Kinesiotaping – na czym polega plastrowanie dynamiczne? Zastosowanie i efekty lecznicze taśm kinetycznych

Kinesiotaping – co to jest?

Kinesiotaping (ang. Kinesiology Taping), zwany także plastrowaniem dynamicznym, to jedna z metod terapeutycznych wykorzystywanych przez fizjoterapeutów. Jest to oklejanie specjalnymi, elastycznymi taśmami ściśle określonych obszarów ciała. Koncepcja ta została szczególnie mocno spopularyzowana w ciągu ostatnich 10 lat, jej twórcą jest japoński chiropraktyk dr Kenzo Kase, który opracował materiał do produkcji taśm oraz sposoby aplikacji, uwzględniając różne dysfunkcje, nie tylko w obrębie narządu ruchu, ale również układu limfatycznego, czy możliwości wykorzystania w terapii blizn. 

Kinesiotaping – jak działa?

Kinezjotaping, mimo braku jakichkolwiek substancji chemicznych, farmakologicznych, które miałyby przenikać przez skórę, wykazuje niezwykle korzystne, udokumentowane licznymi publikacjami działanie. Efekt bardzo często jest natychmiastowy. Oczywiście proces leczenia wymaga wielu różnych środków i nie należy traktować tej metody jako panaceum na wszystkie problemy narządu ruchu, ale warto mieć na uwadze, że kinesiotaping jako jedna z nielicznych technik pozwala szybko pozbyć się bólu lub przynajmniej go zredukować. 

Ta właściwość użycia plastrów kinesio zainteresowała szczególnie mocno sportowców. W sytuacji, gdy pojawia się kontuzja i dolegliwości bólowe, np. ból kolana, zastosowanie tapingu może umożliwić kontynuację rywalizacji bez bólu, stanowiąc także niejako bierną podporę dla mięśnia i chroniąc go przed dalszym uszkodzeniem. Bogate doświadczenia autora w tym zakresie pozwalają przytoczyć przypadek, w którym ból spowodowany kontuzją przywodzicieli, został tak mocno zredukowany, że pacjentce udało się wziąć udział w turnieju tanecznym, zajmując 1 miejsce. Dynamiczne plastrowanie pozwala także na zwiększenie siły mięśniowej poprzez zapewnienie lepszego ukrwienia. Z tego powodu zastanawiano się kiedyś, czy nie potraktować ich jako środek dopingowy. Brak substancji chemicznych przedostających się do krwiobiegu ostatecznie wykluczył jednak taką możliwość. 

Kinesiotaping – wskazania. Komu może pomóc plastrowanie dynamiczne?

Metoda kinesiotapingu jest skuteczna w przypadku bardzo wielu schorzeń i przypadłości o charakterze zarówno ostrym, jak i przewlekłym. Jej zastosowanie nie ogranicza się jedynie do obszaru narządu ruchu. Wskazania do kinesiotapingu to :

• urazy i kontuzje typu naderwanie mięśnia, skręcenie stawu (np. skręcenie kostki),
• wady kręgosłupa i klatki piersiowej,
• zespoły bólowe kręgosłupa i kończyn (np. kinesiotaping kolana, barku i szyi),
• dolegliwości bólowe o podłożu zwyrodnieniowym,
• obrzęki limfatyczne, np. u kobiet po mastektomii (tzw. taping limfatyczny),
• porażenie nerwu twarzowego,
• zaburzenie połykania,
• występowanie rozległych siniaków spowodowanych urazem,
• terapia blizn,
• wady ustawienia stóp,
• pomocniczo – w obniżonym napięciu mięśniowym,
• terapia punktów spustowych,
• terapia pacjentów neurologicznych.

Plastry kinesio można wykorzystywać na prawie wszystkie części ciała, możliwy jest np.: taping łopatki, nadgarstka, kręgosłupa, łydki czy plastrowanie dynamiczne brzucha.

Plastry do tapingu – czym się charakteryzują?

Nie bez powodu stosuje się określenie „plastry dynamiczne”. Jest tak dlatego, że ich przyklejenie nie usztywnia, nie zakłóca przebiegu ruchu, umożliwia natomiast dynamiczną pracę taśmy ze skórą i mięśniami. 

Taśmy fizjoterapeutyczne charakteryzują się specyficznymi właściwościami. Są zbudowane z najwyższej jakości bawełny o grubości i rozciągliwości zbliżonej do ludzkiej skóry. Pokryte są klejem medycznym umożliwiającym przyleganie do powierzchni powłok skórnych. Co ważne, plastry rehabilitacyjne nie wywołują negatywnych odczuć skórnych w postaci dyskomfortu związanego z ich noszeniem. 

Kinesiotaping – technika. Jak nakleja się plastry do kinesiotapingu?

Przyklejenie plastrów fizjoterapeutycznych to nie lada wyzwanie. Na własną odpowiedzialność taśmy kinesio może przykleić każdy, jednak zazwyczaj bez efektu lub też z możliwymi skutkami ubocznymi w postaci zaczerwienień na kształt poparzeń skóry. Taśmy fizjoterapeutyczne wymagają odpowiedniego potraktowania i przechowywania. 

Przed przystąpieniem do aplikacji należy dobrać rodzaj techniki, która jest uzależniona od rodzaju dysfunkcji. W niektórych przypadkach wymagany jest maksymalny naciąg plastra kinesio, a w innych – wręcz odwrotnie. Kształt, wielkość oraz lokalizacja aplikacji również bywa zróżnicowana. Najczęściej zależy od miejsca, charakteru i fazy przebiegu dysfunkcji oraz zastosowanego sposobu klejenia. Bezpośrednio przed przyklejeniem plastry do kinesiotapingu należy potrzeć, co pozwoli aktywować (pod wpływem ciepła) zawarty w nich klej (akryl medyczny). Następnie miejsce na skórze przeznaczone do aplikacji oczyszczamy, nie używając alkoholu etylowego oraz usuwamy ewentualne owłosienie. Odkażenie alkoholem etylowym przed założeniem plastrów do kinesiotapingu wzbudziłoby reakcję chemiczną kleju z alkoholem i spowodowało bardzo nieprzyjemne pieczenie. Istnieje pewna sporna kwestia co do długości czasu jednorazowego użytkowania. Po właściwej aplikacji plastra, utrzymuje się go maksymalnie 7 dni. Po tym czasie należy go zdjąć i zrobić przerwę między kolejną terapią, minimum 24 godziny. Pozwoli to zmyć resztki kleju, zmniejszając ryzyko podrażnień przy kolejnym zastosowaniu. 

Na pytanie, jak długo stosować plastry do kinesiotapingu, odpowiedź jest prosta: można wykorzystywać je bez ograniczeń czasowych pod warunkiem, że nie wystąpiła reakcja alergiczna lub inna niepożądana. Dodatkową zaletą taśm jest możliwość kontaktu z wodą. Nie należy jedynie, nosząc kinesiotaping, spożywać alkoholu i opalać się.

Kinesiotaping – efekty

Opinie terapeutów na temat stosowania Kinesiology Tapingu są bardzo pochlebne. Do efektów można zaliczyć zmniejszenie bólu, zawdzięczane uniesieniu skóry i zniwelowaniu drażnienia receptorów bólowych. Dlatego przez pacjentów plastry kinezjologiczne nazywane są często taśmami przeciwbólowymi. 

Miejscowa poprawa krążenia krwi i zwiększenie napływu krwi żylnej usprawnia metabolizm i przyczynia się do szybszego usunięcia zbędnych produktów przemiany materii. Kinesiotaping w obrzęku limfatycznym pozwala odprowadzić nadmiar chłonki do większych jej zbiorników i tym samym umożliwia zmniejszenie opuchlizny. Plastrowanie dynamiczne wykorzystuje się również w pediatrii. Korekcja ustawienia kończyn czy wspomaganie funkcji mięśni w torowaniu ruchu to jedne z przykładów użycia kinesiotapingu u dzieci. 

Kinesiotaping – u fizjoterapeuty czy w domu? 

Najczęstszym pytaniem, które pojawia się w temacie taśm kinetycznych, to: jak naklejać plastry kinesio? Bardzo często padają także pytania: jakie taśmy do kinesiotapingu wybrać, jak przykleić plastry kinesiotaping na kręgosłup, jak naklejać tejpy na plecy, czy plastry są dobre na kontuzje?

Ich szeroka gama kolorystyczna również wzbudza zainteresowanie. Jednak sama barwa ma tutaj jedynie znaczenie estetyczne. Aczkolwiek w przypadku rozległych, nakładających się na siebie, aplikacji stosuje się kilka kolorów taśm leczniczych, co może znacznie ułatwić klejenie. Tejpy na kręgosłup mogą zostać zaaplikowane w różnych kształtach, nie ma czegoś w rodzaju „uniwersalnej” przeciwbólowej konstrukcji. Nie można więc podać przykładowej wersji do zastosowania w bólu pleców. Na rynku istnieją co prawda gotowe, powycinane taśmy do kinezjotapingu, ale bez skonsultowania z terapeutą procesu diagnostycznego, takie postępowanie jest z góry skazane na niepowodzenie. 

Plastrowanie dynamiczne – cena

Cena plastrowania dynamicznego może być różna – przedział jest bardzo szeroki i wynosi od kilkunastu do nawet kilkuset złotych. Wynika to z kwalifikacji, jakie posiada terapeuta, czasu poświęconego na aplikację oraz zużytej ilości taśmy kinezjo. Koszt samodzielnego zakupu również nie jest jednakowy. Może to być kilkanaście złotych, a może się zdarzyć, że za 5 m rolkę zapłacimy 60 zł. Cena zależy tutaj od jakości materiału. Warto wybierać te, które zarekomendował sam dr Kenzo Kase. 

Popularność stosowania tej metody leczenia jest niewątpliwa. Obecnie wykorzystuje się Kinesiology Taping na rozległe obszary, najczęściej są to: kolana, łopatki, nadgarstki, łokcie, stosuje się także „tejpy” na haluksy, na naciągnięte mięśnie czy na więzadła – okolica, która zostaje poddana terapii także wpływa na cenę terapii.