Czy stres może być dobry?

Stresująca codzienność

Można odczuć dyskomfort porównywalny z kowadłem wiszącym nad głową, gdy goni termin np. w pracy. Niemniej może on także być korzystny dla mózgu. Tak przynajmniej mówią ostatnie ustalenia naukowe. Badanie wykazało, że niski lub umiarkowany poziom stresu może pomóc osobom rozwinąć odporność i zmniejszyć ryzyko rozwoju zaburzeń zdrowia psychicznego, takich jak depresja i zachowania antyspołeczne. Tak samo może również pomóc osobom w radzeniu sobie z przyszłymi stresującymi spotkaniami. Publikacja ukazała się na łamach „Psychiatry Research”.

Stres związany z nauką do egzaminu, przygotowaniem się do ważnego spotkania w pracy lub wydłużeniem czasu pracy może potencjalnie prowadzić do rozwoju osobistego. Na przykład zwolnienie z pracy może skłonić kogoś do ponownego przemyślenia swoich mocnych stron i tego, czy powinien pozostać w swojej dziedzinie, czy też zająć się czymś nowym. Niemniej linia między odpowiednią a zbyt dużą ilością jest cienka.

Dobry stres a wymagająca przyszłość

Naukowcy oparli się na danych z Human Connectome Project, narodowego projektu finansowanego przez National Institutes of Health, który ma na celu zapewnienie wglądu w funkcjonowanie ludzkiego mózgu. W obecnym badaniu naukowcy przeanalizowali dane pochodzące od ponad 1200 młodych dorosłych. Uczestnicy zgłosili swoje postrzegane poziomy stresu za pomocą kwestionariusza (powszechnie stosowanego w takich badaniach). Naukowcy zaś  mogli obserwować, za jak niekontrolowane i stresujące ludzie uważają swoje życie.

Uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące tego, jak często doświadczali pewnych myśli lub uczuć – np. „jak często byłeś zdenerwowany z powodu czegoś, co wydarzyło się niespodziewanie w ciągu ostatniego miesiąca?" oraz „jak często stwierdziłeś, że nie możesz sobie poradzić ze wszystkimi rzeczami, które musiałeś zrobić w ciągu ostatniego miesiąca?".

Co za dużo, to niezdrowo

Analiza wykazała, że niski lub umiarkowany poziom stresu był psychologicznie korzystny, potencjalnie działając jako rodzaj umownej szczepionki przeciwko rozwijającym się objawom zdrowia psychicznego. Niemniej zdolność do tolerowania stresu i przeciwności różni się znacznie w zależności od jednostki.

Z relacji ekspertów dowiadujemy się, że w pewnym momencie stres staje się toksyczny. Przewlekły stres, np. w wyniku z życia w skrajnym ubóstwie lub bycia maltretowanym, może mieć bardzo złe konsekwencje zdrowotne i psychologiczne. Wpływa na wszystko, od systemu odpornościowego, przez regulację emocjonalną, aż po funkcjonowanie mózgu. Nie każdy stres bowiem jest dobrym stresem, o czym też trzeba pamiętać.