Płatki drożdżowe – właściwości i zastosowanie. Czy są zdrowe?

Przypominają tartą bułkę, nadają potrawom serowy posmak i nazywa się je wegańskim parmezanem – mowa o płatkach drożdżowych, które stają się coraz bardziej popularne nie tylko wśród wegan. Czym dokładnie są i jakimi właściwościami się charakteryzują? Do czego można dodawać płatki drożdżowe? Czy istnieją przeciwwskazania do ich spożywania? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule. 

Od pradawnych lat drożdże wykorzystywane są do pieczenia oraz przeprowadzenia procesów fermentacji. Płatki drożdżowe to zdrowa i aromatyczna alternatywa dla produktów odzwierzęcych używanych do przygotowywania codziennych posiłków. Świetnie sprawdzą się w użyciu zarówno dla wzbogacenia smaku, jak i jako suplement dostarczający pewnej ilości białka i witamin. Przede wszystkim stosowane są przez osoby będące na diecie wegańskiej, ale coraz częściej wybierają je osoby spożywające na co dzień mięso jako wzbogacenie smaku i wartości odżywczej codziennej diety. 

Płatki drożdżowe – czym są? 

Płatki drożdżowe są produktem pochodzącym od tych samych mikroorganizmów co drożdże piekarnicze lub drożdże browarnicze: Saccharomyces cerevisiae. W przeciwieństwie do tych używanych do produkcji pieczywa lub piwa płatki drożdżowe są nieaktywne, ponieważ zostały pozbawione swoich funkcji przez działanie gorącem. Najprościej mówiąc, oznacza to, że nie udałoby się wykorzystanie ich do przygotowania jakiegokolwiek dania czy produktu, w którym konieczne byłoby wykorzystanie zdolności fermentacyjnych drożdży.  

Płatki drożdżowe mają żółty kolor i serowo-orzechowy posmak. Przez to wykorzystywane są wszędzie tam, gdzie potrzebny jest smak sera bez jego użycia. W związku ze swoim smakiem i aromatem nazywane są wegańskim parmezanem. 

Wartości odżywcze i właściwości zdrowotne płatków drożdżowych 

Płatki drożdżowe w języku angielskim to „nutritional yeast”, co, tłumacząc na język polski, oznacza drożdże odżywcze. Związane jest to z tym, że poza walorami smakowymi płatki drożdżowe dostarczają także znaczącej ilości witamin i składników mineralnych oraz pełnowartościowego białka. Już 3 łyżki płatków drożdżowych dezaktywowanych dostarcza około: 

• 50–60 kcal, 
• 4–8 g białka, 
• 2–3 g błonnika, 
• oraz pewne ilości witamin z grupy B. 

Warto podkreślić, że deklarowana zawartość makroskładników znacząco różni się pomiędzy produktami różnych producentów, brak jest dokładnych danych w tabelach wartości odżywczych)

Płatki drożdżowe – zastosowanie. Do czego dodawać i jak je jeść? 

Płatki drożdżowe mogą być wykorzystane jako wegański parmezan do posypywania dań, przygotowania pesto lub wegańskiego majonezu. Są to drożdże dezaktywowane, więc nie ma konieczności ich obróbki termicznej. Świetnie nadają się także do posypania zup i kanapek. Mają niską zawartość tłuszczu, można je więc spożywać codziennie i – zamieniając nimi ser – zmniejszyć spożycie nasyconych tłuszczy roślinnych, w tym także cholesterolu. 

Płatki drożdżowe – jakie i gdzie można je kupić? 

Płatki drożdżowe kupić można w sklepach ze zdrową żywnością, w marketach na półkach z takim asortymentem lub sklepach internetowych oferujących podobne produkty. Są sprzedawane w opakowaniach o masie 150–1000 g, im większe opakowanie, tym bardziej korzystna jest cena. Przeliczając opakowania o różnej masie, za 100 g płatków drożdżowych trzeba zapłacić około 5–15 zł. 

Czy płatki drożdżowe są zdrowe? Przeciwskazania do spożywania 

Płatki drożdżowe są produktem względnie zdrowym, dostarczają pełnowartościowego białka oraz witamin z grupy B. W niektórych krajach płatki drożdżowe są wzbogacane większą ilością witamin z grupy B, w tym także witaminy B12, której suplementacja jest konieczna u osób pozostających na diecie wegańskiej. Są jednak grupy osób, które nie powinny ich spożywać. Przykładem mogą być osoby z alergią na białka drożdży oraz osoby z przerostem Candida w organizmie. Pomimo że są one inaktywowane, nie ma wystarczającej ilości badań, które potwierdzałyby bezpieczeństwo stosowania płatków u tych osób. Takie samo założenie powinno dotyczyć małych dzieci, szczególnie tych ze skłonnością do występowania alergii. 

Przepisy z wykorzystaniem płatków drożdżowych 

Przepisy pochodzą z książki autorki (pełny tytuł w bibliografii). 

„Twarożek” z orzechów nerkowca 

Składniki: 

• 1 szklanka orzechów nerkowca, 
• ¼ szklanki płatków drożdżowych, 
• ¼ mleka sojowego, 
• 3 łyżki soku z cytryny, 
• ½ ząbka czosnku (lub więcej, jeśli lubisz serek czosnkowy), 
• 10 rzodkiewek. 

Sposób wykonania: orzechy nerkowca zalej wodą na noc. Odcedź je rano, przełóż do kielicha blendera i dodaj wszystkie pozostałe składniki poza rzodkiewką. Zblenduj na gładką masę, pamiętając, żeby zeskrobywać resztki ze ścianek. W międzyczasie pokrój rzodkiewkę w paski. Połącz ją z twarożkiem w miseczce. Dobrze sprawdza się do smarowania pieczywa. Możesz dodatkowo posypać twarożek dymką lub ułożyć na wierzchu plastry pomidora. 

„Masełko” na kanapki 

Składniki: 

• ½ szklanki mleka sojowego (125 ml), 
• 1 szklanka oleju roślinnego lub oliwy z oliwek – ilość orientacyjna, 
• 1 łyżeczka soku z cytryny, 
• 1 łyżeczka płatków drożdżowych, 
• 1 szczypta soli kala namak (można pominąć lub dodać himalajskiej). 

Sposób wykonania: mleko wraz z sokiem z cytryny, płatkami oraz solą umieść w wysokim, wąskim naczyniu od blendera ręcznego. Blenduj, poruszając góra-dół, aż msa się lekko napowietrzy. Małym strumieniem powoli wlewaj olej lub oliwę, cały czas blendując. Dolewaj do momentu, aż masa będzie miała konsystencję podobną do serka topionego (gęściejsza od śmietany). Przełóż do pojemniczka i przechowuj w lodówce kilka dni. 

Pesto po polsku 

Składniki: 

• 1 pęczek świeżej natki pietruszki, 
• 1 mały ząbek czosnku, 
• 60 ml oliwy lub oleju roślinnego, 
• 2 łyżki nasion słonecznika, 
• 1 łyżka płatków drożdżowych + do posypania, 
• 2 łyżki soku z cytryny, 
• 1 szczypta soli i pieprzu. 

Sposób wykonania: wszystkie składniki na pesto zmiksuj ze sobą na gładką pastę. Jeśli będzie zbyt gęste, to dolej oleju, jeśli będzie za rzadkie, dodaj trochę więcej płatków drożdżowych.