Nużeniec na powiece górnej przy rzęsach
Alicja Świątek

Jak wyleczyć nużeńca? Leki, suplementy, domowe sposoby na nużycę

Nużeniec jest pasożytem należącym do roztoczy. Jest niewidoczny gołym okiem, ponieważ ma bardzo niewielkie rozmiary. Gatunki bytujące na człowieku to: nużeniec ludzki oraz nużeniec krótki. Liczba osób zarażonych wzrasta wraz z wiekiem. Nawet ponad 80% osób powyżej 70. roku życia może być zarażonych nużeńcem.

Nużeniec może bezpośrednio prowadzić do rozwoju stanu zapalnego powiek oraz pośrednio przyczyniać się do niego, stanowiąc wektor dla bakterii i grzybów chorobotwórczych. Zazwyczaj nużeńce zajmują powierzchnie bogate w lipidy, jak gruczoły łojowe na skórze. Nużeńce przenoszone są wraz z kurzem oraz w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobą chorą na nużycę u zwierząt, a demodekozę u ludzi. Zakażeniu nużeńcem sprzyja obniżona odporność organizmu. Zarażenie nużeńcem może objawiać się poprzez: swędzenie i pieczenie skóry, wysypkę, rumień, wykwity ropne lub trądzik różowaty. Dodatkowym symptomem wskazującym na obecność nużeńca na skórze jest uczucie delikatnego łaskotania w miejscach poruszania się pasożyta.

Co to jest nużeniec? Przyczyny nużycy. Jak wygląda nużeniec?

Nużeniec (łac. Demodex) należy do roztoczy z rodziny nużeńcowatych. Jest pasożytem niewidocznym gołym okiem, o bardzo niewielkich rozmiarach, ponieważ zazwyczaj osiąga ok. 0,4 mm długości. Posiada wydłużony kształt oraz białawy lub żółtawy kolor. Na człowieku bytują dwa gatunki: nużeniec ludzki (łac. Demodex folliculorum) i nużeniec krótki (łac. Demodex brevis). Nużeniec posiada cztery pary odnóży z pazurkami znajdującymi się na końcach. Wyspecjalizowany aparat ruchowy pozwala mu na przemieszczanie się w tempie 8–16 mm/dobę. Samica zamieszkująca na skórze w pojedynczym mieszku włosowym składa około 25 jaj w okresie kilku tygodni. Okres rozwojowy nużeńca obejmuje trzy fazy rozwojowe do osiągnięcia dorosłego osobnika, które trwają ok. miesiąca. Podstawowym pokarmem dla nużeńców są tłuszcze, dlatego zazwyczaj zajmują obszary pokryte warstwą lipidową, jak skóra obfita w gruczoły łojowe. Po przytwierdzeniu do tłustego podłoża nużeniec wnika do porów skóry. Dodatkowo nużeńce żywią się przesączem osocza krwi oraz komórkami nabłonkowymi organizmu, na którym bytują. Czynnikiem predysponującym do zakażenia nużeńcem jest obniżona odporność.

Jakie są objawy nużeńca?

Pierwotna faza zakażenia nużeńcem jest trudna do rozpoznania. Początkowe symptomy są łagodne, niemalże nieodczuwalne, a niekiedy mylone z odczynem alergicznym. Swędzenie powodowane przez pasożyta jest delikatne, czasem dające odczucie łaskotania.

Zazwyczaj osoby, u których wykryto nużeńca, odczuwają:

  • zaczerwienienie i podrażnienie oczu,
  • swędzenie powiek,
  • uczucie piasku pod powiekami,
  • wykwity rumieniowe, grudkowe, guzkowe na skórze nosa i/lub policzków.

Zasiedlenie skóry przez nużeńca prowadzi do stanów zapalnych w obrębie gruczołu łojowego lub mieszka włosowego. Dochodzi wówczas do zablokowania wydzielania łoju, co może spowodować wystąpienie podwyższonej temperatury, bólu oraz utworzenie się zmiany ropnej. Może temu towarzyszyć swędzenie i pieczenie, zwłaszcza w trakcie ingerowania nużeńca w głąb skóry. Czasami bytowanie roztoczy na skórze może skutkować pojawieniem się zaskórników i wągrów, a wydaliny nużeńca mogą powodować reakcje alergiczne oraz podrażnienie ujść gruczołów łojowych. Zasiedlenie skóry żywiciela przez pasożyta może wywołać wysypkę, rumień, zmiany ropne oraz trądzik różowaty.

Sprawdź, jakie dermokosmetyki i leki dla skóry trądzikowej znajdziesz i zamówisz na DOZ.pl

Polecane dla Ciebie

Nużyca – jak leczyć? Leki, suplementy

Nużeńce wywołują u zwierząt chorobę zwaną nużycą, a u ludzi demodekozą. Leczenie zakażenia pasożytem nie jest proste i może trwać nawet kilka miesięcy. Poza usunięciem nużeńca z powierzchni zakażonych należy wyleczyć szkody spowodowane bytowaniem pasożyta na skórze. Niejednokrotnie zdiagnozowanie demodekozy następuje dopiero po kilku latach od zakażenia nużeńcem. Farmakoterapia polega przede wszystkim na stosowaniu produktów zewnętrznych na skórę w miejscach zmienionych chorobowo. Część osobników znajduje się w głębszych warstwach skóry, w obrębie gruczołów łojowych oraz mieszków włosowych, co utrudnia leczenie. Dodatkowo pasożyty bytujące na żywicielu znajdują się w różnych fazach cyklu rozwojowego (larw, nimf, osobników dorosłych), dlatego terapia powinna trwać na tyle długo, aby usunąć wszystkie stadia rozwojowe i nie doprowadzić do odnowienia kolonii pasożytów na skórze. Większość środków odkażających, przeciwdrobnoustrojowych, miejscowych antybiotyków i sterydów jest mało skuteczna w leczeniu demodekozy.

Wszystkie preparaty do leczenia znajdziesz w ofercie DOZ.pl – sprawdź kategorię higiena oczu – maści, chusteczki, wyciągi roślinne na nużeńca, gradówkę i inne choroby powiek

W opracowaniach naukowych w zwalczaniu nużeńca wymieniane są następujące leki:

  • maść rtęciowa,
  • produkty zewnętrzne z metronidazolem w stężeniu 1–2%,
  • maść z erytromycyną 2%,
  • pilokarpina w stężeniu 4%,
  • maść siarkowa,
  • krotamiton 10%,
  • olej kamforowy,
  • permetryna 5% w kremie,
  • roztwory azotanu srebra 0,5–1%,
  • produkty zewnętrzne z zawartością olejku z drzewa herbacianego w stężeniu 20%.

Podczas terapii zewnętrznej wskazane jest jednoczesne przyjmowanie produktów wzmacniających układ odpornościowy oraz działających przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i przeciwwysiękowo. W tym celu rekomenduje się stosowanie propolisu, sitosteroli, alkilogliceroli i skwalenu, przetworów z jeżówki i kwasów omega-3.

Wszystkim pacjentom zarażonym nużeńcem, jeśli nie występują ku temu inne przeciwwskazania – zarówno w przypadku objawów skórnych, jak i okulistycznych – zaleca się częste, długie kąpiele w bardzo ciepłej wodzie. Temperatura śmiertelna dla nużeńca wynosi 54˚C, dlatego pomocne jest również korzystanie z sauny.

Czy istnieją domowe sposoby na pozbycie się nużeńca?

Podstawą domowych sposobów w pozbyciu się nużeńca jest przestrzeganie zasad higieny. Zalecane jest wykonywanie prania w wysokiej temperaturze, która zabija pasożyta. Częsta zmiana pościeli, ręczników, bielizny nocnej oraz innej odzieży. Należy często wietrzyć pomieszczenia, zwłaszcza sypialnie. Czyścić i dezynfekować po każdym użyciu przedmioty, takie jak pędzle do makijażu, przybory do czesania włosów, do golenia twarzy oraz innych części ciała. Naturalnym produktem, który może być stosowany w tym celu, jest olejek z drzewa herbacianego. Wystarczy zaledwie kilka kropli olejku dodać do prania lub do wody, którą można wykorzystać do czyszczenia powierzchni, przedmiotów i dezynfekcji odzieży. Jeśli wśród domowników jest osoba zarażona, powinna ona odseparować swoje przedmioty codziennego użytku, ręczniki, pościel, ubrania.

Sprawdź bardzo szeroką ofertę naturalnych olejków eterycznych i zarezerwuj je na DOZ.pl

W walce z nużeńcem pomocne są preparaty ziołowe. Naturalne produkty, które można zastosować w usuwaniu pasożyta, to:

  • olejek z czarnuszki, który działa przeciwpasożytniczo, ma działanie łagodzące na skórę oraz wspomaga jej regenerację,
  • kłącze imbiru, substancje w nim zawarte wykazują aktywność przeciwzapalną, co łagodzi przebieg choroby,
  • ziele świetlika, działa łagodząco i kojąco na podrażnioną skórę, zmniejsza uczucie swędzenia, ogranicza stany zapalne,
  • olejek eteryczny z bylicy boże drzewko, posiada właściwości przeciwbakteryjne oraz działa odstraszająco na owady, a składniki zawarte w roślinie działają nawilżająco i regenerująco na skórę,
  • koper włoski, który działa przeciwdrobnoustrojowo, wspiera usuwanie postaci niedojrzałych oraz dorosłych osobników nużeńca.

W trakcie terapii oraz w formie profilaktyki demodekozy kluczowe jest zadbanie o wzmocnienie odporności. Nużeniec jest roztoczem powszechnie obecnym w naszym otoczeniu i wiele osób ma nieświadomie kontakt z tym pasożytem. Jednak nie rozwija się u wszystkich. Zabezpieczeniem przed zarażeniem nużeńcem jest wsparcie układu odpornościowego. W tym celu należy ograniczyć spożywany cukier, wprowadzić zdrową dietę, aktywność fizyczną, zadbać o prawidłową ilość snu, odpoczynek oraz ograniczyć używki w postaci alkoholu i palenia papierosów.

Nużyca – jak zapobiegać?

Zakażenie nużeńcem może nastąpić w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobą zarażoną pasożytem lub poprzez przedmioty przez nią używane – ręczniki, grzebienie czy pościel. Z tego względu kluczowe w zapobieganiu zarażenia nużeńcem jest zachowanie podstawowych zasad higieny oraz niedzielenie przedmiotów osobistych z innymi osobami. Rzeczami, które przede wszystkim nie powinny być pożyczane, są: szczotki do włosów, ręczniki, przyrządy do depilacji ciała, tusze do rzęs oraz pędzle do twarzy i inne kosmetyki do makijażu. Dbanie o przestrzeganie zasad higieny dotyczy szczególnie osób z obniżoną odpornością oraz tych, które w niedalekiej przeszłości przechodziły zarażenie nużeńcem. W przypadku tej grupy osób zalecane jest dbanie o sterylność przedmiotów oraz korzystanie z środków higieny o wysokiej jakości. Dodatkowo wskazane jest unikanie miejsc z potencjalnie większym ryzykiem kontaktu z bakteriami lub roztoczami, jak solaria i gabinety kosmetologiczne.

  1. W. Czerwonka, Nużeniec. Kłopotliwy pasożyt, aestheticcosmetology.com [online] http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/02/ke2015.4-1.pdf [dostęp:] 23.03.2023.
  2. A. Krawczyk i in., Demodekoza, czyli prawdziwe oblicze nużeńców, researchgate.net [online] https://www.researchgate.net/publication/321162241_Demodekoza_czyli_prawdziwe_oblicze_nuzencow_Demodicosis_or_real_aspect_of_demodex_mites [dostęp:] 23.03.2023.
  3. W. Tarkowski i in., Nużeniec jako czynnik etiologiczny przewlekłego zapalenia brzegów powiek, researchgate.net [online] https://www.researchgate.net/publication/351297344_Nuzeniec_jako_czynnik_etiologiczny_przewleklego_zapalenia_brzegow_powiek [dostęp:] 23.03.2023.
  4. D. Skonieczna i in., Roztocze z rodzaju Demodex - charakterystyka, chorobotwórczość, diagnostyka, researchgate.net [online] https://www.researchgate.net/publication/331248581_Roztocze_z_rodzaju_Demodex_-_charakterystyka_chorobotworczosc_diagnostyka [dostęp:] 23.03.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rak żołądka – przyczyny, wczesne objawy, leczenie

    Podobnie jak większość nowotworów, rak żołądka rozwija się wiele lat, początkowo nie dając żadnych specyficznych objawów. Niestety, najczęściej rozpoznawany jest w stadium bardzo trudnym do wyleczenia, co w większości przypadków prowadzi do zgonu chorego. Kluczowa jest zatem szybka diagnostyka i wdrożenie skutecznej terapii. Jakie są wczesne objawy raka żołądka? Na co zwrócić uwagę?

  • Dializy – kiedy się je stosuje, jak długo, koszt, skutki uboczne

    Wprowadzenie terapii nerkozastępczej (potocznie dializ) było przełomowym osiągnięciem pozwalającym wydłużyć życie pacjentom z niewydolnością nerek. Najpowszechniej stosowana jest hemodializa, która wykorzystywana jest zarówno w przypadkach nagłego zachorowania, jak i w czasie leczenia przewlekłego.

  • HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie zakażenia wirusem HPV

    HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, ma ponad 120 typów, z czego część jest wysokoonkogenna. Human papilloma virus jest odpowiedzialny m.in. za raka szyjki macicy, gardła i krtani, prącia. HPV jest także przyczyną powstawania łagodnych zmian, takich jak kurzajki czy brodawki płciowe. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego najczęściej dochodzi w trakcie stosunków seksualnych oraz przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota, wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy – uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

  • Rak przełyku – przyczyny, objawy i leczenie

    Rak przełyku jest złośliwym nowotworem atakującym częściej mężczyzn niż kobiety. Lekarze są zgodni, że zdecydowana większość przypadków choroby wynika z prowadzenia niezdrowego stylu życia, w tym palenia papierosów i spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Jakie są objawy raka przełyku i jak się go leczy?

  • Czym jest diastema i jak ją leczyć?

    Diastema, popularnie określana jest jako przerwa między zębami. To nie tylko cecha szczególna, dla niektórych defekt lub dodatkowy atrybut urody, to także możliwa przyczyna zaburzeń funkcjonalnych. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Nie zawsze wymaga leczenia. Diastema fizjologiczna obserwowana u dzieci z czasem zanika. Diastemy zamyka się przy pomocy aparatów ortodontycznych lub wykonując odbudowę estetyczną, np. przy użyciu licówek.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij