Badanie krwi może pomóc zidentyfikować kobiety zagrożone przedwczesnym porodem
Justyna Piekara

Badanie krwi może pomóc zidentyfikować kobiety zagrożone przedwczesnym porodem

Każdego roku 15 milionów dzieci rodzi się przed 37. tygodniem ciąży. Wcześniactwo wiąże się z wieloma krótko- i długoterminowymi konsekwencjami, dzieci urodzone przedwcześnie są obarczone wyższym ryzykiem problemów zdrowotnych i zaburzeń psychologicznych. Naukowcy odkryli istnienie biomarkerów, które mogą sygnalizować przedwczesny poród. Jakie geny są powiązane z wywołaniem przedwczesnego porodu?

Jakie mogą być konsekwencje przedwczesnego porodu?

Fizjologiczna ciąża trwa 40 tygodni, licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) przedwczesnym porodem nazywa się stan, w którym dochodzi do rozwiązania ciąży przed 37. tygodniem jej trwania.

Wcześniactwo często wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Są to głównie problemy wzrokowe (m.in. retinopatia wcześniacza), trudności związane z oddychaniem, zaburzenia termoregulacji, martwicze zapalenie jelit, krwawienia śródczaszkowe wiążące się z ryzykiem wystąpienia mózgowego porażenia dziecięcego czy uszkodzenia słuchu. Wcześniactwo jest główną przyczyną śmierci dzieci poniżej 5. roku życia.

Jakie czynniki mogą przyczynić się do przedwczesnego porodu?

Czynniki mogące przyczynić się do wzrostu ryzyka przedwczesnego porodu dzieli się na środowiskowe oraz medyczne.

W pierwszej grupie znajdują się m.in.: palenie tytoniu, picie alkoholu, zażywanie narkotyków przez przyszłą matkę, jej nieprawidłowe odżywianie, wiek ciężarnej poniżej 16. oraz powyżej 35. roku życia, praca fizyczna w trakcie ciąży. Wśród przyczyn medycznych wyróżnia się: cukrzycę, wysokie ciśnienie krwi, niewydolność szyjki macicy, wady macicy, patologie łożyska, przedwczesne odpływanie płynu owodniowego, infekcje, poród przedwczesny w wywiadzie. 

Przeczytaj także, jakie są przyczyny i postępowanie w przypadku skracającej się szyjki macicy.

mRNA może być predyktorem przedwczesnego porodu

Naukowcy z Michigan State University przyjrzeli się danym zebranym od 157 kobiet, aby uzyskać dowody na istnienie biomarkerów, które mogą sygnalizować przedwczesny poród – 51 uczestniczek badania urodziło wcześniaki.

Okazuje się, że pomiar mRNA we krwi kobiety w ciąży pozwala przewidzieć, czy dziecko przyjdzie na świat przed wyznaczonym terminem. Wyniki opublikowano w czasopiśmie w „Journal Biology of Reproduction”.

Zdaniem Hanne Hoffman, współautorki badania, gdyby można było zmierzyć poziom mRNA kobiet, które doświadczyły już przedwczesnego porodu, taki test mógłby dać im poczucie komfortu, podczas oczekiwania na kolejną pociechę. Mając świadomość zagrożenia, lekarze mogliby lepiej monitorować pacjentki. Obniżony poziom mRNA we krwi matki pojawia się w drugim trymestrze ciąży, kiedy większość kobiet odbywa ważną wizytę lekarską w celu wykonania badań prenatalnych. To dobry moment, aby przetestować także ryzyko przedwczesnego porodu, sugeruje badaczka.

Polecane dla Ciebie

Geny powiązane z wywołaniem przedwczesnego porodu u ludzi

Geny CRY2 i CLOCK

Zespół z Michigan State University odkrył, że niski poziom mRNA w genach CRY2 i CLOCK, odpowiedzialnych za rytm dobowy komórek, wiąże się z wyższym ryzykiem przedwczesnego porodu. Sugeruje to, że geny te dostarczają informacji o tym, kiedy powinien się on rozpocząć.

W artykule naukowcy stwierdzają, że „mechanizmy molekularne i potencjał genów zegara dobowego, które mogą służyć jako wskaźnik ryzyka zagrożenia przedwczesnym porodem, są słabo zbadane”. Uczeni są zainteresowani także genem PAR3, który również jest związany z cyklem dobowym. Prawdopodobnie może wskazywać inne powikłania ciąży, takie jak stan przedrzucawkowy i cukrzyca ciążowa.

Geny EBF1, EEFSEC i AGTR2

Badanie, którego wyniki zostały opublikowane w „New England Journal of Medicine”, pozwoliło na identyfikację sześciu loci (określony obszar chromosomu zajmowany przez gen), które były ściśle związane z czasem trwania ciąży. Połowa tych regionów okazała się związana z przedwczesnym porodem.

Gen NODAL

Naukowcy z Centrum Zdrowia Uniwersytetu McGill dowiedli, że gen NODAL jest zaangażowany w regulację rozpoczęcia akcji porodowej. Daniel Dufort, profesor nadzwyczajny na wydziale położnictwa i ginekologii oraz jego współpracownicy, zbadali funkcję tego genu u myszy. Udało im się wykazać, że gdy jego działanie było tłumione, poród następował dwa dni przed terminem.

Podczas ciąży układ immunologiczny jest utrzymywany w stanie przeciwzapalnym. Tuż przed rozpoczęciem skurczów, komórki układu odpornościowego rozpoczynają wydzielanie czynników zapalnych. Jak się okazało, odpowiada za to gen NODAL. Jeśli zostanie on zmieniony lub usunięty, środowisko zmienia się – zbyt wcześnie staje się prozapalne i w następstwie wywołuje przedwczesne skurcze.

Naukowcy z Montrealu przeanalizowali także związki między odmianami genu NODAL a zapaleniem łożyska oraz bakteryjnym zapaleniem pochwy, które są potencjalnymi czynnikami ryzyka wcześniactwa. Badacze zaobserwowali, że matki, które przechodziły te infekcje, posiadały warianty podwyższające ryzyko przedwczesnego porodu.

  1. G. Zhou, T. V. Duong, E. P. Kasten, Low CLOCK and CRY2 in 2nd trimester human maternal blood and risk of preterm birth: a nested case-control study, „Biology of Reproduction” 2021, [online] https://doi.org/10.1093/biolre/ioab119, [dostęp:] 24.07.2021.
  2. L. M. Starr, T. Heba, D. Dufort, Evidence of a gene–environment interaction of NODAL variants and inflammation in preterm birth, „J Perinatology” 2018, nr 38, s. 482–488, [online], https://doi.org/10.1038/s41372-018-0073-3, [dostęp:] 24.07.2021.
  3. G. Zhang, B. Feenstra, J. Bacelis, Genetic associations with gestational duration and spontaneous preterm birth, „New England Journal of Medicine” 2017, nr 377, s. 1156-1167, [online] DOI: 10.1056/NEJMoa1612665, [dostęp:] 24.07.2021.
  4. Preterm birth, „who.int” [online], https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/preterm-birth, [dostęp:] 24.07.2021.
  5. K. Ward, Blood test may flag woman at risk for premature birth, „futurity.org” [online], https://www.futurity.org/blood-test-preterm-birth-pregnancy-2605242/, [dostęp:] 24.07.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • In vitro – na czym polega? Przebieg, skuteczność, koszt

    Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problemy z płodnością ma ok. 12% populacji. Szacuje się, że w Polsce dotyczy to aż 20% osób w wieku reprodukcyjnym. Nadzieję na posiadanie potomstwa daje jednak metoda in vitro, która w dużej mierze jest finansowana z programów samorządowych.

  • Łysienie poporodowe – jak długo trwa wypadanie włosów po ciąży i jak sobie z nim radzić?

    Każda kobieta marzy o tym, aby jej włosy były piękne, gęste i lśniące. I właśnie w okresie ciąży włosy takie się stają — są mocniejsze i wyglądają zdrowiej niż przed ciążą. Niestety, ten stan nie będzie utrzymywał się długo, ponieważ włosy zaczynają wypadać zazwyczaj po porodzie. Mówi się wówczas, że doszło do łysienia poporodowego. Czy jest ono groźne? Co robić, gdy po ciąży nadmiernie wypadają włosy? Podpowiadamy.

  • USG genetyczne – kiedy wykonać? Ile kosztuje i co może pokazać?

    Badanie USG genetyczne jest w pełni bezpieczne zarówno dla dziecka, jak i dla kobiety ciężarnej. Jest ono jednym z najważniejszych badań wykonywanych w trakcie trwania ciąży. Podczas badania oceniana jest m.in. anatomia płodu oraz ryzyko aberracji chromosomowych. Jak wygląda obowiązkowe badanie prenatalne i ile kosztuje USG genetyczne?

  • Jakie zmiany hormonalne zachodzą w organizmie kobiety w trakcie ciąży?

    Burza hormonalna to potoczne określenie na wszelkiego rodzaju zmiany zachodzące w gospodarce gruczołów dokrewnych w trakcie trwania ciąży. Każdą kobietę ciężarną dotyczą te same wahania, niemniej towarzyszą im różne odczucia. Co dzieje się z organizmem kobiety w czasie ciąży? Jakie hormony działają na początku ciąży oraz co kortyzol ma wspólnego ze zmiennością nastroju?

  • Pierwsze objawy ciąży – po czym poznać, że doszło do zapłodnienia?

    Mdłości, zawroty głowy, tkliwość piersi? Czy te objawy świadczą o tym, że kobieta jest w ciąży? Owszem, mogą na to wskazywać, niemniej nie muszą. Specjaliści z zakresu ginekologii i położnictwa nie definiują jednoznacznie tzw. wczesnych i późnych objawów ciąży. Można jednak wyróżnić zarówno prawdopodobne, jak i pewne jej oznaki.

  • Kangurowanie – czym jest i jakie może przynieść korzyści?

    Budowanie więzi z dzieckiem można rozpocząć już od pierwszych minut, w których malec pojawi się na świecie. Proces, który odbywa się w kontakcie skóra do skóry, nazywa się kangurowaniem. Może być wykonywane przez mamę, ale także przez tatę noworodka. Jak się przygotować do kangurowania i jak długo można je praktykować?

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij