Jak rozpoznać nagły stan neurologiczny?

Nagły stan neurologiczny – czym jest? Na jakie objawy należy zwrócić uwagę?

W serwisie Nauka w Polsce opublikowano relację z wystąpienia poświęconego przywołanemu tematowi. Z tekstu dowiemy się, jak problem ujął prof. Adam Kobayashi podczas konferencji dziennikarskiej w trakcie wydarzeń naukowych zatytułowanych „Neurologia 2022”. Już w pierwszych słowach naukowiec podkreśla wagę zagadnienia.

Na jakie objawy zatem należy zwracać uwagę? Utrata przytomności jest oczywistym sygnałem alarmowym, na który reagujemy bezzwłocznym wezwaniem pomocy medycznej. Występują jednak bardziej subtelne symptomy, nie tak samo jednoznaczne w interpretacji. Niepokój bowiem powinna budzić częściowa utrata świadomości, np. dezorientacja i utrudniony kontakt (tzw. splątanie). Ponadto zwracajmy uwagę na porażenie kończyn lub konwulsje. Jeszcze inne objawy to zaburzenia percepcyjne, np. kłopoty z wizją lub zachowaniem równowagi, także z wydobywaniem z siebie mowy. Całkiem powszechne bóle i zawroty głowy również mogą zwiastować nagły stan neurologiczny.

Możliwe przyczyny nagłego stanu neurologicznego

Co zatem może powodować takie reakcje organizmu? Na przykład wspomniane splątanie może znajdować swój początek w niewydolności krążenia, infekcji lub zatruciu, metabolicznych konsekwencjach cukrzycy, uszkodzonych nerkach bądź wątrobie. Jak widać jest mrowie przyczyn, co sprawia trudności w pełnym rozumieniu splątania.

Pomimo że utrata przytomności jednoznacznie ujawnia przypadek neurologiczny, pozostaje kwestia ustalenia przyczyny w obliczu niemożności przeprowadzenia wywiadu z poszkodowanym. Ten problem ma znaczenie, gdyż określone źródła choroby wymagają głębszego rozeznania. Na przykład uraz głowy należy badać pod kątem, jakiego jest rodzaju, jak bardzo jest rozległy, co w związku z nim zostało uszkodzone. W przypadku osoby nieprzytomnej początkowo bada się zapach z ust oraz oddech (tor i częstość). Oprócz tego analizie podlega temperatura ciała, ciśnienie krwi i ciśnienie wewnątrzczaszkowe. Na dalszym etapie osobę czekają badania specjalistyczne.

Co trzeba wiedzieć o udarze?

Ostry zawał serca oraz udar mózgu również są przyczynami utraty przytomności. Neurolog komentuje, że udar mózgu objawia się zaburzeniem mowy, opadnięciem kącika ust, niedowładzie połowicznym, niedoczulicy połowicznej, zbaczaniem gałek ocznych, niedowidzeniem połowicznym oraz tzw. objawem Babińskiego. Ten ostatni to odruch skórny. Polega na zgięciu grzbietowym palucha lub na skurczeniu innych palców z powodu drażnienia zewnętrznej krawędzi podeszwy stopy. W przypadku noworodków występuje odwrotny odruch – naprężenie i prostowanie. Dorosły zaś podkula palce.

Natomiast w przypadku krwotoku podpajęczynówkowego występują bardzo silne bóle głowy, nudności połączone z wymiotami oraz zaburzenia świadomości. W obliczu tego problemu kluczowym jest natychmiastowe wezwanie pomocy, które zasadniczo wpłynie na rokowania chorego. Profesor Kobayashi w omówieniu owej kwestii powołuje się na dane, według których nieleczony lub leczony nie w porę krwotok podpajęczynówkowy sięga śmiertelności rzędu 50%. Tymczasem podjęcie w czas odpowiedniej reakcji obniża ryzyko zgonu do 20%.

Padaczka niedrgawkowa

Neurolog także zabrał głos w kwestii padaczki. Według wyjaśnień specjalisty, o tzw. stanie padaczkowym świadczy napad padaczkowy trwający dłużej niż 30 minut lub kilka następujących po sobie napadów bez odzyskiwania między nimi świadomości. Profesor Kobayashi dodatkowo upomina, że występuje również stan padaczkowy niedrgawkowy. Przyczyną takiego problemu może być źle leczona padaczka lub choroba naczyniowa mózgu, hipoksja (niedotlenienie), ostre zaburzenia metaboliczne, zatrucie bądź infekcje. Ponadto warto wiedzieć, że objawy padaczkowe może wywoływać odstawienie alkoholu czy leków.