczęściej HPV 16 i 18) może prowadzić do powstania raka płaskonabłonkowego jamy ustnej (raki płaskonabłonkcwe stanowią 90 proc. wszystkich nowotworów złośliwych jamy ustnej). Jednak sama obecność wirusa nie oznacza zapoczątkowania procesu nowotworowego. Większość infekcji HPV zostaje nabyta w ciągu pierwszych lat od inicjacji seksualnej. Od czasu zakażenia do wystąpienia objawów mija od miesiąca do 2 lat. Jednak w większości przypadków układ immunologiczny eliminuje w tym czasie wirusa. Przetrwałe zakażenie wysoko onkogennym typem może prowadzić do transformacji nowotworowej.

Powiązane produkty

Jak można się zarazić?

Zakażenia HPV należą do najczęstszych infekcji przenoszonych drogą płciową. Odnotowuje się ciągły wzrost częstości infekcji HPV. Według szacunków ponad 90 proc. mężczyzn i ponad 80 proc. kobiet będzie zakażonych w ciągu życia przynajmniej jednym typem wirusa HPV.

Wirus może być również przenoszony z matki na dziecko: poprzez łożysko, w czasie porodu, w czasie karmienia piersią (możliwe jest występowanie wirusa w mleku karmiących matek, nie zaleca się jednak ograniczenia karmienia piersią). Zdarza się także autozakażenie (np. u osób z brodawkami skórnymi możliwe jest przeniesienie infekcji do jamy ustnej) oraz zakażenie poprzez kontakt z zainfekowanymi instrumentami medycznymi.

Warto wspomnieć, że należy rozróżniać brodawki zwykłe od brodawczaka płaskonabłonkowego. Te pierwsze wywoływane są wirusami typu 2, 4, 6, 7, 10 i 40. Mogą występować w całej jamie ustnej. Klinicznie przypominają brodawczaka płaskonabłonkowego i są trudne do rozróżnienia. Do zakażenia może dojść drogą autogenną (samozakażenie) w przypadku występowania brodawek na skórze. O rozpoznaniu decyduje wynik badania histopatologicznego.

Brodawczak jamy ustnej – jak wygląda i gdzie się rozwija?

Najczęściej jest to wyczuwalna przez pacjenta grudka i średnicy poniżej 1 cm. Bywa, że jest to zmiana egzofityczna (wygląd kalafiorowaty, grzybiasty). Może być osadzona na szypule, jest koloru bladoróżowego lub szarobiałego. Stwierdza się gładką lub palczastą powierzchnię. Zmiana jest dobrze odgraniczona od podłoża. Brodawczak płaskonablonkowy w jamie ustnej może być usytuowany na:

  • podniebieniu miękkim,
  • języczku,
  • podniebieniu twardym,
  • dziąśle,
  • języku lub pod językiem,
  • na wardze,
  • na policzku.
  • Brodawczak płaskonabłonkowy a brodawka zwykła

Jak leczyć brodawczaka w jamie ustnej?

Zmiany łagodne, do których zalicza się brodawczak płaskonabłonkowy, usuwa się chirurgicznie. Można posłużyć się tradycyjnie skalpelem lub użyć noża elektrycznego czy  lasera. Ten ostatni  zapewnia większy komfort zabiegu i mniejszy ból pooperacyjny. Materiał tkankowy odsyłany  jest do badania histopatologicznego celem weryfikacji wstępnego rozpoznania.

Jak zapobiegać?

Profilaktykę zakażeń HPV dzielimy na pierwotną, do której zalicza się m.in. stosowanie prezerwatyw i szczepienia ochronne oraz profilaktykę wtórna, polegająca na usunięciu zmian wywołanych przez wirusy wraz z marginesem tkanek. Szczepienia rekomendowane są dla dziewcząt i młodych kobiet oraz chłopców i młodych mężczyzn. Obecnie dostępne są 3 rodzaje szczepionek: 2-walentna (przeciw typom 16 i 18)  4-walentna (przeciw typom 6, 11, 16, 18) i 9-walentna (przeciw typom 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58). W krajach, w których wprowadzono szczepienia odnotowywany jest 90% spadek infekcji typami 6, 11, 16 i 18 wirusa.

  1.     Szymczak-Paluch M, Kłosek S: Brodawczak na błonie śluzowej dziąsła u dziecka. Stomatologia po Dyplomie, 03, 22
  2.     Radzki D, Bajduk K, Burzyńska M, Lisai A, Machut K, Pańszczyk A, Bochniak M, Kusiak A: Rola brodawczaka ludzkiego w patologii jamy ustnej  przegląd piśmiennictwa. Dental Forum 1/2018
  3.     Falfasińska K, Dziadek H: Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) w jamie ustnej  diagnostyka, leczenie i potencjał onkogenny wirusa. Stomatologia po Dyplomie, 03, 22
  4.     Starzyńska A, Rabin K, Gulczyński J, Burkiewicz-Sakowicz M, Sejda A: HPV-pozytywny rak jamy ustnej - etiologia i czynniki ryzyka. Journals Viamedica.
  5.     Świder K, Matys J, Flieger R: Brodawczak płaskonabłonkowy podniebienia miękkiego - leczenie chirurgiczne przy użyciu lasera diodowego. Opis przypadku. Stomatologia news.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij