Kalendarz pylenia. Kiedy i co pyli?

Niestety alergia może pojawić się w każdym wieku i o każdym czasie. Nie ma tutaj reguły. W okresie wiosenno-letnim szczególnie nieprzyjemną i dokuczliwą alergią jest ta, na pyłki traw i drzew. Rośliny w okresie wegetacji wyrzucają do atmosfery ogromne ilości pyłków, na co alergicy reagują łzawieniem oczu, katarem, dusznościami, świądem i innymi, mniej typowymi objawami.

Kalendarz pylenia

Kalendarz pylenia roślin to niezbędnik alergika. Z kalendarza można dowiedzieć się, kiedy pylą konkretne gatunki traw i drzew. Pyłki roślin są bowiem poważnym i bardzo nieprzyjemnym przeciwnikiem. Uczulają mocno, krążąc w powietrzu i powodując katar, ataki kichania, swędzenie nosa i oczu. Ich obecność jest szczególnie odczuwalna w słoneczne, ciepłe dni, czyli wtedy, gdy spędzamy czas na świeżym powietrzu. Pyłków nie sposób uniknąć, choć można ograniczyć kontakt z nimi. Istnieje też kilka sposobów, dzięki którym objawy alergii na pyłki nie będą tak dotkliwe. 

Ziarna pyłków roślin z łatwością unoszą się w powietrzu. Są małe, lekkie i suche, dzięki czemu mogą przemieszczać się z wiatrem na bardzo duże odległości. Reakcja na pyłek roślinny zależy od jego stężenia. W okresach zimowych, kiedy rośliny nie pylą nie ma problemu z tego typu alergiami. Wiosną i latem pojawiają się objawy alergii, ze względu na rosnące stężenie alergenu w środowisku.

Każdy gatunek rośliny pyli w charakterystycznym dla siebie czasie, choć może to się nieznacznie zmieniać z roku na rok w zależności od temperatury czy wilgotności powietrza. Dlatego też tworzone są tzw. kalendarze i mapy pylenia, które mówią, kiedy możemy spodziewać się najwyższych stężeń pyłku w powietrzu.

Pyłki drzew 

Najczęstszą przyczyną alergii są brzoza, lipa i leszczyna. Rzadziej buk, dąb i topola. Najwcześniej, na przełomie zimy i wiosny, w powietrzu obecne są alergeny pyłku leszczyny. Pyłek brzozy jest przyczyną silnych objawów alergii wziewnej w kwietniu. Objawy alergii na pyłki topoli podobnie jak brzozy występują na przełomie marca i kwietnia, a kichania po buku i dębu możemy spodziewać się w maju. Pyłki drzew są czynnikami powodującym alergiczny nieżyt nosa oraz alergiczne zapalenie spojówek. Pyłek drzew nie jest jednak najgorszy, jeśli chodzi o objawy alergii. Pylenie drzew jest krótkie, zwykle trwa kilka tygodni, a pacjenci zwykle reagują w sposób umiarkowany.

Pyłki trawy i zbóż (trawy uprawne)

O wiele gorszą alergią jest ta, na pyłki traw. Zwykle trwa ona od początku maja do połowy września. Charakteryzuje się szczególną siłą w miesiącu czerwcu i lipcu oraz lokalnie silniej w miejscach i okresach żniw.

Pyłki chwastów 

Pyłek bylicy jest najczęstszą przyczyną objawów alergii w okresie letnim, w szczególności na przełomie lipca i sierpnia jest to odczuwalne bardzo intensywnie. Bylica rośnie na polach i pastwiskach, w sadach, przy drogach i na placach budowy. Innymi chwastami, które mogą uprzykrzać życie alergika są babka lancetowata, babka płesznik, szczaw, pokrzywa i komosa. Osoby uczulone powinny unikać terenów wiejskich w okresie pylenia tych roślin.

Pyłki grzybów i pleśni

Alergeny pleśni oraz grzybów zaczynają się pojawiać w powietrzu w kwietniu i unoszą się aż do końca grudnia, z czego ich największe stężenie przypada w sierpniu oraz wrześniu. Osoby uczulone powinny unikać terenów leśnych. W szczególności po okresach deszczowych.

Mapa pylenia

Polskę można też podzielić na odpowiednie regiony pylenia. W zależności od utrzymującej się temperatury, okres wegetacji roślin zaczyna się wcześniej lub później.

Region 1 – biegun gorąca

Zachodnia, najcieplejsza część Polski. Tu rośliny rozpoczynają pylenie najwcześniej.

Region 2 – ukos ciepła

Drugi najcieplejszy region kraju. Pas ukośny, ciągnący się przez całą Polskę od Szczecina do Przemyśla. Charakterystyczne dla tego regonu jest występowanie pyłków ambrozji. Roślina ta pyli od końca sierpnia do połowy listopada.

Region3 – region chłodny

Wybrzeże i wschodnia część kraju, gdzie sezon pylenia jest zwykle opóźniony o 7-10 dni od najcieplejszego (1) regionu Polski.

Region 4 – bieguny zimna

Region czwarty to bieguny zimna (Suwałki oraz południowa tj. górska część kraju), tu najdłużej utrzymuje się śnieg, zimy są dłuższe i mroźniejsze, a przez to sezon wegetacji (i pylenia) roślin opóźniony o 10-14 dni w stosunku do regionu najcieplejszego (1). W tym regionie nie występują pyłki ambrozji.

Alergikom pozostaje nam życzyć wytrwałości. Immunoterapia zwana powszechnie odczulaniem, pomimo tego, że trwa kilka lat, może przynieść ulgę na długi czas. Chorzy zaczynają reagować na leki oraz udaje się uzyskać stan złagodzenia objawów alergii. Pozostaje tylko wierzyć, że kiedyś zostanie wynaleziony lek, którzy całkowicie wyeliminuje ten problem. Na tą chwilę jednak walka z alergią trwa w najlepsze.