Fizjoterapia – czym zajmuje się fizjoterapeuta? Jakie są różnice między rehabilitacją a fizjoterapią?

Czym jest fizjoterapia? Na czym polega fizjoterapia? 

Zgodnie z definicją, fizjoterapia jest nauką wykorzystującą w procesie leczniczym naturalne środki oparte na różnych formach energii fizycznej. Mowa tutaj o leczeniu za pomocą metod usprawniania ruchowego, czyli kinezyterapii oraz wykorzystywaniu różnych form energii fizycznej. Osobą, która prowadzi takie działania usprawniające jest fizjoterapeuta. 

Fizjoterapia a rehabilitacja 

Fizjoterapia jako kierunek kształcenia do niedawna była definiowana jako rehabilitacja ruchowa (absolwent uzyskiwał tytuł magistra rehabilitacji ruchowej). Od pewnego czasu pojęcie to zostało zastąpione „fizjoterapią”, a osoba kończąca studia uzyskuje miano magistra fizjoterapii. 25 września 2015 roku uchwalono ustawę o zawodzie fizjoterapeuty, która zawiera regulacje prawne, co do standardów leczenia. Nadano także prawo do wykonywania zawodu, które umożliwia identyfikację specjalistów i odróżnianie ich od osób, które nie posiadają żadnych podstaw do stosowania środków leczniczych. 

Czym różni się fizjoterapia od fizykoterapii? 

Fizykoterapia jest rodzajem fizjoterapii, jednym z jej działów. To pojęcie zawiera w sobie ogół zabiegów stosowanych z wykorzystaniem urządzeń emitujących różnego rodzaju energię.

Zawód fizjoterapeuty zobowiązuje do znajomości oraz korzystania i łączenia wszystkich obszarów fizjoterapii w celu osiągnięcia jak najlepszego efektu leczniczego. Mówi się o tzw. eklektyzmie terapeutycznym, uzupełnianiu się działania terapeutycznego połączonych ze sobą metod. 

Fizjoterapia – rodzaje 

Wyróżnia się kilka rodzajów fizjoterapii. Zakres działań wykonywany w jej ramach obejmuje zastosowanie nie tylko diagnostyki funkcjonalnej, czyli elementu badania fizjoterapeutycznego, ale również właściwy dobór metod i środków leczniczych. Są to: 

• kinezyterapia (leczenie ruchem),
• fizykoterapia (leczenie z wykorzystaniem czynników fizycznych),
• masaż leczniczy.

Kinezyterapia 

Kinezyterapia to inaczej leczenie ruchem. W tym pojęciu zawiera się szereg dostępnych metod, jakimi posługują się fizjoterapeuci, aby przywrócić pacjentowi sprawność motoryczną. Są to koncepcje opierające się na kierunkowym, rozważnym, przemyślanym i zaplanowanym wykorzystaniu ruchu, wzorców i zachowań, których odpowiednia kombinacja powoduje poprawę w zakresie osłabionej funkcji. Celem zabiegów z zakresu kinezyterapii jest odzyskanie funkcjonalnej sprawności, pozbycie się ewentualnego bólu, zapobieganie nawrotom i uzyskanie jak największej niezależności w codziennym życiu. Przykładem tego, co robi w takim przypadku fizjoterapeuta jest np. terapia manualna. 

Masaż leczniczy 

Masaż leczniczy posiada bardzo wiele różnych form i odmian. Niektóre z nich sięgają jeszcze czasów starożytnych. Definiując to, czym jest masaż, należy powiedzieć zgodnie z definicją, że jest to oddziaływanie bodźcem mechanicznym na tkankę. Wspomnianym bodźcem są najczęściej ręce terapeuty wykonujące kombinację rozmaitych chwytów oraz rękoczynów w określonym czasie i z pewną siłą. Innym przykładem może być wykorzystanie specjalistycznych narzędzi oraz środków mających wywołać efekt leczniczy, są to m.in.: bańki chińskie, woda pod ciśnieniem czy stemple ziołowe. 

Fizykoterapia 

Jak już wcześniej wspomniano, ten dział fizjoterapii skupia się na możliwości wykorzystania urządzeń oraz naturalnych źródeł energii i bodźców wykazujących działanie lecznicze. Za przykład mogą tutaj posłużyć: hydroterapia – wykorzystuje oddziaływanie za pomocą wody, termoterapia – stosuje oddziaływanie za pomocą bodźców termicznych (ciepło, zimno), ultrasonoterapia – korzysta z właściwości ultradźwięków, magnetoterapia – stosuje ekspozycję na działanie pola magnetycznego, elektroterapia – oferuje możliwość zastosowania całej gamy prądów o różnej częstotliwości. Balneoterapia to natomiast dział wykorzystujący właściwości wód leczniczych, gazów (aerozoloterapia), peloidów do uzyskania poprawy zdrowia. Czerpanie ze sprzyjających warunków klimatycznych tak, jak ma to miejsce w przypadku miejscowości uzdrowiskowych nazywa się klimatoterapią. 

Fizjoterapia – wskazania. Kiedy, komu i jakie rodzaje zabiegów są zalecane? 

Na czym polega fizjoterapia? Czym zajmuje się fizjoterapeuta? Fizjoterapeuta wykorzystuje metody fizjoterapii, aby było to zgodne ze wskazaniami medycznymi. W tym celu niezbędna jest znajomość kryteriów do poszczególnych zabiegów oraz przeciwwskazań. Działania lecznicze z wykorzystaniem dostępnych metod są dedykowane dla osób w każdym wieku. Podstawą są dysfunkcje i schorzenia narządu ruchu upośledzające funkcje motoryczne, generujące ból. Istotne jest dostosowanie odpowiedniej intensywności działań, która uzależniona jest od fazy choroby. 

Przed rozpoczęciem leczenia stosuje się też testy funkcjonalne w fizjoterapii, co pozwala ocenić źródło dolegliwości, stanowi element diagnostyki różnicowej i pozwala na kontrolę uzyskiwanych efektów. Każda metoda wykorzystywana w fizjoterapii ma swoje szczegółowe wskazania i przeciwwskazania do stosowania.