Sulforafan – charakterystyka i właściwości. W jakich produktach występuje?

Substancje aktywne pochodzenia roślinnego od zarania dziejów towarzyszom ludzkości. Medycyna ludowa wielu regionów świata czerpie garściami z medykamentów oferowanych przez naturę. Wraz z rozwojem nauki i techniki ich prozdrowotne właściwości znajdują potwierdzenie w wynikach dostarczanych przez liczne badania na modelach komórkowych, zwierzęcych oraz klinicznych.  Poznajmy sulforafan – jakie ma właściwości? Na co może pomóc? Gdzie można go znaleźć? Podpowiadamy.

1. Sulforafan – co to za związek? 
2. Sulforafan – źródła 
3. Sulforafan – właściwości i działanie 
4. Sulforafan – dawkowanie, przeciwwskazania, skutki uboczne 

Warzywa i owoce są źródłem wielu substancji aktywnych. Jednym z takich składników jest sulforafan. Ten obecny w warzywach krzyżowych (kapustnych) antyoksydant wykazuje potencjał w leczeniu chorób cywilizacyjnych jak cukrzyca, schorzenia układu krążenia czy nowotwory. Trwają również badania nad jego skutecznością w terapii zaburzeń ze spektrum autyzmu. Przyjrzyjmy się zatem jego właściwościom.  

Sulforafan – co to za związek? 

Sulforafan jest bogatym w siarkę związkiem organicznym (siarkoorganicznym) z grupy izotiocyjanianów. Związek ten jest pochodzenia naturalnego, a jego największe ilości znajdziemy w rodzinie warzyw kapustnych (dawniej nazywanych krzyżowymi), do których zaliczmy między innymi brokuły, kapustę czy rzeżuchę. Jest substancją, która powstaje w warzywie wyniku działania enzymu – mirozynazy na glukorafaninę, będącą prekursorem sulforafanu.  

Sulforafan – źródła 

Głównym źródłami sulforafanu dla naszego organizmu są warzywa kapustne. Najbogatsze w ten cenny antyoksydant są brokuły. Inne warzywa, w których wykazano obecność sulforafanu to brukselka, kalafior, różne odmiany kapusty (biała, bok choy, pekińska), jarmuż, kalarepa, wasabi, rukola, gorczyca, rzepa, rzeżucha, rzodkiew.  

Alternatywnie sulforafan możemy dostarczać do organizmu z różnorodnymi suplementami diety dostępnymi w aptekach oraz sklepach dystrybuujących tego typu preparaty. W dostępnych na rynku suplementach najczęściej znajduje się substancja aktywna pozyskiwana z brokułów.   

Sulforafan – właściwości i działanie 

Proces konwersji prekursora sulforafanu – glukorafaniny – zachodzi z wysoką wydajnością, gdy warzywa są rozdrobnione, dlatego też zaleca się jeść warzywa bogate w ten składnik właśnie w formie mniejszych kawałków. Sulforafan jest substancją, która w podwyższonej temperaturze ulega degradacji. Najlepiej zatem jeść warzywa kapustne na surowo lub przygotowane na parze. 

Badania przeprowadzone in-vitro oraz na modelach zwierzęcych wykazały jego silne działanie przeciwnowotworowe oraz potencjalne działanie ochronne w stosunku do układu sercowo-naczyniowego. Te opinie muszą jednak zostać potwierdzone rzetelnymi badaniami klinicznymi, które dowiodą, czy sulforafan okaże się lekiem na wiele trapiących ludzkość schorzeń.  

Badania z udziałem ochotników wykazały, że suplementacja bogatego w sulforafan ekstraktu z brokułu pozytywnie wpływa na obniżenie poziomu glukozy (o 6,5%), badanego u pacjentów cierpiących na cukrzycę typu drugiego. Te same obserwacje były wcześniej potwierdzone testami in-vitro oraz na modelach zwierzęcych.

Ochrona przed działaniem promieniowania UV, wspomaganie procesu rekonwalescencji po urazach mózgu czy redukcja występowania zaparć – to inne potencjalne właściwości sulforafanu, które wymagają potwierdzenia w szerokich badaniach klinicznych.  

Badania z 2014 roku wykazały, że suplementacja sulforafanu może przyczynić się do łagodzenia objawów, z którymi zmagają się osoby cierpiące na zaburzenia ze spektrum autyzmu. Uzyskane wyniki spowodowały, że badania w tym kierunku są kontynuowane na kolejnej grupie 120 ochotników. 

Sulforafan – dawkowanie, przeciwwskazania, skutki uboczne 

Spożywanie sulforafanu w ilościach dostępnych w żywności nie wiąże się z żadnymi możliwymi skutkami ubocznym. W przypadku suplementów diety, w których stężenie substancji aktywnej (lub jej prekursora) jest zdecydowanie wyższe niż w składnikach pokarmowych, raportowano problemy związane z działaniem przewodu pokarmowego jak biegunki, zatwardzenia czy gazy.  

Nie ma zaleceń dawkowania sulforafanu, które byłyby wydane przez organy nadrzędne zajmujące się zdrowiem ludzkim. Jednak dzienna dawka tego antyoksydantu zgodnie z zaleceniami producentów suplementów nie powinna przekraczać 0,4 mg dziennie. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.