Kalendarz pylenia 2025 – co teraz pyli i jak chronić się przed alergenami?

Wiosna to czas intensywnego pylenia roślin i nasilenia objawów chorób alergicznych. W kwietniu obserwujemy wysokie stężenie pyłków brzozy i topoli oraz wzrost stężenia alergenów Cladosporium i Alternaria. Aby ograniczyć skutki alergii na pyłki roślin i zarodniki grzybów, warto śledzić kalendarz pylenia. Kalendarz wskazuje, co pyli w danej chwili i pomoże uniknąć ekspozycji na alergeny, a dzięki temu wielu dokuczliwych dla alergików objawów.

1. Co to jest kalendarz pylenia i komu się przyda?
2. Co teraz pyli? Sprawdź kalendarz pylenia roślin 2025 miesiąc po miesiącu
3. Kalendarz pylenia drzew i krzewów
4. Kalendarz pylenia traw i chwastów
5. Trawy – kiedy pylą najmocniej? 
6. Jak chronić się przed alergenami w sezonie pylenia? 

Co to jest kalendarz pylenia i komu się przyda?

Kalendarz pylenia to zestawienie, które obrazuje, w jakich miesiącach pylą różne gatunki roślin, takie jak trawy, drzewa i chwasty.  Prognoza pylenia jest szczególnie pomocna dla osób z alergią na pyłki, ponieważ pozwala przewidzieć okresy największego stężenia pyłku roślin w poszczególnych miesiącach i odpowiednio się do nich przygotować. Stosowanie kalendarza umożliwi zatem lepszą kontrolę objawów choroby.

Rodzice alergicznych dzieci mogą dostosować plany przebywania na świeżym powietrzu do okresów o niższym stężeniu pyłków, a alergolodzy korzystają z tych informacji, aby precyzyjniej diagnozować i leczyć pacjentów. To również przydatne narzędzie dla osób planujących urlop – dzięki niemu łatwiej unikać miejsc i terminów, w których pylenie danej rośliny jest szczególnie intensywne. Przygotuj się na sezon alergiczny i sprawdź kalendarz pylenia na 2025 r.

Co teraz pyli? Sprawdź kalendarz pylenia roślin 2025 miesiąc po miesiącu

Co pyli w marcu, kwietniu, maju i czerwcu? 

Marzec to początek kalendarzowej wiosny i pierwszy w roku okres, kiedy rośliny zaczynają intensywnie pylić. W pierwszej dekadzie marca mocno pyli leszczyna. Druga i trzecia dekada marca to wysokie pylenie topoli. Przez cały miesiąc obserwujemy wysokie pylenie olszy.

W trzeciej dekadzie marca zaczyna pylić brzoza, której wysokie pylenie obserwujemy przez cały kwiecień. W pierwszej dekadzie kwietnia nadal mocno pyli topola, w drugiej dekadzie obserwujemy wysokie pylenie jesionu. Dąb zaczyna pylić w drugiej dekadzie kwietnia – największa intensywność pylenia dębu przypada na trzecią dekadę kwietnia i pierwszą dekadę maja. Podobnie jak w marcu, w kwietniu obserwujemy niskie pylenie Cladosporium oraz Alternaria.

W maju zaczynają pylić trawy. Rozpoczyna się również pylenie pokrzywy, szczawiu i babki – ich stężenie w powietrzu początkowo jest niewielkie. Wciąż obserwujemy niskie pylenie brzozy, natomiast w pierwszej dekadzie nadal mocno pyli dąb. Rośnie również stężenie zarodników Cladosporium i Alternaria.

W czerwcu z reguły nie mamy już do czynienia z pyłkami drzew. Nadal mocno pylą trawy. Wysoką aktywność wykazują zarodniki Cladosporium i Alternaria. Rozpoczyna się mocne pylenie szczawiu i pokrzywy. W trzeciej dekadzie czerwca obserwujemy niskie pylenie komosy i babki.

Co pyli latem? Pylenie w lipcu i sierpniu?

Lipiec to czas najintensywniejszego pylenia traw. Obserwujemy wysokie pylenie pokrzywy i szczawiu oraz niskie pylenie babki i komosy. W drugiej i trzeciej dekadzie lipca mocno pyli bylica.  W dalszym ciągu w powietrzu jest bardzo dużo alergenów Cladosporium i Alternaria.

W sierpniu wysoką aktywność wykazują pyłki pokrzywy i bylicy. W trzeciej dekadzie miesiąca obserwujemy wysokie pylenie ambrozji oraz niskie pylenie traw, babki i szczawiu. Wciąż mamy do czynienia z wysokim stężeniem zarodników Cladosporium i Alternaria.

Co pyli we wrześniu, październiku i listopadzie?

We wrześniu najbardziej dokuczliwym alergenem są grzyby z gatunku Cladosporium oraz zarodniki z rodzaju Alternaria. W pierwszej i drugiej dekadzie miesiąca intensywnie pyli ambrozja. We wrześniu kończy się okres pylenia traw. Stężenie alergenów szczawiu, babki, pokrzywy, komosy i bylicy jest w tym miesiącu niskie.

W październiku nadal mamy do czynienia z wysokim stężeniem Cladosporium. Stężenie pyłków ambrozji, pokrzywy i bylicy jest niskie.

W pierwszej dekadzie listopada obserwujemy niskie stężenie Alternaria. Przez cały miesiąc alergicy mogą również odczuwać niskie pylenie grzybów pleśniowych z rodzaju Cladosporium.

Co pyli zimą? Pylenie w grudniu, styczniu i lutym

W grudniu i styczniu wciąż obserwujemy niskie pylenie Cladosporium. W styczniu zaczyna pylić leszczyna a w związku ze zmianami klimatycznymi i coraz cieplejszymi zimami, alergicy mogą spodziewać się także obecności pyłków olchy.

W drugiej i trzeciej dekadzie lutego obserwujemy wysokie pylenie leszczyny i olszy oraz niskie pylenie Cladosporium.

Kalendarz pylenia drzew i krzewów

Buk – kwitnie od końca kwietnia do początku maja, odznacza się umiarkowanym potencjałem alergennym.

Brzoza – kwitnie od końca marca do początku maja, a szczyt pylenia przypada na drugą połowę kwietnia, posiada bardzo wysoki stopień alergenności. Stanowi jedną z najsilniej alergizujących roślin, powodujących alergie wziewne, pyłek brzozy łatwo rozprzestrzeniany jest w powietrzu wraz z wiatrem, na bardzo duże odległości, nawet na tysiące kilometrów.

Cis – kwitnie w marcu, wykazuje niski poziom alergenności, ciepła końcówka zimy może wpłynąć na wcześniejsze rozpoczęcie pylenia.

Dąb – okres kwitnienia zaczyna się w połowie kwietnia i trwa do połowy maja, wykazuje średni potencjał alergizujący.

Grab – kwitnie od kwietnia do początku maja, przy czym szczyt pylenia przypada na koniec kwietnia, wykazuje średni stopień alergenności.

Jesion – w zależności od regionu polski kwitnienie może rozpocząć się w okresie marca – kwietnia i trwać do maja. Pylenie rośliny występuje przed pojawieniem się liści. Wykazuje umiarkowany potencjał alergizujący.

Leszczyna – często zaczyna pylić jako jedna z pierwszych roślin, ma bardzo wysoki stopień alergenności, kwitnie od końca stycznia do początku kwietnia, podczas ciepłych zim kwitnienie może rozpocząć się wcześniej, zazwyczaj szczyt pylenia występuje w lutym i marcu.

Olsza – okres kwitnienia trwa od końca stycznia do kwietnia, charakteryzuje się bardzo wysokim potencjałem alergizującym, brak mroźnych zim może przyspieszać jej kwitnienie, najintensywniejsze pylenie obserwuje się w lutym i marcu.

Sosna – kwitnie od końca kwietnia do początku maja, ma niski potencjał alergizujący, jednak przy narażeniu alergików na ziarna pyłku, które charakteryzują się dużym rozmiarem może wystąpić podrażnienia dróg oddechowych o charakterze mechanicznym.

Topola – pyli wczesną wiosną, przed pojawieniem się liści, okres kwitnienia przypada na marzec-kwiecień, przy czym szczyt pylenia datuje się na marzec. Wykazuje umiarkowany stopień alergenności.

Wiąz – okres kwitnienia rozpoczyna się wczesną wiosną i przypada na marzec – kwiecień, niekiedy może się rozpocząć już w lutym. Pyłki tej rośliny mają niski potencjał alergizujący.

Wierzba – kwitnie od marca do maja, jest średnio alergizujący, jednak nie stanowi znaczącego niebezpieczeństwa dla alergików, ponieważ pyłek w niewielkim stopniu jest rozprzestrzeniany w powietrzu i praktycznie jedynie bezpośredni kontakt z rośliną stanowi zagrożenie.

Kalendarz pylenia traw i chwastów

Ambrozja – pyli od końca lipca i trwa do końca października, najintensywniejsze stężenie pyłków odnotowuje się w połowie sierpnia i na początku września, zwłaszcza w okresie napływu powietrza z rejonów południa i południowego wschodu (Węgier, Bałkanów, Ukrainy, gdzie znajdują się duże jej skupiska),  pyłek ambrozji wykazuje bardzo wysoki stopień alergenności.

Babka – rozpoczyna pylenie od maja, a kończy we wrześniu, przy czym najwyższe stężenia pyłku odnotowuje się w czerwcu i lipcu. Posiada umiarkowany potencjał alergizujący. Większe narażenie na pyłek babki występuję poza miastem, w okolicy łąk, upraw i w parkach.

Bylica – kwitnie od drugiej połowy lipca do września, wykazuje wysoki poziom alergizujący, a najwyższe stężenia pyłków pojawiają się na końcu lipca oraz w 1 i 2 dekadzie sierpnia.

Wówczas u osób uczulonych na bylicę występuje reakcja krzyżowa, podczas której układ odpornościowy traktuje białka alergenne z innych źródeł jak alergeny bylicy i doprowadza do wystąpienia reakcji alergicznej.

Komosa – rozpoczęcie kwitnienia występuje pod koniec czerwca i trwa do września, najwyższe stężenie pyłku jest od lipca do września, w Polsce odnotowuje się niskie stężenia pyłku tej rośliny, a jej stopień alergizujący określa się jako niski do umiarkowanego, co zmniejsza ryzyko wystąpienia silnych objawów alergii.

Pokrzywa – okres kwitnienia trwa od maja do września, przy czym najintensywniejsze pylenie występuje w lipcu.

Szczaw – roślina kwitnie od maja do września, a największe stężenie pyłków obserwuje się w okresie od maja do lipca. Pyłki szczawiu mają średni stopień alergenności.

Trawy – zaczynają kwitnąć w kwietniu, a kończą we wrześniu, jednak szczytowy moment pylenia następuje od końca maja do połowy lipca, podczas kwitnienia łąk i żyta. Pyłki traw wykazują bardzo wysoką alergenność. Pyłek traw jest z łatwością przenoszony z powietrzem na znaczne odległości.

Alergenne zarodniki grzybów - kiedy pylą najmocniej?

Alternaria – wysokie stężenia zarodników tych grzybów mogą występować w okresie żniw, głównie od maja do października, przy czym szczyt występuje od lipca do września, charakteryzują się bardzo wysokim stopniem alergenności, można je znaleźć niemalże wszędzie, zwłaszcza w pomieszczeniach z dużą wilgotnością, nie wietrzonych,  jak łazienki, kuchnie, pasożytują również na niektórych roślinach, jak np. ziemniaki.

Cladosporium – jest to rodzaj grzyba pleśniowego, zarodniki są wszechobecne, największe narażenie na nie odnotowuje się od kwietnia do listopada, przy czym maksimum obserwuje się w czerwcu i sierpniu, zarodniki Cladosporium posiadają wysoki potencjał alergizujący.

Trawy – kiedy pylą najmocniej? 

Najintensywniejsze pylenie traw przypada na okres od maja do lipca, przy czym szczytowy okres zazwyczaj występuje w czerwcu.  Warto jednak mieć na uwadze, że dokładne terminy mogą być inne w różnych regionach Polski oraz zależą od warunków atmosferycznych – ciepła wiosna może przyspieszyć ten proces, natomiast deszczowe dni mogą go opóźnić.

Jak chronić się przed alergenami w sezonie pylenia? 

Alergie na pyłki roślinne i zarodniki grzybów są często występującym problemem, który dotyka wiele osób. W celu zmniejszenia ryzyka występowania objawów alergii pomocne może okazać się:

• regularne śledzenie kalendarza pylenia roślin i rezygnacja z długotrwałych spacerów i aktywności na zewnątrz w okresie nasilenia pylenia lub zakładanie w tym czasie maseczek ochronnych oraz okularów,
• korzystanie z aplikacji mobilnych monitorujących aktualne stężenie pyłków w powietrzu, śledzenie komunikatów dla alergików,
• unikanie przebywania na powietrzu rankiem oraz w wietrzne dni, gdy stężenie pyłków jest zwykle najwyższe,
• w okresie pylenia poszczególnych roślin zamykanie okien w domu i samochodzie, w celu uniknięcia wnikania pyłków do wnętrza,
• wietrzenie mieszkania po deszczu lub późnym wieczorem, gdy stężenie pyłków jest niższe,
• korzystanie z filtrów hepa w domu i samochodzie, np. oczyszczacze powietrza,
• częstsze pranie ubrań i pościeli w temperaturze minimum 60 stopni w okresie pylenia,
• niesuszenie prania na zewnątrz w okresie pylenia,
• w okresie intensywnego pylenia rezygnacja z przebywania w miejscach z dużą ilością roślin, jak łąki, parki, lasy.