łopatki u człowieka
Mateusz Burak

Złamanie łopatki – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja

Do złamania łopatki dochodzi stosunkowo rzadko, zwykle uraz ten powstaje w wyniku wypadków komunikacyjnych czy upadkach z wysokości. Jakie objawy daje złamana łopatka? Ile trwa rehabilitacja? Podpowiadamy.

Mianem łopatki określa się jedną z kości człowieka. Występuje ona parzyście i jest zlokalizowana w górnej części pleców. Posiada trójkątny kształt o mocno zaokrąglonych końcach. Wśród kilku najważniejszych struktur w jej budowie można wyróżnić: grzebień łopatki, dół nadgrzebieniowy, dół podgrzebieniowy, wydrążenie stawowe, wyrostek kruczy oraz wyrostek barkowy. Poza tym wyróżnia się jeszcze kąt dolny, kąt górny, kąt boczny, brzeg boczny, brzeg przyśrodkowy oraz brzeg górny.  

Złamanie łopatki – kiedy dochodzi do złamania łopatki?  

Złamania łopatki są najczęściej spowodowane bezpośrednim urazem, który następuje od przodu lub od tyłu. Mogą one wywoływać bardzo silny ból i stanowią blisko 80% wszystkich złamań łopatki wywołanych zdarzeniami traumatycznymi takimi jak wypadki samochodowe, rowerowe. Mogą być też związane z  uprawianiem sportów kontaktowych w postaci piłki nożnej, ale również sportów wymagających przebywania na wysokości, co związane jest z ryzykiem upadku jak np. wspinaczka skałkowa. Do tego typu urazów najczęściej dochodzi u mężczyzn w przedziale od 25. do 45. roku życia. W sumie złamania łopatki stanowią zaledwie 1% wszystkich złamań u człowieka.  

Objawy złamanej łopatki

Do złamania łopatki dochodzi w bardzo charakterystycznych miejscach. Wymienia się tutaj: złamanie grzebienia, wyrostka kruczego, wyrostka barkowego, szyjki oraz panewki. Do objawów opisywanego urazu zalicza się:

  • silny, nagły ból, który rozprzestrzenia się w poprzek łopatki i obejmuje górną część pleców,
  • ograniczenie ruchomości klatki piersiowej, co uniemożliwia bezbolesne zaczerpnięcie głębokiego wdechu,
  • ostry ból podczas poruszania ramieniem w spoczynku,
  • ograniczenie zakresu ruchomości, a często nawet brak możliwości podniesienia,
  • niekiedy widoczne siniaki, obrzęk w górnej części pleców,
  • nieodparta potrzeba asekuracji, usztywniania ramienia w celu stabilizacji i zmniejszenia intensywności bólu,
  • uczucie zgrzytania, przeskakiwania podczas ruchów  w obrębie barku (jeśli są możliwe do wykonania),
  • osłabienie siły mięśniowej,
  • mrowienie w obrębie ramienia oraz często inne objawy neurologiczne.
Zgodnie z opinią ekspertów blisko 96% pacjentów ze złamaniem łopatki posiada także dodatkowe obrażenia. Najczęściej są to: złamania żeber, stłuczenia płuca, uraz splotu ramiennego, złamanie obojczyka oraz urazy głowy i kręgosłupa.

Powiązane produkty

Złamana łopatka – pierwsza pomoc

W pierwszej kolejności należy wezwać pomoc medyczną. W oczekiwaniu na przyjazd należy dokonać ostrożnego unieruchomienia ramienia. W tym celu można wykorzystać chustę trójkątną, bandaż lub temblak. Ruchy kończyną trzeba ograniczyć do minimum. W przypadku krwawień dodatkowo należy wykonać ostrożny opatrunek uciskowy. Następnie pacjent powinien trafić do szpitala w celu wykonania odpowiedniej diagnostyki i udzielenia niezbędnej pomocy.

Sprawdź na DOZ.pl: Akcesoria medyczne.

Złamana łopatka – diagnostyka

W pierwszej kolejności dokonuje się badania fizykalnego. Biorąc pod uwagę specyfikę złamanej łopatki, nie zawsze udaje się je przeprowadzić w całości. Najpierw dokonuje się oceny ciągłości powłok skórnych, aby wykluczyć ewentualne złamania otwarte, które powodowałyby przebijanie skóry przez wystające fragmenty kości. Ocenie podlega także kondycja i zabarwienie skóry pod kątem krwiaków. W dalszej kolejności lekarz sprawdza ustawienie kończyny górnej, zakres ruchomości, ewentualne obrażenia w obrębie klatki piersiowej.

Następnie niezbędne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG), zarówno obszaru łopatki, barku, jak i klatki piersiowej w celu wykluczenia ewentualnych obrażeń w tej okolicy. Niekiedy zaleca się także wykonanie tomografii komputerowej. Ważne jest także sprawdzenie tętna na obu ramionach dla porównania.  

Złamanie łopatki – leczenie

Leczenie nieoperacyjne złamanej łopatki to wykonanie unieruchomienia z wykorzystaniem temblaka, aby zapobiec wykonywaniu ruchów, które utrudnią gojenie i mogą zwiększyć zakres obrażeń. Obszar barku jest zwykle unieruchomiony do czasu ustania dolegliwości bólowych tj. około 4 tygodnie. Jest to oczywiście uzależnione od rozległości i stopnia ciężkości urazu. Rekomendowane jest w tym czasie przyjmowanie środków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych w celu złagodzenia bólu.

Dodatkowo zaleca się stosowanie okładów z woreczków wypełnionych lodem, kilka razy dziennie po 15–20 minut. Warto pamiętać, aby nie przykładać lodu bezpośrednio na skórę, tylko przez warstwę izolacyjną w postaci ręcznika lub ścierki. W przeciwnym wypadku możemy doprowadzić do odmrożeń skóry w tym obszarze.

W niektórych przypadkach konieczna jest operacja. Zaleca się ją wówczas, gdy mamy do czynienia z dużą deformacją kończyny spowodowaną nieanatomicznym ułożeniem kości po urazie: złamania wieloodłamowe, przemieszczenie odłamów kostnych, naruszenie struktury panewki połączone z dużą niestabilnością stawu, który tworzy, dodatkowe złamanie obojczyka. Po zabiegu konieczne jest noszenie temblaka, aby ułatwić gojenie i tym samym przyspieszyć regenerację uszkodzonych struktur.

Złamanie łopatki – rehabilitacja

Rehabilitacja złamanej łopatki po zabiegu operacyjnym obejmuje na ogół naukę właściwego noszenia temblaka, aby zapobiec niekontrolowanym ruchom ramion. Zaczyna się od bardzo łagodnych ćwiczeń, które pomagają odzyskać fizjologiczny zakres ruchomości. Bardziej agresywne postępowanie jest możliwe dopiero po około 2 miesiącach. Ćwiczenia z wykorzystaniem oporu wprowadza się nie wcześniej niż po upływie 12 tygodni.

W celu przyspieszenia gojenia można także zastosować ekspozycję na pole magnetyczne, które może być stosowane nawet przez temblak czy opatrunek gipsowy.

Pomocne będzie urozmaicenie diety o zwiększoną ilość owoców i warzyw. Stosowanie produktów o działaniu przeciwzapalnym jak kurkuma czy imbir z pewnością pomoże w szybszym powrocie do zdrowia. Czas leczenia do pełnego wyzdrowienia można oszacować na około 5–6 miesięcy.

Powikłania po złamaniu łopatki

Jak każdy uraz, tak samo złamanie łopatki wiąże się z ryzykiem powikłań. Mogą one pojawić się w postaci zrostów pooperacyjnych, zaburzeń naczynioruchowych, przerostu blizn pozabiegowych, zmian zwyrodnieniowych, przewlekłego bólu czy trwałego uszkodzenia mięśni w obrębie stożka rotator. Uszkodzeniu mogą ulec także struktury nerwów.

  1. J. Bartonícek, P. Cronier, History of the treatment of scapula fractures, „Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery”, nr 130 2010.
  2. S. Kannan, H. P. Singh, R. Pandey, A systematic review of management of scapular fractures, „Acta Orthopaedica Belgica”, nr 84 2018.
  3. A. Dimitroulias, K. G. Molinero, D. E. Krenk i in., Outcomes of nonoperatively treated displaced scapular body fractures, „Clinical Orthopaedics and Related Research”, nr 469 2011.
  4. M. Tuček, A. Chochola, D. Klika, J. Bartoníček, Epidemiology of scapular fractures, „Acta Orthopaedica Belgica”, nr 83 2017.
  5. B. D. Owens, T. P. Goss, The floating shoulder, „The Journal of Bone and Joint Surgery”, nr 88 2006.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

    Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

  • E-book "Dieta na obniżenie cholesterolu. Produkty, suplementacja, jadłospis"

    Podwyższony poziom cholesterolu to stan, który może stanowić zagrożenie, prowadząc do rozwoju miażdżycy. Możesz przejąć kontrolę nad swoim profilem lipidowym. Jednym z kluczowych elementów leczenia tego stanu jest zmiana stylu życia. Codzienna aktywność fizyczna czy zaprzestanie palenia tytoniu to nie wszystko. Najważniejsza jest twoja dieta.  

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij