Naukowcy opracowali nową metodę odmładzania komórek skóry
Najnowsze badania naukowe po raz kolejny dowodzą, iż jest możliwe odmłodzenie komórek obecnych w ludzkiej skórze. To osiągnięcie stwarza znaczne możliwości rozwoju medycyny w wielu aspektach.
Badania przeprowadzone w Babraham Intitute w Wielkiej Brytanii, które ukazały się na łamach pisma „eLife”, dowiodły, że możliwe jest odmłodzenie ludzkich komórek skóry o 30 lat. Nowa metoda „cofania” wieku komórek może przyczynić się do opracowania nowych sposobów leczenia ran, a także znaleźć zastosowanie w przypadku innych tkanek w organizmie.
Komórki skóry odmłodzone o 30 lat
Naukowcy z Babraham Institute w Cambridgeshire w Anglii pod kierownictwem profesora Wolfa Reika opracowali nową metodę odmładzania komórek skóry o 30 lat, bez utraty ich wyspecjalizowanych funkcji. Oparli ją na badaniach Johna Gurdona i Shinya Yamanakiego, którzy za swoje odkrycie dowodzące, że dojrzałe komórki mogą być przeprogramowane w pluripotencjalne komórki macierzyste, otrzymali w 2012 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii.
„Cofnięcie” starszych komórek do stanu początkowego, czyli ich zmiana w komórki macierzyste, które mają zdolność do rozwijania się w dowolny typ komórek, następuje poprzez indukcję ekspresji czterech genów (Oct4, Sox2, c-Myc i Klf) – technika ta określona jest mianem czynników transkrypcyjnych Yamanaki, a pełny proces trwa około 50 dni. Nowa metoda stworzona przez badaczy z Wielkiej Brytanii nazywa się „przeprogramowaniem przejściowym fazy dojrzewania" i wystawia komórki na działanie czynników Yamanaki przez zaledwie 13 dni. Komórki skóry 53–letniej kobiety, które poddano eksperymentowi, nie zdążyły przekształcić się w komórki macierzyste, ale odmłodziły się o 30 lat. Odkrycie może zrewolucjonizować medycynę regeneracyjną.
Czym jest medycyna regeneracyjna?
Medycyna regeneracyjna łączy wiedzę z zakresu biologii molekularnej oraz inżynierii tkankowej i ma na celu dążenie do odtwarzania uszkodzonych tkanek. Opracowuje metody wspomagania procesu gojenia oraz naprawy uszkodzonych komórek i narządów. Jednym z najważniejszych narzędzi biologii regeneracyjnej jest zdolność do tworzenia indukowanych, pluripotentnych komórek macierzystych. Kolejną metodą medycyny regeneracyjnej jest terapia genowa.
Medyna regeneracyjna znajduje zastosowanie w medycynie estetycznej, ale nie tylko. Zabiegi z jej zakresu obejmują także leczenie poważnych schorzeń, np. hodowlę tkanek i narządów w warunkach laboratoryjnych, a następnie ich przeszczepianie w miejsce chorych organów. Nieustannie bada się również możliwości zastosowania medycyny regeneracyjnej w leczeniu chorób układu nerwowego, takich jak padaczka lekooporna i choroba Parkinsona, chorób serca czy schorzeń układu krwiotwórczego.
W jaki sposób można zastosować w medycynie nową metodę odmładzania komórek skóry?
Odmłodzone przez badaczy fibroblasty (komórki tkanki łącznej zlokalizowane w skórze właściwej, odgrywające kluczową rolę w procesie gojenia ran) wytwarzały więcej białek kolagenowych w porównaniu z komórkami kontrolnymi, które nie były „przeprogramowane”. Oznacza to, że istnieje duża szansa, że badania te mogą zostać wykorzystane do opracowania nowych sposobów leczenia ran.
W przyszłości mogą one również otworzyć inne możliwości terapeutyczne, bowiem badacze z Babraham Institute zauważyli wpływ metody na inne geny, m.in. gen APBA2 związany z chorobą Alzheimera czy gen MAF odgrywający rolę w rozwoju zaćmy.