Rozedma płuc – leczenie i powikłania

Główną przyczyną rozedmy jest długotrwałe narażenie na czynniki drażniące w powietrzu tj. dym tytoniowy, pyły zbóż, bawełny, drewna, zanieczyszczenia chemiczne, spaliny. Istotnym czynnikiem ryzyka jest również ekspozycja na bierne palenie. Bardzo rzadko spowodowana jest wrodzonym niedoborem białka tzw. alfa-1-antytrypsyny, które odpowiada za elastyczność pęcherzyków płucnych.

Powikłania przy rozedmie płuc

Rozedma w początkowym stadium nie powoduje dolegliwości, wraz z postępem choroby pojawia się zadyszka, zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego i duszność. Długotrwająca rozedma płuc może przyczyniać się do poważniejszych stanów takich jak:

•    Odma opłucnowa, która powodując zapadnięcie się płuca może stanowić zagrożenie dla życia.
•    Serce płucne, będące powikłaniem długotrwającej rozedmy i zwiększonego ciśnienia w tętnicach łączących serce z płucami.
•    Duże pęcherze rozedmowe, które czasem mogą obejmować połowę powierzchni płuca. Stan ten nie tylko powoduje zmniejszenie ilości dostępnego miejsca dla płuca, ale również powoduje zwiększone ryzyko wystąpienia odmy opłucnowej.

Diagnostyka rozedmy płuc

•    RTG klatki piersiowej - może pomóc w diagnozie zaawansowanej rozedmy i wykluczyć inne przyczyny duszności. Tomografia komputerowa może zostać zlecona przez lekarza w przypadku planowanej interwencji chirurgicznej w obrębie płuc.
•    Gazometria krwi tętniczej - krew pobrana z tętnicy promieniowej jest pomocna przy określeniu stopnia utlenowania tkanek oraz dystrybucji dwutlenku węgla w krwioobiegu.
•    Bodypletyzmografia – nieinwazyjne badanie czynnościowe płuc mierzące rezerwy powietrzne, objętości zalegające oraz szybkość przepływu powietrza do i z płuc.

Leczenie i fizjoterapia przy rozedmie płuc

Leczenie rozedmy jest wyłączenie objawowe, pozwala jedynie złagodzić dolegliwości oraz spowolnić postęp choroby.

W zależności od nasilenia objawów rozedmy stosuje się:

•    Leki rozszerzające oskrzela. Leki te łagodzą kaszel, duszność i problemy z oddychaniem wynikające ze skurczu oskrzeli. Są pomocne również w leczeniu astmy oskrzelowej lub przewlekłego zapalenia oskrzeli.
•    Wziewne kortykosteroidy. Jako aerozole mogą pomóc złagodzić duszność hamując zapalenie. Jednak długotrwałe ich stosowanie może przyczyniać się do osłabienia kości i zwiększać ryzyko wystąpienia m.in. nadciśnienia tętniczego, zaćmy czy cukrzycy.
•    Antybiotyki. Stosowane są w przypadku wystąpienia infekcji bakteryjnych takich jak ostre zapalenie oskrzeli czy zapalenie płuc.
•    Rehabilitacja oddechowa. Pozwala na wzmocnienie mięśni oddechowych, zapobiega zanikom mięśniowym i utracie masy ciała.
•    Tlenoterapia. W przypadku niskiego poziomu tlenu we krwi, wskazana jest regularna tlenoterapia w domu i podczas codziennych czynności. Wiele osób korzysta z tlenu 24 godziny na dobę.

Chirurgiczne leczenie rozedmy płuc

W zależności od nasilenia zmian rozedmowych w płucach, można zastosować operacje chirurgiczne polegające na:

•    Zmniejszeniu objętości płuc. Podczas operacji chirurdzy usuwają segmenty płuca wraz z uszkodzoną tkanką płucną. Usunięcie rozedmowego fragmentu płuca pomaga pozostałej tkance płuc poszerzyć się i podjąć bardziej efektywną pracę wspomagając oddychanie.
•    Przeszczepie płuc. Jest to opcja dla pacjentów z ciężką postacią rozedmy płuc, u których i inne metody lecznicze zawiodły.

Czynniki wpływające na poprawę stanu zdrowia chorego na rozedmę

Jeśli masz rozedmę płuc: 

•    Rzuć palenie. Jest to jeden z najważniejszych czynników dla poprawy stanu zdrowia i jedyny, który może zahamować postęp rozedmy. Jeśli masz problem z nałogiem skontaktuj się ze swoim lekarzem rodzinnym. O ile to możliwe, unikaj dymu tytoniowego.
•    Unikaj innych czynników drażniących. Opary z farb, spaliny samochodowe, niektóre perfumy, a nawet płonące świece i kadzidła podrażniają drogi oddechowe.
•    Ćwicz regularnie. Regularne ćwiczenia fizyczne, mogą znacznie zwiększyć pojemność płuc i ogólną kondycję fizyczną.
•    Chroń się przed zimnym powietrzem. Zimne powietrze może powodować skurcz oskrzeli, co jeszcze bardziej utrudnia oddychanie. W czasie niepogody, używaj szalika przed wyjściem na zewnątrz, do ogrzania powietrza wchodzącego do płuc.
•    Zapobiegaj infekcjom dróg oddechowych. Wykonuj coroczne szczepienia przeciwko grypie. Unikaj bezpośredniego kontaktu z osobami przeziębionymi i chorymi na grypę.