RTG bioder – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena
Michalina Mendyka

RTG bioder – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena

RTG bioder wykonuje się w przypadku wystąpienia zmian zwyrodnieniowych tego obszaru, reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) lub chorób o podłożu nowotworowym. Ponadto na badanie kierowane są osoby, które odczuwają ból i sztywność bioder oraz ograniczenie w ruchomości tego stawu. Przeciwwskazaniem względnym do wykonania rentgenu bioder jest ciąża. Jak należy się przygotować do RTG stawu biodrowego, dlaczego picie kawy i żucie gumy jest niewskazane przed prześwietleniem i czy posiadanie skierowania jest obowiązkowe? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

RTG bioder (prześwietlenie, rentgen) to szybkie, łatwo dostępne i bezbolesne badanie, które umożliwia ocenę i diagnozę schorzeń w obrębie stawów biodrowych oraz miednicy. Zazwyczaj jest to pierwsze badanie obrazowe, które zleca lekarz pacjentowi cierpiącemu z powodu bólu w obrębie stawów biodrowych.

RTG bioder – co to jest i na czym polega badanie?

Prześwietlenie stawów biodrowych pomaga zobrazować struktury kostne przy pomocy promieniowania rentgenowskiego. Wykonane zdjęcia najczęściej zapisywane są cyfrowo, tzn. przesyłane są w formie elektronicznej z pracowni RTG do stacji/konsoli lekarza radiologa, a następnie przekazywane pacjentowi na płytce CD/DVD. Możliwe jest wykonanie rentgenu jednego stawu biodrowego lub zdjęcia porównawczego obu bioder. Standardowo pacjentowi wykonuje się dwa zdjęcia RTG – w projekcji AP (promieniowanie przechodzi przez pacjenta od przodu do tyłu) oraz w tzw. projekcji osiowej Lauensteina (zmodyfikowana pozycja boczna, pozycja żabia).

Prawidłowe zdjęcie RTG bioder obejmuje:

  • stawy biodrowe,
  • kość krzyżową,
  • część kości udowych,
  • kości miedniczne.

RTG bioder – wskazania do badania

Najczęściej badanie wykonywane jest w celu wykluczenia zmian pourazowych, takich jak złamanie lub zwichnięcie stawu biodrowego oraz zmian zwyrodnieniowych bioder i kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. RTG bioder wykonuje się również przy podejrzeniu wystąpienia procesów zapalnych, np. u osób chorujących na reumatoidalne zapalenie stawów lub z martwicą głowy kości udowej. Zdjęcie rentgenowskie jest także pomocne podczas zdiagnozowania pierwotnych lub przerzutowych zmian nowotworowych w obrębie kości. U pacjentów po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego wykonuje się prześwietlenie, aby ocenić czy staw prawidłowo funkcjonuje. Jeśli wynik badania RTG jest niejednoznaczny, lekarz prowadzący może wystawić skierowanie na badanie USG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Ponadto na badanie kierowane będą zarówno osoby odczuwające ból bioder, jak i sztywność lub ograniczenie ruchomości stawu biodrowego.

Polecane dla Ciebie

RTG bioder – przeciwwskazania do badania

Jedynym przeciwwskazaniem do wykonania RTG bioder jest ciąża. Jednak w przypadku, gdy wykonanie prześwietlenia jest niezbędne do zdiagnozowania stanu zdrowia ciężarnej, dopuszcza się wykonanie tego badania z użyciem osłon radiologicznych (osłaniają część ciała przed działaniem promieniowania jonizującego). W innym przypadku wskazane jest wykonanie nieinwazyjnych badań obrazowych, np. USG lub rezonansu magnetycznego. Jeśli pacjentka nie jest pewna, czy jest w ciąży, powinna przełożyć badanie i wykonać test ciążowy.

RTG bioder – jak wygląda badanie?

Osoba badana musi zgłosić się na RTG stawów biodrowych będąc na czczo (po upływie 6–8 godzin od ostatniego posiłku) i po wypróżnieniu. Dzień przed badaniem należy zastosować lekkostrawną dietę oraz unikać spożywania produktów, które mogą wywoływać powstawanie nadmiernej ilości gazów jelitowych, np. warzyw strączkowych, napojów gazowanych, kaszy czy otrębów. Dodatkowo pacjent dobę przed oraz rano w dniu badania powinien zażyć preparaty ułatwiające wydalanie gazów jelitowych (na wzdęcia). Nie należy przed rentgenem bioder palić papierosów ani żuć gumy, ponieważ te produkty przyspieszają pracę jelit. Jeśli wcześniej były wykonywane inne badania obrazowe, powinno się zabrać je ze sobą. W trakcie badania pacjent układa się w pozycji leżącej na stole diagnostycznym lub w pozycji stojącej opierając się plecami o wertigraf (ścianka do wykonywania zdjęć rentgenowskich). Osoba badana znajduje się pomiędzy lampą rentgenowską, która emituje promieniowanie, a detektorem odpowiedzialnym za zapis obrazu  (znajduje się on w stole bądź wertigrafie). W zależności od ilości wykonanych zdjęć całkowity czas badania wynosi od 5 do 15 min.

Pacjenci często pytają w rejestracji pracowni obrazowej, czy do badania trzeba się całkowicie rozebrać. Otóż przed wykonaniem zdjęcia należy zdjąć dolną część ubioru (spodnie lub spódnicę z wyjątkiem bielizny), tak aby badany obszar był widoczny dla elektroradiologa. Bielizna nie może zawierać żadnych metalowych elementów. Nie trzeba natomiast zdejmować pozostałych części garderoby.

RTG bioder – najczęstsze pojęcia diagnostyczne w opisach badań

Jednym z najczęściej opisywanych przez radiologów zagadnieniem diagnostycznym są zmiany zwyrodnieniowe. Oznaczają one, że chrząstka stawowa (amortyzuje ruch stawu) jednego lub obu stawów biodrowych ulega uszkodzeniu. Choroba ta również może być opisana jako koksartroza (łac. coxarthrosis). W obrazie RTG zmiany zwyrodnieniowe mogą być opisywane jako m.in. zwężenia szpary stawowej, osteofity (wyrośla kostne) lub sklerotyzacja stropów panewek. Zmiany te najczęściej wykrywane są u osób po 50 roku życia. Innym pojęciem diagnostycznym stosowanym w opisie RTG jest konflikt panewkowo-udowy, który polega na niedopasowaniu się głowy kości udowej do panewki stawu biodrowego, co w konsekwencji prowadzi do uszkodzenia tego stawu. Objawia się on przede wszystkim bólem oraz zmniejszoną ruchomością stawu.

RTG bioder –  skierowanie, cena/refundacja badania

Na badanie RTG, niezależnie, czy jest ono refundowane przez NFZ, czy wykonywane prywatnie – niezbędne jest skierowanie. Wynika to z faktu narażenia pacjenta na działanie promieniowania jonizującego. Można je uzyskać zarówno od lekarza rodzinnego, jak i lekarza specjalisty. Cena RTG biodra/bioder zależy od ilości wykonanych zdjęć oraz od placówki diagnozowania obrazowego, w której chcemy wykonać badanie. Prześwietlenie stawów biodrowych  kosztuje od 40 zł do 80 zł.

  1. S.W. Cheatham i in., Postępowanie ortopedyczne w chorobach biodra i miednicy, Wrocław 2019.
  2. D. Sieroń, Diagnostyka obrazowa w fizjoterapii i rehabilitacji, Warszawa 2017.
  3. J. P. Lampignano i in., Pozycjonowanie w radiografii klasycznej dla techników elektroradiologii, Wrocław 2019.
  4. Fanci A. (red.), Harrison. Reumatologia, Lublin 2012.
  5. B. Pruszyński, Diagnostyka obrazowa: podstawy teoretyczne i metodyka badań, Warszawa 2014.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kortyzol – norma, badanie, objawy podwyższonego i obniżonego kortyzolu

    Kortyzol (hydrokortyzon) jest naturalnym hormonem steroidowym produkowanym w organizmie przez korę nadnerczy. Nazywany jest hormonem stresu. Wywiera bardzo duży wpływ na metabolizm, w tym na stężenie glukozy we krwi, podnosząc jej poziom w reakcji na stres. Stężenie kortyzolu jest zależne od pory dnia – w godzinach porannych jest najwyższe, a w godzinach wieczornych najniższe. Tę zależność należy wziąć pod uwagę podczas interpretacji wyników badania. Czy można zbadać poziom stresu, wykonując oznaczenie poziomu kortyzolu? Odpowiedź w artykule.

  • GGTP – skierowanie, refundacja, cena

    GGTP to enzym pomocny w diagnozowaniu między innymi chorób wątroby, trzustki czy nerek. Jego wysoki poziom obserwuje się również u osób z problemem nadużywania alkoholu. Istnieje szereg objawów towarzyszących chorobom wątroby i dróg żółciowych, które powinny skłonić pacjenta do oznaczenia poziomu gamma-glutamylotranspeptydazy. Uwagę powinno przykuć chociażby żółte zabarwienie skóry i błon śluzowych, obrzęki i świąd skóry czy ból po prawej stronie brzucha. Jak się przygotować do badania GGTP? Ile kosztuje to oznaczenie i czy do badania należy zgłosić się na czczo? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników. Co zrobić, kiedy wynik wskazuje na podwyższony poziom?

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Badanie poziomu serotoniny – normy, cena, interpretacja wyników

    Serotonina stanowi jeden z najbardziej znanych neurotransmiterów modulujących aktywność komórek nerwowych oraz szeroką gamę procesów neuropsychologicznych. Jako że większość puli serotoniny w organizmie zlokalizowana jest poza układem nerwowym, substancja ta ma również wpływ m.in. na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego i moczowo-płciowego. Może także regulować proces krzepnięcia i agregację płytek krwi. Oznaczenie poziomu serotoniny wykonywane jest m.in. w diagnostyce rakowiaków, czyli nowotworów wywodzących się z komórek neuroendokrynnych.

  • IgE całkowite – wskazania do badania poziomu immunoglobuliny typu E (IgE), normy, wyniki

    Przeciwciała klasy IgE, obok przeciwciał klasy IgG, IgM, IgA i IgD, należą do jednej z pięciu podklas immunoglobulin wytwarzanych przez komórki układu odpornościowego. Cząsteczki immunoglobulin klasy IgE wytwarzane są w odpowiedzi na alergeny i obecność pasożytów. Badanie poziomu IgE całkowitego wykonywane jest w przebiegu diagnostyki alergii, atopii i parazytoz (obecność pasożytów w organizmie). Poziom IgE całkowitego zależy od wieku pacjenta, najniższy jest u noworodków i niemowląt, a maksimum osiąga pomiędzy 10. a 15. rokiem życia pacjenta.

  • Badanie poziomu witaminy D, metabolit 25(OH). Normy, cena, interpretacja wyników

    Witamina D bierze udział w gospodarce wapniowo-fosforanowej organizmu, wpływa również na prawidłową budowę i funkcję kości. Oznaczenie poziomu witaminy D ma zastosowanie m.in. w diagnostyce i leczeniu osteoporozy, osteomalacji i krzywicy, chorób wątroby i nerek, a także w monitorowaniu leczenia kortykosteroidami, lekami immunosupresyjnymi i przeciwpadaczkowymi oraz suplementacji witaminą D u pacjentów, którym ją zlecono.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij