Kawa zbożowa – właściwości, wady i zalety, dla kogo

Kawa zbożowa często stanowi alternatywę dla tradycyjnej filiżanki kawy parzonej – rekomenduje się ją osobom cierpiącym na nadciśnienie czy nadkwaśność. Jakimi właściwościami charakteryzuje się kawa zbożowa, potocznie zwana "zbożówką"? Jak prawidłowo ją parzyć?

Niegdyś tradycyjnie podawana do śniadania, dziś raczej pita jedynie okazjonalnie. Często znajduje się także w szpitalnym jadłospisie jako element diety łatwostrawnej. Tymczasem warto wiedzieć, że jej poszczególne składniki mogą korzystnie wpłynąć na zdrowie każdego z nas, wzbogacając nasze codzienne menu o wiele wartościowych elementów. Kawa zbożowa – czym jest, jaki jest jej skład, kto może ją pić, a kto niekoniecznie? 

Kawa zbożowa – czym jest? Skład kawy zbożowej 

W XVIII wieku, kawa naturalna uważana była za towar luksusowy – zaraz obok kakao, herbaty czy wina. Władcy pruscy twierdzili także, że jest ona szkodliwa, stąd stale podnosili cenę jej eksportu, co z jednej strony miało ograniczyć jej napływ, a z drugiej – uzyskać wyższe korzyści finansowe dla skarbu państwa. Względy oszczędnościowe spowodowały także, że nieustannie poszukiwano alternatywy dla kawy czarnej. Gdy więc w 1768 roku na berlińskim dworze pojawił się raport o hanowerskich rolnikach, którzy wzorem tych holenderskich uprawiają ziarno zbożowe pozwalające na przygotowanie napoju zdatnego do picia jak kawa, fakt ten przyjęto z entuzjazmem. Zdaniem lekarzy płyn ten był bardzo zdrowy i stanowił antidotum na wiele różnych chorób. Smakowo przypominał również zwykłą kawę, a co najważniejsze – jego sprowadzenie do państwa było znacznie tańsze. 

Kawa zbożowa stanowi napój otrzymywany ze zbóż: żyta, jęczmienia albo/i orkiszu, z ewentualnym dodatkiem roślin typu cykoria czy burak cukrowy, pozwalający na uzyskanie właściwości sensorycznych zbliżonych do tych, którymi odznacza się kawa naturalna. Ponieważ jest produktem zbożowym zawiera błonnik pokarmowy. W kawie zbożowej znajdziemy także polifenole, które są ważne ze względu na właściwości antyoksydacyjne, pozwalające uchronić nas przed rozwojem wielu chorób, jak również brak kofeiny, którą nie każdy może spożywać, np. ze względu na zbyt wysokie ciśnienie tętnicze krwi. Jeśli do mieszanki wykorzysta się również i cykorię, kawa zbożowa dostarczy inuliny – prebiotyku, który pozwala m.in. na poprawę pracy przewodu pokarmowego, jak również lepsze przyswajanie składników mineralnych, w tym wapnia. 

Właściwości kawy zbożowej – dla kogo tak, a dla kogo nie? 

Kawa zbożowa to przede wszystkim napój dla tych, którzy z różnych względów nie mogą bądź nie chcą pić kawy naturalnej. Z jej walorów będą zatem korzystać kobiety w ciąży (zwłaszcza te zmagające się z wysokim ciśnieniem tętniczym krwi), mamy karmiące piersią, małe dzieci, jak również osoby starsze. To także produkt dla osób cierpiących na zaparcia – ze względu na obecność w zbożówce błonnika pokarmowego, kawa łagodnie pobudzi perystaltykę jelit. Ponieważ jest łatwostrawna, nie nasili również objawów refluksu żołądkowo-przełykowego ani innych dolegliwości ze strony żołądka, jak również trzustki czy wątroby. Ze względu na niewielką ilość dostarczanych kalorii nie będzie przeszkadzać w trakcie odchudzania. 

Wady i zalety kawy zbożowej 

Podstawową zaletą kawy zbożowej jest jej delikatny charakter, który pozwoli na podawanie jej w zasadzie każdemu. Jest niskokaloryczna, dostarcza cennych składników odżywczych, nie uzależnia, a przy tym jest relatywnie tańsza w stosunku do kawy czarnej. Dodatkową zaletą zbożówki jest fakt, że można po nią sięgać o każdej porze dnia, również i wieczorem – nie posiada bowiem w składzie kofeiny.

Wadą może być obecność glutenu – osoby z celiakią muszą sięgać po wersje dedykowane specjalnie dla nich. Nie każdy też przepada za smakiem kawy zbożowej. 

Kawa zbożowa – w jaki sposób ją parzyć? 

Kawę zbożową można przygotować na wiele sposobów. Mamy do dyspozycji kawę w proszku/granulkach typu instant, które należy po prostu rozpuścić w płynie, w formie jednorazowych torebek jak w przypadku herbaty ekspresowej albo w bardziej tradycyjnej postaci – do gotowania. W przypadku dwóch pierwszych typów – produkt wystarczy połączyć z wodą albo mlekiem. Kawa zbożowa do gotowania wymaga zalania wrzątkiem (3–4 łyżki stołowe na 1 litr wody), a następnie gotowania przez 5 minut. Finalnie kawę przecedza się przez gęste sitko. Kawę do gotowania można także zaparzyć w ekspresie jak zwykłą kawę. 

Kawę zbożową można pić solo, bez żadnych dodatków. Jej smakosze polecają połączenie z dodatkiem kardamonu, cynamonu, wanilii, czekolady, a nawet anyżu.