Mniszek lekarski — właściwości prozdrowotne i zastosowanie Mniszka pospolitego

Rośliny mają zdolność rozprzestrzeniania się na coraz to nowe i większe tereny, wykorzystując swoje zdolności adaptacyjne. Mistrzem w tym jest nasz bohater, który przez dzieci jest nazywany latawcem. Dmuchnięcie w przekwitły kwiat, potrafi bowiem ponieść nasiona tej rośliny w daleką podróż i rozwijać się na nowych obszarach. Roślina ta jest do tego stopnia ekspansywna, że potrafi zając w bardzo szybkim okresie czasu bardzo duże przestrzenie. Z tego względu nie jest pożądana przez rolników. Z drugiej strony sok oraz ziele mniszka lekarskiego wykorzystywane są jako surowce lecznicze. Warto się przyjrzeć ich działaniu.

Surowiec roślinny

Mniszek lekarski (pospolity) jest wieloletnią byliną powszechnie występującą w Europie. W Polsce traktowany jest jako chwast i szkodnik pól. W lecznictwie ziele mniszka otrzymuje się z zebranych wiosną nadziemnych części mniszka lekarskiego, wysuszonych w zacienieniu i w lekkim przewiewie. Wszystkie części rośliny mają biały sok mleczny. Choć cała roślina wykazuje właściwości oczyszczające organizm człowieka z toksyn i złogów oraz wzmacniające, to na szczególne uznanie zasługują jej korzenie i łodygi. To właśnie korzenie i łodygi mniszka lekarskiego są najczęściej wykorzystywane do produkcji naturalnych preparatów leczniczych. Dodatkowo z kwiatów można wykonać napar.  Produkt ten od dawna znany jest w medycynie ludowej i wykorzystywany do poprawienia stanu zdrowia.

Właściwości lecznicze mniszka lekarskiego

Mniszek lekarski jest surowcem zawierającym wiele składników czynnych, które wywołują działanie lecznice. Związki czynne wchodzące w skład mniszka lekarskiego to przede wszystkim gorzkie w smaku laktony seskwiterpenowe, z których głównym składnikiem jest glukozyd kwasu taraksynowego. Dodatkowo znaleźć w nim można kwasy fenolowe i polifenole. Ponadto zawiera on sterole, sole potasowe, trójterpeny i inulinę. Związki te działają oczyszczająco oraz odtruwająco na organizm. Wykazują zdolność tworzenia połączeń ze szkodliwymi produktami przemiany materii wykazując działanie podobne do antyoksydacyjnego.

Syrop z mniszka

Preparaty z mniszka lekarskiego, w tym syrop z mniszka, wykazują działanie żółciopędne i żółciotwórcze. Zwiększają wydzielanie żółci w wątrobie oraz ułatwiają przepływ żółci w przewodach żółciowych. Dodatkowo mniszek poprawia trawienie oraz poprzez wpływ na trzustkę powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi (łagodne nasilenie wydzielania insuliny). Poprzez wpływ na nerki mniszek lekarski wykazuje działanie moczopędne. W ten sposób usuwane są szkodliwe produkty przemiany materii, co objawia się pośrednim działaniem odtruwającym. Właściwości antyoksydacyjne przejawiają się w hamowaniu powstawania wolnych rodników na poziomie komórkowym. Surowiec stosowany zewnętrznie na skórę wspomaga jej regenerację oraz przyspiesza procesy gojenia. Wykazuje działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybicze. Okład ze świeżego soku z mniszka lekarskiego działa przeciwwirusowo. Stosowany jest bezpośrednio na brodawki i kurzajki, powodując ich zamieranie i odpadnięcie (przy długotrwałym stosowaniu). Działanie to jest podobne do Glistnika jaskółczego ziela.

Zastosowanie mniszka lekarskiego

Ze względu na swoje właściwości Mniszek lekarski znajduje zastosowanie w terapii wielu chorób. Jego działanie jest określane jako łagodne, więc zastosowanie to ma charakter raczej wspomagający. 

Choroby dotyczące układu pokarmowego:
•    zastój żółci,
•    zaburzenia trawienia,
•    brak apetytu.

Zewnętrznie – choroby skóry:
•    zakażenia grzybicze i bakteryjne,
•    problemy skórne – działanie regulujące,
•    brodawki, kurzajki.

Działanie wspomagające:
•    reumatyzm,
•    dna moczanowa,
•    początkowe stadium cukrzycy,
•    skąpomocz.

Mniszek lekarski wykazuje szerokie spektrum korzystnych działań. Nie wolno zapominać o działaniach niepożądanych, które mogą się pojawić po użyciu każdego produktu leczniczego. Ze w względu na bogaty skład surowiec ten należy stosować po konsultacji z lekarzem.