Lekarz pokazuje wizualizację ludzkich płuc
Oliwia Janota

Odma opłucnowa – przyczyny, objawy i leczenie

Odmą opłucnową nazywamy obecność powietrza w jamie opłucnej, która spowodowana jest uszkodzeniem płuca lub klatki piersiowej. Czy ten stan zawsze jest niebezpieczny dla życia? Z jakimi objawami się wiąże?

Odma opłucnowa – objawy

Pacjenci najczęściej zgłaszają ostry, kłujący ból w klatce piersiowej, kaszel oraz duszność. W zależności od rodzaju odmy symptomy są odczuwane przez pacjenta silniej lub słabiej. Na przykład w przypadku odmy samoistnej pacjent w ogóle może nie odczuwać żadnych objawów, a wystąpienie odmy prężnej to stan bezpośredniego zagrożenia życia, który może szybko doprowadzić do nagłego zatrzymania krążenia i zgonu.

Rodzaje odmy opłucnowej ze względu na mechanizm

  1. Odma zamknięta – powstaje, gdy do jamy opłucnej jednorazowo dostaje się pewna ilość powietrza. Może powstać w trakcie nakłucia jamy opłucnowej i zazwyczaj wchłania się samoistnie w ciągu kilku dni.
  2. Odma otwarta – w tym przypadku powietrze dostaje się i wydostaje się z jamy opłucnowej tym samym otworem, który zazwyczaj znajduje się w klatce piersiowej lub oskrzelu.
  3. Odma prężna (wentylowa) – najgroźniejszy rodzaj odmy. Odma prężna powstaje wtedy, gdy uraz doprowadził do utworzenia zastawki w otworze, przez który przedostaje się powietrze. W tej sytuacji w czasie wdechu powietrze dostaje się do jamy opłucnowej, lecz w fazie wydechu nie może się wydostać. W ten sposób z każdym oddechem narasta ilość powietrza w opłucnej, doprowadzając do zapadania się płuca. Ponadto z uwagi na coraz większy ucisk zgromadzonego powietrza w klatce piersiowej dochodzi do przesunięcia i ucisku narządów śródpiersia, co prowadzi do zapaści drugiego płuca, ucisku na aortę, tętnicę płucną oraz serce. Pacjent, który nie otrzyma pierwszej pomocy na czas, może umrzeć.

Odma opłucnowa – przyczyny

Najczęściej odma występuje samoistnie, w drodze pęknięcia pęcherza rozedmowego lub pęcherzyków płucnych położonych blisko opłucnej. Taka sytuacja może wystąpić zarówno u osób zdrowych, bez chorób płuc (tzw. odma pierwotna), jak i w przebiegu chorób płuc i oskrzeli, np. w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc czy mukowiscydozie (odma wtórna). Do odmy dochodzić może również w wyniku urazu klatki piersiowej. Najczęściej urazy prowadzące do odmy występują w wypadkach komunikacyjnych, upadkach z wysokości, przygnieceniach czy też ugodzeniu ostrym przedmiotem. Odma może być też następstwem zabiegów medycznych – nakłucia opłucnej, biopsji płuca i operacji torakochirurgicznych.

Polecane dla Ciebie

Czy odma płucna jest niebezpieczna? Czy na odmę płucną można umrzeć?

Niebezpieczeństwo związane z odmą zależy ściśle od jej rodzaju oraz wielkości. Odma prężna to groźna sytuacja i każdorazowo bezpośredni stan zagrożenia życia. W pozostałych rodzajach odmy najistotniejsza jest jej wielkość, czyli stopień zapadnięcia się płuca. Niebezpieczne są również odmy obustronne oraz odmy krwotoczne. Najczęściej występują jednak niewielkie odmy samoistne, wymagające obserwacji lub jednorazowego nakłucia czy drenażu opłucnej.

Odma opłucnowa – leczenie

W większości przypadków u pacjentów z niewielką odmą i bez silnych dolegliwości zaleca się obserwację, odpoczynek i tlenoterapię, która wspomaga samoistne wchłonięcie się odmy. W przypadku pierwszorazowej odmy samoistnej można zastosować zabieg aspiracji powietrza strzykawką przez kaniulę (igłę lub cewnik).

W dużych odmach stosuje się drenaż jamy opłucnowej. W sytuacji gdy żadna z technik nie przyniosła oczekiwanego efektu klinicznego, a odma nawraca, można zastosować leczenie operacyjne prowadzące do zarośnięcia jamy opłucnej (pleurodeza) lub usunięcie opłucnej ściennej (pleurektomia).

Odma opłucnowa – rehabilitacja

Po przebyciu odmy zaleca się oszczędny tryb życia oraz zachowanie minimum 6-tygodniowej przerwy w podróżach samolotem. Ponadto epizod odmy stanowi trwałe przeciwwskazanie do nurkowania. Wszystkim pacjentom zaleca się zaprzestanie palenia papierosów, gdyż nikotynizm zwiększa ryzyko nawrotu odmy.

  1. Interna Szczeklika – podręcznik chorób wewnętrznych 2022/2023, pod red. P. Gajewskiego, Kraków 2021, s. 565-568.
  2. Medycyna wewnętrzna, pod red G. Herolda i wsp., Warszawa 1996, s. 408-410.
  3. N. C. Huan et al., Pneumothorax: Classification and Etiology, „Clinics in Chest Medicine” vol. 42,4 (2021): 711-727.
  4. D. R. Pawloski, K. D. Broaddus, Pneumothorax: a review, „Journal of the American Animal Hospital Association” vol. 46,6 (2010): 385-97.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rak żołądka – przyczyny, wczesne objawy, leczenie

    Podobnie jak większość nowotworów, rak żołądka rozwija się wiele lat, początkowo nie dając żadnych specyficznych objawów. Niestety, najczęściej rozpoznawany jest w stadium bardzo trudnym do wyleczenia, co w większości przypadków prowadzi do zgonu chorego. Kluczowa jest zatem szybka diagnostyka i wdrożenie skutecznej terapii. Jakie są wczesne objawy raka żołądka? Na co zwrócić uwagę?

  • Dializy – kiedy się je stosuje, jak długo, koszt, skutki uboczne

    Wprowadzenie terapii nerkozastępczej (potocznie dializ) było przełomowym osiągnięciem pozwalającym wydłużyć życie pacjentom z niewydolnością nerek. Najpowszechniej stosowana jest hemodializa, która wykorzystywana jest zarówno w przypadkach nagłego zachorowania, jak i w czasie leczenia przewlekłego.

  • HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie zakażenia wirusem HPV

    HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, ma ponad 120 typów, z czego część jest wysokoonkogenna. Human papilloma virus jest odpowiedzialny m.in. za raka szyjki macicy, gardła i krtani, prącia. HPV jest także przyczyną powstawania łagodnych zmian, takich jak kurzajki czy brodawki płciowe. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego najczęściej dochodzi w trakcie stosunków seksualnych oraz przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota, wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy – uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

  • Rak przełyku – przyczyny, objawy i leczenie

    Rak przełyku jest złośliwym nowotworem atakującym częściej mężczyzn niż kobiety. Lekarze są zgodni, że zdecydowana większość przypadków choroby wynika z prowadzenia niezdrowego stylu życia, w tym palenia papierosów i spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Jakie są objawy raka przełyku i jak się go leczy?

  • Czym jest diastema i jak ją leczyć?

    Diastema popularnie określana jest jako przerwa między zębami. To nie tylko cecha szczególna, a dla niektórych defekt lub dodatkowy atrybut urody, to także możliwa przyczyna zaburzeń funkcjonalnych. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Nie zawsze wymaga leczenia. Diastema fizjologiczna obserwowana u dzieci z czasem zanika. Diastemy zamyka się przy pomocy aparatów ortodontycznych lub odbudowy estetycznej, np. przy użyciu licówek.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij