Lekarz pokazuje wizualizację ludzkich płuc
Oliwia Janota

Odma opłucnowa – przyczyny, objawy i leczenie

Odmą opłucnową nazywamy obecność powietrza w jamie opłucnej, która spowodowana jest uszkodzeniem płuca lub klatki piersiowej. Czy ten stan zawsze jest niebezpieczny dla życia? Z jakimi objawami się wiąże?

Odma opłucnowa – objawy

Pacjenci najczęściej zgłaszają ostry, kłujący ból w klatce piersiowej, kaszel oraz duszność. W zależności od rodzaju odmy symptomy są odczuwane przez pacjenta silniej lub słabiej. Na przykład w przypadku odmy samoistnej pacjent w ogóle może nie odczuwać żadnych objawów, a wystąpienie odmy prężnej to stan bezpośredniego zagrożenia życia, który może szybko doprowadzić do nagłego zatrzymania krążenia i zgonu.

Rodzaje odmy opłucnowej ze względu na mechanizm

  1. Odma zamknięta – powstaje, gdy do jamy opłucnej jednorazowo dostaje się pewna ilość powietrza. Może powstać w trakcie nakłucia jamy opłucnowej i zazwyczaj wchłania się samoistnie w ciągu kilku dni.
  2. Odma otwarta – w tym przypadku powietrze dostaje się i wydostaje się z jamy opłucnowej tym samym otworem, który zazwyczaj znajduje się w klatce piersiowej lub oskrzelu.
  3. Odma prężna (wentylowa) – najgroźniejszy rodzaj odmy. Odma prężna powstaje wtedy, gdy uraz doprowadził do utworzenia zastawki w otworze, przez który przedostaje się powietrze. W tej sytuacji w czasie wdechu powietrze dostaje się do jamy opłucnowej, lecz w fazie wydechu nie może się wydostać. W ten sposób z każdym oddechem narasta ilość powietrza w opłucnej, doprowadzając do zapadania się płuca. Ponadto z uwagi na coraz większy ucisk zgromadzonego powietrza w klatce piersiowej dochodzi do przesunięcia i ucisku narządów śródpiersia, co prowadzi do zapaści drugiego płuca, ucisku na aortę, tętnicę płucną oraz serce. Pacjent, który nie otrzyma pierwszej pomocy na czas, może umrzeć.

Odma opłucnowa – przyczyny

Najczęściej odma występuje samoistnie, w drodze pęknięcia pęcherza rozedmowego lub pęcherzyków płucnych położonych blisko opłucnej. Taka sytuacja może wystąpić zarówno u osób zdrowych, bez chorób płuc (tzw. odma pierwotna), jak i w przebiegu chorób płuc i oskrzeli, np. w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc czy mukowiscydozie (odma wtórna). Do odmy dochodzić może również w wyniku urazu klatki piersiowej. Najczęściej urazy prowadzące do odmy występują w wypadkach komunikacyjnych, upadkach z wysokości, przygnieceniach czy też ugodzeniu ostrym przedmiotem. Odma może być też następstwem zabiegów medycznych – nakłucia opłucnej, biopsji płuca i operacji torakochirurgicznych.

Powiązane produkty

Czy odma płucna jest niebezpieczna? Czy na odmę płucną można umrzeć?

Niebezpieczeństwo związane z odmą zależy ściśle od jej rodzaju oraz wielkości. Odma prężna to groźna sytuacja i każdorazowo bezpośredni stan zagrożenia życia. W pozostałych rodzajach odmy najistotniejsza jest jej wielkość, czyli stopień zapadnięcia się płuca. Niebezpieczne są również odmy obustronne oraz odmy krwotoczne. Najczęściej występują jednak niewielkie odmy samoistne, wymagające obserwacji lub jednorazowego nakłucia czy drenażu opłucnej.

Odma opłucnowa – leczenie

W większości przypadków u pacjentów z niewielką odmą i bez silnych dolegliwości zaleca się obserwację, odpoczynek i tlenoterapię, która wspomaga samoistne wchłonięcie się odmy. W przypadku pierwszorazowej odmy samoistnej można zastosować zabieg aspiracji powietrza strzykawką przez kaniulę (igłę lub cewnik).

W dużych odmach stosuje się drenaż jamy opłucnowej. W sytuacji gdy żadna z technik nie przyniosła oczekiwanego efektu klinicznego, a odma nawraca, można zastosować leczenie operacyjne prowadzące do zarośnięcia jamy opłucnej (pleurodeza) lub usunięcie opłucnej ściennej (pleurektomia).

Odma opłucnowa – rehabilitacja

Po przebyciu odmy zaleca się oszczędny tryb życia oraz zachowanie minimum 6-tygodniowej przerwy w podróżach samolotem. Ponadto epizod odmy stanowi trwałe przeciwwskazanie do nurkowania. Wszystkim pacjentom zaleca się zaprzestanie palenia papierosów, gdyż nikotynizm zwiększa ryzyko nawrotu odmy.

  1. Interna Szczeklika – podręcznik chorób wewnętrznych 2022/2023, pod red. P. Gajewskiego, Kraków 2021, s. 565-568.
  2. Medycyna wewnętrzna, pod red G. Herolda i wsp., Warszawa 1996, s. 408-410.
  3. N. C. Huan et al., Pneumothorax: Classification and Etiology, „Clinics in Chest Medicine” vol. 42,4 (2021): 711-727.
  4. D. R. Pawloski, K. D. Broaddus, Pneumothorax: a review, „Journal of the American Animal Hospital Association” vol. 46,6 (2010): 385-97.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij