napój z kombuchy w słoiku
Karolina Dereń

Kombucha (kombucza) – właściwości i zastosowanie napoju z grzyba herbacianego

Kombucha to fermentowany napój znany ludzkości od tysięcy lat. W ostatnim czasie staje się coraz bardziej popularna jako zdrowszy zamiennik konwencjonalnych, słodzonych napojów gazowanych. Przygotowuje się go z herbaty poddanej fermentacji przez grzybek japoński. Czym dokładnie jest kombucha? Jakie ma właściwości? Kto powinien unikać jej spożywania?

Napój kombucha (kombucza) – co to jest i jak smakuje?

Kombucha jest musującym napojem o słodko-kwaśnym smaku. Według danych, kombucha pochodzi z północno-wschodnich Chin, a pierwsze wzmianki o jej stosowaniu sięgają okolic 220 roku p.n.e. Kombucha powstaje ze słodzonej herbaty, zwykle czarnej lub zielonej poddanej fermentacji przez grzybek japoński (inaczej grzybek herbaciany), trwającej w przybliżeniu 7–10 dni. W zależności od użytego rodzaju herbaty, kombucha może mieć barwę od jasnoszarej do ciemnobrązowej.

W ostatnich latach kombucha zyskuje na popularności jako zdrowsza alternatywa dla konwencjonalnych, słodzonych napojów gazowanych. Niektóre badania sugerują, że zawarte w kombuchy bakterie mają właściwości probiotyczne, dzięki czemu napój ten może korzystnie wpływać na zdrowie.

Grzyb herbaciany (japoński) – jak wygląda? Ile kosztuje, gdzie go kupić?

Grzybek herbaciany, grzybek japoński to symbiotyczne kultury bakterii i drożdży, inaczej SCOBY (Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast). SCOBY obejmuje różne bakterie kwasu octowego (np. Acetobacter xylinum, Acetobacter aceti, Acetobacter pas teurianus i Gluconobacter oxydans oraz drożdże (np. Saccharomyces, Zygosaccharomyces kombuchaensis, Torulopsis, Pichia, Brettanomyces i Zygosaccharomyces bailii, oprócz tego zostały również wyizolowane bakterie kwasu mlekowego.

Grzybek japoński ma postać galaretowatej masy o białej bądź jasnopomarańczowej barwie. Grzyb herbaciany można kupić w sklepach ze zdrową żywnością lub sklepach internetowych. Cena za jedną sztukę grzybka japońskiego wynosi w przybliżeniu 20 zł.

Napój z kombuchy – skład, właściwości i działanie

Po procesie fermentacji kombucha jest źródłem wielu składników, takich jak polifenole, kwasy organiczne (np. kwas octowy, kwas glukuronowy) aminokwasy, enzymy, substancje o działaniu antybiotycznym. W napoju z kombuchy obecne są również witaminy z grupy B, witamina C, a także pewne ilości miedzi, żelaza, manganu, cynku.

Nadal nie ma wystarczających badań, aby jednoznacznie stwierdzić, że kombucha wykazuje właściwości probiotyczne. Zawiera ona jednak kilka rodzajów bakterii kwasu mlekowego, które takie właściwości mogą posiadać. Z tego względu sugeruje się, że spożywanie kombuchy może wiązać się z potencjalnymi korzyściami zdrowotnymi, takimi jak wsparcie pracy układu pokarmowego czy odpornościowego.

Ponadto kombucha zawiera antyoksydanty, inaczej przeciwutleniacze. Zwalczają one wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki naszego organizmu i wpływać na rozwój wielu chorób. Regularne spożywanie kombuchy kojarzone jest z korzystnym wpływem na zdrowie wątroby. Kombucha wydaje się mieć właściwości antybakteryjne. Obecne w napoju z kombuchy kwas octowy oraz polifenole pochodzące z herbaty wpływają hamująco na wzrost niepożądanych rodzajów bakterii i drożdży.

Sprawdź na DOZ.pl: Leki i zioła na wątrobę.

Kombucha przygotowywana z zielonej herbaty może zaoferować te same korzyści zdrowotne, które przypisywane są temu rodzajowi herbaty. Regularne picie zielonej herbaty wpływa korzystnie na profil lipidowy, może zmniejszać ryzyko chorób serca, a także redukować ryzyko występowania raka prostaty, raka piersi oraz raka jelita grubego.

Polecane dla Ciebie

Kombucha w kosmetyce

Ze względu na bogaty skład oraz specyficzne właściwości kombuchy coraz częściej zwraca się uwagę na jej potencjalny wpływ na skórę. Jest ona stosowana w przemyśle kosmetycznym jako jeden ze składników aktywnych. Kombucha obecna jest między innymi w preparatach regenerujących do twarzy i dłoni, w kremach przeciwzmarszczkowych, a także w produktach delikatnie złuszczających, łagodzących, nawilżających oraz poprawiających elastyczność skóry.  

Jak zrobić napój z kombuchy? Przepis na kombuchę

Kombuchę można zarówno kupić gotową, jak i zrobić samemu w domu. Należy jednak pamiętać, że nieprawidłowe przyrządzenie tego napoju (np. poprzez przygotowanie w nieodpowiednich warunkach i przy użyciu zanieczyszczonych naczyń, a także poddanie go zbyt długiej fermentacji) może wiązać się z problemami zdrowotnymi po jego spożyciu.

Do przyrządzenia domowej kombuchy potrzebne będą:

  • grzybek herbaciany,
  • 2 łyżki octu jabłkowego,
  • 2 l wody filtrowanej,  
  • 3 torebki herbaty,
  • 150 gramów cukru,
  • słoik,
  • gaza,
  • gumka recepturka.

Sposób przygotowania domowej kombuchy:
Wodę należy zagotować, a następnie zaparzyć herbatę oraz posłodzić i ostudzić do temperatury około 20–25℃. W kolejnym kroku należy przelać herbatę do słoika oraz dodać ocet jabłkowy i grzybek herbaciany. Na słoik nałożyć gazę i zabezpieczyć gumką recepturką. Następnie słoik należy pozostawić w miejscu bez dostępu do słońca na okres około 8 dni, a następnie wyjąć grzybek, przelać napój przez sitko. Domową kombuchę należy przechowywać w lodówce i spożyć w ciągu 5 dni.

Napój z kombuchy – dawkowanie

Ze względu na wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych zdarza się, że kombucha zostaje spożywana w nadmiarze. Picie zbyt dużej ilości kombuchy może doprowadzić do znacznego zwiększenia spożycia cukru w codziennym menu oraz efektów ubocznych takich jak problemy trawienne.

Osoby zdrowe powinny rozpoczynać picie kombuchy od małych dawek (w ilości około 50 ml dziennie), a dopiero później zwiększać jej ilość. Żeby czerpać korzyści zdrowotne, wystarczy wypijać 125 ml tego napoju dziennie, co według źródeł jest ilością bezpieczną.

Picie kombuchy – przeciwwskazania

Pomimo tego, że kombucha jest napojem stosunkowo bezpiecznym, u niektórych osób nie zaleca się jej spożywania. Kombucha jest napojem niepasteryzowanym oraz zawiera pewne ilości alkoholu. Z tego względu powinny unikać jej kobiety ciężarne oraz karmiące. Kombucha zawiera mieszankę różnych bakterii i drożdży, co u niektórych osób może promować wzrost bakterii oportunistycznych i prowadzić do infekcji. Z tego względu spożywanie kombuchy odradza się również osobom z osłabionym układem odpornościowym, np. osobom zakażonym wirusem HIV, osobom po przeszczepach lub cierpiącym z powodu nowotworów.

Kombucha okiem specjalisty

Kombucha posiada wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych. Jeżeli jest odpowiednio przygotowana oraz spożywana w rozsądnych ilościach, ze względu na obecność wielu cennych składników, może stanowić element odpowiednio zbilansowanej diety u ludzi zdrowych. Jednakże należy pamiętać, że badania nad jej właściwościami trwają. Analizy z udziałem ludzi dotyczące działania kombuchy są nieliczne, a dowody na jej skutki zdrowotne są ograniczone. Dodatkowo picie nieprawidłowo przygotowanej kombuchy może wiązać się z konsekwencjami zdrowotnymi. Nie zaleca się również spożywania jej w nadmiernych ilościach.

  1. D. Kaczmarczyk, S. Lochyński, Kombucha jako nowoczesny składnik aktywny stosowany w recepturze kosmetycznej, „Polish Journal of Cosmetology”, nr 13 (4) 2010.
  2. J. M. Kapp, W. Sumner, Kombucha: a systematic review of the empirical evidence of human health, „Annals of Epidemiology”, nr 30 2019.
  3. G.S. Murugesan i in., Hepatoprotective and curative properties of Kombucha tea against carbon tetrachloride-induced toxicity, „Journal of Microbiology and Biotechnology”, nr 19 (4) 2009.
  4. B.A. Nummer, Kombucha brewing under the Food and Drug Administration model Food Code: risk analysis and processing guidance, „Journal of Environmental Health”, nr 76 (4) 2013.
  5. N. Plewa, Kombucha – herbata inaczej, „dietetycy,org”, [online], https://dietetycy.org.pl/kombucha/ [dostęp:] 11.07.2022.
  6. S.A. Villarreal-Soto i in., Understanding Kombucha Tea Fermentation: A Review, „Journal of Food Science.”, nr 83 (3) 2018.
  7. G. Yang i in., Prospective cohort study of green tea consumption and colorectal cancer risk in women, „Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention“, nr 16 (6) 2007.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Roztocza kurzu domowego wywołujące alergię – jak sobie z nimi radzić?

    Objawy związane z alergią na roztocza kurzu domowego są najbardziej odczuwalne w okresie jesienno-zimowym, który dla większości alergików jest czasem wytchnienia związanym z przekwitnięciem roślin. Charakterystyczne dla alergii na roztocza jest również nasilanie się dolegliwości w trakcie zamiatania i ścierania kurzu.

  • 5 zasad grillowania bez problemów z trawieniem

    Wraz z nadejściem wyższych temperatur coraz chętniej spędzamy czas na świeżym powietrzu. Przy tej okazji często decydujemy się na przygotowanie i zjedzenie posiłku w ogrodzie, w towarzystwie zaproszonych gości. Największą popularnością cieszą się potrawy przyrządzane na grillu. Czy możemy przygotować potrawy grillowane, które będą wyglądać apetycznie, smakować gościom i jednocześnie nie będą szkodziły ich zdrowiu?

  • Co kupić mamie na Dzień Matki?

    Wielkimi krokami zbliża się Dzień Matki. To szczególne święto jest doskonałą okazją, aby podziękować mamom za ich bezwarunkową miłość i akceptację, trud wychowania, okazywane serce. Tego dnia każda mama powinna czuć się doceniona. Produkty pomagające zachować zdrowie i dbać o urodę to świetne inspiracje na wyjątkowy prezent dla najukochańszej mamy.

  • Jak obliczyć ilość promili po spożytym alkoholu?

    Alkohol rozluźnia ciało, wprowadza w błogi stan relaksu i radości. Nic dziwnego, że dla wielu osób jest to niezbędny element udanej zabawy czy spotkania ze znajomymi. Mając jednak na uwadze bezpieczeństwo swoje i innych, warto wiedzieć, jak szybko organizm metabolizuje wypity alkohol. Jazda pod wpływem alkoholu to nie tylko naruszenie prawa, ale przede wszystkim skrajna nieodpowiedzialność.

  • Piramida Maslowa – co to jest?

    Piramida Abrahama Maslowa to jedna z najpopularniejszych koncepcji odnoszących się do mechanizmu zaspokajania ludzkich potrzeb. Hierarchia potrzeb Maslowa została rozpowszechniona na całym świecie i do dziś znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach. Według amerykańskiego psychologa każdy człowiek ma pięć podstawowych potrzeb, które determinują jego codzienne funkcjonowanie. Co wchodzi w skład piramidy Maslowa?

  • Czy makowiec jest wskazany dla cukrzyków?

    Mak, a zatem również makowiec, jest nieodzownym elementem Świąt Bożego Narodzenia. Zgodnie z ludowymi wierzeniami jego spożycie podczas wieczerzy wigilijnej miało zapewnić szczęście i uchronić przed złymi siłami. W tej legendzie jest zapewne ziarnko prawdy, ponieważ aktualnie mak jest uznawany za „superfoods” z racji swoich właściwości odżywczych i prozdrowotnych.

  • Terapia tańcem (choreoterapia) – na czym polega?

    Choreoterapia, czyli terapia tańcem, stosowana jest zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych, zdrowych i chorych. Na czym polega? Jakie korzyści z niej wynikają?

  • Dzień Dziecka – pomysły na zdrowe prezenty dla dzieci

    Na Dzień Dziecka nasi milusińscy czekają przez cały rok. Nieważne, czy mają lat kilka, czy kilkanaście – każdy cieszy się z perspektywy otrzymania wymarzonego prezentu. Obdarowujący prezentowych inspiracji szukają z reguły w sklepach z zabawkami. Spójrzmy jednak na to święto z innej strony, a przekonamy się, że prezent na Dzień Dziecka z apteki może być nie tylko ciekawy, ale również przynoszący korzyści zdrowiu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij