dziecko wpatrujące się w ekran tabletu
Justyna Piekara

Wcześniaki szczególnie narażone na konsekwencje korzystania z urządzeń ekranowych

Czas spędzony przed komputerem, tabletem czy telewizorem nie pozostaje bez znaczenia dla  zdrowia dzieci. Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda donoszą, że te, urodzone jako wcześniaki są najbardziej wrażliwe na negatywne konsekwencje korzystania z urządzeń ekranowych. Jakie mogą być skutki nadmiernej ekspozycji na ich działanie?

Nie więcej niż dwie godziny dziennie na korzystaniu z ekranów

Czas przed ekranem (ang. screen time) jest definiowany jako ilość czasu, którą ktoś spędza przed dowolnym elektronicznym urządzeniem, tj. telewizorem, smartfonem, tabletem, komputerem i konsolą do gier wideo. W trosce o zdrowie najmłodszych, w kwestii użytkowania tych urządzeń, istotne są zrównoważone podejście i kontrola rodzicielska.

Badania pokazują, że czas spędzony przed ekranem ma bezpośredni wpływ na rozwój dziecka, jego zdrowie psychiczne i fizyczne. Oficjalne wytyczne mówią, że dzieci powinny spędzać nie więcej niż dwie godziny dziennie na korzystaniu z ekranów, a te poniżej drugiego roku życia w ogóle. Eksperci odradzają również telewizory lub dostęp do Internetu w sypialniach dziecięcych. Chociaż dostrzegają oni korzyści płynące z mediów, m.in. możliwość nauki i utrzymywanie kontaktów społecznych, to zwracają również uwagę na negatywne skutki zbytniej ekspozycji dzieci na ekrany.

Dzieci urodzone przedwcześnie dotkliwiej odczuwają konsekwencje czasu spędzonego przed ekranem

Przez ponad dekadę neonatolog Susan Hintz, która kieruje Programem Zdrowia Płodu i Ciąży w Lucile Packard Children's Hospital na Uniwersytecie Stanforda, i jej współpracownicy obserwowali dzieci urodzone co najmniej 12 tygodni przed wyznaczonym terminem rozwiązania. Celem ich badań było zrozumienie, w jaki sposób można pomóc wcześniakom w rozwoju po opuszczeniu szpitala.

Praca zespołu z Uniwersytetu Stanforda dowiodła, że ponad dwie godziny spędzane dziennie przed ekranem telewizora albo monitorem komputera przez 6- i 7-letnie dzieci, które urodziły się przedwcześnie, były skorelowane z niższym IQ i różnymi problemami behawioralnymi. Dzieci z telewizorem lub komputerem w sypialni wykazywały objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi i były bardziej impulsywne. Wyniki badania ukazały się w czasopiśmie „JAMA Pediatrics”. Przedtem zależności te nie były rozpatrywane w przypadku dzieci przedwcześnie urodzonych.

Polecane dla Ciebie

Wpływ ekranów na małe dzieci

Badanie kanadyjskich uczonych przeprowadzone w grupie 2400 dzieci wykazało bezpośredni związek między ekranami a słabszym rozwojem maluchów. Dowiodło, że dzieci spędzające czas przed ekranem mogą utracić umiejętności motoryczne i społeczne. Co więcej, nadmierna ekspozycja na urządzenia ekranowe może negatywnie wpływać na zdolność uczenia się. Naukowcy stwierdzili, że im dłużej dzieci przebywały przed ekranami w wieku 2 i 3 lat, tym gorsze wyniki osiągały w nauce, gdy były starsze.

Pierwsze trzy lata dziecka są szczególnie ważnym okresem dla jego rozwoju. Mózg jest wtedy najbardziej plastyczny i zdolny do tworzenia nowych połączeń nerwowych, adaptacji i uczenia się. Przewaga bodźców prawopółkulowych, związana z ekspozycją na urządzenia ekranowe, może powodować zahamowanie naturalnego rozwoju komórek lewej półkuli mózgu i zaburzenia rozwoju mowy i języka.

Rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia, zaprezentowane na Europejskim Kongresie Otyłości w Glasgow 2019 roku, mówią jasno, że niemowlęta i małe dzieci nie powinny być umieszczane przed ekranami różnych elektronicznych urządzeń, ponieważ tracą one okazje do ćwiczenia i opanowania ważnych umiejętności fizycznych. Bierne oglądanie i bezczynność ruchowa dzieci to główne czynniki złego stanu zdrowia najmłodszych.

„Dzieci muszą mieć możliwość aktywnej zabawy przez cały dzień, a my powinniśmy zmniejszać siedzący, pasywny czas spędzany przed ekranem” – powiedziała w wywiadzie dla „BBC News” Juana Willumsen, ekspertka ds. otyłości dziecięcej i aktywności fizycznej i jedna z autorek wytycznych WHO.

Telewizory do dziecięcej sypialni mogą zwiększać ryzyko otyłości u dzieci

Oglądanie telewizji we własnym pokoju może stanowić dodatkowe zagrożenie rozwoju nadwagi i otyłości u dzieci, sugerują wyniki innego badania opublikowanego w czasopiśmie „American Journal of Preventive Medicine”.

Naukowcy przeanalizowali informacje na temat kompozycji ciała 369 dzieci w wieku od 5 do 18 lat. Okazało się, że te z dostępem do telewizora we własnym pokoju dwukrotnie bardziej były narażone na wzrost masy tłuszczowej, miały większy obwód w talii i wyższy poziom tłuszczu we krwi w porównaniu z ich rówieśnikami, którzy nie mieli urządzenia.

Amanda Staiano z Pennington Biomedical Research Center w Baton Rouge poinformowała, że obecność telewizora w pokoju dziecięcym owocowała też zmniejszoną ilością snu. Jest to czynnik, który sam w sobie został powiązany z przyrostem masy ciała.

  1. B. R. Vohr, E. C. McGowan, C. Bann, Association of High Screen-Time Use With School-age Cognitive, Executive Function, and Behavior Outcomes in Extremely Preterm Children, „JAMA Pediatrics”, nr 175 (10) 2021, s. 1025-1034, [online] doi:10.1001/jamapediatrics.2021.2041, [dostęp:] 5.11.2021.
  2. E. Digitale, Children Born Early at Risk From Too Much Screen Time, „healthier.stanfordchildrens.org” [online], https://healthier.stanfordchildrens.org/en/children-born-early-at-risk-from-too-much-screen-time/, [dostęp:] 5.11.2021.
  3. S. Madigan, D. Browne, N. Racine, Association between screen time and children’s performance on a developmental screening test., „JAMA Pediatrics”, nr 173 (3) 2019, s. 244-250, [dostęp:] 5.11.2021.
  4. R. Rettner, Bedroom TVs Linked to Childhood Obesity, „livescience.com” [online], https://www.livescience.com/25414-bedroom-tv-children-obesity-risk.html, [dostęp:] 5.11.2021.
  5. M.Roberts, No sedentary screen time for babies, WHO says, „bbc.com” [online], https://www.bbc.com/news/health-48021224, [dostęp:] 5.11.2021.
  6. G. Small, G. Vorgan, iMózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości, Wydawnictwo Vesper 2011, Poznań,  ISBN: 9788377310236 .

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Dlaczego wciąż nie ma tabletek antykoncepcyjnych dla mężczyzn?

    Doustne tabletki antykoncepcyjne dla kobiet są używane od lat 60. XX wieku, być może też z tego powodu wciąż pojawia się pytanie – dlaczego nadal nie ma doustnych środków antykoncepcyjnych dla mężczyzn? Pomimo wielu lat obiecujących badań i wyników prób laboratoryjnych wydaje się, że świat nauki nie zbliżył się w sposób znaczący do osiągnięcia tego celu. Dlaczego?

  • Suplementy, które mogą zmniejszyć uczucie lęku – glicynian magnezu, szafran, witamina D (część 1.)

    Suplementy nie zastąpią kompleksowego leczenia zaburzeń lękowych, niemniej istnieją takie, którymi dobrze jest wspierać swój organizm podczas terapii – niezależnie od tego, jaką wybierzemy. Jeśli obserwujemy u siebie poważne objawy lęku, warto skonsultować się z lekarzem, psychologiem lub innym specjalistą, który pomoże opracować indywidualny plan leczenia, w tym ewentualne stosowanie suplementacji. Które suplementy mogą wesprzeć pacjenta w walce z zaburzeniami lękowymi?

  • Czy przy alergii może występować gorączka? Czym jest gorączka sienna?

    Najczęstsze objawy alergii na pyłki roślin to katar, kichanie, łzawienie, świąd oczu i zmiany skórne (np. swędząca pokrzywka). Reakcji uczuleniowej nie powinna towarzyszyć podwyższona temperatura ciała – jeśli pojawia się stan podgorączkowy lub gorączka, świadczy to o infekcji wirusowej lub bakteryjnej.

  • Atak woreczka żółciowego – objawy. Jak odróżnić ból pęcherzyka żółciowego od innych dolegliwości?

    Przeszywający, nagły ból brzucha po prawej stronie, któremu towarzyszą nudności, wymioty, dreszcze czy gorączka, może oznaczać atak woreczka żółciowego. Dowiedz się, jak rozpoznać ból pęcherzyka żółciowego. Sprawdź też, kiedy z tego typu dolegliwościami należy zgłosić się do lekarza.

  • Karmienie piersią – weganizm nie zmniejsza ilości niektórych składników odżywczych

    Naukowcy twierdzą, że mleko matki będącej na diecie wegańskiej zawiera wystarczającą ilość witaminy B2 i karnityny. Badania przeciwstawiają się wcześniejszym wynikom eksperymentów, które wykazały, że mleko mam weganek nie zawiera niektórych niezbędnych składników odżywczych. Eksperci uważają jednak, że matki na diecie wegańskiej nadal muszą się upewniać, że spożywają odpowiednią ilość kalorii, składników odżywczych oraz witamin i minerałów, które są niezbędne dla zdrowia niemowlęcia i ich samych.

  • Czy nanokryształy celulozy ochronią nas przed komarami?

    Komary są nosicielami wielu groźnych dla człowieka chorób, dlatego też naukowcy nie ustają w poszukiwaniu sposobów na ograniczenie ich rozprzestrzeniania się. Dostępne na rynku repelenty, choć odstraszają owady, nie mają stuprocentowej skuteczności. Być może już niedługo będziemy mogli korzystać z niezawodnych preparatów na komary zawierających nanokryształy celulozy. Dowiedz się, jak one działają.

  • Niedobór witaminy D związany ze zwiększonym ryzykiem rozwoju długiego COVID-19

    Wyniki najnowszego badania jasno wskazują, że osoby z niskim poziomem witaminy D, będące po hospitalizacji z powodu zakażenia koronawirusem, są bardziej narażone na długi COVID-19 w porównaniu do pacjentów bez niedoboru tej witaminy. Eksperyment został zaplanowany w taki sposób, aby usunąć jak najwięcej nieznanych zmiennych, które mogłyby wpłynąć na efekt końcowy. Dzięki temu wyniki analiz są dużo bardziej wiarygodne niż poprzednie badania prowadzone w tym zakresie. Niekontrolowane zmienne w badaniach nad witaminą D i długotrwałym COVID-19 są trudne do wyjaśnienia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij