kobieta z bólem brzucha
Paulina Brożek

Nerwica żołądka – przyczyny, objawy, leczenie

Nerwica żołądka to schorzenie, które stwarza duży dyskomfort. Objawia się bólem brzucha, odbijaniem, wzdęciami czy uczuciem ssania w żołądku. Głównym czynnikiem zaburzenia jest stres, który dodatkowo nasila wspomniane dolegliwości. Jak sobie radzić z nerwicą żołądka?

Zaburzenia somatyzacyjne to niejednorodna grupa zaburzeń, do których zaliczamy m.in nerwicę żołądka. Ich główną cechą są skargi zgłaszane przez pacjentów na objawy somatyczne (bóle brzucha, skurcze, zaparcia, biegunki, wymioty) przy braku występowania jakichkolwiek nieprawidłowości w badaniach. Warto zaznaczyć, że objawy te nie są wytwarzane celowo – co odróżnia je od symulacji. Nieleczona nerwica żołądka może trwać latami i negatywnie wpływać na komfort życia chorego, dlatego warto dowiedzieć się o jej przyczynach, objawach i sposobach leczenia.

Nerwica żołądka – co to takiego?

Skurcze, ściskanie i bóle brzucha związane z sytuacjami stresowymi potocznie określamy terminem „nerwica żołądka”. Nerwica żołądka należy do grupy zaburzeń autonomicznych występujących pod postacią somatyczną. Dolegliwości zgłaszane przez pacjenta związane są głównie z układami kontrolowanymi przez autonomiczny układ nerwowy np. układ sercowo-naczyniowy czy pokarmowy. Zwykle stres stanowi czynnik spustowy dla wystąpienia tych dolegliwości i odgrywa również rolę w ich utrzymywaniu się.

Dane medyczne pokazują, że zaburzenia pod postacią somatyczną często współistnieją z innymi zaburzeniami psychicznymi, głównie z lękiem i depresją. Szacuje się że ok. 10–15% osób zgłaszających się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej cierpi z powodu tych zaburzeń. Nieznacznie częściej występują one u kobiet.

Co powoduje nerwicę żołądka i jak się ona objawia?

Nerwicę żołądka cechuje zmienność i niejednoznaczność objawów. Chorzy często zgłaszają uczucie ssania w żołądku, wzdęcia lub uczucie pełności po jedzeniu. Obecne mogą być biegunka, zaparcia, bolesne skurcze . Nierzadko występują również odbijanie, nudności, uczucie przeszkody w przełyku. Dolegliwości te mają zwykle przewlekły charakter.

Powyższe objawy nasilają się pod wpływem stresu i mają niekorzystny wpływ na wykonywaną pracę i życie osobiste chorego.

Powiązane produkty

Nerwica żołądka – diagnostyka i leczenie

Bóle brzucha jest sygnałem ostrzegawczym dla naszego organizmu. Może wskazywać na uszkodzenie narządów, zaburzenia metaboliczne lub choroby czynnościowe, dlatego nie należy go bagatelizować.

Ze względu na czas trwania dolegliwości wyróżniamy ostry i przewlekły ból brzucha. Ból ostry pojawia się nagle lub narasta w ciągu kilku godzin/dni, zwykle jest objawem choroby, która może być niebezpieczna dla naszego zdrowia i wymaga pilnej diagnostyki. Najczęstsze choroby jamy brzusznej będące przyczyną ostrych dolegliwości bólowych to: zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie żołądka lub jelit, ostre zapalenie trzustki itp.

Przewlekły ból brzucha trwa tygodniami, miesiącami, a nawet latami. Może być stały, o zmiennym natężeniu bądź pojawiać się okresowo. Przyczynami mogą być: nietolerancje pokarmowe, zespół jelita drażliwego, refluks i zapalenie błony śluzowej żołądka, nowotwory przewodu pokarmowego, nieinfekcyjne zapalenia jelit (choroba Leśniowskiego i Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), pasożyty.

Diagnostyka bólów brzucha rozpoczyna się od zebrania szczegółowego wywiadu przez lekarza. Konieczne jest określenie lokalizacji, czasu trwania bólu, objawów towarzyszących (spadek masy ciała, wymioty, gorączka, obecność krwi w kale). Pomocna może być informacja dotycząca wszystkich chorób pacjenta, stosowanych leków i używek, przebytych zabiegów operacyjnych.

Podczas badania przedmiotowego lekarz ocenia ogólny wygląd pacjenta, parametry życiowe, kolor skóry oraz obecność nieprawidłowości tj. blizny, przepukliny, powiększenie obwodu brzucha, bolesność palpacyjna itp.

W zależności od wyników badania przedmiotowego i podmiotowego lekarz może zlecić dodatkowe badania, jak badania laboratoryjne krwi, USG jamy brzusznej, ewentualnie badania endoskopowe (gastroskopia i kolonoskopia).

Postawienie rozpoznania nerwicy żołądka możliwe jest po wykluczeniu chorób organicznych odpowiedzialnych za występujące u pacjenta objawy oraz rozpoznanie emocjonalnego podłoża zaburzeń.

Kolejnym krokiem jest wizyta u psychologa i psychiatry. Leczenie pacjentów z zaburzeniami somatyzacyjnymi pod postacią nerwicy żołądka jest złożone i powinno obejmować zarówno terapię, psychoedukację oraz farmakoterapię.

Dane z przeprowadzonych badań wskazują skuteczność psychoterapii, w szczególności terapii poznawczo-behawioralnej z jednoczesnym stosowaniem leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).

Nerwica żołądka – domowe sposoby

Ponieważ nerwica żołądka zwykle rozwija się na podłożu zaburzeń lękowych czy depresji, nauka technik relaksacyjnych powinna być dodatkową metodą wspierającą psychoterapię i leczenie farmakologiczne.

Stosowanie technik relaksacji pozwala wyciszyć się po ciężkim dniu, zmniejsza lęk i napięcie, poprawia jakość snu i pomaga wzmocnić kontrolę nad stresem. Większość z nich można nauczyć się samodzielnie i stosować w domu lub pracy. Podobne korzyści możemy odnieść z regularnej aktywności fizycznej.

Nie bez znaczenia jest również zadbanie o odpowiednie odżywianie. Niektóre produkty spożywcze zaostrzają występujące dolegliwości gastryczne (zgaga, odbijanie, uczucie pełności po posiłku), dlatego warto je ograniczyć lub całkowicie z nich zrezygnować. Należą do nich potrawy pikantne, ciężkostrawne, smażone, wędliny o wysokim stopniu przetworzenia, tłusty nabiał, produkty czekoladowe i słodycze.

Osoby z nerwicą żołądka powinny unikać produktów powodujących wzdęcia i nadmierne gazy (fasola, groch, bób, por, brukselka, kalafior, kapusta, cebula, jaja, sery pleśniowe). Alkohol, napoje gazowane, mocna kawa i herbata również mogą nasilać dolegliwości.
Sprawdź na DOZ.pl: Leki na wzdęcia.

Wskazane jest regularne przyjmowanie posiłków o małej objętości, unikanie pośpiechu podczas jedzenia. Konieczne jest zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu. Najlepsza będzie zwykła niegazowana woda pita regularnie małymi łykami w ciągu dnia. Pomocne okazać się mogą ziołowe herbatki z rumianku, kopru włoskiego czy melisy.

  1. G. Berrios, The History of Mental Symptom, Cambridge University Press, Cambridge 1996.
  2. H.Ey, Manuel de Psychiatrie, Masson, Paris 1965.
  3. Z. J. Lipowsk, Somatization: the concept and its clinical applications, American Journal of Psychiatry, nr 145 1988.
  4. J. Wciórka, Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR, Wydawnictwo Elsevier, Amsterdam 2008.
  5. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 5th ed. American Psychiatric Association.
  6. T. B. Ustun, N. Sartorius, Mental illness in General Health Care: An Interantional Study, Wiley, Chichester, UK 1995.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% więcej przypadków rzeżączki

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna – choć często niedostatecznie rozpoznawana – infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe i jest wywoływana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, zaczerwienieniem, świądem czy bólem, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli infekcja nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl