Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?
Edyta Blus

Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?

Po z natury ciepłym lecie przychodzi sezon jesienny, który wystawia na ciężką próbę nie tylko nasz nastrój, ale również układ odpornościowy, który w tym czasie jest wyjątkowo obciążony. Jest to okres infekcji, często nawracających lub przewlekłych. Istnieją jednak sposoby, aby sobie skutecznie pomóc i zniwelować ryzyko uciążliwych i osłabiających przeziębień, na tle których mogą rozwinąć się dużo poważniejsze choroby, jak zapalenie płuc czy oskrzeli. Spośród czynników mających wpływ na prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny, niewątpliwie ogromne znaczenie ma zdrowa dieta.

Rola układu immunologicznego

Podstawową rolą układu immunologicznego (odpornościowego) jest ochrona organizmu przed zewnętrznymi czynnikami stanowiącymi zagrożenie dla integralności oraz bezpieczeństwa organizmu (bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty) oraz czynnikami wewnętrznymi, takimi jak komórki nowotworowe. Układ immunologiczny ma na celu ochronę integralności ustroju, a gdy dojdzie do jej naruszenia – jak najszybsze rozpoznanie czynnika stanowiącego zagrożenie dla organizmu, zastosowanie wobec niego środków neutralizujących, w sposób jak najbardziej oszczędzający zdrowe tkanki oraz finalnie przywrócenie prawidłowych funkcji narządu. Mechanizm ten możliwy jest dzięki zdolności do rozróżniania przez komórki odpornościowe własnych, prawidłowych struktur i odróżniania ich od tych, które stanowią zagrożenie. Układ immunologiczny potrafi także zapamiętywać szkodliwe antygeny. Wszystkie reakcje odpornościowe zachodzą przy udziale narządów limfatycznych i komórek oraz przeciwciał (1).

Podział odporności

Wyróżnia się dwa podstawowe podziały odporności – wrodzoną (określaną mianem nieswoistej) oraz nabytą, czyli swoistą, w której główną rolę odgrywają przeciwciała. Odporność wrodzona stanowi pierwszą linią obrony przed patogenami i składają się na nią bariery fizyczne, takie jak skóra i błony śluzowe, chemiczne (kwas żołądkowy, pot, łój) oraz mechaniczne - odruch kaszlu, kichanie, perystaltyka jelit. Nie zawsze są one jednak skuteczne.

Po przeniknięciu drobnoustroju do organizmu aktywowane są mechanizmy odpowiedzi immunologicznej. Podstawową rolę w odporności swoistej odgrywają przeciwciała, które przyspieszają neutralizację patogenów poprzez ich opłaszczenie (opsonizację), dzięki czemu są bardzo szybko rozpoznawane przez komórki odpornościowe, takie jak neutrofile, makrofagi czy monocyty, które je pochłaniają (fagocytują). Jednakże na prawie każdym etapie obrony organizmu istnieje bardzo ścisła kooperacja pomiędzy mechanizmami wrodzonymi i nabytymi (1).

Powiązane produkty

  • EstroVita Immuno, olej, 250 ml

    kwasy omega 3,6,9, beta-karoten, olej z wiesiołka, z ogórecznika, olej lniany, z czarnej porzeczki, wit. A, E, D, kości, skóra, ochrona przed stresem oksydacyjnym, odporność

    91,49
    Do koszyka
  • EstroVita Cardio, płyn, 150 ml

    kwasy omega 3,6,9, lecytyna, olej z wiesiołka, z ogórecznika, olej lniany, z czarnej porzeczki, wit. A, E, D, skóra, serce, cholesterol, odporność, ochrona przed stresem oksydacyjnym

    53,29
    Do koszyka
  • EstroVita Cardio, płyn, 250 ml

    kwasy omega 3,6,9, lecytyna, olej z wiesiołka, z ogórecznika, olej lniany, z czarnej porzeczki, wit. A, E, D, skóra, serce, cholesterol, odporność, ochrona przed stresem oksydacyjnym

    78,99
    Do koszyka

Czynniki negatywnie wpływające na odporność

Na odporność składa się szereg skomplikowanych mechanizmów, których prawidłowe funkcjonowanie zależy od wielu czynników, takich jak między innymi predyspozycje genetyczne i fizjologiczne, wiek oraz styl życia. Czynnikiem zdecydowanie sprzyjającym osłabieniu odporności jest przewlekły stres. Niewątpliwie również brak aktywności fizycznej lub też jej niedostosowanie do możliwości organizmu ma negatywny wpływ zarówno na układ odpornościowy jak i ogólne samopoczucie. Również brak snu czy też jego nieodpowiednia jakość zwiększa ryzyko osłabienia oraz większej podatności na rozwój wielu chorób. Na obniżenie odporności w bardzo dużym stopniu wpływa również nieprawidłowa ubogowartościowa dieta, bogata w przetworzoną żywność.

Składniki immunoprotekcyjne w diecie

Sprawne działanie układu immunologicznego można wesprzeć poprzez zdrowy styl życia, w tym prawidłową dietę, na którą składają się przede wszystkim odpowiednio zbilansowane produkty pochodzenia naturalnego. Spośród składników odżywczych, które niewątpliwie są wsparciem odporności na szczególną uwagę zasługują wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, witaminy, składniki mineralne oraz antyoksydanty (2). Kwasy z rodziny omega-3 oddziałują na komórki układu immunologicznego prawdopodobnie poprzez wpływ na syntezę mediatorów odpowiedzialnych za komunikację komórek. Ich działanie polega również na wygaszaniu stanów zapalnych (4).

Spośród witamin bardzo ważną rolę w odporności odgrywają witaminy: A, D oraz E.

Witamina A pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych. Kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu odporności jest również witamina D, która pomaga jednocześnie w utrzymaniu zdrowych kości. Witamina E natomiast ma silne właściwości antyoksydacyjne, dzięki czemu zapewnia ochronę przed wolnymi rodnikami. Szczególnie wysokie ryzyko infekcji występuje w okresie jesienno-zimowym. Ważne jest, aby właśnie wtedy dostarczyć organizmowi odpowiednich składników odżywczych.

Doskonałym rozwiązaniem jest EstroVita Immuno, produkowana przez SKOTAN Pharma. To suplement diety o najwyższej skoncentrowanej zawartości kwasów tłuszczowych omega-3,6,9 pochodzenia roślinnego, w doskonałej proporcji omega-3/omega-6 wzbogacony witaminami A, D, E, K oraz wspierającym odporność olejkiem z rozmarynu. W trosce o wsparcie odporności dzieci od 3. roku życia powstał odpowiednik – EstroVita Immuno Kids oraz EstroVita Genius Kids zawierający wyjątkowe połączenie dwóch form kwasu omega-3 (ALA i DHA).

W trosce o sprawnie działający układ immunologiczny nie należy również pomijać selenu i cynku. Zmiany poziomu cynku w organizmie zakłócają funkcje odporności wrodzonej, natomiast odpowiedni poziom selenu przyczynia się do zwiększonej aktywności komórek układu immunologicznego. Jednak jego niedostateczna podaż może zaburzać migrację neutrofilów do miejsca infekcji, a w efekcie rozwój stanu chorobowego (3).

Często dawki pokrywające zapotrzebowanie na kwasy omega, witaminy oraz minerały trudno jest dostarczyć z dietą, wówczas należy rozważyć przyjmowanie odpowiednich suplementów diety, najlepiej pochodzenia naturalnego. Należy pamiętać, że prawidłowo funkcjonujący system immunologiczny nie tylko chroni nas przed rozwojem infekcji, ale również może łagodzić przebieg choroby, skrócić czas jej trwania oraz zredukować ryzyko powikłań.

1.    Gołąb J., Jakóbisiak M. i inni. Immunologia. Warszawa, 2017, wyd.7
2.    Dymarska E. i inni. Wpływ sposobu odżywiania na układ odpornościowy. Immunomodulacyjne działanie kwasów tłuszczowych, witamin i składników mineralnych oraz przeciwutleniaczy. Nowiny Lekarskie 2013, 82, 3, 222–231.
3.    Zwolak I., Zaporowska H. The role of selenium and some Se-proteins in human organism. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin Polonia. 2005; LX, XVI:457-460.
4.    Saran-Jagodzińska A. Kiedy należy rozważyć stosowanie kwasów omega-3. Lekarz POZ 5/2020

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Niebezpieczny rytuał Kambo. 40-letnia Polka w poważnym stanie po podaniu jadu żaby

    Rytuał Kambo, polegający na podaniu jadu toksycznej żaby, zyskuje rozgłos jako alternatywna metoda „oczyszczania” organizmu. Specjaliści ostrzegają – to realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Dowodem na to jest ostatni przypadek 40-letniej kobiety z Poznania, która po ceremonii Kambo trafiła do szpitala w ciężkim stanie.

  • Leki na wyjazd zagraniczny – zasady przewozu leków za granicę i wymagane dokumenty

    Przewóz leków za granicę, nawet na własny użytek, wymaga znajomości zarówno przepisów krajowych, jak i międzynarodowych. Niezależnie od formy i rodzaju leku – czy są to preparaty wydawane na receptę, substancje psychotropowe, czy leki w płynie – konieczne jest ich odpowiednie przygotowanie do transportu. Kluczowe znaczenie mają m.in. oryginalne opakowania, dokumentacja medyczna oraz zgodność z przepisami obowiązującymi w kraju docelowym czy tranzytowym.

  • Czym odstraszać komary i muchy w domu? Skuteczne sposoby

    Obecność komarów i much w domu bywa mocno uciążliwa. Ukąszenia komarów często powodują reakcje alergiczne, z kolei muchy mogą przenosić bakterie, wirusy oraz pasożyty. Jak chronić się przed tymi owadami w domu i w ogrodzie? Które naturalne środki będą skuteczne w odstraszaniu komarów i much?

  • Syntetyczne peptydy pod lupą GIF. Nielegalnie sprzedawane środki zagrożeniem dla zdrowia

    Główny Inspektorat Farmaceutyczny wraz z Głównym Inspektorem Sanitarnym ostrzegają przed zakupem i stosowaniem syntetycznych peptydów oferowanych w Internecie m.in. jako „odczynniki chemiczne do badań analitycznych”. Po substancje te sięgają najczęściej osoby aktywne fizycznie w celu szybkiego przyrostu masy mięśniowej czy redukcji tkanki tłuszczowej.

  • Dieta przy hemoroidach. Co jeść, a czego nie przy żylakach odbytu?

    Choroba hemoroidalna, potocznie nazywana hemoroidami, jest najczęściej występującym schorzeniem proktologicznym u osób dorosłych. Odpowiedni styl życia, z naciskiem na zdrową dietę i aktywność fizyczną, odgrywa ważną rolę w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia hemoroidów. Jaka dieta przy hemoroidach będzie odpowiednia? Co jeść, a czego unikać przy hemoroidach?

  • Jak obciąć kotu pazury? Poradnik dla opiekunów

    W popkulturze krążą niezliczone żarty o tym, jak trudne – i nieraz okupione ranami – bywa podanie kotu tabletki czy obcięcie pazurów. Choć koty uważane są za bardzo czyste zwierzęta, które potrafią same zadbać o swoją pielęgnację, warto trochę im w niej pomóc. Ponadto umiejętnie wykonane zabiegi pielęgnacyjne, np. obcinanie kocich pazurów, są doskonałą okazją do zacieśnienia więzi między kotem a opiekunem. I wcale nie muszą oznaczać konieczności wizyty na SOR-ze w celu przyszycia odgryzionej ręki.

  • Odwodnienie psa i kota. Jak rozpoznać objawy i jak pomóc zwierzakowi?

    Podobnie jak u ludzi, odwodnienie u zwierząt jest niebezpiecznym, ale stosunkowo łatwym do zapobiegnięcia stanem. Szczególnie narażone są zwierzęta bardzo młode, przewlekle chore oraz w podeszłym wieku. Długa ekspozycja na wysoką temperaturę również może prowadzić do odwodnienia, a w konsekwencji do udaru cieplnego. Jest to stan, w którym organizm przegrzewa się do tego stopnia, że nie jest w stanie odprowadzić nadmiaru ciepła za pomocą naturalnych mechanizmów fizjologicznych i behawioralnych. Na udar cieplny najbardziej narażone są koty podczas upałów ze względu na ich zamiłowanie do wygrzewania się na słońcu oraz słabsze możliwości odprowadzania nadmiaru ciepła. Szczególną uwagę trzeba zwrócić także na psy, zwłaszcza te aktywne bez względu na pogodę.

  • Jak poprawić przyswajalność składników odżywczych w diecie?

    Przewód pokarmowy to wysoce wyspecjalizowany układ narządów, który jest odpowiedzialny za trawienie pokarmów i wchłanianie składników odżywczych. Przyswajalność składników odżywczych oznacza zdolność organizmu do wchłaniania i wykorzystywania substancji odżywczych z pożywienia. Jak poprawić wchłanianie witamin i minerałów?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl