Odnowa biologiczna – wskazania, efekty, zabiegi wykorzystywane w bioregeneracji. Odnowa biologiczna w sporcie
Odnowa biologiczna (bioregeneracja) to szereg działań, których celem jest poprawa lub utrzymanie dobrej kondycji psycho-fizycznej organizmu. W tym celu wykorzystuje się właściwości naturalnych czynników i warunków środowiskowych. Odnowa biologiczna obejmuje metody fizykalne (np. masaż czy hydroterapię), ale także właściwą dietę, odpowiednia dawkę snu czy walkę z nadmiernym stresem.
Czym jest odnowa biologiczna?
Na czym polega odnowa biologiczna? Pacjenci bardzo często myślą o odnowie biologicznej w kategoriach zdrowia fizycznego, mając na myśli odpowiednio ukierunkowane ćwiczenia, zbilansowaną dietę, korzystanie z właściwości saun i innych zabiegów fizjoterapeutycznych. W rzeczywistości jest to pojęcie niezwykle szerokie i obejmujące o wiele więcej dziedzin życia.
Odnowa biologiczna w sporcie
Odnowa biologiczna w sporcie jest wykorzystywana w kilku celach. Po pierwsze korzystają z niej zawodnicy, którzy chcą uchronić się przed kontuzjami i urazami. Wykorzystując właściwości poszczególnych procedur stosowanych podczas zabiegów, jak np. masaż lodem, kriokomora, komora hiperbaryczna, pobudza się naturalne mechanizmy w organizmie człowieka, próbując wpłynąć na zwiększenie wytrzymałości i lepsze dostosowanie do zmieniających się warunków, przyjmowania obciążeń układu kostno–mięśniowego.
Bardzo często zabiegi odnowy biologicznej przeprowadzane są w celach leczniczych – w procesie rehabilitacji po doznanej kontuzji. Ma to przyspieszyć proces regeneracji i gojenia, a to z kolei ma pozwolić zawodnikowi na szybszy powrót do uprawiania sportu. Bioregenerację poleca się także po treningu. Dzięki temu organizm szybciej jest się w stanie zregenerować i przygotować do kolejnego wysiłku.
Odnowa biologiczna – zabiegi
Zabiegi odnowy biologicznej pozwalają osiągnąć błyskawiczną rewitalizację, odzyskać wydolność i w konsekwencji poprawić sprawność psychofizyczną. Dotychczasowa definicja odnowy biologicznej kojarząca się jedynie z bioregeneracją sportowców została zmodyfikowana i zastąpiona pojęciem wellness. Pozwala to na budowanie świadomości o znacznie szerszym zastosowaniu i aspektach oddziaływania procedur wykorzystywanych podczas odnowy.
Odnowa biologiczna – zabiegi fizykoterapeutyczne
W procesie bioregeneracji korzysta się z działania bodźców naturalnych, mowa tutaj przede wszystkim o oddziaływaniu termicznym. Jest to na przykład stosowanie wody pod różnymi postaciami, dział fizjoterapii zajmujący się stosowaniem wodnych zabiegów to hydroterapia. Zalicza się tutaj: kąpiele zimne, letnie, chłodne czy kąpiele wirowe. Często wzbogaca się je o bodźce świetlne, zapachowe, dźwiękowe, co sprzyja rewitalizacji. Popularne są również kąpiele gorąco–zimne wykazujące właściwości pobudzające, odświeżające. Dobrym rezultatem cieszą się też kąpiele z wykorzystaniem z wód leczniczych. Mowa tutaj oczywiście o fachowo wykonanych procedurach w miejscach specjalizujących się w odnowie biologicznej i leczeniu uzdrowiskowym. Do najbardziej popularnych zalicza się kąpiele solankowe o wysokim stężeniu jodu oraz kąpiele kwasowęglowe suche. Podkreśla się także znaczenie wód siarkowych w odbudowie i regeneracji uszkodzonej chrząstki stawowej oraz innych kąpieli mineralnych, jak np. ozonowe i radoczynne.
Aktualne rozwiązania techniczne pozwalają na stosowanie bezpośrednio na ciało pacjenta wody pod odpowiednim ciśnieniem. Wyróżnia się tutaj m.in. bicze szkockie i masaż podwodny. Łaźnia błotna, parowa czy stosowanie szlamu mineralnego – fango to również znane metody poprawiające sprawność układu kostno–mięśniowego. Niewątpliwą poprawę wydolności fizycznej uzyskuje się, stosując pobyt w saunie suchej, parowej czy Infrared. Relaks i rewitalizacja to także łaźnia turecka. Olbrzymi wyrzut hormonów i poprawa metabolizmu następują po sesji w kriokomorze. Dobroczynny wpływ zimna został potwierdzony wieloma badaniami. Znane są też procedury masażu lodem, sesje w grocie śnieżnej czy kąpiel w wodzie z kostkami lodu – niejednokrotnie stosowane przez sportowców. W ostatnim czasie lansuje się także lecznicze właściwości groty solnej czy sauny typu bania.
Odnowa biologiczna – masaż
Masaż to oddziaływanie bodźcem mechanicznym na tkanki ciała. Istnieje wiele form tego zabiegu stosowanych z dużym powodzeniem u sportowców oraz osób chcących poddać się rewitalizacji, odprężeniu i poprawie stanu zdrowia fizycznego i psychicznego. Ważne jest, aby został on wykonany zgodnie z zasadami kolejności i intensywności poszczególnych technik i chwytów w pozycji sprzyjającej odprężeniu i relaksacji. Do najbardziej popularnych zalicza się: masaż sportowy, drenaż limfatyczny, masaż łącznotkankowy, masaż ajurwedyjski. O możliwościach zastosowania decyduje terapeuta. Ważne jest, aby wykonywał go profesjonalista, co pozwoli na maksymalizację oczekiwanych efektów.
Nieco mniej popularnymi, ale równie skutecznymi, zabiegami odnowy biologicznej są: Shirodara – polewanie ciała gorącymi olejami, Watsu – masaż w basenie z ciepłą wodą, Mauri – wykonywany przedramionami terapeuty z muzyką w tle, Tui-Na – stosowanie kompresów ziołowych i oddziaływania bodźcem mechanicznym na całe ciało, Rhassoul – kompilacja maski błotnej, sauny parowej oraz masażu olejem sezamowym, masaż misami tybetańskimi – wykorzystanie wibracji wytwarzanych przez uderzanie w naczynia i przenoszenie ich na ciało człowieka.
Odnowa biologiczna – efekty
Chronią przed kontuzjami, pozwalają zregenerować się w szybszym tempie i zwiększają możliwości adaptacyjne do zmieniających się warunków otoczenia. Nie bez znaczenie jest stosowanie zabiegów odnowy biologicznej u osób z wysokim poziomem stresu, problemami emocjonalnymi, obniżoną odpornością. Podkreśla się korzystny wpływ takich procedur na poprawę elastyczności tkanek, poprawę samopoczucia oraz opóźnienie procesów starzenia organizmu.