Flozyny – inteligentne leki na cukrzycę. Jak działają Inhibitory SGLT2?
Flozyny to grupa leków obniżających poziom cukru we krwi poprzez zwiększenie wydalania glukozy wraz z moczem. Są nazywane lekami nowej generacji lub „inteligentnymi lekami” przeciwcukrzycowymi. Ponadto nie tylko ułatwiają kontrolę poziomu glukozy we krwi, ale umożliwiają także kontrolę ciśnienia tętniczego oraz zaburzeń lipidowych.
Flozyny (inaczej inhibitory SGLT2) to grupa leków nowej generacji stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2. Zwiększają one wydalanie glukozy z moczem, obniżając tym samym poziom cukru we krwi. Dodatkowo przyczyniają się do obniżenia masy ciała i działają korzystnie na układ krążenia.
Czym są flozyny?
Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele leków przeciwcukrzycowych o różnych mechanizmach działania, w leczeniu często stosuje się jednocześnie wiele preparatów. Jedną z najnowszych klas doustnych środków przeciwhiperglikemicznych są inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego-2 (SGLT2), nazywane też flozynami.
Flozyny to grupa leków obniżających poziom cukru we krwi poprzez zwiększenie wydalania glukozy wraz z moczem. Są nazywane lekami nowej generacji lub „inteligentnymi lekami” przeciwcukrzycowymi. Stosowane są w procesie leczenia cukrzycy typu 2, zarówno jako monoterapia, jak i terapii dodana. Początkowo flozyny były podawane jako „dodatek” do metforminy i pochodnych sulfonylomocznika, od niedawna są jednak traktowane jako lek pierwszego rzutu (na równi z metforminą).
Typ 2 cukrzycy charakteryzuje się hiperglikemią (zbyt wysokim poziomem cukru we krwi), która jest spowodowana insulinoopornością, czyli obniżeniem wrażliwości tkanek na insulinę lub niedoborem insuliny (bądź obu tych czynników). Do rozwoju cukrzycy typu 2 przyczyniają się złe nawyki żywieniowe, w tym spożywanie nadmiernej ilości cukrów prostych, palenie tytoniu, podwyższony wskaźnik masy ciała BMI oraz czynniki genetyczne. Flozyny nie wpływają w żaden sposób na działanie insuliny, dzięki czemu nie powodują hipoglikemii, co jest ich niewątpliwą zaletą.
Jak działają flozyny?
Podawanie flozyn wywołuje znaczny cukromocz – białko powodujące zwrotne wchłanianie sodu i glukozy przez nerki jest blokowane przez leki. Dodatkowo utrata glukozy wraz z moczem oznacza również utratę kalorii, a co za tym idzie spadek masy ciała pacjenta i niewielkie obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Flozyny można zastosować na każdym etapie leczenia, gdyż zachowują swoje działanie niezależnie od tego, czy trzustka chorego wytwarza insulinę, czy też nie. Leki tego typu nie wywołują niedocukrzeń, zatem mogą je przyjmować pacjenci leczeni innymi lekami przeciw cukrzycy, także insuliną.
Jakie działania niepożądane mogą powodować flozyny? Najczęstszymi skutkami ubocznymi działania SGLT2 są infekcje grzybicze narządów płciowych i zwiększone oddawanie moczu. Ogólnie leki te są dobrze tolerowane przez pacjentów. Zaleca się jednak zachowanie szczególnej ostrożności w przypadku osób w podeszłym wieku ze względu na większe ryzyko niewydolności nerek.
Flozyny nie tylko na cukrzycę – kardioprotekcyjny efekt działania flozyn
Początkowo środowisko medyczne było sceptyczne nastawione do stosowania flozyn, jednak uległo to zmianie, kiedy dowiedziono, że u pacjentów cierpiących na choroby układu krążenia (osoby po przebytym zawale mięśnia sercowego, cierpiący na chorobę wieńcową lub będące w grupie ryzyka) zastosowanie inhibitorów SGLT2 zmniejsza w ciągu kilku lat ryzyko hospitalizacji z powodu niewydolności mięśnia sercowego do 40%, czyli poprawia wydolność serca.
Flozyny nie tylko ułatwiają kontrolę poziomu glukozy we krwi, ale umożliwiają także kontrolę ciśnienia tętniczego oraz zaburzeń lipidowych. W niektórych przypadkach zastosowanie flozyn hamuje również postęp niewydolności nerek – prowadzi do obniżenia stężenia kwasu moczowego we krwi i wzrostu jego wydalania z moczem.
Flozyny – czy są refundowane?
Jedną z największych zmian, jeśli chodzi o leczenie cukrzycy w ostatnich latach, jest wprowadzenie nowoczesnych leków przeciwcukrzycowych na listy refundacyjne. Na chwilę obecną refundacja obejmuje jednak tylko wąską grupę pacjentów z cukrzycą typu 2. Przysługuje ona chorym, którzy są objęci wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym, np. są po przebytym zawale mięśnia sercowego, byli już leczeni farmakologicznie minimum dwoma preparatami doustnymi oraz poziom hemoglobiny glikowanej (połączenie hemoglobiny i glukozy; retrospektywny wskaźnik stężenia glukozy we krwi, pozwalający na dokonanie oceny ocenić skuteczność leczenia pacjentów chorujących na cukrzycę) w ich organizmie wynosi do 8%.
Specjalista przepisze zatem pacjentowi refundowane flozyny wówczas, gdy dotychczasowe procesy leczenia preparatami doustnymi okażą się nieskuteczne. Pozwoli to odsunąć w czasie insulinoterapię, która dotychczas była kolejnym krokiem w leczeniu, co jest korzystne dla chorego ze względu na większą wygodę przyjmowania preparatu w postaci doustnej niż w formie iniekcji. Dodatkowo podczas insulinoterapii istnieje ryzyko wystąpienia hipoglikemii i przyrostu masy ciała, co nie ma miejsca podczas terapii flozynami.