kobieta dotyka bolącej głowy
Arkadiusz Dąbek

Jak rozpoznać nagły stan neurologiczny?

Udar mózgu, padaczka lub zwykły uraz głowy mogą stać za objawami, które wliczamy w nagły stan neurologiczny. Należy wiedzieć, że dochodzi wówczas np. do utraty przytomności, zaburzeń świadomości, niedowładu kończyn, drgawek ogarniających ciało lub zaburzeń mowy.

Nagły stan neurologiczny – czym jest? Na jakie objawy należy zwrócić uwagę?

W serwisie Nauka w Polsce opublikowano relację z wystąpienia poświęconego przywołanemu tematowi. Z tekstu dowiemy się, jak problem ujął prof. Adam Kobayashi podczas konferencji dziennikarskiej w trakcie wydarzeń naukowych zatytułowanych „Neurologia 2022”. Już w pierwszych słowach naukowiec podkreśla wagę zagadnienia.

Nagły stan neurologiczny wymaga natychmiastowej reakcji. Zagrożenie jest poważne, od udzielonej pomocy bowiem zależy zdrowie lub nawet życie człowieka.

Na jakie objawy zatem należy zwracać uwagę? Utrata przytomności jest oczywistym sygnałem alarmowym, na który reagujemy bezzwłocznym wezwaniem pomocy medycznej. Występują jednak bardziej subtelne symptomy, nie tak samo jednoznaczne w interpretacji. Niepokój bowiem powinna budzić częściowa utrata świadomości, np. dezorientacja i utrudniony kontakt (tzw. splątanie). Ponadto zwracajmy uwagę na porażenie kończyn lub konwulsje. Jeszcze inne objawy to zaburzenia percepcyjne, np. kłopoty z wizją lub zachowaniem równowagi, także z wydobywaniem z siebie mowy. Całkiem powszechne bóle i zawroty głowy również mogą zwiastować nagły stan neurologiczny.

Profesor Kobayashi uczula na objawy, gdyż choroba może rozwijać się dyskretnie. Łatwo  zignorować, wydawać by się mogło, błahe zjawiska, np. drżenie nogi, podwojoną wizję, niedowład któregoś z placów. Tymczasem takie objawy niekiedy ujawniają to, że w mózgu mają miejsce szkodliwe procesy.

Możliwe przyczyny nagłego stanu neurologicznego

Co zatem może powodować takie reakcje organizmu? Na przykład wspomniane splątanie może znajdować swój początek w niewydolności krążenia, infekcji lub zatruciu, metabolicznych konsekwencjach cukrzycy, uszkodzonych nerkach bądź wątrobie. Jak widać jest mrowie przyczyn, co sprawia trudności w pełnym rozumieniu splątania.

Dla porównania specjalista przywołuje przypadek utraty przytomności, gdyż w tej okoliczności zawsze odnosimy problem do zjawisk neurologicznych. Przytomność tracimy w wyniku urazów głowy, udarów mózgu, padaczki, zaburzeń metabolicznych, zatrucia (najczęściej alkoholem), a także na skutek utrudnionego oddychania lub zaburzeń układu krążenia oraz infekcji, która może atakować np. ośrodkowy układ nerwowy.

Pomimo że utrata przytomności jednoznacznie ujawnia przypadek neurologiczny, pozostaje kwestia ustalenia przyczyny w obliczu niemożności przeprowadzenia wywiadu z poszkodowanym. Ten problem ma znaczenie, gdyż określone źródła choroby wymagają głębszego rozeznania. Na przykład uraz głowy należy badać pod kątem, jakiego jest rodzaju, jak bardzo jest rozległy, co w związku z nim zostało uszkodzone. W przypadku osoby nieprzytomnej początkowo bada się zapach z ust oraz oddech (tor i częstość). Oprócz tego analizie podlega temperatura ciała, ciśnienie krwi i ciśnienie wewnątrzczaszkowe. Na dalszym etapie osobę czekają badania specjalistyczne.

Sprawdź na DOZ.pl: Apteczki pierwszej pomocy.

Co trzeba wiedzieć o udarze?

Ostry zawał serca oraz udar mózgu również są przyczynami utraty przytomności. Neurolog komentuje, że udar mózgu objawia się zaburzeniem mowy, opadnięciem kącika ust, niedowładzie połowicznym, niedoczulicy połowicznej, zbaczaniem gałek ocznych, niedowidzeniem połowicznym oraz tzw. objawem Babińskiego. Ten ostatni to odruch skórny. Polega na zgięciu grzbietowym palucha lub na skurczeniu innych palców z powodu drażnienia zewnętrznej krawędzi podeszwy stopy. W przypadku noworodków występuje odwrotny odruch – naprężenie i prostowanie. Dorosły zaś podkula palce.

Udar mózgu w 80% przypadków powodowany jest udarem niedokrwiennym, gdy na skutek niedrożności naczyń krew przestaje dopływać do niektórych fragmentów mózgu. W pozostałych przypadkach dochodzi do krwotoku śródmózgowego lub krwotoku podpajęczynówkowego.

Natomiast w przypadku krwotoku podpajęczynówkowego występują bardzo silne bóle głowy, nudności połączone z wymiotami oraz zaburzenia świadomości. W obliczu tego problemu kluczowym jest natychmiastowe wezwanie pomocy, które zasadniczo wpłynie na rokowania chorego. Profesor Kobayashi w omówieniu owej kwestii powołuje się na dane, według których nieleczony lub leczony nie w porę krwotok podpajęczynówkowy sięga śmiertelności rzędu 50%. Tymczasem podjęcie w czas odpowiedniej reakcji obniża ryzyko zgonu do 20%.

Padaczka niedrgawkowa

Neurolog także zabrał głos w kwestii padaczki. Według wyjaśnień specjalisty, o tzw. stanie padaczkowym świadczy napad padaczkowy trwający dłużej niż 30 minut lub kilka następujących po sobie napadów bez odzyskiwania między nimi świadomości. Profesor Kobayashi dodatkowo upomina, że występuje również stan padaczkowy niedrgawkowy. Przyczyną takiego problemu może być źle leczona padaczka lub choroba naczyniowa mózgu, hipoksja (niedotlenienie), ostre zaburzenia metaboliczne, zatrucie bądź infekcje. Ponadto warto wiedzieć, że objawy padaczkowe może wywoływać odstawienie alkoholu czy leków.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Gwałtowny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 1 – Polska pierwsza w Europie

    Polska odnotowuje najszybszy wzrost zachorowań na cukrzycę typu 1 w Europie – alarmują eksperci. Choroba coraz częściej dotyka dzieci bez obciążeń rodzinnych. Specjaliści podkreślają znaczenie wczesnych badań przesiewowych, które mogą pomóc w wykryciu cukrzycy jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów. Takie inicjatywy ruszyły już m.in. na Podlasiu i w Warszawie.

  • „Moje zdrowie”. Rusza nowy program profilaktyczny

    2 maja ruszył kompleksowy program bezpłatnych badań skierowany do wszystkich osób powyżej 20. roku życia. Jego celem jest wczesne wykrywanie chorób przewlekłych oraz promowanie zdrowego stylu życia poprzez regularne badania profilaktyczne i ocenę stanu zdrowia.

  • Badanie poziomu cholesterolu u 6-latków. Ważne zmiany w bilansie zdrowia dzieci

    Ministerstwo Zdrowia 5 maja 2025 roku wprowadziło nowe badanie w bilansie sześciolatka – lipidogram. To badanie przesiewowe ma na celu wczesne wykrycie hipercholesterolemii rodzinnej i pozwala zidentyfikować dzieci zagrożone tą dziedziczną chorobą, która może prowadzić do przedwczesnych chorób sercowo-naczyniowych już w wieku 20 lat.

  • Cukrzyca ciążowa u matki podnosi ryzyko ADHD u dzieci

    Rozregulowanie metaboliczne matki może wpływać na neurorozwój i zachowanie jej potomstwa – mówią naukowcy. Najnowsze wyniki badań wskazują na związek między cukrzycą ciążową a zwiększonym ryzykiem wystąpienia ADHD u dzieci.

  • Nowe normy żywieniowe dla Polaków. Zmiany dotyczą m.in. przyszłych matek

    „Normy żywienia dla populacji Polski” to dokument opracowywany przez ekspertów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego. Jest podstawowym źródłem wiedzy dla dietetyków i innych specjalistów zajmujących się prawidłowym żywieniem. W „Normach żywienia” znajdują się informacje na temat składników odżywczych i ich norm dla poszczególnych grup wiekowych w populacji Polski. Dokument ma szerokie zastosowanie w praktyce, ale stanowi także punkt wyjścia do dalszych badań, przez co zajmuje szczególne miejsce w nauce o żywieniu człowieka.

  • Niedobór witaminy D u noworodków zwiększa ryzyko ADHD, schizofrenii i autyzmu

    Noworodki z niedoborem witaminy D są bardziej narażone na rozwój zaburzeń psychicznych, takich jak ADHD, schizofrenia i autyzm – wykazało badanie przeprowadzone na grupie ponad 70 tys. osób. Jaką rolę odgrywa witamina D w rozwoju prenatalnym? Jakie powinny być normy witaminy D we krwi kobiet w ciąży?

  • Salmonella w mrożonych truskawkach. Pilne ostrzeżenie GIS

    Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) 20 maja 2025 r. wydał ostrzeżenie dotyczące wykrycia bakterii Salmonella spp. w jednej z pięciu próbek mrożonych truskawek, które można było kupić w znanej sieci sklepów. Produkt został wycofany ze sprzedaży. Jego spożycie grozi rozwojem zatrucia pokarmowego.

  • Refundacja leczenia endometriozy od 1 lipca 2025 – przełom w opiece nad pacjentkami

    Już od 1 lipca 2025 roku kobiety w Polsce będą mogły skorzystać z refundowanego, wysokospecjalistycznego leczenia endometriozy. Minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła tę decyzję podczas obrad Sejmu. To pierwszy w Polsce tak kompleksowy krok w kierunku systemowego leczenia tej przewlekłej choroby, która dotyka nawet co trzecią kobietę w wieku rozrodczym.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl