Staw rzekomy – przyczyny, objawy, leczenie
Magdalena Chrzęszczyk

Staw rzekomy – przyczyny, objawy, leczenie

Staw rzekomy to utrwalone zaburzenie zrostu kostnego. W miejscu ubytku kości, np. na skutek złamania, nie dochodzi do prawidłowego wypełnienia przestrzeni właściwą tkanką kostną, tylko tkanką włóknistą. Odłamki nie zrastają się prawidłowo, a powstałe połączenie pozostaje ruchome. Jak leczy się staw rzekomy?

Co to jest staw rzekomy? 

Staw rzekomy, czyli brak prawidłowego zrostu kości po uprzednim jej złamaniu. Sytuacja może wystąpić nawet w przypadku szybkiej interwencji lekarza, przy ustabilizowaniu odłamków kostnych i przy unieruchomieniu. Na początkowym etapie leczenia jest trudna do zaobserwowania, a przecież uzyskanie prawidłowego pełnego zrostu kości warunkuje powrót do pełnej sprawności ruchowej pacjenta.  

Ze względu na budowę i unaczynienie częściej narażone na powstanie stawu rzekomego są obojczyk i piąta kość śródstopia. Staw rzekomy piszczeli oraz kości łódeczkowatej (staw rzekomy nadgarstka) to kolejne bardzo często występujące zaburzenia zrostu kości. 

Wyróżnia się stawy rzekome: 

  • witalne (biologicznie reaktywne) – charakteryzują się płytką panewką w odłamie bliższym i zaokrąglonym końcem odłamu dalszego, przestrzeń pomiędzy końcami kostnymi wypełnia tkanka włóknista lub włóknisto– chrzęstna z ogniskami martwicy, 
  • hipertroficzne – powstają często w kościach kończyn dolnych, dochodzi do znacznego przerostu bardzo dobrze ukrwionych końców kostnych, 
  • oligotroficzne – powstają zazwyczaj w kościach kończyn górnych, charakteryzują się brakiem przerostu końców kostnych i zarośnięciem jamy szpikowej, ukrwienie odłamów jest prawidłowe, 
  • awitalne (atroficzne – biologicznie niereaktywne) – występują najczęściej w kościach o słabym unaczynieniu,  
  • dysplastyczne – z zanikiem odłamów kostnych, charakteryzuje się ścieńczeniem warstwy korowej kości, osteoporozą końców odłamów i zamknięciem jamy szpikowej, odłamy kostne nie stykają się ze sobą, 
  • aplastyczne - staw rzekomy ze sklerotyzacją końców odłamów kostnych, spowodowany jest zazwyczaj martwicą jednego lub obu końców kostnych, ma otwartą jamę szpikową na końcach odłamów, a w badaniu radiologicznym przypomina świeże złamanie. 

Staw rzekomy – przyczyny 

Po złamaniu kości organizm człowieka rozpoczyna proces gojenia polegający na odtworzeniu ciągłości kości wraz z przywróceniem jej pierwotnej struktury. Aby przebiegał on prawidłowo, konieczne jest najczęściej unieruchomienie odłamów kostnych oraz zapewnienie prawidłowego ukrwienia w miejscu urazu. Negatywnymi czynnikami wpływającymi na zaburzenie procesu gojenia i powstawanie stawów rzekomych są złe parametry ogólnoustrojowe, takie jak choroby współistniejące (cukrzyca, miażdżyca, choroby układowe), a także czynniki środowiskowe (złe odżywianie, palenie papierosów, alkoholizm).

Brak zrostu kości może pojawić się także przy upośledzeniu unaczynienia i unerwienia, złym stanie tkanek miękkich, ubytku kości oraz w sytuacji dużego zmiażdżenia czy złamania otwartego. Dodatkowo może pojawić się problem ze złą techniką operacji, nieodpowiednim procesem rehabilitacji czy nieodpowiednim dopasowaniem odłamów kostnych do siebie.  

Przyczyną braku zrostu kości może być również zbyt późne rozpoznanie złamania i rozpoczęcie leczenia (np. w przypadku złamania kości łódeczkowatej nadgarstka). W wyniku tego może pojawić się: 

  • zrost opóźniony – to przedłużenie okresu gojenia kości powyżej 6 miesięcy przy stale postępującym, powolnym zroście, 
  • brak zrostu – brak zrostu kostnego powyżej 4 miesięcy, 
  • utrwalony brak zrostu kostnego – staw rzekomy, 
  • zrost nieprawidłowy (zaburzenia osi, skrócenie kości). 

Polecane dla Ciebie

Staw rzekomy – objawy 

Kształtowanie się stawu rzekomego to długi proces, ale pierwszym objawem, jaki może świadczyć o jego powstaniu jest duży i utrzymujący się ból. Dodatkowo pojawia się zaczerwienienie, obrzęk oraz ocieplenie miejsca urazu. Nasilający się dyskomfort zaczyna utrudniać funkcjonowanie, może także dojść do powstania zniekształceń w obrębie kości. Wyczuwalna jest także ruchomość w obrębie uszkodzenia. 

Staw rzekomy – diagnostyka 

Diagnostyka w przypadku rozpoznania stawu rzekomego opiera się na wykonaniu badania RTG oraz tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Pomocna może być również scyntygrafia. Staw rzekomy stwierdza się po około dziewięciu miesiącach od złamania.  

Staw rzekomy – leczenie 

Leczenie stawu rzekomego obejmuje odpowiednią dietę i suplementację, fizjoterapię, jak i leczenie farmakologiczne. W określonych przypadkach konieczne może być przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.

Staw rzekomy – leczenie zachowawcze 

W trakcie leczenia zachowawczego w przypadku złamań i stawów rzekomych istotna jest suplementacja witaminy D3 oraz wapnia, co przyspiesza gojenie. Stymulować zrost kości można także poprzez zabiegi fizykoterapii: pole magnetyczne, elektryczne oraz ultradźwięki o niskim natężeniu. Stosowane są również zabiegi krioterapii, laseroterapia, a także masaż poprawiający ukrwienie i przyspieszający gojenie. Czasem wykonywany jest autogenny przeszczep szpiku kostnego, podanie czynnika wzrostu lub białek morfogenetycznych.  

Staw rzekomy – operacja 

Przy leczeniu operacyjnym stawów rzekomych małych kości najczęściej stosowaną metodą leczenia operacyjnego jest artroskopia. Jest ona mniej inwazyjna od klasycznej operacji. Brak zrostu kości ramiennej (częsty przy złamaniu kości ramiennej z przemieszczeniem), staw rzekomy kości piszczelowej i strzałkowej oraz złamania większych kości leczone są operacyjnie przy wykorzystaniu różnych technik i metod postępowania. Przy leczeniu stawów rzekomych hipertroficznych prowadzi się stabilizację zewnętrzną (z korekcją osiową i podłużną). W martwiczych stawach rzekomych wykonywane jest oczyszczenie stawu rzekomego i wypełnienie go tkanką kostną. Zakażone stawy rzekome najpierw są odkażane, a następnie wypełniane tkanką kostną poprzez przeszczep z kości strzałkowej lub przeniesienie segmentowe przez osteotomię. 

Staw rzekomy – rehabilitacja 

Rehabilitacja ręki po złamaniu kości ramiennej, wyrostka łokciowego, wyrostka rylcowatego, kości promieniowej czy złamanie kości piszczelowej i kości strzałkowej oraz tworzenie się stawów rzekomych w konsekwencji tych złamań jest indywidualnym procesem dobieranym w zależności od stopnia złamania i postępów gojenia.  

Bardzo ważny jest stan ogólny pacjenta, choroby współistniejące oraz stan aktywności ruchowej, jak i stan psychiczny chorego. Wykorzystywane są wcześniej wspomniane zabiegi fizykoterapeutyczne, a także usprawnianie ruchowe dostosowane do wieku i możliwości pacjenta (kinezyterapia).

  1. Tylman D, Dziak A., Traumatologia narządu ruchu, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996, s. 234-274 
  2. Goldberg V. .M, Stevenson S., The biology of bone grafts, “Seminars in Arthroplasty” 2003, nr 4, s. 58-63. 
  3. Rozbruch S. R., Ilizarov S., Limb lengthening and reconstruction surgery [online], https://doi.org/10.1007/978-3-319-18026-7
  4. Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, t. 1, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 
  5. Baczkowski B., Leczenie operacyjne stawów rzekomych kości łódeczkowatej, “Chirurgia Narządu Ruchu i Ortopedia Polska” 2002, nr 67 (2), s. 181-188. 
  6. Nowakowski A., Mazurek T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Naukowe Exemplum, Poznań 2017. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Czy można od urodzenia nie czuć bólu? Co to jest analgezja?

    Ból jest wpisany w ludzkie istnienie. Wbrew pozorom to zjawisko pozytywne, ponieważ informuje nas o zagrożeniach zdrowia, a nawet życia. Jednakże są ludzie, którzy nie są zdolni do odczuwania bólu, cierpią bowiem na analgezję wrodzoną.

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • Zatrucie nikotynowe – objawy, leczenie przedawkowania

    Objawy zatrucia nikotyną zależne są głównie od liczby wypalonych papierosów. Uznaje się, że aby doszło do wystąpienia zatrucia nikotynowego, konieczne jest przyjęcie w krótkim czasie ok. 4-8 mg nikotyny. Podstawą oczyszczania organizmu z nikotyny jest oczywiście rzucenie palenia papierosów. Większość nikotyny dostarczanej wraz z wypalanym papierosem wydalana jest niemal natychmiastowo przez nerki.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić się śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest tego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jeast chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij