Klin klinem – czy ta metoda działa na kaca? Prawda czy mit?

Czym jest kac?

Kac to zespół objawów występujących kilka godzin po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu i obejmujących ból i zawroty głowy, zaburzenia żołądkowo-jelitowe czy ogólne osłabienie. Objawy te wynikają z wielokierunkowego oddziaływania alkoholu na organizm. Jako najważniejsze przyczyny złego samopoczucia w przebiegu kaca wymienia się:

• Hamowanie uwalniania wazopresyny – w konsekwencji zwiększa się ilość oddawanego moczu, a nadmierna utrata płynów może z kolei prowadzić do lekkiego odwodnienia. To właśnie ono odpowiada za uczucie wzmożonego pragnienia, zmęczenie i ból głowy w przebiegu kaca.
• Podrażnienie błon śluzowych przewodu pokarmowego – etanol wykazuje działanie bezpośrednio drażniące błonę śluzową gardła, przełyku i żołądka, zwiększa również ilość wydzielanego w żołądku kwasu solnego. Ten mechanizm odpowiada za towarzyszące kacowi nudności i niestrawność.
• Zatrucie aldehydem octowym – zawarty w napojach alkoholowych etanol jest metabolizowany przy udziale enzymów wątrobowych. W wyniku tej reakcji powstaje m.in. aldehyd octowy, który jest kilkukrotnie bardziej toksyczny niż sam etanol. Aldehyd octowy prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi, przyspiesza również tętno, co skutkuje bólem głowy.

Kiedy kac po spożyciu alkoholu nie występuje? Jak uniknąć kaca?

Całkowita eliminacja przykrych objawów związanych ze spożyciem zbyt dużej ilości alkoholu nie jest możliwa. Nasilenie objawów kaca jest jednak kwestią bardzo indywidualną, na którą wpływa wiele czynników, jak choćby płeć, masa ciała czy wydolność metaboliczna organizmu. Istnieje również szereg reguł, których wdrożenie przed i podczas spożywania alkoholu pomoże ograniczyć nieprzyjemne objawy kaca.

Skuteczne metody pozwalające uniknąć ciężkiego kaca, o których należy pamiętać już podczas picia alkoholu, to:

• Unikanie łączenia alkoholu z napojami gazowanymi (dwutlenek węgla zwiększa wchłanianie etanolu).
• Unikanie mieszania różnych rodzajów alkoholi. Szczególnie uciążliwe objawy kaca występują po alkoholach wysokoprocentowych, a także bogatych w inne związki: taniny, propanole czy glikole, a nawet niewielkie ilości metanolu. Dlatego najłagodniejsze dla organizmu są napoje alkoholowe na bazie spirytusu rektyfikowanego (czystej wódki) – w przeciwieństwie do whisky, rumu czy brandy.
• Pamiętanie o regularnym nawadnianiu organizmu. Poza wodą dobrym wyborem są też soki owocowe, które nie tylko dostarczają mikroelementów wypłukiwanych przez alkohol, ale również przyspieszają jego metabolizm.
• Pamiętanie o spożywaniu posiłków, najlepiej w małych porcjach, ale często.

Czy metoda na kaca klin klinem jest skuteczna?

Metoda klin klinem jest powszechnie uważana za skuteczne lekarstwo na kaca, choć nie znajduje to żadnego potwierdzenia w badaniach naukowych. Teoria ta zakłada, że w momencie wystąpienia nieprzyjemnych objawów upojenia należy spożyć „klin” alkoholowy, czyli kolejną porcję alkoholu. Istnieje kilka hipotez wyjaśniających skuteczność metody klin klinem:

• Podniesienie poziomu alkoholu w organizmie – objawy kaca są najdotkliwsze, gdy poziom alkoholu we krwi wraca do zera. Kolejny drink podnosi więc poziom alkoholu i poprawia samopoczucie.
• Podniesienie poziomu endorfin – spożycie alkoholu zwiększa wydzielanie „hormonów szczęścia”, co maskuje objawy kaca.
• Zahamowanie produkcji związków odpowiadających za kaca – niektóre alkohole mogą zawierać domieszki metanolu, który przekształcany jest do związków negatywnie wpływających na samopoczucie. Dostarczenie organizmowi etanolu przyspiesza ich metabolizm i wydalenie.

Skutki stosowania metody klin klinem

Choć mogłoby się wydawać, że leczenie kaca klinem ma dobre podstawy teoretyczne, absolutnie nie należy traktować tej metody jako skutecznego lekarstwa. Pozytywne efekty, które odczuwa osoba na kacu po spożyciu kolejnej porcji alkoholu, wynikające z podniesienia poziomu etanolu i endorfin w organizmie są bowiem bardzo krótkotrwałe. Pozwalają odsunąć kaca w czasie, udowodniono jednak, że im więcej klinów, tym ostatecznie dotkliwszy kac. Dodatkowo picie kolejnych porcji alkoholu w celu złagodzenia kaca zwiększa ryzyko trwałego uzależnienia i normalizuje nieprawidłowe wzorce spożywania alkoholu.

Jak sobie radzić z kacem? Skuteczne metody na kaca

Skutecznym sposobem na całkowite uniknięcie kaca jest abstynencja. Ograniczyć jego nieprzyjemne objawy pomoże również picie alkoholu z umiarem (rozłożone w czasie, oparte o napoje o niższej zawartości etanolu) oraz pamiętanie o regularnym spożywaniu posiłków i nawadnianiu organizmu przed i w trakcie picia.

W aptekach dostępne są również gotowe preparaty na kaca, najczęściej w formie saszetek lub tabletek musujących. Pomagają uzupełnić niedobory sodu, potasu i glukozy. Choć kacowi z reguły towarzyszy ból głowy, należy z wielką rozwagą podchodzić do stosowania środków przeciwbólowych. Ibuprofen czy kwas acetylosalicylowy w połączeniu z alkoholem wykazują działanie silnie drażniące na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Z kolei paracetamol w obecności alkoholu jest przekształcany do silnie hepatotoksycznego metabolitu, mogącego trwale uszkodzić wątrobę.