Tran dla dzieci – wszystko, co musisz o nim wiedzieć
Maria Dąbrowska

Tran dla dzieci – wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Tran – kiedyś zmora przedszkolaków i uczniów, dziś triumfalnie wraca do łask. Naładowany drogocennymi składnikami, owiany kontrowersjami, często podrabiany. Jak wybrać ten najlepszy?

Tran to nic innego jak płynny tłuszcz otrzymywany z wątroby dorsza atlantyckiego lub innych dorszowatych ryb.  Podczas zakupów w aptece warto pamiętać, że określenie „tran” zastrzeżone jest tylko dla tego rodzaju tłuszczu, dlatego obecne na rynku tłuszcze pozyskiwane z wątroby rekina, wieloryba czy halibuta, tranami nazywać się nie powinny.

Dlaczego tran jest taki cenny?

Już w starożytności – głównie na terenach dzisiejszej Skandynawii – wierzono, że tran wcierany w skórę działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i regenerująco. W kolejnych wiekach rybacy odkryli, że zdecydowanie więcej dobroczynnych właściwości przejawia tran przyjmowany doustnie. Powszechnie zajadano się więc surowymi wątrobami ryb, licząc, że pozytywnie wpłynie to na odporność i kondycję organizmu.  Wierzenia te okazały się niebezpodstawne – w badaniach opublikowanych w 1773 roku w Londynie potwierdzono korzystny wpływ oleju z wątroby dorsza na reumatyzm. W 1920 roku odkryto natomiast czynne składniki tranu oraz ich działanie na organizm. Dziś wiemy, że te składniki oraz ich wpływ na organizm są szczególnie cenne dla dzieci. Przeciwdziałanie krzywicy, tak powszechnej w poprzednim wieku, to nie jedyna zaleta tranu.

Co tak wartościowego, z punktu widzenia rozwoju dziecka, posiada tran?

  • Nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-3 i omega-6), które są niezbędne do prawidłowego rozwoju mózgu oraz układu nerwowego, wspierają właściwy rozwój psychoruchowy i proces widzenia. Korzystnie wpływają na odporność i regenerację organizmu, dobrze działają na kondycję skóry oraz włosów. Naukowcy z Uniwersytetu w Kalifornii dowiedli, że kwasy z grupy omega-3 zmniejszają ryzyko raka piersi, jajników i jelit, a badacze z Waszyngtońskiego Centrum Genetyki, Żywienia i Zdrowia potwierdzili, że składnik ten ma wpływ na zmniejszenie liczby oraz wielkości guzów, a także ich ewentualną skłonność do przerzutów.
  • Witaminę A, która odgrywa szczególnie rolę w procesie wzrostu i rozwoju.  Jest niezbędna do prawidłowego rozwoju narządu wzroku oraz ruchu, dba o kondycję skóry, włosów i paznokci, zapobiega rozwojowi infekcji, wspiera układ odpornościowy.
  • Witaminę D szczególnie ważną dla prawidłowego rozwoju tkanki kostnej oraz uzębienia dziecka. Przeciwdziała krzywicy, gdyż pobudza regenerację tkanek, równocześnie spowalniając proces ich niszczenia. Działa też korzystnie na system nerwowy, serce, skórę, odporność, powoduje złagodzenie stanów zapalnych.
  • Witaminę E – choć nazywaną witaminą młodości – potrzebną również do prawidłowego rozwoju dzieci. Ma działanie antyoksydacyjne, poprawia motorykę ciała, pracę mięśni, w tym mięśnia sercowego, dba o system immunologiczny, wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych, przyspiesza gojenie ran i blizn.
  • Jod, którego przyjmowanie wynika z troski o tarczycę – reguluje on bowiem wydzielanie hormonów i dzięki temu dba o samopoczucie dziecka, prawidłowe tempo uczenia się, wzrostu i rozwoju fizycznego.

Dawkowanie tranu

Tradycyjny tran podajemy dzieciom, które skończyły czwarty rok życia. Są oczywiście preparaty przeznaczone również dla młodszych dzieci – informacja taka powinna znaleźć się zarówno na opakowaniu, jak i na ulotce do niego dołączonej. Zawarte w niej powinny być też informacje o sposobie oraz częstotliwości dawkowania tranu. Zależne jest ono bowiem od stężenia i kombinacji składników aktywnych w danym preparacie.  Informacje zawarte na ulotce powinny być dla nas jedynie wskazówką.

Ostateczną decyzję co do dawkowania tranu powinien podjąć lekarz pediatra. Powodów jest wiele – dziecko przyjmować może przeróżne suplementy oraz leki, może być także uczulone na konkretne składniki – wszystkie te informacje najlepiej będzie znał lekarz prowadzący nasze dziecko. Odpowiednio więc dopasuje dawkę oraz częstotliwość jej przyjmowania.

Niewskazane jest suplementowanie tranem w okresie letnim. Tran zawiera bowiem witaminę D, która w okresie letnim, pod wpływem słońca, produkowana jest w organizmie w sporych ilościach. Połączona z tranem może prowadzić do przedawkowania. Wskazane jest natomiast przyjmowanie tranu od października do kwietnia.

Tran w postaci płynnej przechowujmy w lodówce i zużyjmy go w ciągu 6 tygodni od otwarcia.

Powiązane produkty

Przeciwwskazania do stosowania tranu

Warto pamiętać, że suplementacja tranem to jedynie element zdrowego trybu życia. Nie powinna zastępować spożywania produktów bogatych w cenne składniki, takich jak nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy A, D oraz E. Powinna być jedynie uzupełnieniem diety.

Tran zalecany jest dzieciom, które nie przyjmują pod żadną postacią na przykład witaminy A czy D – w przeciwnym razie doprowadzić możemy do groźnego ich przedawkowania, czyli hiperwitaminozy. Witaminy w nadmiarze mogą być niebezpieczne.

Nadmiar spożywania tranu, a konkretnie zawartej w nim witaminy A, doprowadzić też może też do rozwoju osteoporozy. Naukowcy z norweskiego Uniwersytetu w Trondheim dowiedli, że zbyt duża dawka witaminy A w dłuższej perspektywie rozrzedza kostną masę.

Również z uwagi na witaminę A, ilość spożywanego dziennie tranu powinny skonsultować z lekarzem kobiety w ciąży. Witamina ta spożywana w nadmiarze może być niebezpieczna dla płodu.

Nie należy też przyjmować tranu podczas antybiotykoterapii. Wspomaga i wzmacnia on wówczas nie tylko osłabiony chorobą organizm, ale i atakujące go wirusy czy bakterie. Powinny uważać na niego również osoby chorujące na kamicę nerkową, hiperkalcemię czy sarkoidozę. Podobnie ostrożne powinny być osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe – tran może wydłużać czas krwawienia. Tran mogą stosować kobiety w ciąży, zwłaszcza że obok witamin ma on w swoim składzie również duże ilości wartościowych nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także kwas foliowy czy żelazo. Dawkowanie warto jednak zawsze skonsultować z lekarzem.

Tran – jak wybrać najlepszy?

Tran przez wiele pokoleń dzieci kojarzony był głównie z odpychającym rybim zapachem i przykrym obowiązkiem, jednak przeszedł długą drogę. Dziś producenci prześcigają się w sposobach na zamaskowanie nieprzyjemnego zapachu i formach jego podawania. Na aptecznych półkach znajdziemy więc tran zarówno w klasycznej płynnej postaci, jak i w formie kropelek, kapsułek czy nawet żelków. Nierzadko bywa on też wzbogacany o owocowy, przyjemniejszy od oryginału smak. Jeśli nie przekonują nas takie rozwiązania, a nasze dziecko niespecjalnie za smakiem tranu przepada lub jest za małe na alternatywne formy podania, są sposoby na jego złagodzenie – zdecydowanie lepiej smakuje tran schłodzony, wyjęty prosto z lodówki lub zagryziony kanapką.

Wybierając tran, zwracajmy jednak uwagę nie tylko na jego formę oraz smak. Zdecydowanie istotniejsze będą informacje zawarte na etykiecie. Szukajmy informacji o stężeniu kwasów EPA i DHA – im będzie ono wyższe, tym lepszej jakości będzie tran. Uważajmy też, aby pod nazwą tran nie sprzedawano nam na przykład oleju z wątroby rekina czy wieloryba, które zawierają zdecydowanie mniej cennych kwasów tłuszczowych.

Ponieważ tran produkowany jest z ryb, a w branży tej trudno dziś o transparentność, warto zadbać też o jakość kupowanego przez nas tranu. Wyznacznikiem może być m.in. cena. Jeśli posiadamy wątpliwości odnośnie pochodzenia tranu, spytajmy o nie bezpośrednio samego producenta. Coraz częściej słyszy się bowiem o sytuacjach, kiedy pod nazwą „tran norweski” sprzedawane są produkty nie tylko nieprodukowane w Norwegii, a na przykład w Peru, ale i niemające nic wspólnego z dorszem, tylko na przykład z sardelami. Warto więc pozostać czujnym przy wyborze odpowiedniego preparatu.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • ADHD u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

    ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Do objawów pozwalających rozpoznać ADHD należą: nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji oraz impulsywność. Nieleczone ADHD prowadzi do rozwoju problemów emocjonalnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym, do obniżenia osiągnięć w nauce oraz do problemów w kontaktach z rówieśnikami. Jak rozpoznać to zaburzenie i jak pomóc dziecku z ADHD?

  • Standardowe mleko modyfikowane. Co znajduje się w mleku dla niemowląt?

    Kiedy dziecko jest zdrowe, nie ma alergii i większych problemów z trawieniem, można podawać mu tzw. standardowe mleko modyfikowane odpowiednie dla jego wieku. Takie preparaty mają na rynku status tzw. środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Ich skład jest regulowany prawem i ściśle nadzorowany. Dlaczego jednak takie mleko jest nazywane modyfikowanym i na czym te modyfikacje polegają? Jednym z głównych składników mleka modyfikowanego jest mleko krowie. Mleko krowie różni się od ludzkiego pod wieloma względami. Zawartość podstawowych składników odżywczych – tłuszczu, białka i węglowodanów – jest inna w każdym z nich.

  • Aspirator do nosa — jak używać ręcznego, a jak elektrycznego?

    U noworodków i niemowląt katar może stanowić znaczące zagrożenie, ponieważ dzieci do ok. 1 roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Występująca u najmłodszych zalegająca wydzielina w nosku powstrzymuje oddychanie, jedzenie i picie. Dodatkowo nieusunięta wydzielina może prowadzić do powikłań w postaci stanów zapalnych w obrębie oka, ucha, oskrzeli lub płuc, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Z pomocą przychodzą aspiratory do nosa, które można stosować u dzieci już od chwili narodzin. Są prostą, wygodną i bezpieczną metodą usuwania zalegającej wydzieliny u maluszka.

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

    Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?

  • Objawy, które powinny cię zaniepokoić. Nowotwory u dziecka

    Aż 60% rodziców nie wie, na jakie objawy powinni zwrócić uwagę, aby w porę wykryć potencjalne choroby nowotworowe u swoich dzieci. Z kolei aż 80% dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową i w porę wdrożono leczenie, udaje się uratować. Na co zwrócić uwagę i co powinno zaniepokoić?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij