Mammografia nie zmniejsza ogólnej śmiertelności kobiet
Katarzyna Szulik

Mammografia nie zmniejsza ogólnej śmiertelności kobiet

Profilaktyka w dziedzinie raka piersi jest postrzegana jako czynnik znaczący w kontekście przeżywalności kobiet. Okazuje się jednak, że tak postawiona teza niekoniecznie znajduje potwierdzenie w statystykach. Ze skandynawskich badań wynika, że skala umieralności jest porównywalna wśród kobiet, które poddały się badaniom i tych, które nie robiły ich nigdy.

Pretekstem do badań była obserwacja coraz mniejszej umieralności na raka piersi, w związku z czym naukowcy postanowili sprawdzić, czy podejmowanie działań profilaktycznych w sposób realny przekłada się na niższą umieralność z tego tytułu.

W tym celu naukowcy z Danii i Norwegii (z Uniwersytetu Aarhus) gromadzili i analizowali dane o zdrowiu pochodzące od wszystkich norweskich kobiet między 30. a 89. rokiem życia, spośród których wyodrębniono te z diagnozą raka piersi postawioną między 1987 a 2010 rokiem. Te dane zestawili z ogólną liczbą śmierci we wspomnianej grupie, która nastąpiła przed wprowadzeniem powszechnego programu badań mammograficznych, jak i po nim.

Mammografia a długość życia

Jak się okazuje, wyniki badań nie wskazują, by kobiety, które przechodziły badania mammograficzne żyły dłużej niż te, które w ogóle z nich nie korzystały. Wnioski te można przełożyć na każdy kraj, w którym wprowadzono powszechne badania mammograficzne – zazwyczaj obejmowane nimi są kobiety po ukończeniu 50. roku życia. Na tej podstawie badacze stawiają tezę, że wspomniany program na ten moment nie odnosi skutków, które zakładano w chwili jego wprowadzania. W latach 80. miały one realne przełożenie na wydłużenie długości życia kobiet, jednak obecnie, w wyniku znacznie lepszych i skuteczniejszych metod leczenia, pacjentki z rakiem piersi żyją dłużej niezależnie od podejmowanych przez nie działań profilaktycznych lub ich braku.

W tym kontekście badacze zwracają uwagę na paradoks mammografii, czyli popularne przekonanie, że dowodem na jej skuteczności jest fakt, że pacjentki z rakiem piersi, które regularnie ją przechodziły żyją dłużej od tych, które tego nie robiły. Sęk w tym, że wcześniej postawiona diagnoza i wcześniejsze leczenie nie mają związku z ogólną długością życia – to, w jakim stadium był nowotwór w chwili wyleczenia nie wpływa na faktyczną długość życia pacjentek.

Nie ulega wątpliwości, że kobiety z rakiem piersi obecnie żyją dłużej, ale to przede wszystkim zasługa skuteczniejszych terapii, a niekoniecznie mammografii.

Profilaktyka nie zawsze jest korzystna?

Co więcej, badacze sugerują także, że mammografia nie zawsze służy kobietom – mowa o sytuacjach, gdy wykryte zostaną minimalne zmiany, np. rzędu 1 milimetra. Część z nich rozwija się na tyle powoli, że pozwala dożyć sędziwego wieku bez konieczności podejmowania leczenia. Jeśli w tej sytuacji diagnoza zostanie postawiona, a leczenie rozpoczęte, ten fakt może niepotrzebnie obniżyć jakość życia pacjentki. Na ten moment nie można jednak ignorować żadnej zmiany o potencjalnie nowotworowym charakterze, ponieważ nie mamy narzędzi, by móc określić wielkości potencjalnego zagrożenia.

W opinii autorów badania ich wyniki pokazują, że przy obecnym stanie wiedzy medycznej należałoby inaczej interpretować dane płynące z mammografii, by uniknąć zjawiska „przediagnozowania”, czyli nadinterpretacji wyników.

Polecane dla Ciebie

Profilaktyka jest najważniejsza

Obserwacje norweskich naukowców nie podważają sensu wykonywania badań mammograficznych – szybkie wykrycie nowotworu w każdej sytuacji zwiększa szanse na skuteczne wyleczenie i długie życie. Zwłaszcza że nowotwór piersi przez długi okres rozwija się bezobjawowo i bezboleśnie, co utrudnia jego wykrywanie. Nadal też – mimo dużego budżetu przeznaczanego każdego roku na badania przesiewowe – zbyt mała grupa kobiet o największym ryzyku zachorowania trafia do gabinetów lekarskich. Wiele przypadków raka piersi rozpoznawanych jest więc dopiero w stadium znacznego zaawansowania klinicznego, w którym choroba ta dla wielu kobiet nie jest już wyleczalna.

Pacjentki, które wyczuły zgrubienie na piersi, zwykle udają się najpierw na mammografię i badanie ultrasonografem. Jeśli wyniki tych badań są niepokojące, dostają skierowanie na rezonans magnetyczny. Dzieje się tak, ponieważ żadna z tych metod diagnostycznych nie jest idealna – konieczne są więc kolejne badania, by potwierdzić diagnozę.

Poza tym tomografia rezonansu magnetycznego MRI wiąże się z bardzo dużymi kosztami, dlatego nie są na nią od razu kierowane pacjentki, u których wyczuwalne pod skórą zgrubienie może być zarówno nowotworem, jak i niezłośliwym guzkiem.

Profilaktyczna mastektomia – dla kogo?

Osobną kategorią pacjentek są nosicielki genu z mutacją BRCA1, którego obecność jest w zasadzie równoznaczna z diagnozą, ponieważ zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór piersi do 90 procent. W tej sytuacji część kobiet decyduje się na mastektomię profilaktyczną, czyli usunięcie zdrowej piersi, by zapobiec rozwojowi nowotworu w przyszłości. W Polsce na ten moment przejście takiego zabiegu nie jest możliwe, ponieważ aktualnie obowiązujące przepisy refundacyjne dopuszczają wyłącznie usunięcie piersi zainfekowanej nowotworem. Jeśli pacjentka, z uwagi na wysokie zagrożenie zachorowaniem, zechce amputować również drugą, musi za to zapłacić z własnej kieszeni. Konsultant krajowy w dziedzinie chirurgii onkologicznej prof. Arkadiusz Jeziorski oraz dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Łodzi Wojciech Szrajber skierowali w tej sprawie wnioski do resortu zdrowia, który obecnie analizuje kwestię refundacji. Decyzja w tej sprawie mogłaby pomóc nawet 100 tysiącom nosicielek mutacji genu BRCA1 w Polsce.

Źródło: Science Daily, Polska Agencja Prasowa

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Przesiewowe badanie słuchu

    Badania przesiewowe wykonywane są rutynowo w celu określenia prawdopodobieństwa wystąpienia choroby lub wczesnego jej wykrycia. Już w pierwszych dniach życia dziecka wykonuje się przesiewowe badanie słuchu. Na czym ono polega? Ile trwa?

  • Rezonans magnetyczny kręgosłupa – przebieg badania, wskazania, cena

    Rezonans magnetyczny kręgosłupa to badanie pozwalające na ocenę elementów kostnych tego obszaru, jego tkanek miękkich oraz rdzenia kręgowego. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie wszelkich zmian zapalnych, zwyrodnieniowych i nowotworowych. Najczęściej bada się pacjentów, którzy zgłaszają się do neurologa z bólami pleców i drętwieniem kończyn – zarówno rąk, jak i nóg. Częstym wskazaniem do badania jest także uraz kręgosłupa. Ile kosztuje MRI, jak długo trwa badanie i czy kobiety w ciąży mogą przystąpić do rezonansu magnetycznego kręgosłupa? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czy mutacja genu MTHFR może być przyczyną poronień nawykowych i zakrzepicy?

    Genotyp genu MTHFR pośrednio wpływa na metabolizm i przyswajanie kwasu foliowego w organizmie człowieka. Mutacja w genie MTHFR jest łączona z występowaniem u pacjenta tendencji do nadkrzepliwości i zakrzepicy, nowotworów bądź zwiększonego ryzyka chorób układu krążenia. Doniesienia te jednak bywają sprzeczne i nie znajdują przełożenia na rekomendacje specjalistów w sprawie wdrożenia profilaktycznej diagnostyki mutacji w genie MTHFR. Kwestia niedoborów kwasu foliowego jest szczególnie istotna w planowaniu ciąży, diagnostyce niepowodzeń położniczych i trudności z utrzymaniem ciąży, a także przy ustalaniu przyczyn urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej.

  • Badanie genetyczne BRCA1 i BRCA2 – na czym polega i jak interpretować wyniki?

    Ryzyko wystąpienia nowotworu piersi i jajników u osoby posiadającej mutację genu BRCA wzrasta odpowiednio do około 60% w przypadku raka piersi i do około 40% w przypadku raka jajnika. Badania mutacji BRCA zaleca się kobietom, u których bliskich krewnych wystąpiły co najmniej dwa przypadki zachorowań na złośliwy nowotwór piersi i/lub jajnika, zwłaszcza gdy choroba pojawiła się u krewnego przed 50. rokiem życia.

  • Co to jest antybiogram i jak wygląda to badanie?

    W 1928 roku Alexander Fleming odkrył pierwszy szeroko stosowany antybiotyk – penicylinę. Ten przełomowy moment w historii medycyny doprowadził nie tylko do zmniejszenia liczby zgonów z powodu zakażeń, lecz również zapoczątkował erę antybiotykoterapii. Szerokie zastosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych doprowadziło jednak do sytuacji, w której bakterie potrafią wymykać się leczeniu. Dlatego w podjęciu decyzji o wyborze jak najskuteczniejszego leku z pomocą przychodzi antybiogram.

  • Badanie in vivo – co to jest?

    Badania in vitro i in vivo stanowią nieodłączny element rozwoju medycyny i nauk pokrewnych. Warto wiedzieć, czym się różnią, aby zrozumieć ich znaczenie dla procesu odkrywania nowych leków czy terapii.

  • Kolposkopia – jak wygląda badanie? Wskazanie, przebieg, interpretacja wyników

    Kolposkopia to łatwe i nieinwazyjne badanie, wykonywane przez lekarza ginekologa, które pozwala na ocenę szyjki macicy, pochwy oraz sromu pod kątem zmian przednowotworowych i nowotworowych, pobranie celowanego materiału oraz ułatwienie decyzji co do dalszego postępowania. Badanie to może być wykonywane zarówno na NFZ, jak i prywatnie. Jak wygląda kolposkopia? Czy kolposkopia boli?

  • Echokardiografia – jak wygląda to badanie, ile trwa?

    Rozwój ultrasonografii pozwolił na nieinwazyjne obrazowanie wielu przestrzeni ludzkiego ciała. Klasyczny aparat USG pozwala nie tylko na obrazowanie jamy brzusznej, ale również serca. Badanie to określa się mianem echokardiografii lub potocznie – echo serca.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij