Polipy macicy – objawy i leczenie polipów szyjki macicy i polipów trzonu macicy
Obecnie polipy macicy są dość częstą jednostką chorobową, z którą ginekolodzy muszą się mierzyć w praktyce ambulatoryjnej. Nierzadko pozostają bezobjawowe, ale jeśli wzrastają z błony śluzowej w obrębie jamy macicy, to mogą stanowić jedną z częstszych przyczyn nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych u kobiet. Pamiętajmy, że objawowe polipy macicy stanowią ważne wskazanie do konsultacji z lekarzem ginekologiem i podjęcia decyzji o ich usunięciu.
Polipy macicy – czym są? Polipy szyjki macicy i trzonu macicy
Polip macicy to uwypuklenie, łagodny przerost błony śluzowej o łezkowatym, obłym kształcie. W zdecydowanej większości polipy są zmianami łagodnymi, a zatem nie mają tendencji do uzłośliwienia.
Polipy macicy – przyczyny i rozpoznanie
Wśród polipów możemy wyróżnić dwie główne grupy, które zostały utworzone ze względu na punkt wyjścia wzrostu polipa, są to polipy szyjki macicy oraz polipy jamy macicy. Pomimo podobnie brzmiącej nazwy oraz bliskości obydwu struktur (szyjki i jamy macicy) są to zupełnie niezależne jednostki chorobowe, o różnym od siebie sposobie rozpoznania oraz dalszym postępowaniu. Zdarza się również, że oba rodzaje polipów współistnieją ze sobą u tej samej pacjentki. Często mylone są z mięśniakami macicy, jednak są to dwa zupełnie inne schorzenia.
Polipy szyjki macicy
Polipy macicy zwykle nie są powodem do niepokoju, a ryzyko przemiany w formę złośliwą to zaledwie 0,1%. Zazwyczaj polip szyjki macicy udaje się rozpoznać w trakcie tradycyjnego badania ginekologicznego z użyciem wziernika. Po uwidocznieniu tarczy szyjki macicy, lekarz może zauważyć zmianę wychodzącą z kanału szyjki macicy, zwykle osiągającą do 3 cm. Zdecydowanie rzadziej zdarza się, że polip jest ukryty wewnątrz kanału.
W odróżnieniu od polipów jamy macicy, w badaniu USG zwykle nie udaje się uwidocznić polipów szyjki macicy, chyba że osiągają duże rozmiary.
Polipy trzonu macicy
Podobnie jak w przypadku polipów szyjki macicy, polipy jamy (trzonu) macicy zwykle nie są powodem do obaw, gdyż częstość ich zezłośliwienia to ok. 1%. Co ważne, nie są również klasyfikowane jako stan przedrakowy. Pamiętajmy jednak, że objawy które mogą dawać są również charakterystyczne dla innych chorób, dlatego wykluczenie procesu nowotworowego jest złotym standardem postępowania w przypadku polipów jamy macicy. Przyczyny powstawania tych polipów nie są do końca poznane, jednak uważa się, że decydującą rolę odgrywa zwiększone stężenie żeńskich hormonów płciowych – estrogenów.
W przypadku podejrzenia polipa trzonu macicy, inaczej polipa endometrialnego, lekarz rozpocznie wizytę od przeprowadzenia wywiadu na temat niepokojących objawów. Dalsze postępowanie będzie obejmowało badanie ginekologiczne, które nie jest w stanie uwidocznić polipów jamy macicy oraz badanie ultrasonograficzne – najłatwiej zobaczyć ewentualną zmianę pomiędzy 5. a 10. dniem cyklu. To właśnie w tych dniach błona śluzowa wyściełająca macicę jest jeszcze stosunkowo cienka i nie zdążyła narosnąć wraz z czasem trwania cyklu.
Polipy macicy – objawy
Objawy polipów szyjki macicy
Polipy szyjki macicy mogą wywoływać nieprzyjemne objawy, jednak często zdarza się, że pozostają one bezobjawowe. Mogą powodować plamienia pomiędzy miesiączkami, plamienia po stosunku płciowym oraz upławy z domieszką krwi lub bez. Udowodniono również, że mogą być przyczyną zwiększonej predyspozycji do zakażeń intymnych.
Objawy polipów endometrialnych
Do objawów polipów trzonu macicy zaliczamy: plamienia pomiędzy miesiączkami, przedłużające się lub bardziej niż dotychczas obfite krwawienia miesięczne, czasami pojawiają się również zabarwione krwią upławy. Wspominane symptomy mogą także wystąpić po menopauzie, powinno to wówczas skłonić do szerszej diagnostyki i wykluczenia procesu nowotworowego.
Polipy macicy – leczenie
Leczenie polipów szyjki macicy
Zabieg najczęściej trwa krótko – do kilku minut i jest wykonywany w ramach jednodniowej hospitalizacji. W zależności od decyzji lekarza i dolegliwości bólowych pacjentki zabieg może być przeprowadzony w krótkim, dożylnym znieczuleniu lub nawet bez znieczulenia. Usunięciu polipa szyjkowego zwykle towarzyszy również zabieg wyłyżeczkowania kanału jamy macicy, co jest szczególnie ważne ze względu na możliwy nawrót polipa po jego niepełnym usunięciu, jak również w celu wykluczenia ewentualnego procesu nowotworowego.
Po wykonanym zabiegu materiał uzyskany w jego trakcie jest przekazywany do badania histopatologicznego w celu ostatecznego potwierdzenia rozpoznania. W zależności od pracowni na wynik zwykle trzeba poczekać ok. 3-4 tygodni.
Leczenie polipów jamy macicy
Specjalne narzędzie histeroskopu umożliwia usunięcie zmiany, wraz z wyłyżeczkowanym materiałem z jamy macicy przekazywane są one do badania histopatologicznego, podobnie jak w przypadku polipów szyjki macicy. Zabieg zwykle trwa do kilkunastu minut i jest przeprowadzany w krótkim, dożylnym znieczuleniu.
Usunięcie polipa szyjki macicy – zalecenia po zabiegu. Polipy macicy a wpływ na płodność
Wpływ na płodność oraz dalsze zalecenia po zabiegu są uwarunkowane rodzajem polipa. Polipy na szyjce macicy nie mają istotnego wpływu na płodność oraz nie istnieją wskazania do zachowania przerwy w staraniach o ciążę po zabiegu jego usunięcia. W przypadku wykrycia polipa szyjki macicy w trakcie trwania ciąży, decyzję o jego usunięciu zwykle odracza się do momentu jej rozwiązania. Zdarza się również, że polip samoistnie odpadnie w trakcie porodu siłami natury.
Z kolei w przypadku polipów endometrialnych, zdarza się, że utrudniają one zagnieżdżenie się zarodka z jamie macicy. Należy pamiętać, że po zabiegu usunięcia polipa z trzonu macicy zaleca się trzy miesięczną przerwę w rozpoczęciu starań o ciążę.