Artrodeza – wskazania, przebieg, powikłania po zabiegu usztywnienia stawu
Mateusz Burak

Artrodeza – wskazania, przebieg, powikłania po zabiegu usztywnienia stawu

Artrodeza (usztywnienie stawu) to metoda chirurgicznego leczenia zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej stawów kończyn dolnych i górnych. Polega na usunięciu resztek chrząstki stawowej i zespoleniu kości. Dla pacjenta oznacza utratę ruchomości w stawie, jednak w określonych sytuacjach, gdy inne metody leczenia nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, jest to jedyna metoda, aby pozbyć się przewlekłego bólu. Jak wygląda rekonwalescencja po zabiegu artrodezy?

Czym jest artrodeza?

Artrodeza jest rodzajem interwencji chirurgicznej, inna jej nazwa to fuzja stawów. Celem zabiegu jest przede wszystkim trwałe utrzymanie stawu w określonej pozycji, ustawieniu oraz umożliwienie jego wzrostu także w kierunku poprzecznym. Mimo, że oznacza to w rezultacie utratę ruchomości, to paradoksalnie może stanowić najlepsze rozwiązanie, szczególnie w przypadku przewlekłych dolegliwości bólowych o olbrzymim nasileniu, jakie towarzyszą chorobom o podłożu reumatycznym czy deformacjom stóp. 

Zwykle artrodeza to ostateczność. Oznacza to, że zostaje rozważana w momencie, kiedy wykazany zostaje brak skuteczności dotychczasowych sposobów postępowania w postaci leczenia farmakologicznego, fizjoterapii czy zaopatrzenia ortopedycznego. 

Artrodeza – wskazania

Wśród najczęściej wymienianych wskazań do artrodezy wymienia się przede wszystkim:

  • wady architektury stopy o słabej podatności na korekcję metodami zachowawczymi,
  • deformacje oraz zniekształcenia towarzyszące chorobom zwyrodnieniowym,
  • stany pourazowe,
  • artropatię Charcota w przebiegu hiperglikemii,
  • zniekształcenie w postaci stopy końsko-szpotawej u osób dorosłych,
  • choroby zwyrodnieniowe stawów rąk,
  • nieudaną alloplastykę stawu kolanowego,
  • postseptyczne zapalenie stawów z ostrą infekcją.

Wskazania do artrodezy w niektórych przypadkach są ograniczone. Dzieje się tak ze względu na dostępność osteotomii, endoprotezoplastyki czy innych alternatywnych metod. Do najważniejszych przeciwwskazań zalicza się: dużą utratę masy kostnej, amputację po stronie przeciwnej oraz obustronną chorobę bioder, kolan, stawów skokowych, zaburzenia krzepnięcia krwi, otyłość oraz grupę przeciwwskazań określanych jako anestezjologiczne. 

Polecane dla Ciebie

Artrodeza – jak przebiega zabieg?

Na przykładzie artrodezy stawu skokowego można opisać zabieg następująco. Po pierwsze zadaniem operatora jest wytworzenie loży kostnej za pomocą przyrządu o nazwie łyżeczka kostna. Bardzo często także w strukturze samej kości wykonuje się niewielkie otwory, których celem jest lepsze gojenie. Następnie istotne jest, aby staw poddawany zabiegowi został w sposób optymalny ustawiony we właściwej pozycji. Ostatnim etapem jest usztywnienie. Dokonuje się go, wykorzystując tytanowe śruby. Po umieszczeniu w kościach goleni odpowiednio – bocznie, środkowo i od tyłu, zapewnia się pożądany nacisk. Dzięki takiej procedurze zyskuje się pożądane, trwałe unieruchomienie stawu. 

Artrodeza może dotyczyć także nadgarstka, palucha, palca ręki, stawu Lisfranca, kręgosłupa. Często można napotkać zalecenie lekarskie w postaci artrodezy skokowo-piętowej. 

Artrodeza – rehabilitacja po zabiegu

Usztywnienie stawu w przebiegu opisywanego zabiegu wymaga odpowiednich działań bezpośrednio po nim. Mowa tutaj o odpowiednio dopasowanej, systematycznej rehabilitacji. Istotne jest, czy zabieg był wykonywany artroskopowo, czy też metodą otwartą. Istnieje bowiem prosta zależność: im bardziej inwazyjna procedura, tym dłuższe gojenie i okres powrotu do pełnej sprawności. 

Po artrodezie ważna jest praca zarówno na tkankach miękkich, jak i w obrębie struktur kostnych. Dlatego zaleca się terapię manualną, mobilizacje okolicznych stawów, tkanek. Istotna w procesie przywracania sprawności jest także praca z blizną, jej mobilizacja, dbanie o właściwe gojenie, elastyczność. Pozwala to unikną restrykcji mięśniowo-powięziowych i szybciej przywrócić pełną mobilność pacjenta. Stosuje się też zabiegi wspomagające gojenie i regenerację, jak chociażby laseroterapia czy ekspozycja na pole magnetyczne. Ten ostatni zabieg dodatkowo sprzyja pojawianiu się pożądanego zrostu kostnego. W przypadku obrzęków i wspomnianych blizn sprawdzi się także stosowanie kinesiotapingu. Ćwiczenia izometryczne poszczególnych partii mięśni, jak pośladki, brzuch, trening stabilizacyjny oraz reedukacja czynności kończyn poddanych zabiegowi także są wskazane po artrodezie.

Dowiedz się więcej, na czym polegają ćwiczenia izometryczne

Artrodeza – powikłania

Jak każdy zabieg i ingerencja w ciało człowieka, artrodeza może przynieść niepożądane skutki oraz groźne powikłania. Wśród najczęściej wymienianych implikacji zabiegowych znajduje się znaczna progresję deformacji, co może wynikać z wielu czynników jak przebieg samej operacji. Poza tym wiele mówi się o utrudnionym procesie gojenia tkanek miękkich, słabym zroście kostnym lub nawet jego braku. Bardzo często taka sytuacja ma miejsce u palaczy tytoniu. Dlatego lekarz już na wstępie informuje, że palenie powinno zostać rzucone jeszcze na długo przed podejście do procedury chirurgicznej. Zrost kostny może także wystąpić w miejscu niepożądanym. 

Oczywistym jest utrata ruchomości ze względu na zastosowane usztywnienie. Taki mechanizm niejako zmusza sąsiednie stawy do intensywniejszej pracy. To z kolei w perspektywie czasu może doprowadzić do nadmiernej i przedwczesnej eksploatacji wymienionych elementów narządu ruchu. 

Artrodeza – okres powrotu do optymalnej sprawności 

Po zabiegu artrodezy rekonwalescencja może trwać od kilkunastu tygodni do nawet kilku miesięcy. Trwałe zespolenie dwóch sąsiadujących kości sprawia, że utracona zostaje ruchomość, jednakże ból ulega złagodzeniu. Niejednokrotnie do optymalizacji procesu gojenia wymagane są dodatkowe zabiegi oraz procedury chirurgiczne. Przykładem może być kilkukrotny przeszczep kości. 

Ze względu na trwałe, nieodwracalne zniesienie ruchomości w stawie przed zastosowaniem artrodezy należy się dokładnie zastanowić. Lekarz powinien rozważyć możliwość wszystkich mniej inwazyjnych procedur oraz środków. Dopiero w ostateczności, przy braku skuteczności zachowawczych form leczenia oraz wyczerpaniu alternatyw, należy rozważać artrodezę. 

  1. Abd-Ella M. M., Galhoum A., Abdelrahman A. F., Walther M., Management of nonunited talar fractures with avascular necrosis by resection of necrotic bone, bone grafting, and fusion with an intramedullary nail, „Foot Ankle Int.” 2017, nr 38, s. 879–884.
  2. Fourman M. S., Borst E. W., Bogner E. i in., Recombinant human BMP-2 increases the incidence and rate of healing in complex ankle arthrodesis, „Clin Orthop Relat Res.” 2014, nr 472, s. 732–739.
  3. Holm J. L., Laxson S. E., Schuberth J. M., Primary subtalar joint arthrodesis for comminuted fractures of the calcaneus, „J Foot Ankle Surg.” 2015, nr 54, s. 61–65.
  4. Rearick T., Charlton T. P., Thordarson D., Effectiveness and complications associated with recombinant human bone morphogenetic protein-2 augmentation of foot and ankle fusions and fracture nonunions, „Foot Ankle Int.” 2014, nr 35, s. 783–788.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

  • Jak wyleczyć nużeńca? Leki, suplementy, domowe sposoby na nużycę

    Nużeniec jest pasożytem należącym do roztoczy. Jest niewidoczny gołym okiem, ponieważ ma bardzo niewielkie rozmiary. Gatunki bytujące na człowieku to: nużeniec ludzki oraz nużeniec krótki. Liczba osób zarażonych wzrasta wraz z wiekiem. Nawet ponad 80% osób powyżej 70. roku życia może być zarażonych nużeńcem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij