Adaptogeny – Żeń-szeń – czym jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng
Żeń-szeń (łac. Panax ginseng), nazywany również korzeniem życia, znany jest w medycynie chińskiej od ponad 4000 lat. Roślina zaliczana jest do adaptogenów, ponieważ pozytywnie wpływa na organizm człowieka, zwiększając jego odporność na czynniki stresogenne oraz pobudzając układ odpornościowy. Regularne stosowanie żeń-szenia powoduje zwiększenie wydolności w okresie intensywnej i długotrwałej aktywności fizycznej. Dodatkowo Panax ginseng uznawany jest za afrodyzjak, poprawiający sprawność seksualną oraz zwiększający libido.
Żeń-szeń – czym jest? Charakterystyka adaptogenu
Korzeń żeń-szenia jest rośliną znaną w medycynie chińskiej i z powodzeniem stosowaną od tysięcy lat. Wykazuje on szeroki zakres właściwości terapeutycznych i jest jedną z najbardziej cenionych roślin leczniczych Dalekiego Wschodu. Zaliczany jest do adaptogenów, czyli roślin zwiększających odporność organizmu na czynniki stresogenne. Stosowanie preparatów z żen-szeniem jest polecane zwłaszcza osobom wyczerpanym psychicznie, fizycznie, nieradzącym sobie ze zwiększonym stresem oraz w okresie rekonwalescencji.
Żeń-szeń – właściwości adaptogenu
Żeń-szeń charakteryzuje się wielokierunkowym działaniem farmakologicznym. Wspiera naturalną witalność organizmu, wspomaga sprawność seksualną i intelektualną. Substancje czynne zawarte w żeń-szeniu wykazują aktywność antyoksydacyjną, immunostymulującą oraz wpływają na poprawę kondycji fizycznej i psychicznej organizmu. W badaniach wykazano, że stosowanie preparatów z żeń-szeniem wpływa korzystnie na funkcje mózgu, w tym procesy zapamiętywania, uczenia się, koncentracji i kojarzenia. Naukowcy stwierdzili również, że Panax ginseng ma potencjał ochronny w przypadku narażenia na szkodliwe czynniki środowiskowe, jak: promieniowanie, substancje toksyczne, czy wolne rodniki. Stanowi to przedmiot badań, celem zastosowania tej roślinny w leczeniu wspomagającym podczas radioterapii nowotworów. Dodatkowo aktywne składniki występujące w żeń-szeniu stymulują aktywność komórek NK, które są kluczowe w zwalczaniu komórek nowotworowych. Wyciągi z surowca wpływają także na metabolizm lipidów, powodując obniżenie poziomu „złego” cholesterolu (frakcja LDL), przy jednoczesnym podwyższeniu poziomu „dobrego” cholesterolu (frakcja HDL), co przeciwdziała wystąpieniu miażdżycy. Jako adaptogen zwiększa siły witalne i odporność organizmu na stres oraz wpływa na poprawę samopoczucia. Ponadto przetwory z surowca poprawiają krążenie oraz podnoszą libido.
Żeń-szeń – zastosowanie. Jak działa i na co pomaga żeń-szeń?
Preparaty z żeń-szeniem są wskazane przede wszystkim w stanach zmęczenia, wyczerpania psychicznego i fizycznego, osłabieniu koncentracji oraz sprawności umysłowej. Istnieje wiele doniesień naukowych potwierdzających korzystny wpływ tej rośliny w sytuacjach stresowych. Składniki czynne zawarte w surowcu oddziałują na układ nerwowy, regulując procesy metaboliczne i przywracając równowagę fizjologiczną w organizmie. Dodatkowo wpływają na poprawę metabolizmu i aktywności mózgu.
Żeń-szeń – przeciwwskazania, skutki uboczne suplementacji
Przyjmowanie zbyt dużych dawek żeń-szenia może spowodować wystąpienie działań niepożądanych. Najczęściej pojawia się wówczas zwiększona senność. Również zbyt długi okres stosowania, nawet w dawkach terapeutycznych, może prowadzić do pojawienia się skutków ubocznych. Mogą wtedy wystąpić bóle głowy, wzrost ciśnienia krwi, zaburzenia snu oraz podwyższony poziom kortyzolu.
Należy pamiętać, że preparatów z żeń-szeniem nie należy stosować u osób z zaburzeniami krzepnięcia krwi, a ich stosowanie warto skonsultować z lekarzem w przypadku chorób przewlekłych lub równoczesnego przyjmowania leków obniżających poziom glukozy. Stosowanie preparatów z żeń-szeniem nie jest zalecane u dzieci, kobiet w ciąży oraz okresie laktacji.
Żeń-szeń – dawkowanie. Jak stosować i gdzie kupić?
Produkty zawierające żeń-szeń są dostępne w postaci suszu, sproszkowanego korzenia, tabletek i kapsułek. Można je kupić w aptekach, sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością, a ich cena waha się od około 10 zł do 100 zł. Korzeń żeń-szenia zazwyczaj podawany jest w dawce od 0,5 do 2 g na dobę, w przeliczeniu na standaryzowany ekstrakt. Adaptogeny dostępne w aptece zaleca się przyjmować rano, podczas posiłku, gdyż mogą powodować wzrost ciśnienia krwi oraz działać pobudzająco na organizm, co utrudniłoby proces zasypiania. Zazwyczaj wskazane jest, aby stosować żeń-szeń przez okres 4. do 8. tygodni. Następnie rekomenduje się zrobienie przerwy w suplementacji na około miesiąc.
