Nerwica żołądka – przyczyny, objawy, leczenie

Zaburzenia somatyzacyjne to niejednorodna grupa zaburzeń, do których zaliczamy m.in nerwicę żołądka. Ich główną cechą są skargi zgłaszane przez pacjentów na objawy somatyczne (bóle brzucha, skurcze, zaparcia, biegunki, wymioty) przy braku występowania jakichkolwiek nieprawidłowości w badaniach. Warto zaznaczyć, że objawy te nie są wytwarzane celowo – co odróżnia je od symulacji. Nieleczona nerwica żołądka może trwać latami i negatywnie wpływać na komfort życia chorego, dlatego warto dowiedzieć się o jej przyczynach, objawach i sposobach leczenia.

Nerwica żołądka – co to takiego?

Skurcze, ściskanie i bóle brzucha związane z sytuacjami stresowymi potocznie określamy terminem „nerwica żołądka”. Nerwica żołądka należy do grupy zaburzeń autonomicznych występujących pod postacią somatyczną. Dolegliwości zgłaszane przez pacjenta związane są głównie z układami kontrolowanymi przez autonomiczny układ nerwowy np. układ sercowo-naczyniowy czy pokarmowy. Zwykle stres stanowi czynnik spustowy dla wystąpienia tych dolegliwości i odgrywa również rolę w ich utrzymywaniu się.

Co powoduje nerwicę żołądka i jak się ona objawia?

Nerwicę żołądka cechuje zmienność i niejednoznaczność objawów. Chorzy często zgłaszają uczucie ssania w żołądku, wzdęcia lub uczucie pełności po jedzeniu. Obecne mogą być biegunka, zaparcia, bolesne skurcze . Nierzadko występują również odbijanie, nudności, uczucie przeszkody w przełyku. Dolegliwości te mają zwykle przewlekły charakter.

Nerwica żołądka – diagnostyka i leczenie

Bóle brzucha jest sygnałem ostrzegawczym dla naszego organizmu. Może wskazywać na uszkodzenie narządów, zaburzenia metaboliczne lub choroby czynnościowe, dlatego nie należy go bagatelizować.

Ze względu na czas trwania dolegliwości wyróżniamy ostry i przewlekły ból brzucha. Ból ostry pojawia się nagle lub narasta w ciągu kilku godzin/dni, zwykle jest objawem choroby, która może być niebezpieczna dla naszego zdrowia i wymaga pilnej diagnostyki. Najczęstsze choroby jamy brzusznej będące przyczyną ostrych dolegliwości bólowych to: zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie żołądka lub jelit, ostre zapalenie trzustki itp.

Przewlekły ból brzucha trwa tygodniami, miesiącami, a nawet latami. Może być stały, o zmiennym natężeniu bądź pojawiać się okresowo. Przyczynami mogą być: nietolerancje pokarmowe, zespół jelita drażliwego, refluks i zapalenie błony śluzowej żołądka, nowotwory przewodu pokarmowego, nieinfekcyjne zapalenia jelit (choroba Leśniowskiego i Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), pasożyty.

Diagnostyka bólów brzucha rozpoczyna się od zebrania szczegółowego wywiadu przez lekarza. Konieczne jest określenie lokalizacji, czasu trwania bólu, objawów towarzyszących (spadek masy ciała, wymioty, gorączka, obecność krwi w kale). Pomocna może być informacja dotycząca wszystkich chorób pacjenta, stosowanych leków i używek, przebytych zabiegów operacyjnych.

Podczas badania przedmiotowego lekarz ocenia ogólny wygląd pacjenta, parametry życiowe, kolor skóry oraz obecność nieprawidłowości tj. blizny, przepukliny, powiększenie obwodu brzucha, bolesność palpacyjna itp.

W zależności od wyników badania przedmiotowego i podmiotowego lekarz może zlecić dodatkowe badania, jak badania laboratoryjne krwi, USG jamy brzusznej, ewentualnie badania endoskopowe (gastroskopia i kolonoskopia).

Kolejnym krokiem jest wizyta u psychologa i psychiatry. Leczenie pacjentów z zaburzeniami somatyzacyjnymi pod postacią nerwicy żołądka jest złożone i powinno obejmować zarówno terapię, psychoedukację oraz farmakoterapię.

Nerwica żołądka – domowe sposoby

Ponieważ nerwica żołądka zwykle rozwija się na podłożu zaburzeń lękowych czy depresji, nauka technik relaksacyjnych powinna być dodatkową metodą wspierającą psychoterapię i leczenie farmakologiczne.

Nie bez znaczenia jest również zadbanie o odpowiednie odżywianie. Niektóre produkty spożywcze zaostrzają występujące dolegliwości gastryczne (zgaga, odbijanie, uczucie pełności po posiłku), dlatego warto je ograniczyć lub całkowicie z nich zrezygnować. Należą do nich potrawy pikantne, ciężkostrawne, smażone, wędliny o wysokim stopniu przetworzenia, tłusty nabiał, produkty czekoladowe i słodycze.

Wskazane jest regularne przyjmowanie posiłków o małej objętości, unikanie pośpiechu podczas jedzenia. Konieczne jest zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu. Najlepsza będzie zwykła niegazowana woda pita regularnie małymi łykami w ciągu dnia. Pomocne okazać się mogą ziołowe herbatki z rumianku, kopru włoskiego czy melisy.