Ból szyi – przyczyny, diagnostyka, leczenie, ćwiczenia
Mateusz Burak

Ból szyi – przyczyny, diagnostyka, leczenie, ćwiczenia

Ból szyi to częsta dolegliwość, która dotyka dużą grupę osób. Przyczyny bolącej szyi mogą być różne, od przeciążenia i napięcia mięśni, spowodowanego np. wielogodzinną pracą przed komputerem przez zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego i urazy odcinka szyjnego kręgosłupa aż po nowotwór. Sprawdź, jak przebiega diagnostyka bólów szyi, w jaki sposób się je leczy oraz jakie ćwiczenia można zastosować, by złagodzić dolegliwości. 

Bóle szyi mogą być spowodowane nadmiernym napięciem mięśni szyjnych, na przykład na skutek przyjęcia niewygodnej pozycji w trakcie snu. Mogą również być konsekwencją kontuzji, zmian zwyrodnieniowych w odcinku szyjnym kręgosłupa czy dyskopatii szyjnej. Ból szyi o charakterze przewlekłym często towarzyszy poważnym schorzeniom reumatycznym, a także osteoporozie.

Ból szyi – przyczyny

Szyja stanowi anatomiczne połączenie między głową a tułowiem i obręczą barkową. Tutaj zlokalizowane są także początkowe odcinki układu oddechowego, pokarmowego oraz gruczoł wydzielania wewnętrznego zwany tarczycą. Dolegliwości w postaci bólu szyi są jednymi z najczęstszych dysfunkcji narządu ruchu i mogą być wynikiem zaburzeń funkcjonowania wymienionych wcześniej struktur anatomicznych. 

Najczęstszymi przyczynami bólu szyi są jednak dolegliwości przeciążeniowe i strukturalne, a wśród nich: 

Ból szyi u dziecka może być spowodowany skrzywieniem kręgosłupa, garbieniem się podczas odrabiania lekcji czy pracy przy komputerze. Boląca szyja może być także wynikiem braku aktywności ruchowej, długotrwałego przesiadywania przed monitorem czy niewłaściwej pozycji podczas snu – ból szyi rano. Powodem może być także intensywne przeciążenie i naciągnięcie tej okolicy.  

W zależności od lokalizacji bólu szyi, za tę dokuczliwość mogą być też odpowiedzialne aktywne punkty spustowe – wyczuwalne jako zgrubiałe pasma włókien mięśniowych. W przypadku bólu przy dotyku z przodu gardła, mogą to być punkty spustowe w strukturze mięśnia mostkowo–sutkowo–obojczykowego, dwubrzuśćcowego czy skrzydłowego przyśrodkowego. Naukowo dowiedziono podłoże psychicznego takich dolegliwości (ból w okolicy szyi może być objawem depresji). Z kolei w przypadku choroby nowotworowej, jaką jest chłoniak Hodgkina, w lokalnych węzłach chłonnych może pojawiać się ból po wypiciu alkoholu. Jest to bardzo charakterystyczny objaw tego schorzenia.

Ból szyi – diagnostyka

W przypadku prozaicznych przyczyn dolegliwości, ból szyi i ból karku zazwyczaj ustępują samoistnie. W przypadku ostrego charakteru dolegliwości, należy zgłosić się do fizjoterapeuty lub lekarza.

Podstawowym narzędziem diagnostycznym przy występowaniu bólu szyi jest wywiad z pacjentem. Określa się topografię – ból z przodu, z tyłu, ból szyi z lewej strony, ból szyi z prawej strony, ból po bokach, ból jednostronny... Dokonuje się badania palpacyjnego oraz wykonuje testy oceniające ruchomość i możliwości funkcjonalne. Wzbudzanie wątpliwości co do etiologii, sugeruje specjaliście wykonanie dodatkowych badań obrazowych i diagnostycznych.

Przy występowaniu bólu kręgosłupa szyjnego i podejrzeniu zwyrodnienia kręgów szyjnych, zmian pourazowych zmusza do wykonania zdjęcia rentgenowskiego (RTG). Przewlekłe ból szyi, ramion, barku, karku, budzący chorego w nocy, sugeruje zmiany o charakterze zapalnym z podłożem organicznym i wskazane są wówczas badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) czy tomografia komputerowa (CT) kręgów szyjnych i/lub badania laboratoryjne. Omdlenia czy utrata przytomności przy skręcaniu głowy mogą natomiast oznaczać zaburzenia przepływu krwi w obrębie tętnic szyjnych. Podejrzenie takiej naczyniopochodnej etiologii dolegliwości może oznaczać konieczność badań naczyniowych, jak np. doppler, który pozwala precyzyjnie ocenić stan naczyń krwionośnych.

Zaburzenia połykania połączone z bólem w szyi mogą wzbudzać podejrzenia problemów natury gastrologicznej. Zasadne może okazać się zastosowanie diagnostyki w postaci wideofluoroskopii, pH-metrii czy gastroskopii, aby zweryfikować pasaż kęsa pokarmowego, określić wartość pH oraz zrewidować stan przełyku.

Polecane dla Ciebie

Ból szyi – rehabilitacja

Mnogość metod i technik terapeutycznych daje szeroki repertuar możliwości leczenia bólu szyi. Większość z nich posiada udokumentowaną klinicznie skuteczność. W bólach mięśni szyi i szyjnopochodnych bólach głowy szczególnie pomocne mogą być mobilizacje i manipulacje (elementy terapii manualnej).

Terapię przeprowadza się w obszarze segmentów szyjnych i przejścia szyjno–piersiowego. Powoduje to redukcję patologicznego napięcia mięśniowego sprzyjającego rozwojowi zaburzeń obejmujących struktury tkanek miękkich i kostnych. Najlepsze rezultaty przynosi w szyjnopochodnych bólach głowy i takich, które promieniują do barku po lewej i po prawej stronie oraz w przypadku bolącej szyi przy skręcaniu – prawdopodobna przyczyna może być dyskowa.

Dowiedz się więcej na temat przyczyn, objawów i leczenia dyskopatii szyjnej.

Terapia tkanek miękkich jest łagodną formą leczenia wykorzystującą wiele technik. Jedną z nich może być masaż mięśni szyi lub poizometryczna relaksacja wykorzystująca zjawisko rozluźnienia tkanek o wzmożonym napięciu po wcześniejszym kilkunastosekundowym skurczu. Interwencja w okolicy szyi dyktuje zastosowanie tej terapii na strukturach jej tylnej części, mięśnia czworobocznego, dźwigacza łopatki, mięśniach pochyłych przednich, środkowych oraz tylnych, często też w obszarze struktur klatki piersiowej.

Zaletą tej metody jest możliwość zastosowania zarówno w stanach ostrych, jak i przewlekłych. Każda dysfunkcja szyi wymaga treningu siłowego. Wykorzystanie właściwie dobranych ćwiczeń fizycznych ma za zadanie wzmocnić mięśnie głębokie szyi. Korzyści z wykonywanych w ten sposób elementów treningu siłowego przynosi największe korzyści ze wszystkich wspomnianych wcześniej sposobów usprawniania. Pozwala złagodzić dolegliwości i zapobiegać ich nawrotom stanowiąc tym samym element profilaktyki.

Wielokrotnie fizjoterapia daje możliwość zastosowania czynników fizykalnych wspomagających zabiegi z obszaru terapii ruchem. Jest to chociażby leczenie zimnem – krioterapia, która oddziałuje analgetycznie, regenerująco i przeciwzapalnie, co ma duże znaczenie w zapaleniach szyi, jej ścięgien oraz w zapaleniach mięśni karku. Wykorzystuje się laseroterapię, elektroterapię, ekspozycję na zmienne pole magnetyczne (magnetoterapię) oraz balneoterapię. Niektóre zabiegi balneologiczne mogą być stosowane w domu, jak np. plastry borowinowe, które dzięki wymianie ciepła i zawartości cennych składników mineralnych niwelują napięcie i pozwalają złagodzić ból.

Czasami istnieje konieczność wykorzystania środków farmakologicznych. Jest to klasyczna odpowiedź na pytanie – czym leczyć ból szyi? Specjalista może zaordynować leki na ból mięśni i stawów w postaci tabletek lub iniekcji lub maści. Zazwyczaj należą one do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych o działaniu przeciwbólowym i redukującym zapalenie. 

Ból szyi – ćwiczenia w domu 

W bólu mięśni szyi bardzo ważne jest określenie przyczyny i wyeliminowanie czynnika inicjującego taki stan. Kluczowe znaczenie ma też profilaktyka oraz wiedza na temat etiologii dolegliwości. Stosowanie ćwiczeń, przerw podczas pracy przy komputerze, właściwie wyprofilowanej poduszki, okularów korekcyjnych czy zasad ergonomii pracy to składowe działań profilaktycznych. 

Przykładem działania korzystnie wpływającego na regulację napięć mięśniowo–powięziowych jest stosowanie autoterapii. Aby rozluźnić przednią część powięzi szyi, należy usiąść z prostymi plecami. Ręce należy skrzyżować, ułożyć na mostku i przycisnąć do klatki piersiowej, jednocześnie przesuwając je razem ze skórą w dół. Głowa powinna być lekko uniesiona. Utrzymywanie takiej pozycji przez 90 sekund dziennie pozwoli sukcesywnie niwelować napięcie.

Następna propozycja na zmniejszenie bólu szyi i bólu karku to wykonywanie ruchu, który polega na robieniu skłonu głowy do przodu – tak, aby dotknąć brodą do mostka, potem wyprostu oraz znów skłonu, tym razem do jednego i drugiego boku, dotykając uchem do barku oraz skrętów głowy w obie strony. Pozwoli to odtworzyć właściwy zakres ruchomości.

Efektywnym ćwiczeniem rozciągającym mięśnie boczne szyi i karku jest także siedzenie na taborecie: lewa ręka ułożona na prawej skroni, prawa ręka trzyma taboret, głową wykonujemy delikatny nacisk na lewą rękę, utrzymując napięcie 10–20 sekund. Następnie rozluźniamy głowę i próbujemy lewą ręką zwiększyć zgięcie boczne z jednoczesnym pociągnięciem prawą ręką kantu krzesła. Po kilku powtórzeniach następuje zmiana stron. 

  1. H. Vernon, B. K. Humphreys, C. Hagino, The outcome of control groups in clinical trials of conservative treatments for chronic mechanical neck pain: a systematic review, "BMC Musculoskel Disord” 2006, v. 7, s. 58. 
  2. The Canadian Chiropractic Association, Canadian Federation of Chiropractic Regulatory Boards, Clinical Practice Guidelines Development Initiative, Guidelines Development Committee (GDC), Chiropractic clinical practice guideline: evidence-based treatment of adult neck pain not due to whiplash, "The Journal of the Canadian Chiropractic Association" 2005, v. 49, s.158–209. 
  3. B. Cagnie, L. Danneels, D. Van Tiggelen i in., Individual and work related risk factors for neck pain among office workers: a cross sectional study, "European Spine Journal" 2007, v. 16(5), s. 679–86. 
  4. L. C. Carlesso, J. C. MacDermid, P. L. Santaguida, L. Thabane, Determining adverse events in patients with neck pain receiving orthopaedic manual physiotherapy: a pilot and feasibility study, “Physiotherapy Canada” 2013, v. 65, s. 255– 265. 
  5. P. S. Amenta, G. M. Ghobrial, K. Krespan i in., Cervical spondylotic myelopathy in the young adult: a review of the literature and clinical diagnostic criteria in an uncommon demographic, “Clinical Neurology and Neurosurgery” 2014, v. 120, s. 68–72. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rak żołądka – przyczyny, wczesne objawy, leczenie

    Podobnie jak większość nowotworów, rak żołądka rozwija się wiele lat, początkowo nie dając żadnych specyficznych objawów. Niestety, najczęściej rozpoznawany jest w stadium bardzo trudnym do wyleczenia, co w większości przypadków prowadzi do zgonu chorego. Kluczowa jest zatem szybka diagnostyka i wdrożenie skutecznej terapii. Jakie są wczesne objawy raka żołądka? Na co zwrócić uwagę?

  • Dializy – kiedy się je stosuje, jak długo, koszt, skutki uboczne

    Wprowadzenie terapii nerkozastępczej (potocznie dializ) było przełomowym osiągnięciem pozwalającym wydłużyć życie pacjentom z niewydolnością nerek. Najpowszechniej stosowana jest hemodializa, która wykorzystywana jest zarówno w przypadkach nagłego zachorowania, jak i w czasie leczenia przewlekłego.

  • HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie zakażenia wirusem HPV

    HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, ma ponad 120 typów, z czego część jest wysokoonkogenna. Human papilloma virus jest odpowiedzialny m.in. za raka szyjki macicy, gardła i krtani, prącia. HPV jest także przyczyną powstawania łagodnych zmian, takich jak kurzajki czy brodawki płciowe. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego najczęściej dochodzi w trakcie stosunków seksualnych oraz przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota, wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy – uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

  • Rak przełyku – przyczyny, objawy i leczenie

    Rak przełyku jest złośliwym nowotworem atakującym częściej mężczyzn niż kobiety. Lekarze są zgodni, że zdecydowana większość przypadków choroby wynika z prowadzenia niezdrowego stylu życia, w tym palenia papierosów i spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Jakie są objawy raka przełyku i jak się go leczy?

  • Czym jest diastema i jak ją leczyć?

    Diastema popularnie określana jest jako przerwa między zębami. To nie tylko cecha szczególna, a dla niektórych defekt lub dodatkowy atrybut urody, to także możliwa przyczyna zaburzeń funkcjonalnych. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Nie zawsze wymaga leczenia. Diastema fizjologiczna obserwowana u dzieci z czasem zanika. Diastemy zamyka się przy pomocy aparatów ortodontycznych lub odbudowy estetycznej, np. przy użyciu licówek.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij