Migrena u dzieci i młodzieży – jak ją rozpoznać i leczyć?

Migrenowy ból głowy jest dolegliwością charakterystyczną zwłaszcza dla młodych kobiet, choć może wystąpić w każdej grupie wiekowej, nawet u najmłodszych dzieci. Charakteryzuje go jednostronny, pulsujący charakter bólu o średnim lub ciężkim nasileniu, który zakłóca codzienną aktywność. Bólowi głowy mogą towarzyszyć nudności i wymioty. W około ¼ przypadków migreny stwierdza się poprzedzającą ból głowy aurę, zazwyczaj wzrokową lub słuchową. Leczenie migren u dzieci polega na podawaniu leków przeciwbólowych oraz unikaniu czynników wyzwalających napady.  

Migrena u dzieci i nastolatków – przyczyny 

Migrena może wystąpić u dziecka w każdym wieku, do 7. roku życia jest częstsza u chłopców, natomiast od 11. roku życia aż do dorosłości występuje trzykrotnie częściej u dziewcząt. Jak dotąd nie udało się dokładnie ustalić przyczyny migreny, przypisuje się jej tło genetyczne. Migrena zazwyczaj przebiega z okresami zaostrzeń i remisji i najczęściej występuje u kobiet w wieku 25–30 lat.  

Do najczęstszych czynników prowokujących wystąpienie napadu migrenowego bólu głowy u dziecka zaliczamy: 

• głód, 
• długotrwałe przebywanie w hałasie,
• stres, zwłaszcza przewlekły, 
• wysiłek fizyczny, 
• ekspozycja na światło i zimny wiatr, 
• długotrwałe oglądanie telewizji lub granie w gry komputerowe,
• niektóre pokarmy takie jak czekolada, sery żółte i pleśniowe, słodziki z aspartamem, konserwanty (benzoesan i azotany), alkohol, kawa,
• alergie wziewne i nawracające infekcje górnych dróg oddechowych,  
• niektóre choroby pasożytnicze, 
• wady wzroku. 

Objawy migreny u dzieci i młodzieży 

Do typowych objawów migreny u dziecka należą: 

• pulsujący, jednostronny ból głowy u dziecka o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu, 
• wymioty,
• zaburzenia równowagi i chodu, 
• oczopląs,
• nadwrażliwość na światło i dźwięki,
• ból zakłócający codzienną aktywność. 

W około 20% przypadków osób cierpiących na migrenowe bóle głowy może występować aura, która poprzedza dolegliwości bólowe. Aura migrenowa dotyczy najczęściej objawów związanych ze zmysłem wzroku i przyjmuje postać mroczków, halucynacji a także zaburzeń czucia i mowy. Objawy zazwyczaj ustępują w ciągu godziny, po czym pojawia się typowy ból migrenowy. 

Do kryteriów diagnostycznych migreny zaliczamy co najmniej 5 epizodów bólu głowy trwającego 2–72 godziny, w których wykluczono inną przyczynę bólu i spełniającego co najmniej dwa z warunków takich jak pulsujący charakter, ból jedno- lub obustronny w okolicy czołowo-skroniowej, umiarkowane lub ciężkie nasilenie, nasilanie dolegliwości bólowych przez codzienną aktywność oraz występowanie wymiotów lub nudności i nadwrażliwości na dźwięk lub światło.  

Leczenie migreny u dzieci i młodzieży  

W przypadku postawienia rozpoznania migreny lekarz może zalecić terapię przeciwbólową przy pomocy leków na migrenę (paracetamol lub ibuprofen). Leki zawierające tryptany można podawać u dzieci od 16. roku życia. Często podaje się także leki przeciwwymiotne, zwłaszcza przy nasilonych nudnościach i wymiotach.  

W leczeniu migreny ważne jest indywidualne podejście do pacjenta oraz skupienie się na wyeliminowaniu potencjalnych czynników wywołujących napady bólu głowy. Leki przeciwbólowe stosowane w migrenie dobierane są indywidualnie ze względu częstość i nasilenie bólu, stopień ograniczenia normalnego funkcjonowania oraz występowania chorób współistniejących.  

Dieta w bólach migrenowych u dzieci i młodzieży  

W zapobieganiu napadom migreny ważne jest prowadzenie prawidłowego stylu życia. Chcąc zmniejszyć częstość napadów bólu głowy, należy unikać przemęczenia i sytuacji nadmiernego stresu, dbać o higienę snu oraz prawidłową, zdrową dietę. Do pokarmów mających predyspozycję do wywoływania napadów migreny zaliczamy czekoladę, sery dojrzewające i pleśniowe, kawę, alkohol, cytrusy, konserwanty i barwniki spożywcze, produkty marynowane.