Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?
Edyta Blus

Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?

Po z natury ciepłym lecie przychodzi sezon jesienny, który wystawia na ciężką próbę nie tylko nasz nastrój, ale również układ odpornościowy, który w tym czasie jest wyjątkowo obciążony. Jest to okres infekcji, często nawracających lub przewlekłych. Istnieją jednak sposoby, aby sobie skutecznie pomóc i zniwelować ryzyko uciążliwych i osłabiających przeziębień, na tle których mogą rozwinąć się dużo poważniejsze choroby, jak zapalenie płuc czy oskrzeli. Spośród czynników mających wpływ na prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny, niewątpliwie ogromne znaczenie ma zdrowa dieta.

Rola układu immunologicznego

Podstawową rolą układu immunologicznego (odpornościowego) jest ochrona organizmu przed zewnętrznymi czynnikami stanowiącymi zagrożenie dla integralności oraz bezpieczeństwa organizmu (bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty) oraz czynnikami wewnętrznymi, takimi jak komórki nowotworowe. Układ immunologiczny ma na celu ochronę integralności ustroju, a gdy dojdzie do jej naruszenia – jak najszybsze rozpoznanie czynnika stanowiącego zagrożenie dla organizmu, zastosowanie wobec niego środków neutralizujących, w sposób jak najbardziej oszczędzający zdrowe tkanki oraz finalnie przywrócenie prawidłowych funkcji narządu. Mechanizm ten możliwy jest dzięki zdolności do rozróżniania przez komórki odpornościowe własnych, prawidłowych struktur i odróżniania ich od tych, które stanowią zagrożenie. Układ immunologiczny potrafi także zapamiętywać szkodliwe antygeny. Wszystkie reakcje odpornościowe zachodzą przy udziale narządów limfatycznych i komórek oraz przeciwciał (1).

Podział odporności

Wyróżnia się dwa podstawowe podziały odporności – wrodzoną (określaną mianem nieswoistej) oraz nabytą, czyli swoistą, w której główną rolę odgrywają przeciwciała. Odporność wrodzona stanowi pierwszą linią obrony przed patogenami i składają się na nią bariery fizyczne, takie jak skóra i błony śluzowe, chemiczne (kwas żołądkowy, pot, łój) oraz mechaniczne - odruch kaszlu, kichanie, perystaltyka jelit. Nie zawsze są one jednak skuteczne.

Po przeniknięciu drobnoustroju do organizmu aktywowane są mechanizmy odpowiedzi immunologicznej. Podstawową rolę w odporności swoistej odgrywają przeciwciała, które przyspieszają neutralizację patogenów poprzez ich opłaszczenie (opsonizację), dzięki czemu są bardzo szybko rozpoznawane przez komórki odpornościowe, takie jak neutrofile, makrofagi czy monocyty, które je pochłaniają (fagocytują). Jednakże na prawie każdym etapie obrony organizmu istnieje bardzo ścisła kooperacja pomiędzy mechanizmami wrodzonymi i nabytymi (1).

Powiązane produkty

  • EstroVita Cardio, płyn, 150 ml

    kwasy omega 3,6,9, lecytyna, olej z wiesiołka, z ogórecznika, olej lniany, z czarnej porzeczki, wit. A, E, D, skóra, serce, cholesterol, odporność, ochrona przed stresem oksydacyjnym

    45,59
    Do koszyka
  • EstroVita Cardio, płyn, 250 ml

    kwasy omega 3,6,9, lecytyna, olej z wiesiołka, z ogórecznika, olej lniany, z czarnej porzeczki, wit. A, E, D, skóra, serce, cholesterol, odporność, ochrona przed stresem oksydacyjnym

    73,99
    Do koszyka

Czynniki negatywnie wpływające na odporność

Na odporność składa się szereg skomplikowanych mechanizmów, których prawidłowe funkcjonowanie zależy od wielu czynników, takich jak między innymi predyspozycje genetyczne i fizjologiczne, wiek oraz styl życia. Czynnikiem zdecydowanie sprzyjającym osłabieniu odporności jest przewlekły stres. Niewątpliwie również brak aktywności fizycznej lub też jej niedostosowanie do możliwości organizmu ma negatywny wpływ zarówno na układ odpornościowy jak i ogólne samopoczucie. Również brak snu czy też jego nieodpowiednia jakość zwiększa ryzyko osłabienia oraz większej podatności na rozwój wielu chorób. Na obniżenie odporności w bardzo dużym stopniu wpływa również nieprawidłowa ubogowartościowa dieta, bogata w przetworzoną żywność.

Składniki immunoprotekcyjne w diecie

Sprawne działanie układu immunologicznego można wesprzeć poprzez zdrowy styl życia, w tym prawidłową dietę, na którą składają się przede wszystkim odpowiednio zbilansowane produkty pochodzenia naturalnego. Spośród składników odżywczych, które niewątpliwie są wsparciem odporności na szczególną uwagę zasługują wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, witaminy, składniki mineralne oraz antyoksydanty (2). Kwasy z rodziny omega-3 oddziałują na komórki układu immunologicznego prawdopodobnie poprzez wpływ na syntezę mediatorów odpowiedzialnych za komunikację komórek. Ich działanie polega również na wygaszaniu stanów zapalnych (4).

Spośród witamin bardzo ważną rolę w odporności odgrywają witaminy: A, D oraz E.

Witamina A pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych. Kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu odporności jest również witamina D, która pomaga jednocześnie w utrzymaniu zdrowych kości. Witamina E natomiast ma silne właściwości antyoksydacyjne, dzięki czemu zapewnia ochronę przed wolnymi rodnikami. Szczególnie wysokie ryzyko infekcji występuje w okresie jesienno-zimowym. Ważne jest, aby właśnie wtedy dostarczyć organizmowi odpowiednich składników odżywczych.

Doskonałym rozwiązaniem jest EstroVita Immuno, produkowana przez SKOTAN Pharma. To suplement diety o najwyższej skoncentrowanej zawartości kwasów tłuszczowych omega-3,6,9 pochodzenia roślinnego, w doskonałej proporcji omega-3/omega-6 wzbogacony witaminami A, D, E, K oraz wspierającym odporność olejkiem z rozmarynu. W trosce o wsparcie odporności dzieci od 3. roku życia powstał odpowiednik – EstroVita Immuno Kids oraz EstroVita Genius Kids zawierający wyjątkowe połączenie dwóch form kwasu omega-3 (ALA i DHA).

W trosce o sprawnie działający układ immunologiczny nie należy również pomijać selenu i cynku. Zmiany poziomu cynku w organizmie zakłócają funkcje odporności wrodzonej, natomiast odpowiedni poziom selenu przyczynia się do zwiększonej aktywności komórek układu immunologicznego. Jednak jego niedostateczna podaż może zaburzać migrację neutrofilów do miejsca infekcji, a w efekcie rozwój stanu chorobowego (3).

Często dawki pokrywające zapotrzebowanie na kwasy omega, witaminy oraz minerały trudno jest dostarczyć z dietą, wówczas należy rozważyć przyjmowanie odpowiednich suplementów diety, najlepiej pochodzenia naturalnego. Należy pamiętać, że prawidłowo funkcjonujący system immunologiczny nie tylko chroni nas przed rozwojem infekcji, ale również może łagodzić przebieg choroby, skrócić czas jej trwania oraz zredukować ryzyko powikłań.

1.    Gołąb J., Jakóbisiak M. i inni. Immunologia. Warszawa, 2017, wyd.7
2.    Dymarska E. i inni. Wpływ sposobu odżywiania na układ odpornościowy. Immunomodulacyjne działanie kwasów tłuszczowych, witamin i składników mineralnych oraz przeciwutleniaczy. Nowiny Lekarskie 2013, 82, 3, 222–231.
3.    Zwolak I., Zaporowska H. The role of selenium and some Se-proteins in human organism. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin Polonia. 2005; LX, XVI:457-460.
4.    Saran-Jagodzińska A. Kiedy należy rozważyć stosowanie kwasów omega-3. Lekarz POZ 5/2020

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

    Dynia jest warzywem bogatym w witaminy i minerały – m.in. w magnez, selen, potas i cynk. Stanowi także źródło białka i błonnika pokarmowego. Kto powinien włączyć ją do swojej diety? Jakie właściwości mają pestki z dyni i olej z dyni? Czy to warzywo będzie odpowiednie dla cukrzyków?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

  • E-book "Dieta na obniżenie cholesterolu. Produkty, suplementacja, jadłospis"

    Podwyższony poziom cholesterolu to stan, który może stanowić zagrożenie, prowadząc do rozwoju miażdżycy. Możesz przejąć kontrolę nad swoim profilem lipidowym. Jednym z kluczowych elementów leczenia tego stanu jest zmiana stylu życia. Codzienna aktywność fizyczna czy zaprzestanie palenia tytoniu to nie wszystko. Najważniejsza jest twoja dieta.  

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij