By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

Warto wiedzieć, że choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią główną przyczynę zgonów w naszym kraju. Na ich rozwój ma wpływ wiele czynników, w tym nadciśnienie tętnicze i hipercholesterolemia. Niestety, zwiększa się odsetek populacji osób otyłych, prowadzących siedzący tryb życia i stroniących od zdrowej i zbilansowanej diety.

Na czym polega pomostowanie aortalno-wieńcowe?

Pomostowanie aortalno-wieńcowe (ang. coronary artery bypass grafting, CABG) to operacja z zakresu kardiochirurgii, polegająca na wszczepieniu tzw. bajpasów, czyli pomostów naczyniowych (pośrednich lub bezpośrednich) między tętnicą główną a tętnicami wieńcowymi. W trakcie zabiegu CABG konieczne jest ominięcie miejsca zwężenia tętnicy wieńcowej.

Celem wszczepienia by-passów jest stworzenie drogi dla krwi dopływającej do serca. Kluczowe jest jednak ominięcie zamkniętych i zwężonych naczyń krwionośnych. Operację stosuje się głównie u chorych z zaawansowaną chorobą wieńcową.

By-passy – przebieg operacji. Ile trwa operacja pomostowania aortalno-wieńcowego?

Zabieg wszczepienia by-passów wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Przebieg operacji zachodzi z zachowaniem naczyń własnych pacjenta (głównie tętnic piersiowych wewnętrznych, żyły piszczelowej i tętnicy promieniowej). Operacja jest przeprowadzana na ogół z wykorzystaniem krążenia pozaustrojowego. Kardiochirurg za pomocą skalpela nacina klatkę piersiową chorego na wysokości mostka. W kolejnym etapie konieczne jest podłączenie aparatury służącej do podtrzymania krążenia pozaustrojowego.

Czasami operacja wszczepienia by-passów przebiega bez użycia krążenia pozaustrojowego. W takim przypadku kardiochirurg nie zatrzymuje akcji serca. Po operacji pacjenci muszą pozostać w szpitalu jeszcze ok. 7 dób, jednak wszystko uzależnione jest od ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Po operacji konieczne jest przejście odpowiedniej rehabilitacji, która przygotowuje rekonwalescenta do powrotu do normalnego stylu życia.

Ile trwa operacja wszczepienia by-passów? Ponieważ jest to zabieg chirurgiczny wymagający od lekarza szwajcarskiej precyzji, może trwać nawet kilka godzin.

By-passy – powikłania po operacji

Powikłania po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego mogą mieć różnorodny charakter i obejmować m.in.:

• infekcję rany pooperacyjnej,
• niewydolność nerek,
• zawał serca i udar mózgu,
• zapalenie płuc,
• zatorowość płucną.

Rzadkim, ale realnym powikłaniem po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego jest zgon pacjenta. Należy jednak pamiętać, że lekarz, decydując się na przeprowadzenie zabiegu wszczepienia by-passów, zawsze bierze pod uwagę przewagę korzyści zdrowotnych nad potencjalnym ryzykiem.

Kiedy trzeba zrobić by-passy?

Wskazaniem do wykonania pomostowania aortalno-wieńcowego jest m.in.:

• zaawansowana choroba wieńcowa,
• dławica piersiowa,
• stany po zawale serca,
• brak pozytywnej odpowiedzi organizmu na leczenie farmakologiczne.

Ile się żyje po by-passach?

Długość życia po wszczepieniu by-passów uzależniona jest przede wszystkim od wieku i ogólnego stanu zdrowia osoby poddanej zabiegowi. Konieczne jest zastosowanie się do wszystkich zaleceń lekarza, w tym utrzymywania właściwej diety, a także abstynencji alkoholowej i tytoniowej. Bardzo ważne jest, aby osoby intensywnie pracujące fizycznie zmieniły swój tryb życia. Dźwiganie ciężarów nie jest bowiem wskazane po przejściu zabiegu pomostowania aortalno-wieńcowego.

Choroby sercowo-naczyniowe w Polsce

Schorzenia sercowo-naczyniowe rozwijają się latami, a pierwsze niepokojące objawy powinny być sygnałem do szybkiej konsultacji z lekarzem i wykonania pełnego panelu badań. Ryzyko jest bowiem ogromne, a każdy zawał jest sytuacją zagrożenia życia.

Farmakologiczne leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego jest przewlekłe, a przyjmowanie określonych leków najczęściej trwa do końca życia chorego. W szczególnie trudnych przypadkach zwężenia tętnic wieńcowych przeprowadza się operację wszczepienia by-passów, czyli zabieg pomostowania aortalno-wieńcowego.