łopatki u człowieka
Mateusz Burak

Złamanie łopatki – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja

Do złamania łopatki dochodzi stosunkowo rzadko, zwykle uraz ten powstaje w wyniku wypadków komunikacyjnych czy upadkach z wysokości. Jakie objawy daje złamana łopatka? Ile trwa rehabilitacja? Podpowiadamy.

Mianem łopatki określa się jedną z kości człowieka. Występuje ona parzyście i jest zlokalizowana w górnej części pleców. Posiada trójkątny kształt o mocno zaokrąglonych końcach. Wśród kilku najważniejszych struktur w jej budowie można wyróżnić: grzebień łopatki, dół nadgrzebieniowy, dół podgrzebieniowy, wydrążenie stawowe, wyrostek kruczy oraz wyrostek barkowy. Poza tym wyróżnia się jeszcze kąt dolny, kąt górny, kąt boczny, brzeg boczny, brzeg przyśrodkowy oraz brzeg górny.  

Złamanie łopatki – kiedy dochodzi do złamania łopatki?  

Złamania łopatki są najczęściej spowodowane bezpośrednim urazem, który następuje od przodu lub od tyłu. Mogą one wywoływać bardzo silny ból i stanowią blisko 80% wszystkich złamań łopatki wywołanych zdarzeniami traumatycznymi takimi jak wypadki samochodowe, rowerowe. Mogą być też związane z  uprawianiem sportów kontaktowych w postaci piłki nożnej, ale również sportów wymagających przebywania na wysokości, co związane jest z ryzykiem upadku jak np. wspinaczka skałkowa. Do tego typu urazów najczęściej dochodzi u mężczyzn w przedziale od 25. do 45. roku życia. W sumie złamania łopatki stanowią zaledwie 1% wszystkich złamań u człowieka.  

Objawy złamanej łopatki

Do złamania łopatki dochodzi w bardzo charakterystycznych miejscach. Wymienia się tutaj: złamanie grzebienia, wyrostka kruczego, wyrostka barkowego, szyjki oraz panewki. Do objawów opisywanego urazu zalicza się:

  • silny, nagły ból, który rozprzestrzenia się w poprzek łopatki i obejmuje górną część pleców,
  • ograniczenie ruchomości klatki piersiowej, co uniemożliwia bezbolesne zaczerpnięcie głębokiego wdechu,
  • ostry ból podczas poruszania ramieniem w spoczynku,
  • ograniczenie zakresu ruchomości, a często nawet brak możliwości podniesienia,
  • niekiedy widoczne siniaki, obrzęk w górnej części pleców,
  • nieodparta potrzeba asekuracji, usztywniania ramienia w celu stabilizacji i zmniejszenia intensywności bólu,
  • uczucie zgrzytania, przeskakiwania podczas ruchów  w obrębie barku (jeśli są możliwe do wykonania),
  • osłabienie siły mięśniowej,
  • mrowienie w obrębie ramienia oraz często inne objawy neurologiczne.
Zgodnie z opinią ekspertów blisko 96% pacjentów ze złamaniem łopatki posiada także dodatkowe obrażenia. Najczęściej są to: złamania żeber, stłuczenia płuca, uraz splotu ramiennego, złamanie obojczyka oraz urazy głowy i kręgosłupa.

Powiązane produkty

Złamana łopatka – pierwsza pomoc

W pierwszej kolejności należy wezwać pomoc medyczną. W oczekiwaniu na przyjazd należy dokonać ostrożnego unieruchomienia ramienia. W tym celu można wykorzystać chustę trójkątną, bandaż lub temblak. Ruchy kończyną trzeba ograniczyć do minimum. W przypadku krwawień dodatkowo należy wykonać ostrożny opatrunek uciskowy. Następnie pacjent powinien trafić do szpitala w celu wykonania odpowiedniej diagnostyki i udzielenia niezbędnej pomocy.

Sprawdź na DOZ.pl: Akcesoria medyczne.

Złamana łopatka – diagnostyka

W pierwszej kolejności dokonuje się badania fizykalnego. Biorąc pod uwagę specyfikę złamanej łopatki, nie zawsze udaje się je przeprowadzić w całości. Najpierw dokonuje się oceny ciągłości powłok skórnych, aby wykluczyć ewentualne złamania otwarte, które powodowałyby przebijanie skóry przez wystające fragmenty kości. Ocenie podlega także kondycja i zabarwienie skóry pod kątem krwiaków. W dalszej kolejności lekarz sprawdza ustawienie kończyny górnej, zakres ruchomości, ewentualne obrażenia w obrębie klatki piersiowej.

Następnie niezbędne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG), zarówno obszaru łopatki, barku, jak i klatki piersiowej w celu wykluczenia ewentualnych obrażeń w tej okolicy. Niekiedy zaleca się także wykonanie tomografii komputerowej. Ważne jest także sprawdzenie tętna na obu ramionach dla porównania.  

Złamanie łopatki – leczenie

Leczenie nieoperacyjne złamanej łopatki to wykonanie unieruchomienia z wykorzystaniem temblaka, aby zapobiec wykonywaniu ruchów, które utrudnią gojenie i mogą zwiększyć zakres obrażeń. Obszar barku jest zwykle unieruchomiony do czasu ustania dolegliwości bólowych tj. około 4 tygodnie. Jest to oczywiście uzależnione od rozległości i stopnia ciężkości urazu. Rekomendowane jest w tym czasie przyjmowanie środków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych w celu złagodzenia bólu.

Dodatkowo zaleca się stosowanie okładów z woreczków wypełnionych lodem, kilka razy dziennie po 15–20 minut. Warto pamiętać, aby nie przykładać lodu bezpośrednio na skórę, tylko przez warstwę izolacyjną w postaci ręcznika lub ścierki. W przeciwnym wypadku możemy doprowadzić do odmrożeń skóry w tym obszarze.

W niektórych przypadkach konieczna jest operacja. Zaleca się ją wówczas, gdy mamy do czynienia z dużą deformacją kończyny spowodowaną nieanatomicznym ułożeniem kości po urazie: złamania wieloodłamowe, przemieszczenie odłamów kostnych, naruszenie struktury panewki połączone z dużą niestabilnością stawu, który tworzy, dodatkowe złamanie obojczyka. Po zabiegu konieczne jest noszenie temblaka, aby ułatwić gojenie i tym samym przyspieszyć regenerację uszkodzonych struktur.

Złamanie łopatki – rehabilitacja

Rehabilitacja złamanej łopatki po zabiegu operacyjnym obejmuje na ogół naukę właściwego noszenia temblaka, aby zapobiec niekontrolowanym ruchom ramion. Zaczyna się od bardzo łagodnych ćwiczeń, które pomagają odzyskać fizjologiczny zakres ruchomości. Bardziej agresywne postępowanie jest możliwe dopiero po około 2 miesiącach. Ćwiczenia z wykorzystaniem oporu wprowadza się nie wcześniej niż po upływie 12 tygodni.

W celu przyspieszenia gojenia można także zastosować ekspozycję na pole magnetyczne, które może być stosowane nawet przez temblak czy opatrunek gipsowy.

Pomocne będzie urozmaicenie diety o zwiększoną ilość owoców i warzyw. Stosowanie produktów o działaniu przeciwzapalnym jak kurkuma czy imbir z pewnością pomoże w szybszym powrocie do zdrowia. Czas leczenia do pełnego wyzdrowienia można oszacować na około 5–6 miesięcy.

Powikłania po złamaniu łopatki

Jak każdy uraz, tak samo złamanie łopatki wiąże się z ryzykiem powikłań. Mogą one pojawić się w postaci zrostów pooperacyjnych, zaburzeń naczynioruchowych, przerostu blizn pozabiegowych, zmian zwyrodnieniowych, przewlekłego bólu czy trwałego uszkodzenia mięśni w obrębie stożka rotator. Uszkodzeniu mogą ulec także struktury nerwów.

  1. J. Bartonícek, P. Cronier, History of the treatment of scapula fractures, „Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery”, nr 130 2010.
  2. S. Kannan, H. P. Singh, R. Pandey, A systematic review of management of scapular fractures, „Acta Orthopaedica Belgica”, nr 84 2018.
  3. A. Dimitroulias, K. G. Molinero, D. E. Krenk i in., Outcomes of nonoperatively treated displaced scapular body fractures, „Clinical Orthopaedics and Related Research”, nr 469 2011.
  4. M. Tuček, A. Chochola, D. Klika, J. Bartoníček, Epidemiology of scapular fractures, „Acta Orthopaedica Belgica”, nr 83 2017.
  5. B. D. Owens, T. P. Goss, The floating shoulder, „The Journal of Bone and Joint Surgery”, nr 88 2006.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Erytrol – kalorie, właściwości. Czy jest zdrowy? Czy można go stosować u diabetyków?

    Erytrytol (erytrol) to naturalna substancja słodząca o słodyczy sięgającej 60–80% sacharozy, czyli tradycyjnego białego cukru. Ten zdrowy słodzik ma zerową wartość energetyczną. Jest polecany osobom odchudzającym się i cukrzykom. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma erytrol i jakie jest jego zastosowanie.

  • Zwichnięcie kostki – objawy, leczenie, rehabilitacja

    Zwichnięciu kostki (stawu skokowego) towarzyszą zwykle: ból, brak możliwości ruchu, widoczna deformacja i opuchlizna. Do tego urazu dochodzi najczęściej w wyniku aktywności fizycznej. Czym dokładnie jest zwichnięcie kostki i czym różni się od skręcenia? W jaki sposób można mu zapobiec?

  • Karma sucha i mokra dla kota – jak czytać skład? Które smaczki są dobrej jakości?

    Obecnie rynek kocich karm jest bardzo zróżnicowany. Opiekun staje przed wyborem – karma sucha czy karma mokra? Monoproteinowa czy ze zróżnicowanym źródłem białka? Bytowa czy filetowa? Istnieje kilka modeli dietetycznych, które w zależności od możliwości opiekuna będą w stanie pokryć zapotrzebowanie kota na wszelkie składniki odżywcze.

  • 10 postaci z bajek Disneya, które mają objawy zaburzeń psychicznych

    Wiele osób dopatruje się zaburzeń psychicznych u postaci z filmów, seriali, a nawet bajek. Czy w Stumilowym Lesie Kłapouchy miałby depresję, Tygrys ADHD, a Kubuś Puchatek zaburzenia odżywiania? Na zaburzenia psychiczne u postaci z bajek warto jednak spojrzeć z przymrużeniem oka, bo choć niektóre z nich faktycznie przejawiają objawy natury psychicznej, to nie wiadomo, czy taki był zamysł ich twórców. Jakie problemy o podłożu psychicznym możemy zobaczyć u postaci z bajek Disneya?

  • Grzyby reishi – działanie, zalecenia i przeciwwskazania

    Lakownica żółtawa, znana szerzej jako grzyb reishi, zyskuje coraz większą popularność. Grzyby te cenione są ze względu na swoje potencjalne właściwości prozdrowotne, które obejmują między innymi działanie antyoksydacyjne. Sugeruje się, że grzyby reishi mogą korzystnie wpływać na odporność organizmu oraz wspierać układ nerwowy i układ krążenia. Jakie jest dokładne działanie grzybów reishi? Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania lakownicy żółtawej, czyli „grzyba nieśmiertelności”?

  • Jak się przygotować na przybycie kociaka lub szczeniaka do domu? Co kupić?

    Moment, w którym wyczekany i wymarzony zwierzak ma pojawić się w domu, to na pewno radosne wydarzenie. Warto się na nie odpowiednio przygotować, aby uniknąć stresu czy potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. Będzie to także pomocne w zminimalizowaniu ewentualnych zniszczeń w domu, które często są nieodłącznym elementem opieki nad młodym zwierzakiem.

  • Żywienie medyczne seniora – co to jest? Na co zwrócić uwagę?

    Wraz z wiekiem oraz w przebiegu różnego rodzaju schorzeń nasz organizm staje się podatny na niedobory minerałów i witamin. Z tego powodu w wieku podeszłym niezwykle istotne jest zadbanie o zbilansowaną i zdrową dietę, która uzupełni te niedobory i dostarczy organizmowi niezbędną ilość energii. Jak powinno wyglądać żywienie seniorów?

  • Żywienie medyczne podczas chemioterapii – co należy wiedzieć?

    Choć chemioterapia ma na celu niszczenie komórek nowotworowych, to niestety oddziałuje również na cały organizm i powoduje szereg skutków ubocznych. Odpowiednie żywienie odgrywa ważną rolę w procesie leczenia i poprawia samopoczucie pacjentów. Jak powinno wyglądać żywienie medyczne podczas chemioterapii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.