3 tysiące przedawkowań słynnego leku na odchudzanie

„Moda” na glutydy nie mija. Od stycznia tego roku w Stanach Zjednoczonych odnotowano ponad 3 tysiące zgłoszeń, które dotyczyły groźnego dla zdrowia przedawkowania glutydów – leków na cukrzycę i otyłość olbrzymią, które od pewnego czasu masowo stosuje się, żeby schudnąć.

1. Przedawkowanie glutydów – najnowsze dane
2. Czym są złożone semaglutydy? Jak groźne mogą być dla zdrowia?
3. Przypadki przedawkowania semaglutydów w 2023 roku
4. Czym się różni Wegovy od Ozepicu?

Przedawkowanie glutydów – najnowsze dane

Od stycznia do listopada 2023 roku AAPCC (ang. American Association of Poison Control Centers), czyli Amerykańskie Centra Kontroli Zatruć odnotowały ponad 3 tysiące zgłoszeń dotyczących, jak to określono, „przypadkowego przedawkowania” semaglutydów. Liczba zgłoszonych w tym roku przypadków jest o 1500% wyższa od tej, którą odnotowano w 2019 roku, czyli przed rozpoczęciem mody na odchudzanie z wykorzystaniem glutydów.

Najczęściej zgłaszano podwójne przekroczenie przyjętej dawki. Niektórzy pacjenci musieli być hospitalizowani z powodu potężnych nudności, wymiotów i bólów brzucha. Problemy zgłaszały przede wszystkim osoby, które dopiero rozpoczynały odchudzanie z Ozempiciem czy Wegovy lub skorzystały z wersji złożonej semaglutydu.

Kilka razy w ostatnim roku do mediów trafiała informacja dotycząca słafszowanych partii Ozepicu, który nielegalnie dostawał się na rynek europejski i amerykański. Przestępcy wykorzystują ogromny popyt na lek, który w aptekach w wielu przypadkach nie był dostępny nawet dla diabetyków. Niejednokrotnie wprowadzali do użytku preparat, który wyglądał jak Ozempic, ale nim nie był.

Czym są złożone semaglutydy? Jak groźne mogą być dla zdrowia?

Incydenty przedawkowań miały miejsce w przypadku semaglutydów, które od maja znajdują się na liście niedoborów FDA, czyli Agencji Żywności i Leków. Na tej liście znajduje się dwa z trzech dopuszczonych preparatów i są to właśnie Wegovy i Ozempic. FDA zatwierdziła semaglutydy do stosowania w terapii w 2017 roku.

Od 2022 roku rozpoczęła się prawdziwa „ozempicowa gorączka”, kiedy wyszło na jaw, że idealne sylwetki gwiazd nie zawsze są zasługą zdrowego trybu życia, a semaglutydów i to wtedy zaczęło brakować leku w aptekach. W związku z tym w niektórych amerykańskich uzdrowiskach, centrach odnowy biologicznej, ale także aptekach, przy tworzeniu leków recepturowych, zaczęto przygotować złożoną wersję tego preparatu, jeśli tylko spełniały one określone wymagania federalnej ustawy o żywności, lekach i kosmetykach. Produkty te można było także kupić za pośrednictwem sprzedażowych serwisów internetowych. Wersja złożona ma postać soli – semaglutyd sodowy i octan semaglutydu.

FDA nie weryfikuje bezpieczeństwa ani skuteczności leków złożonych. Semaglutydy w tej formie nie zostały przetestowane i zatwierdzone jako skuteczne, tak jak ma to miejsce w przypadku opatentowanych leków. W przypadku tych zarejestrowanych preparatów nie było mowy o tak dużych przedawkowaniach, jak miało to miejsce w przypadku preparatów złożonych. Wynika to najpewniej z budowy samego wstrzykiwacza, który jest wyposażony w pewne zabezpieczenia. W przypadku wiarygodnych produktów pacjenci najczęściej wybierają właściwą dawkę i klikają, aby zaaplikować lek, więc trudniej jest popełnić błędy, chociaż i tu zdarzają się przedawkowania. Nieopatentowane wersje złożone są jednak zazwyczaj dostępne w szklanych fiolkach wielodawkowych, a pacjenci pobierają samodzielne dawki do strzykawek. Łatwo się pogubić.

Przypadki przedawkowania semaglutydów w 2023 roku

Pracownicy Agencji podkreślają, że połączenia telefoniczne, które widzą w swoim systemie, nie są związane głównie z zastrzykami złożonych form leku. Wiele z ich telefonów jest powiązana z mechanizmem działania wstrzykiwaczy, w których znajduje się glutyd na receptę.

W kilku przypadkach dzwoniący zgłaszali, że mają problemy ze wstrzykiwaczem i przypadkowo wybrano jego zawartość do końca, podając sobie cały miesiąc dawek na raz. Kolejne zgłoszenie pochodziło od 37-letniej kobiety, która przypadkowo podała sobie 1 mililitr zamiast 0,1 mililitra – 10 razy więcej niż zalecana ilość. Była to jej pierwsza dawka, którą przyjęła, nie będąc diabetykiem. Pacjentka chciała po prostu schudnąć. Z kolei 50-letni mężczyzna przypadkowo podał sobie 50 jednostek zamiast 5 jednostek jako pierwszą dawkę, również w celu schudnięcia. Wymiotował przez dwa dni i miał mdłości przez tydzień.

Czym się różni Wegovy od Ozepicu?

Zarówno Wegovy, jak i Ozempic to leki nowej generacji. Oba zawierają tę samą substancję czynną – semaglutyd.

Semaglutyd to substancja, która należy do analogów GLP-1 (hormon inkretynowego – glukagonopodobnego peptydu 1), co oznacza, że wykazuje takie samo działanie (mówi się, że naśladuje) jak GLP-1. GLP-1jest fizjologicznie uwalniany w jelitach bezpośrednio po spożyciu posiłku. Semaglutydy są stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2, ponieważ są stymulatorami wydzielania insuliny, która obniża poziom glukozy we krwi, normalizując jej poziom. Ponadto hamują uwalnianie glukagonu, a także – i co najważniejsze dla osób, które chcą schudnąć – utrzymują poziom sytości, przez co nie chce się jeść.

Między preparatami jest kilka podobieństw i kilka różnic. Wegovy występuje w dużo wyższych dawkach w porównaniu z Ozempic'iem, ale oba preparaty podawane są w formie wstrzykiwań. Wegovy we wstrzykiwaczu zawiera jedną dawkę, a Ozempic cztery dawki. Jeśli mowa o podawaniu semaglutydów dzieciom – Wegovy można stosować u dzieci, które ukończyły 12. rok życia. W przypadku Ozempicu nie określono wprawdzie bezpieczeństwa jego stosowania u dzieci, niemniej zazwyczaj nie jest on stosowany u pacjentów, którzy nie ukończyły 18 lat.

Różnica, przez którą leki, pomimo tej samej substancji czynnej, stosuje się w różnych przypadkach, wynika z kwestii formalnych, czyli tego jak zostały zarejestrowane i zatwierdzone do stosowania.