Zdrowa i zrównoważona suplementacja diety

16.11.2018

Wartość sprzedaży suplementów diety w Polsce w 2018 roku może przekroczyć 4,5 mld złotych, ok. 70% Polaków deklaruje stosowanie dodatkowej suplementacji, a blisko połowa z nich robi to regularnie. Wszechobecna reklama, łatwość dostępu i moda na suplementy diety sprzyjają ich coraz większemu spożyciu. Jak nie dać się zwariować i podejść do tematu racjonalnie?

Przede wszystkim należy zdać sobie sprawę, czym są suplementy diety i jakie jest ich zadanie, kiedy warto po nie sięgnąć, a w jakich przypadkach mogą okazać się szkodliwe dla zdrowia.

Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego zadaniem jest uzupełnienie codziennej diety w witaminy, minerały lub inne składniki o charakterze odżywczym bądź innym działaniu fizjologicznym, zmniejszającym ryzyko wystąpienia przewlekłych chorób spowodowanych nieracjonalnym odżywianiem. Niestety suplementy diety najczęściej stosowane są w sposób nieuzasadniony i niekontrolowany, co może nieść za sobą poważne skutki w postaci przedawkowania niektórych składników oraz interakcji z lekami, innymi suplementami i składnikami żywności.

Suplementy diety powinny być stosowane tylko w uzasadnionych przypadkach po konsultacji z lekarzem, dietetykiem lub farmaceutą – szczególnie, jeśli równocześnie stosowane są leki. Należy wziąć pod uwagę wiek, aktywność fizyczną, istniejące choroby oraz stosowaną dietę. Przewlekły niedobór niektórych składników odżywczych może być przyczyną pogorszenia stanu zdrowia, a nawet prowadzić do przewlekłych chorób, takich jak osteoporoza, krzywica kończyn czy niedokrwistość.

Kiedy stosowanie suplementów diety jest uzasadnione, a kiedy bywa wręcz wskazane? Oto kilka przykładów wskazań do stosowania dodatkowej suplementacji diety

Niewłaściwe odżywianie

Eksperci są zgodni, że właściwie dobrana i zbilansowana dieta bogata w świeże warzywa, owoce, ryby i oleje roślinne pozwala na zaspokojenie dziennego zapotrzebowania w niemal wszystkie niezbędne składniki odżywcze. W rzeczywistości bywa z tym różnie. Trudno w menu przeciętnego Polaka znaleźć odpowiednią ilość naturalnych źródeł witamin, minerałów czy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (omega). W naszej szerokości geograficznej nie jesteśmy w stanie wyprodukować odpowiedniej ilości witaminy D, dlatego od października do kwietnia powinno się ją suplementować.

Kto powinien rozważyć stosowanie suplementów diety jako dodatkowego źródła witamin, minerałów czy kwasów omega? Przede wszystkim osoby mające mało zróżnicowaną dietę, opartą na żywności wysoko przetworzonej, daniach z torebki i fast food. Zasada jest prosta: mało warzyw i owoców w diecie to duże prawdopodobieństwo wystąpienia niedoborów witamin i minerałów. Mało ryb i olejów roślinnych to zbyt mała podaż kwasów omega itd.

Dieta wykluczająca niektóre składniki pokarmowe

Osoby stosujące dietę z ograniczeniem lub wykluczeniem niektórych składników odżywczych, jak np. wegetarianie i weganie, powinny stosować odpowiednie suplementy diety. Eliminując z diety mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego zwiększamy ryzyko wystąpienia niedoborów witaminy B12, PP, wapnia i witaminy D.

Kobiety w ciąży i dzieci

Szczególną grupą, u której wskazane jest stosowanie odpowiedniej suplementacji diety są przyszłe mamy i ich pociechy. Kobiety planujące zajść w ciążę oraz przyszłe mamy powinny stosować dodatkową suplementację diety kwasem foliowym (400 mcg na dobę). Panie już od pierwszego miesiąca ciąży powinny również suplementować swój organizm kwasem dokozaheksaenowym (DHA) w dawce 500 mg na dobę.

Przyjmowanie preparatów wieloskładnikowych odpowiednio dostosowanych do okresu, w jakim jest kobieta (planowanie ciąży, ciąża, karmienie piersią) zwiększa szansę na prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu. W każdym przypadku wybór odpowiedniego preparatu należy skonsultować z lekarzem.

U niemowląt karmionych piersią występuje wysokie ryzyko niedoboru witaminy D, dlatego zaleca się suplementację tą witaminą w dawce 400 j.m. na dobę od pierwszego dnia życia, jeśli matka nie stosowała dodatkowej suplementacji lub od 3. tygodnia życia, jeśli matka stosowała suplementację w czasie ciąży.

Kobiety w okresie pomenopauzalnym

Kobiety w okresie pomenopauzalnym na skutek obniżenia stężenia estrogenów są szczególnie narażone na ryzyko utraty masy kostnej i rozwoju osteoporozy. Dlatego też wskazana jest w tym przypadku dodatkowa suplementacja wapniem i witaminą D.

Czy suplementy diety mogą nam zaszkodzić?

Niestety tak. Nieracjonalne stosowanie suplementów diety bez konsultacji z lekarzem, dietetykiem lub farmaceutą może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jest to związane m.in. z ryzykiem hiperwitaminozy, szczególnie dotyczy to witamin rozpuszczalnych w tłuszczach takich jak witamina A (prowitamina A, beta-karoten) i witamina D, które ulegają kumulacji w tkance tłuszczowej i zatruwają organizm. Łatwo przedawkować również minerały – żelazo, miedź, mangan, fluor czy wapń. Suplementy diety mogą wchodzić w interakcje z lekami, składnikami pokarmu a także między sobą, prowadząc do wystąpienia działań ubocznych.

Wszystko, czego potrzebujemy do życia i prawidłowego rozwoju znajdziemy w naturze. Odpowiednio zbilansowana dieta jest w stanie pokryć nasze zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

W uzasadnionych przypadkach dodatkowa suplementacja diety jest wskazana, a czasem bywa również niezbędna. Ważne jest, aby przed sięgnięciem po suplement diety skonsultować się z lekarzem, dietetykiem lub farmaceutą i unikać produktów wątpliwego pochodzenia.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?
Czytaj dalej
5 najczęstszych błędów popełnianych przy redukcji wagi

Redukcja wagi ciała, czyli odchudzanie to nie tylko modny trend robienia formy na wakacje i bycia fit. Bardzo często jest ona konieczna ze względów zdrowotnych, dlatego istotne jest, aby była przeprowadzona mądrze, a najlepiej pod okiem specjalisty dietetyka lub trenera personalnego. Wiele osób przechodzących na dietę redukcyjną popełnia szereg błędów, które mogą skutkować brakiem spodziewanych rezultatów, efektem „yo-yo”, frustracją, złym nastrojem a nawet problemami zdrowotnymi. Oto 5 najczęstszych błędów popełnianych podczas redukcji wagi.
Czytaj dalej
Jak nie przytyć w Święta?

Święta dla wielu z nas są okazją do spotkań z rodziną i przyjaciółmi. Będąc zaproszonym na spotkanie świąteczne, zazwyczaj jesteśmy częstowani wyśmienitymi smakołykami. Trudno odmówić gdy mamy do wyboru świąteczne przysmaki. Jeżeli już dziś myślisz o tym, jak nie przytyć w Święta, przedstawiamy kilka sposobów, by temu zapobiec.
Czytaj dalej
Dieta matki karmiącej – jak powinna wyglądać? Czy podczas karmienia piersią można jeść wszystko?

Jak powinna wyglądać dieta w czasie karmienia piersią? Co jeść, pić, a czego unikać? Czy sposób żywienia wpływa na jakość oraz ilość mleka matki? Dowiedz się wszystkiego o diecie mamy karmiącej.
Czytaj dalej
Dieta biegacza – najważniejsze zasady. Przykładowy jadłospis dla biegaczy

Prawidłowe żywienie ma znaczenie nie tylko w przypadku profilaktyki czy leczenia chorób dietozależnych, ale i w sytuacji podejmowania konkretnego rodzaju wysiłku fizycznego, np. długodystansowego biegania. Jak powinna wyglądać dieta biegacza? Czego nie powinno w niej zabraknąć? Dowiedz się, jakie są jej zasady i zapoznaj się przykładowym jadłospisem dla biegaczy.
Czytaj dalej
Przejedzenie – jak go uniknąć? Co robić, gdy zjemy za dużo? Objawy przepełnionego żołądka

Jak poradzić sobie z przejedzeniem nie tylko od święta? Co warto zastosować, by szybciej uporać się z dokuczliwymi objawami towarzyszącymi przepełnionemu żołądkowi, jak wzdęcia, ból brzucha, zgaga, a nawet biegunka czy wymioty? Podpowiadamy.
Czytaj dalej
Dieta przed kolonoskopią – o czym warto wiedzieć? Co i kiedy można jeść przed i po badaniu?

Kolonoskopia to badanie endoskopowe polegające na wprowadzeniu kolonoskopu do jelita grubego. Dzięki niemu możliwa jest ocena wnętrza dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Do badania należy się odpowiednio przygotować. Jednym z zaleceń jest zastosowanie właściwej diety, która pozwoli na oczyszczenie jelita. Co jeść i pić przed kolonoskopią? Jaką dietę należy zastosować i kiedy ją wdrożyć? Podpowiadamy.
Czytaj dalej
Dieta przy nadciśnieniu – co jeść, aby obniżyć ciśnienie?

Właściwa dieta przy nadciśnieniu odgrywa ważną rolę. Dzięki niej mamy szansę uregulować zbyt wysokie ciśnienie krwi, a w dalszej perspektywie zapobiec rozwojowi chorób związanych właśnie z nadciśnieniem. Które ze znanych diet zaleca się przy podwyższonym ciśnieniu? Które produkty należy włączyć do codziennego menu, a które wykluczyć? Podpowiadamy.
Czytaj dalej