olej sezamowy
Maria Brzegowy

Olej sezamowy – wartości odżywcze i właściwości. Jak go stosować?

Olej sezamowy od wieków jest ważnym dodatkiem do diet stosowanych pod różnymi szerokościami geograficznymi. Pomaga w walce z licznymi dolegliwościami, ale jest również wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym między innymi do pielęgnacji włosów. Warto znać cenne właściwości oleju sezamowego, ale i przeciwwskazania do jego użycia.

Olej sezamowy należy do grupy najstarszych olejów na świecie. Znalazł szerokie zastosowanie m.in. w przemyśle spożywczym oraz kosmetycznym. Warto bliżej zapoznać się z jego wyjątkowymi właściwościami, które są korzystne dla ludzkiego zdrowia.

Olej sezamowy – czym jest?

Olej sezamowy pozyskiwany jest z gatunku jednorocznej rośliny zielnej z rodziny Pedaliaceae – Sesamum indicum L. Sam sezam należy do jednej z najstarszych roślin oleistych znanych ludzkości, szeroko uprawianej na całym świecie, głównie w Indiach, Sudanie, Chinach oraz w Birmie (60% całkowitej światowej produkcji). Powszechnie wykorzystywanymi odmianami sezamu są m.in. białe i brązowe nasiona.

Olej sezamowy – skład i wartości odżywcze

Nasiona sezamu stanowią ważne źródło oleju (5060%), białka (1825%), jak również węglowodanów i popiołu. Frakcja tłuszczowa charakteryzuje się wysoką stabilnością utleniania, co można przypisać endogennym przeciwutleniaczom (sesamolowi, sesamolinie i sezaminie) oraz tokoferolom. Skład oleju różni się w zależności od źródła i od czynników, w jakich przebiega uprawa, w tym od warunków klimatycznych, rodzaju gleby, dojrzałości rośliny w chwili zbioru oraz od jej odmiany. 100 g oleju sezamowego dostarcza 900 kcal.

Powiązane produkty

Właściwości oleju sezamowego. Olej sezamowy a zdrowie

Znaczenie sezamu jako źródła oleju jadalnego i wysokiej jakości białka stale rośnie. Dzięki obecności dwóch wyjątkowych substancji: sezaminy i sesamoliny, olej sezamowy może wykazywać działanie obniżające poziom cholesterolu we krwi oraz regulować za wysokie ciśnienie tętnicze. Olej posiada także właściwości:

  • antyoksydacyjne;
  • przeciwzapalne;  
  • przeciwbakteryjne;  
  • lekko przeczyszczające;
  • zmiękczające;
  • łagodzące.  

Dzięki temu w branży farmaceutycznej wykorzystuje się go m.in. w celach leczniczych np. przy zapaleniu zatok (pod postacią kropli do nosa) oraz przy przeziębieniach gardła (do płukania jamy ustnej).

Ze względu na swoje właściwości łagodzące oraz przeciwzapalne, olej sezamowy od lat wykorzystywany jest m.in. w tradycyjnej medycynie Iranu jako miejscowy środek łagodzący ból po urazach.

Olej sezamowy – na co zwracać uwagę przy zakupie i jak go przechowywać?

Jak w przypadku każdego innego oleju, także i sezamowemu może zaszkodzić nadmierna ekspozycja na światło, powietrze, za wysoką temperaturę przechowywania oraz jego czas. Z tego względu należy wybierać produkty dobrze zabezpieczone, najlepiej w szklanych, ciemnych butelkach, jak najkrócej stojące na sklepowej półce, a po ich zakupie i otwarciu – przechowywać w lodówce. Zepsuty olej będzie charakteryzować się zjełczałym, gorzkim, lekko kwaskowatym posmakiem. Warto wiedzieć, że olej sezamowy można spotkać w dwóch formach: o barwie jaśniejszej – z nieprażonych ziaren oraz ciemniejszej – z prażonych. Cena oleju wynosi ok. 12 zł za 200 ml.

Czy olej sezamowy można zrobić samemu?

Olej sezamowy można przygotować samemu w domu. W tym celu należy zaopatrzyć się w olej o neutralnym smaku i zapachu (np. rzepakowy) oraz w ziarna sezamu. Nasiona najpierw się praży, potem łączy z olejem i delikatnie podgrzewa. Na końcu wszystko miksuje, odstawia na 1-2 godziny do „przegryzienia”, wreszcie przesącza przez cienką gazę.

Pod względem wartości odżywczych olej sezamowy zajmuje drugie miejsce (zaraz po oliwie z oliwek) na liście najważniejszych tłuszczów.

Jak wykorzystywać olej sezamowy?  

Dzięki swojemu przyjemnemu smakowi, olej sezamowy jest szeroko stosowany w branży spożywczej (stanowiąc popularny element kuchni azjatyckiej) jako dodatek do m.in. sałatek, past czy marynat mięsnych. W przemyśle kosmetycznym wykorzystuje się go jako olejek do masażu oraz do kąpieli. Dzięki właściwościom nawilżającym jest z kolei polecany osobom ze suchą skórą twarzy, skłonnością do zmarszczek, a także do włosów. Olej stanowi również składnik mydła oraz niektórych leków.

Olej sezamowy – przeciwwskazania

Olej sezamowy nie nadaje się w kuchni do smażenia – przeznaczony będzie raczej do stosowania „na zimno”. W branży kosmetycznej przeciwwskazany jest chorym przy m.in. stanach zapalnych skóry. Warto też wiedzieć, że sam sezam należy do silnych alergenów i należy wziąć to pod uwagę przy próbie włączenia go do swojej diety.

  1. KR. Anilakumar i in., Nutritional, Medicinal and Industrial Uses of Sesame (Sesamum indicum L.) Seeds - An Overview, Agriculturae Conspectus Scientificus", nr 75(4) 2010.
  2. M. Sabahelkhier i in., Chemical composition and oli characteristics of sesame seed cultivars grown in Sudan. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences", nr 4(6) 2008.
  3. MB. Shamloo i in., Sesame oil and chemical and medicinal properties, www.researchgate.net" [online], https://www.researchgate.net/publication/317007630 [dostęp: 07.04.2022].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kenia – szczepienia i zalecenia przed podróżą

    Wyjazd do Kenii wiąże się z koniecznością uwzględnienia zagrożeń zdrowotnych typowych dla krajów tropikalnych. Jakie szczepienia należy wykonać i kiedy najlepiej się zaszczepić? Czy w Kenii jest bezpiecznie pod względem zdrowotnym?

  • Szczepienia przed wyjazdem na Sri Lankę i zalecenia zdrowotne przed podróżą

    Podróż na Sri Lankę wiąże się z narażeniem na specyficzne zagrożenia zdrowotne, które są charakterystyczne dla regionów tropikalnych. Przed wyjazdem warto zapoznać się z aktualnymi zaleceniami dotyczącymi szczepień ochronnych, profilaktyki chorób zakaźnych oraz zasad bezpieczeństwa sanitarnego.

  • Koc termiczny, czyli folia życia. Jak i kiedy używać?

    Koc termiczny wygląda jak kawałek cienkiej folii. Z jednej strony jest koloru srebrnego, a z drugiej złotego. Jest jednym z podstawowych elementów pierwszej pomocy w wypadkach. W zależności od sposobu użycia może stanowić ochronę przed nadmiernym wychłodzeniem lub przegrzaniem. Powinien być wyposażeniem każdej apteczki samochodowej, ale warto mieć go przy sobie również w innych okolicznościach – np. podczas wypraw górskich czy wycieczek turystycznych.

  • Higiena uszu psa i kota. Jak wyczyścić pupilowi uszy?

    Uszy to jeden z najważniejszych narządów zmysłu u psa i kota – dzięki nim zwierzęta odbierają dźwięki otoczenia, lokalizują sygnały i czują się bezpiecznie. Jednocześnie uszy są ciągle narażone na zanieczyszczenia, wilgoć i drobnoustroje, co przy braku odpowiedniej pielęgnacji może prowadzić do infekcji. Czyszczenie uszu to ważny element opieki, który wpływa na komfort i zdrowie czworonoga. Poniżej znajduje się praktyczny poradnik – dlaczego należy czyścić pupilowi uszy, jak często to robić, czym i w jaki sposób.

  • Obtarte pięty i stopy od butów – co robić? Skuteczne sposoby na otarcia

    Obtarte pięty do krwi to częsty problem, który może pojawić się na przykład po intensywnych aktywnościach fizycznych czy po założeniu nowych butów. Co robić, jeśli obuwie obciera do krwi? Jak radzić sobie z ranami od butów na stopach i jak im zapobiegać?

  • Jaki jest najzdrowszy owoc? Sprawdź, co warto włączyć do diety

    Owoce to doskonałe źródło witamin i składników mineralnych, a korzyści z ich spożycia są nieocenione. Pomimo zmian w sposobie żywienia i świadomości Polaków nadal jemy za mało owoców. O jakie owoce warto zadbać w codziennej diecie i dlaczego? Które owoce są najzdrowsze?

  • Karta EKUZ. Co daje i jak wyrobić Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego?

    Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, znana jako EKUZ, to nieoceniona pomoc dla osób wyjeżdżających za granicę w celach turystycznych, służbowych czy rodzinnych. Dzięki niej można korzystać z publicznej opieki zdrowotnej w innych krajach UE oraz EFTA na podobnych zasadach jak obywatele tych państw. Jak działa EKUZ, co pokrywa i jak ją wyrobić?

  • Obcinanie pazurów u psa. Jak często je skracać i jak to zrobić?

    Obcinanie psich pazurów może spędzać sen z powiek zarówno psom, jak i ich opiekunom. Psy z reguły nie przepadają za tym zabiegiem, a opiekunowie obawiają się wykonywać go samodzielnie. Największy strach budzi ryzyko zbyt mocnego przycięcia psich pazurków. Jak więc zrobić to bezpiecznie i w prawidłowy sposób?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl