Jak odetkać ucho? Domowe sposoby na zatkane ucho, preparaty do czyszczenia uszu
Katarzyna Deptuła

Jak odetkać ucho? Domowe sposoby na zatkane ucho, preparaty do czyszczenia uszu

Zatkane ucho to problem, którego choć raz doświadczył niemal każdy. Uczucie zatkanych uszu może być niegroźne – pojawia się często podczas podróży samolotem (jako efekt różnicy ciśnień) lub po kąpieli, ale może także być oznaką poważnej choroby. Towarzyszą mu wtedy ból ucha, zaczerwienie czy wyciek. Jakie mogą być przyczyny zatkanego ucha? Jakie są domowe metody walki z tą dolegliwością?

Każdy, kto doświadczył uczucia przytkanego ucha zastanawiał się, jak skutecznie odetkać ucho. Towarzyszy mu najczęściej obecność wody w zewnętrznej części ucha – woda w uchu (gdy nie może znaleźć ujścia i zalega) powoduje nieprzyjemne odczucia – szumy, dzwonienie czy pogorszenie zdolności słyszenia. Zatkane uszy stanowią sygnał alarmowy, szczególnie, gdy zaczyna towarzyszyć im ból, zaczerwienienie, swędzenie oraz wyciek, a domowe sposoby czy apteczne środki nie pomagają.

Ucho – budowa, fizjologia, funkcje

Ucho jest narządem odpowiadającym za umiejętność słyszenia oraz za utrzymanie równowagi i balansu – ukłon w stronę błędnika. Zadaniem ucha jest odpowiednie wychwytywanie fal dźwiękowych, przekształcanie ich w drgania o naturze mechanicznej, a kolejno w impuls nerwowy. W budowie ucha wyróżniamy 3 części:

  • ucho zewnętrzne (obejmuje m.in. małżowinę uszną, kanał słuchowy zewnętrzny),
  • ucho środkowe (składową jest m.in. błona bębenkowa, trzy kosteczki słuchowe, trąbka Eustachiusza, inaczej trąbka słuchowa),
  • ucho wewnętrzne (m.in. ślimak z narządem Cortiego, który jest ostatnim ogniwem do wytworzenia impulsu nerwowego, wędrującego do ośrodka słuchu).

Co to jest woskowina? Jakie pełni funkcje?

Wosk uszny, inaczej woskowina uszna (potocznie woszczyna) to substancja lepka, wytwarzana w zewnętrznej części ucha – w przewodzie słuchowym. Jest koloru żółtego (od miodowego do brązowego). Gruczoły odpowiedzialne za jej wydzielanie to w głównej mierze gruczoły łojowe. W składzie woskowiny, oprócz „tłustych związków”, jak kwasy tłuszczowe (nasycone i nienasycone), skwalen i cholesterol znajdziemy także martwe komórki, m.in. nabłonka słuchowego.

Fizjologiczna ilość wosku pełni funkcję ochronną – nawilża przewód słuchowy i chroni przed patogenami, takimi jak bakterie czy grzyby. Wosk posiada lekko kwaśne pH (w okolicach 6,1).

Powiązane produkty

Przyczyny zatkanego ucha

Nadmiar, pęcznienie lub zagęszczenie wosku prowadzi do jego nagromadzenia się w kanale słuchowym i formowania się korka woskowego. Czop może uciskać błonę bębenkową i blokować przewód słuchowy, ograniczając zdolność słyszenia, wywołując tymczasowe ubytki słuchu, a niekiedy również ból ucha lub uszkodzenie błony bębenkowej.

Uczucie przytkanego ucha może towarzyszyć również podróży samolotem (to kwestia różnicy ciśnień – pomocne okazuje się w tej sytuacji ziewanie lub żucie gumy), może być też wywołane przez częste wizyty na basenie (tzw. ucho pływaka) lub przez „zalewanie ucha” podczas kąpieli. Zatkane ucho może także występować przy katarze, czy od zatok.

Należy wziąć pod uwagę, że wosk pod wpływem wody pęcznieje, a próby usuwania go patyczkiem higienicznym zwykle pogarszają sprawę. Woda w uchu wiąże się ze zwiększeniem wilgotności w kanale słuchowym, co stwarza odpowiednie warunki do rozwoju chorobotwórczych bakterii i może prowadzić do zapalenia ucha zewnętrznego (o charakterze grzybiczym lub bakteryjnym).

Objawy zatkanego ucha

Wśród objawów zatkanego ucha wymienić można m.in. gorsze słyszenie na skutek przyblokowania przewodu słuchowego, a także:

  • szumy uszne,
  • zawroty głowy,
  • zaburzenia równowagi,
  • uczucie rozpierania i dzwonienia,
  • uczucie pełności ucha.

W nasilonych dolegliwościach, niekiedy z nadkażeniem bakteryjnym, występuje ból, wydzielina ropna lub wyciek z ucha, świąd, a nawet utrata słuchu.

Jak usunąć woskowinę? Domowe sposoby na czop woskowinowy

Najlepszym domowym sposobem na zatkane ucho jest właściwa profilaktyka – nie czyścimy ucha patyczkiem higienicznym oraz staramy się nie zalewać uszu wodą (woda i woskowina to złe połączenie). Oczyszczanie uszu może być wsparte przez apteczne środki i preparaty do higieny uszu.

Zatkanemu uchu może towarzyszyć ból o lekkim charakterze, który można łagodzić, stosując ciepłe okłady (nie należy stosować tego sposobu w ostrych dolegliwościach). Wśród domowych sposobów można wymienić także okłady z cebuli. 

Każdy z nas zna płukanie ucha strzykawką i ciepłą wodą, jednak nie róbmy tego w domu! Istnieje większa szansa na pogorszenie dotychczasowego stanu – metodę tę może stosować tylko lekarz otolaryngolog.

Starym zabiegiem, który można wykonać w domowych warunkach jest natomiast świecowanie uszu (można zakupić gotowy zestaw lub pokusić się o samodzielne wykonanie). Gdy pogorszenie słuchu to efekt nierównego ciśnienia, o które łatwo chociażby przy katarze czy podczas przelotu samolotem, przyda się z kolei przyrząd do wyrównywania ciśnienia w przewodzie słuchowym.

Wśród domowych metod warto zwrócić szczególną uwagę na zakraplanie do ucha wody utlenionej. Metoda może okazać się skuteczna, ponieważ woda utleniona w kontakcie ze skórą wytwarza tlen, m.in. o właściwościach dezynfekujących. Do ucha zakrapla się zwykle kilka kropli.

Apteczne preparaty na zatkane ucho – krople, aerozol, spray

Na aptecznej półce znajdziemy kilka preparatów w postaci kropli do ucha czy sprayu. Mogą być one stosowane już u niemowląt i dzieci. Preparaty do czyszczenia uszu opierają się na tłustych substancjach – korek woskowinowy jest zmiękczany wg starej chemicznej reguły – podobne rozpuszcza się w podobnym. Częstymi składnikami takich preparatów na zmiękczenie woskowinowego korka są oleje mineralne – rozpuszczają twardą woskowinę oraz ułatwiają samooczyszczenie ucha.

Innymi składnikami występującymi w preparatach do zmiękczania czopu woskowinowego (cerumenolitykami) są:

  • parafina ciekła (dostępna jako lek bez recepty w buteleczkach po 30 i 100 g),
  • oliwa z oliwek (wysokooczyszczona, dostępna jako aerozol),
  • mieszanki różnych olejów, które dodatkowo łagodnie odkażają kanał słuchowy.

Znajdziemy również leki OTC (bez recepty) w postaci kropli z salicylanem choliny (rodzaj niesteroidowego leku przeciwzapalnego, NLPZ) – jest to substancja stosowana w przypadku stanu zapalnego ucha zewnętrznego, bólu ucha czy uczucia zatkanego ucha – krople te można podać przed płukaniem zewnętrznego przewodu słuchowego. Leki tego typu stosuje się u dorosłych.

Przeciwwskazania do stosowania preparatów do czyszczenia uszu

Wśród przeciwwskazań związanych ze stosowanie środków na zatkane ucho możemy wymienić m.in.:

  • nadwrażliwość na którykolwiek ze składników kropli czy sprayu,
  • uszkodzoną błonę bębenkową,
  • występowanie krwawienia lub wycieku z ucha,
  • silny ból ucha.

Bolące, zatkane ucho a konieczność wizyty u lekarza

Płukanie uszu w gabinecie lekarskim to jedna z metod służących oczyszczaniu ucha z woskowiny. Do tego zabiegu używa się strzykawki, zwykle o pojemności 100 ml i ciepłej wody. Woda ze strzykawki pod ciśnieniem jest wprowadzana do ucha i w efekcie wypływa z zalegającą woskowiną. W gabinecie spotkamy się również z innymi metodami, jak oczyszczanie ucha ssakiem czy haczykiem usznym.

Płukanie uszu w domowych warunkach nie jest bezpieczne ze względu na ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej. Podczas wykonywania jej samemu nie mamy możliwości oceny stanu przewodu słuchowego.

Zatkane ucho w ciąży – co zastosować?

Apteczne preparaty stosuje się miejscowo, posiadają one substancje, które nie wchłaniają się do krążenia ogólnoustrojowego. Większość preparatów na bazie parafiny ciekłej oraz oliwy z oliwek może być z powodzeniem stosowana u kobiet w okresie ciąży, jak również karmienia piersią.

  1. P. Rutter, Opieka farmaceutyczna. Objawy, rozpoznanie i leczenie, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Warszawa 2018, s. 63–66.
  2. E. Studzińska, Wysiękowe zapalenie ucha – choroba, która nie boli!, www.doz.pl [online], https://www.doz.pl/czytelnia/a247-Wysiekowe_zapalenie_ucha_8211_choroba_ktora_nie_boli, [dostęp:] 17.12.2019.
  3. CHPL Otinum, www.pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ [online], https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=5006, [dostęp:] 17.12.2019.

  4. CHPL Ototalgin, www. pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ [online], https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=11472, [dostęp:] 17.12.2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij