Szczepionka przeciwko HPV – z czego wynikają problemy z jej dostępnością w Polsce?
Justyna Piekara

Szczepionka przeciwko HPV – z czego wynikają problemy z jej dostępnością w Polsce?

Pomimo ogłoszenia przez MZ wprowadzenia refundacji szczepień przeciwko HPV dla dziewcząt od 2021 roku, na realizację założeń projektu trzeba jeszcze poczekać. Okazuje się, że szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego nie są dostępne na polskim rynku. Dlaczego? Kiedy rzeczywiście młodzież będzie mogła otrzymać szczepionkę? Czy dorośli też powinni się zaszczepić? 

Dlaczego brakuje szczepionek przeciwko HPV na polskim rynku? 

Polska jest krajem, który nie uwzględnia HPV w narodowym programie bezpłatnych szczepień. Są one dobrowolne, a koszt wszystkich dawek ponosi pacjent (cena całego cyklu szczepień to ok. 1200-1500 zł). Sytuacja miała ulec zmianie, Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało refundację szczepionek w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej – dla nastoletnich dziewcząt od stycznia 2021, a dla chłopców od 2026 roku.

W ostatnim czasie nastąpił wzrost świadomości społeczeństwa na temat profilaktyki HPV, który pociągnął za sobą większe zainteresowanie szczepieniami. Wiele państw zdecydowało się na objęcie krajowymi programami szczepień także chłopców. Firma MSD, która produkuje szczepionki jest zobligowana w pierwszej kolejności dostarczyć preparaty na rynki, gdzie rutynowo wykonuje się już szczepienia przeciwko HPV. W 2020 roku firma dostarczała na polski rynek takie ilości preparatu, by można było dokończyć rozpoczęte już schematy szczepień. Inny producent, koncern GSK, poinformował, że problemy z dostępnością oferowanych przez nią szczepionek są efektem wstrzymania dystrybucji w Polsce.

Jakie ma to konsekwencje dla pacjentów?

Z powodu deficytu szczepionek na HPV w Polsce aktualnie nie można uruchomić szczepień młodzieży, jak zakładano w projekcie Narodowej Strategii Onkologicznej. Ponadto rodzi się kolejny problem – pacjenci, którzy przyjęli już pierwszą dawkę, nie mają pewności, kiedy będą mogli otrzymać kolejną.

Niektóre osoby rozpoczęły już szczepienia w ramach programów zdrowotnych, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Dla pacjentów indywidualnych, którzy przyjęli pierwszą dawkę preparatu przeciwko HPV, planowane jest uruchomienie specjalnego programu umożliwiającego dokończenie cyklu szczepienia.

Ministerstwo Zdrowia apeluje, aby poczekać z indywidualnymi szczepieniami do momentu, aż preparat będzie dostępny w wystarczającej ilości, aby mieć pewność pomyślnego przeprowadzenia pełnej procedury szczepienia. Prawdopodobnie preparaty przeciwko HPV pojawią się ponownie na polskim rynku na przełomie 2021 i 2022 roku.

Powiązane produkty

Szczepienia – istotny element profilaktyki HPV

Szczepienia przeciwko HPV (Human Papillomavirus) są wysoce skuteczne w zapobieganiu zakażeniom wirusem brodawczaka, które mogą prowadzić do wystąpienia raka szyjki macicy, sromu, pochwy, penisa, odbytu, jamy ustnej i gardła, a także brodawek narządów płciowych. Rutynowe wykonywanie szczepień przeciwko HPV zaleca się dziewczętom i chłopcom w wieku 11. lub 12. lat, chociaż można ją podać już w wieku 9. lat. Szczepionka podana później może nie być już tak skuteczna.

Szczepienia są bardzo ważne, ponieważ oprócz wstrzemięźliwości w kontaktach seksualnych, są aktualnie jedyną opcją profilaktyki. Kraje, które od dekady prowadzą narodowe programy szczepień odnotowały 90% redukcję infekcji wirusem HPV i zachorowalności na brodawki narządów płciowych oraz 85% spadek występowania patologii szyjki macicy.

Badania dowiodły też, że upowszechnienie szczepień na HPV nie wpłynęło na wzrost ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży, czego niektórzy się obawiali. Eksperci optymistycznie patrzą w przyszłość i są zdania, że w dłuższej perspektywie powszechne podawanie szczepionki pozwoli skutecznie wyeliminować choroby wywoływane przez ten wirus.

Czy można zaszczepić się później niż w wieku nastoletnim?

Jeśli nie otrzymało się szczepionki w okresie dojrzewania, najlepiej nie zwlekać i poddać się szczepieniu najwcześniej, jak to możliwe. Chociaż zaleca się wykonanie szczepienia przed inicjacją seksualną, ponieważ ekspozycja na HPV głównie wiąże się ze współżyciem, to osoby aktywne seksualnie nie są zupełnie wykluczone. Szczepienie w późniejszym okresie życia nadal może zmniejszyć ryzyko poważnego zachorowania z powodu HPV.

Po aktualizacji zaleceń, szczepienie przeciwko Human Papillomavirus w grupie wiekowej 9-12 lat wymaga domięśniowego podania dwóch dawek preparatu w odstępie 6. miesięcy. Osobom w wieku 15-26 lat powinno podać się trzy dawki szczepionki, co zakładały wcześniejsze wytyczne. Niedawno zatwierdzono do stosowania preparat Gardasil 9, którym można wykonywać iniekcje u osób do 45. roku życia. 

W przypadku osób w wieku 27-45 lat decyzję szczepieniu przeciwko wirusowi HPV podejmuje się indywidualnie. Szczepionki są najskuteczniejsze u osób, które jeszcze nie miały kontaktu z HPV, a w starszych grupach wiekowych istnieje wysokie prawdopodobieństwo przebytego już zakażenia.

Zgodnie z nowym badaniem, prowadzonym przez naukowców z Harvard TH School of Public Health, którego wyniki opublikowano w „PLOS ONE Medicine”, wprowadzenie upowszechnienie szczepień przeciwko ludzkiemu brodawczakowi w tym przedziale wiekowym nie jest opłacalne dla państwa z perspektywy ekonomicznej.

  1. Szczepionka przeciw HPV, „szczepienia.pzh.gov.pl” [online], https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/, [dostęp:] 19.05.2021.
  2. HPV vaccine: Who needs it, how it works, „mayoclinic.org” [online], https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hpv-infection/in-depth/hpv-vaccine/art-20047292, [dostęp:] 19.05.2021.
  3. Minister zdrowia apeluje o nierozpoczynanie szczepień HPV, „nil.org.pl” [online], https://nil.org.pl/aktualnosci/4345-minister-zdrowia-apeluje-o-nierozpoczynanie-szczepien-hpv, [dostęp:] 19.05.2021. 
  4. J. J. Kim,K. T. Simms, J. Killen, Human papillomavirus vaccination for adults aged 30 to 45 years in the United States: A cost-effectiveness analysis, „PLOS Medicine” 2021, [online] https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1003534, [dostęp:] 19.05.2021.
  5. E. Mechcatie, K.  Rosenberg, HPV vaccination does not change adolescent sexual behaviors,  „American Journal of Nursing” 2018, nr 118 (11), s. 56, [online] doi: 10.1097/01.NAJ.0000547665.69968.3a, [dostęp:] 19.05.2021.
  6. ZPP, Kiedy szczepionki przeciw HPV wrócą na polski rynek?, „rynekaptek.pl” [online], https://www.rynekaptek.pl/polityka-lekowa/kiedy-szczepionki-przeciw-hpv-wroca-na-polski-rynek,42694.html, [dostęp:] 19.05.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij