Zwichnięcie barku – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja wybitego barku
Mateusz Burak

Zwichnięcie barku – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja wybitego barku

Zwichnięcie barku to uraz, w przebiegu którego dochodzi do przemieszczenia ("wypadnięcia") głowy kości ramiennej z panewki stawu. Najczęstszą przyczyną wybicia barku są urazy mechaniczne, a także przeciążenia powstałe w wyniku intensywnej aktywności fizycznej. Czynnikiem sprzyjającym urazom jest specyficzna budowa stawu ramiennego – jest on najbardziej ruchomym stawem w ciele człowieka. Leczenie zwichnięcia barku polega na nastawieniu, czyli przywróceniu fizjologicznego położenia kości oraz na unieruchomieniu kończyny. Niezwykle istotna jest również fizjoterapia po urazie.

Zwichnięcie barku – na czym polega? 

Zwichnięcie barku, inaczej wybicie barku, jest rodzajem urazu, w którym głowa kości ramiennej przemieszcza się poza obręb wydrążenia stawowego łopatki. Ze względu na dużą ruchomość tego połączenia, staw barkowy jest szczególnie narażony na tego typu kontuzje. 

Do zwichnięcia stawu barkowego dochodzi najczęściej w wyniku upadku bądź gwałtownego skręcenia. Zmiana fizjologicznego położenia głowy kości ramiennej względem panewki łopatki może nastąpić w dwóch kierunkach. O przednim zwichnięciu barku mówimy, gdy do urazu dochodzi podczas ustawienia ręki w odwiedzeniu i rotacji zewnętrznej (jest to zdecydowanie najczęstsza sytuacja), natomiast tylne zwichnięcie stawu ramiennego ma miejsce, kiedy ręka w trakcie wypadku jest w pozycji przywiedzenia i rotacji wewnętrznej.

Zwichnięcie barku – przyczyny 

Zwichnięcie stawu to uraz ortopedyczny, w którym dochodzi do nagłej zmiany naturalnego położenia kości go tworzących.

Kontuzja barku pod postacią zwichnięcia stawu może mieć bardzo wiele przyczyn. Najczęściej wymienia się niekontrolowany upadek połączony z podparciem na wyprostowanej kończynie górnej.

Taki przykry incydent może być również rezultatem bezpośredniego uderzenia w ramię, napadu padaczkowego uogólnionego czy też silnego porażenia prądem elektrycznym. Ekstremalne skurcze mięśni, które się wówczas pojawiają przyczyniają się do zachwiania stabilizacji i wytrącenia kości ramiennej z jej fizjologicznego położenia w obrębie stawu. 

Powiązane produkty

Zwichnięcie barku – objawy 

Objawy wybitego barku są zazwyczaj mocno charakterystyczne. Wśród dominujących oznak wymienia się: 

  • silny ból barku
  • ograniczenie zakresu ruchomości lub nawet jego całkowite zniesienie, 
  • widoczne zniekształcenia, deformacje, 
  • obrzęk, zasinienie okolicy stawu, 
  • możliwe drętwienie okolicy szyi, ramienia, 
  • osłabienie siły mięśni barku,
  • przeskakiwanie w barku podczas próby wykonywania ruchu.
W przypadku pojawienia się powyższych objawów, należy natychmiast zgłosić się do lekarza. W oczekiwaniu na pomoc nie wolno poruszać stawem, przesuwać ani próbować nastawiać. Może to spowodować dodatkowe uszkodzenia okolicznego aparatu mięśniowo-więzadłowego, a także naczyń krwionośnych i nerwów. 

Zwichniecie barku – diagnostyka i leczenie 

Lekarz, próbując ustalić mechanizm urazu przeprowadza wywiad, następnie dokonuje oceny wzrokowej ustawienia poszczególnych elementów, a także palpacyjnego badania struktur – bardzo często już w tym momencie specjalista jest w stanie postawić diagnozę. Wstępnie rozpoznanie potwierdza się, wykonując badania obrazowe, takie jak RTG barku.

Jak nastawić bark? Po dokładnej ocenie zdjęcia rentgenowskiego i potwierdzonej diagnozie lekarz dokonuje repozycji stawu w znieczuleniu (jest to tzw. nastawianie barku) i zakłada niezbędne unieruchomienie, najczęściej jest to gips lub opatrunek typu Desaulta. Zabieg chirurgiczny przy zwichnięciu stawu ramiennego przeprowadza się rzadko, wykonuje się go przeważnie w sposób małoinwazyjny, artroskopowo. Proces leczenia to także zażywanie rekomendowanych przez specjalistę środków o działaniu przeciwbólowym, szczególnie w początkowym okresie rekonwalescencji, kiedy zwichnięty bark najbardziej daje o sobie znać. 

Zwichnięcie barku – rehabilitacja 

Rehabilitacja wybitego barku powinna odbywać się z udziałem fizjoterapeuty. Staw jest zwykle unieruchomiony przez okres kilku tygodni, potem zaczyna się stopniowy powrót do wcześniejszych aktywności, uruchamianie kontuzjowanego barku. W sytuacji, gdy pacjent odczuwa bardzo silny ból oraz niestabilność mimo kompleksowych działań fizjoterapeutycznych, może okazać się, że konieczna jest operacja. Najprawdopodobniej doszło bowiem do uszkodzenia tkanek okołostawowych, które nie są w stanie samodzielnie się zregenerować. W sytuacji braku takich odczuć, należy kontynuować działania usprawniające. Wówczas stosuje się ćwiczenia zwiększające siłę i zakres ruchomości wg koncepcji PNF. 

Pomocny jest masaż barku, aplikacje odciążające i przeciwbólowe z użyciem taśm – kinesiotaping. Niejednokrotnie wykorzystuje się także metody leczenie fizykalnego. Ich zaletą jest możliwość stosowania na bardzo wczesnym etapie i w przypadku ostrych dolegliwości ze strony zwichniętego barku, są to: krioterapia miejscowa, magnetoterapia, laser czy wykorzystanie światła spolaryzowanego. 

Jak zapobiec zwichnięciu barku? 

Rehabilitacja barku to także działania prewencyjne. Aby uniknąć tego rodzaju incydentów, należy pamiętać o noszeniu odzieży ochronnej podczas uprawiania sportów kontaktowych. Regularne ćwiczenia pozwolą zachować właściwą elastyczność struktur mięśniowo-więzadłowych oraz wytrzymałość stawów, utrzymując je tym samym w odpowiednim położeniu. Po zwichnięciu pacjent może być bardziej narażony na ponowne kontuzje, warto więc przez jakiś czas stosować profilaktycznie kinesiotaping czy stabilizatory odciążające barku. 

Zwichnięcie barku – domowe sposoby 

Nigdy nie należy podejmować się samodzielnego nastawnia barku, grozi to poważnym uszczerbkiem na zdrowiu. To, co można zrobić, to wdrożyć nieinwazyjne sposoby walki z bólem i obrzękiem oraz przyspieszać regenerację na różnym etapie kontuzji. Poza rehabilitacją stawu barkowego samodzielnie w domu można stosować zimne okłady, które mają za zadanie zmniejszyć ból i stan zapalny. Warunkiem zastosowania jest oczywiście zgoda terapeuty i możliwość dostępu do powierzchni skóry nad stawem. Po wcześniejszym instruktażu można także pokusić się o wykonanie masażu barku lodem. Można to robić nawet po okresie rekonwalescencji, gdyż znacznie poprawi to kondycję struktur okołostawowych, ukrwienie oraz wytrzymałość. Warto pamiętać, że najpierw ciało należy rozgrzać, a dopiero potem potraktować zimnem. Można także wprowadzać połączenie ciepłej kąpieli i masażu lodem. Czas takiego zabiegu to 15-20 minut. 

Ulgę w dolegliwościach może przynieść także kąpiel w ciepłej wodzie z solą Epsom. Samodzielnie w domu można wykonać również okłady z użyciem plastrów borowinowych. Odpowiednia dieta bogata w owoce i warzywa pomoże dostarczyć składników odżywczych i witamin przyspieszających proces gojenia i regeneracji struktur. Jest to niezwykle ważne dla odzyskania pełnej sprawności całej kończyny górnej. 

  1. Itoi E., Hatakeyama Y., Itoigawa Y. i in., Is protecting the healing ligament beneficial after immobilization in external rotation for an initial shoulder dislocation?, „Am J Sports Med.” 2013, nr 41, s. 1126–1132. 
  2. Hovelius L., Rahme H., Primary anterior dislocation of the shoulder: long-term prognosis at the age of 40 years or younger, „Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy” 2016, nr 24, s. 330–342. 
  3. Vavken P., Sadoghi P., Quidde J. i in., Immobilization in internal or external rotation does not change recurrence rates after traumatic anterior shoulder dislocation, „J Shoulder Elbow Surg” 2014, nr 23, s. 13–19. 
  4. Chen L., Xu Z., Peng J. i in., Effectiveness and safety of arthroscopic versus open Bankart repair for recurrent anterior shoulder dislocation: a meta-analysis of clinical trial data, „Arch Orthop Trauma Surg” 2015, nr 135, s. 529–538. 
  5. Blomquist J., Solheim E., Liavaag S. i in., Shoulder instability surgery in Norway: the first report from a multicenter register, with 1-year follow-up, „Acta Orthop” 2012, nr 83, s. 165–170. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia kontaktowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Alergia kontaktowa jest rodzajem nadwrażliwości, która występuje w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami wywołującymi reakcję alergiczną. Zjawisko to może powodować szereg nieprzyjemnych objawów – od łagodnych po ciężkie – i jest powszechnie spotykane wśród ludzi w różnym wieku.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Czy Tajlandia jest bezpieczna? Zagrożenia zdrowotne i najczęstsze choroby

    Tajlandia to kraj o egzotycznym uroku, przyciągający turystów z całego świata. Przed podróżą warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w Azji Południowo-Wschodniej, żeby odpowiednio się przygotować i potrafić na nie reagować. Na co powinniśmy się zaszczepić przed wizytą w Tajlandii? Jakie choroby nam zagrażają? Co zrobić, jeśli ugryzie nas małpa?

  • Ośmiokrotny wzrost zachorowań na odrę w Polsce. Co jest powodem powrotu tej groźnej choroby?

    Liczba przypadków odry zarejestrowanych w 2024 roku w Polsce w systemie nadzoru epidemiologicznego wzrosła w porównaniu z rokiem 2023 ponad ośmiokrotnie – poinformował redakcję DOZ.pl Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB. Odra wraca do Polski i staje się realnym zagrożeniem zdrowotnym, szczególnie dla dzieci i osób nieszczepionych. Choć przez lata choroba ta była praktycznie wyeliminowana, dziś – w wyniku malejącej liczby szczepień – znów pojawiają się nowe ogniska. Czym jest odra, jak się przed nią chronić i kto jest najbardziej narażony?

  • Ból nerek – objawy, leczenie i przyczyny. Jak złagodzić ból nerek?

    Ból nerek jest dolegliwością, która może być spowodowana różnymi czynnikami – od infekcji po choroby przewlekłe. Jeśli wystąpi, warto skonsultować się z lekarzem, aby zdiagnozować przyczynę i podjąć odpowiednie leczenie. Jakie badania wykonać, gdy bolą nerki? Co przyniesie ulgę w bólu?

  • Odleżyny – rodzaje i stopnie odleżyn oraz ich klasyfikacja

    Odleżyny to jedno z najpoważniejszych powikłań długotrwałego unieruchomienia, stanowiące istotne wyzwanie w opiece medycznej. Ich powstawanie związane jest z długotrwałym uciskiem na tkanki, które prowadzi do niedokrwienia i martwicy. Czym są odleżyny i jak powstają? Jakie plastry należy stosować w leczeniu odleżyn?

  • Uczulenie na komary. Jakie są objawy i przyczyny alergii na komary?

    Komary mają zdolność do przenoszenia niebezpiecznych chorób, takich jak malaria, wirus Zachodniego Nilu, wirus chikungunya czy wirus dengi. Stanowią więc zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i zwierząt, jednak złą sławę zyskały głównie z powodu nieprzyjemnych ukąszeń. Kąsają wyłącznie samice komarów, wabione do skóry człowieka przez ciepło ciała, pot, zapachy oraz dwutlenek węgla. Podczas ukłucia samica wprowadza ślinę do krwiobiegu, aby zapobiec krzepnięciu krwi i umożliwić pobranie pokarmu. Kontakt trwający minimum sześć sekund może wywołać reakcję miejscową — zaczerwienienie, świąd i obrzęk.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl