kobieta z bólem brzucha
Paulina Brożek

Nerwica żołądka – przyczyny, objawy, leczenie

Nerwica żołądka to schorzenie, które stwarza duży dyskomfort. Objawia się bólem brzucha, odbijaniem, wzdęciami czy uczuciem ssania w żołądku. Głównym czynnikiem zaburzenia jest stres, który dodatkowo nasila wspomniane dolegliwości. Jak sobie radzić z nerwicą żołądka?

Zaburzenia somatyzacyjne to niejednorodna grupa zaburzeń, do których zaliczamy m.in nerwicę żołądka. Ich główną cechą są skargi zgłaszane przez pacjentów na objawy somatyczne (bóle brzucha, skurcze, zaparcia, biegunki, wymioty) przy braku występowania jakichkolwiek nieprawidłowości w badaniach. Warto zaznaczyć, że objawy te nie są wytwarzane celowo – co odróżnia je od symulacji. Nieleczona nerwica żołądka może trwać latami i negatywnie wpływać na komfort życia chorego, dlatego warto dowiedzieć się o jej przyczynach, objawach i sposobach leczenia.

Nerwica żołądka – co to takiego?

Skurcze, ściskanie i bóle brzucha związane z sytuacjami stresowymi potocznie określamy terminem „nerwica żołądka”. Nerwica żołądka należy do grupy zaburzeń autonomicznych występujących pod postacią somatyczną. Dolegliwości zgłaszane przez pacjenta związane są głównie z układami kontrolowanymi przez autonomiczny układ nerwowy np. układ sercowo-naczyniowy czy pokarmowy. Zwykle stres stanowi czynnik spustowy dla wystąpienia tych dolegliwości i odgrywa również rolę w ich utrzymywaniu się.

Dane medyczne pokazują, że zaburzenia pod postacią somatyczną często współistnieją z innymi zaburzeniami psychicznymi, głównie z lękiem i depresją. Szacuje się że ok. 10–15% osób zgłaszających się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej cierpi z powodu tych zaburzeń. Nieznacznie częściej występują one u kobiet.

Co powoduje nerwicę żołądka i jak się ona objawia?

Nerwicę żołądka cechuje zmienność i niejednoznaczność objawów. Chorzy często zgłaszają uczucie ssania w żołądku, wzdęcia lub uczucie pełności po jedzeniu. Obecne mogą być biegunka, zaparcia, bolesne skurcze . Nierzadko występują również odbijanie, nudności, uczucie przeszkody w przełyku. Dolegliwości te mają zwykle przewlekły charakter.

Powyższe objawy nasilają się pod wpływem stresu i mają niekorzystny wpływ na wykonywaną pracę i życie osobiste chorego.

Powiązane produkty

Nerwica żołądka – diagnostyka i leczenie

Bóle brzucha jest sygnałem ostrzegawczym dla naszego organizmu. Może wskazywać na uszkodzenie narządów, zaburzenia metaboliczne lub choroby czynnościowe, dlatego nie należy go bagatelizować.

Ze względu na czas trwania dolegliwości wyróżniamy ostry i przewlekły ból brzucha. Ból ostry pojawia się nagle lub narasta w ciągu kilku godzin/dni, zwykle jest objawem choroby, która może być niebezpieczna dla naszego zdrowia i wymaga pilnej diagnostyki. Najczęstsze choroby jamy brzusznej będące przyczyną ostrych dolegliwości bólowych to: zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie żołądka lub jelit, ostre zapalenie trzustki itp.

Przewlekły ból brzucha trwa tygodniami, miesiącami, a nawet latami. Może być stały, o zmiennym natężeniu bądź pojawiać się okresowo. Przyczynami mogą być: nietolerancje pokarmowe, zespół jelita drażliwego, refluks i zapalenie błony śluzowej żołądka, nowotwory przewodu pokarmowego, nieinfekcyjne zapalenia jelit (choroba Leśniowskiego i Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), pasożyty.

Diagnostyka bólów brzucha rozpoczyna się od zebrania szczegółowego wywiadu przez lekarza. Konieczne jest określenie lokalizacji, czasu trwania bólu, objawów towarzyszących (spadek masy ciała, wymioty, gorączka, obecność krwi w kale). Pomocna może być informacja dotycząca wszystkich chorób pacjenta, stosowanych leków i używek, przebytych zabiegów operacyjnych.

Podczas badania przedmiotowego lekarz ocenia ogólny wygląd pacjenta, parametry życiowe, kolor skóry oraz obecność nieprawidłowości tj. blizny, przepukliny, powiększenie obwodu brzucha, bolesność palpacyjna itp.

W zależności od wyników badania przedmiotowego i podmiotowego lekarz może zlecić dodatkowe badania, jak badania laboratoryjne krwi, USG jamy brzusznej, ewentualnie badania endoskopowe (gastroskopia i kolonoskopia).

Postawienie rozpoznania nerwicy żołądka możliwe jest po wykluczeniu chorób organicznych odpowiedzialnych za występujące u pacjenta objawy oraz rozpoznanie emocjonalnego podłoża zaburzeń.

Kolejnym krokiem jest wizyta u psychologa i psychiatry. Leczenie pacjentów z zaburzeniami somatyzacyjnymi pod postacią nerwicy żołądka jest złożone i powinno obejmować zarówno terapię, psychoedukację oraz farmakoterapię.

Dane z przeprowadzonych badań wskazują skuteczność psychoterapii, w szczególności terapii poznawczo-behawioralnej z jednoczesnym stosowaniem leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).

Nerwica żołądka – domowe sposoby

Ponieważ nerwica żołądka zwykle rozwija się na podłożu zaburzeń lękowych czy depresji, nauka technik relaksacyjnych powinna być dodatkową metodą wspierającą psychoterapię i leczenie farmakologiczne.

Stosowanie technik relaksacji pozwala wyciszyć się po ciężkim dniu, zmniejsza lęk i napięcie, poprawia jakość snu i pomaga wzmocnić kontrolę nad stresem. Większość z nich można nauczyć się samodzielnie i stosować w domu lub pracy. Podobne korzyści możemy odnieść z regularnej aktywności fizycznej.

Nie bez znaczenia jest również zadbanie o odpowiednie odżywianie. Niektóre produkty spożywcze zaostrzają występujące dolegliwości gastryczne (zgaga, odbijanie, uczucie pełności po posiłku), dlatego warto je ograniczyć lub całkowicie z nich zrezygnować. Należą do nich potrawy pikantne, ciężkostrawne, smażone, wędliny o wysokim stopniu przetworzenia, tłusty nabiał, produkty czekoladowe i słodycze.

Osoby z nerwicą żołądka powinny unikać produktów powodujących wzdęcia i nadmierne gazy (fasola, groch, bób, por, brukselka, kalafior, kapusta, cebula, jaja, sery pleśniowe). Alkohol, napoje gazowane, mocna kawa i herbata również mogą nasilać dolegliwości.
Sprawdź na DOZ.pl: Leki na wzdęcia.

Wskazane jest regularne przyjmowanie posiłków o małej objętości, unikanie pośpiechu podczas jedzenia. Konieczne jest zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu. Najlepsza będzie zwykła niegazowana woda pita regularnie małymi łykami w ciągu dnia. Pomocne okazać się mogą ziołowe herbatki z rumianku, kopru włoskiego czy melisy.

  1. G. Berrios, The History of Mental Symptom, Cambridge University Press, Cambridge 1996.
  2. H.Ey, Manuel de Psychiatrie, Masson, Paris 1965.
  3. Z. J. Lipowsk, Somatization: the concept and its clinical applications, American Journal of Psychiatry, nr 145 1988.
  4. J. Wciórka, Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR, Wydawnictwo Elsevier, Amsterdam 2008.
  5. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 5th ed. American Psychiatric Association.
  6. T. B. Ustun, N. Sartorius, Mental illness in General Health Care: An Interantional Study, Wiley, Chichester, UK 1995.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pneumokoki – czym są i jakie choroby wywołują? Jak chronić się przed pneumokokami?

    Streptococcus pneumoniae (pneumokoki, dwoinki zapalenia płuc) to bakterie, które osiedlają się w nosie oraz gardle i powodują groźne choroby. Zakażenia pneumokokowe dotyczą głównie małych dzieci oraz seniorów. Wśród grup ryzyka wymienia się również osoby z zaburzeniami odporności oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe. W jaki sposób można zarazić się pneumokokami? Jak się przed nimi chronić? Podpowiadamy.

  • Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

    Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

  • Zanik wieloukładowy (MSA) – przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie

    21 maja 2024 roku w wieku 71 lat po kilkuletniej walce z chorobą zmarł wybitny polski kompozytor Jan A. P. Kaczmarek. Muzyk zmagał się z nieuleczalnym, postępującym schorzeniem neurodegeneracyjnym – zanikiem wieloukładowym (MSA). Choroba ta prowadzi do uszkodzenia struktur mózgu, a objawy przypominają symptomy choroby Parkinsona. Dowiedz się więcej na temat przyczyn, objawów i sposobów leczenia MSA.

  • Pompa insulinowa – wskazania, działanie, refundacja

    Pompy insulinowe umożliwiają lepszą kontrolę cukrzycy, a tym samym poprawiają jakość życia osób wymagających insulinoterapii. Te niewielkich rozmiarów urządzenia naśladują działanie trzustki i eliminują konieczność wykonywania regularnych wstrzyknięć insuliny. Wyjaśniamy, jak działają pompy insulinowe i jakim grupom pacjentów zaleca się korzystanie z nich. Opisujemy również, komu przysługują z refundacją.

  • Grypa i RSV – szczepionka, podobieństwa i różnice

    Grypa i RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) to dwie powszechne choroby wirusowe, które mają znaczący wpływ na zdrowie publiczne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Obie mogą prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u osób starszych, niemowląt oraz osób z osłabionym układem odpornościowym. W tym artykule przyjrzymy się bliżej podobieństwom i różnicom między grypą a RSV, ze szczególnym uwzględnieniem dostępnych szczepień.

  • Sensor do pomiaru cukru – monitorowanie glikemii. Działanie, refundacja systemu ciągłego CGM

    Cukrzyca jest jedną z najczęstszych chorób cywilizacyjnych, na którą w Polsce choruje ponad 3 mln osób, z czego około 25% nie jest tego świadomych. W leczeniu tego schorzenia oraz w zapobieganiu występowania powikłań narządowych niezwykle istotne jest utrzymywanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Dzięki nowoczesnym technologiom w postaci systemów do ciągłego monitorowania glikemii mamy szansę na lepszą kontrolę choroby, a co za tym idzie – na opóźnienie rozwoju powikłań narządowych cukrzycy. Niestety należy pamiętać, że sensory są stosunkowo drogie, a ich zakup podlega refundacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia jedynie w konkretnych wskazaniach.

  • Refundacja dla cukrzyków – zasady refundacji w diabetologii

    Od stycznia 2024 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Zdrowia wprowadzające w życie zmiany w refundacji wyrobów medycznych przeznaczonych dla pacjentów chorujących na cukrzycę. Wyjaśniamy zasady odpłatności systemów do ciągłego monitorowania glikemii, pomp insulinowych, pojemników na insulinę oraz zestawów infuzyjnych.

  • Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

    Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl