Dyschezja niemowlęca – przyczyny, objawy, diagnostyka

Dyschezja – objawy

Dyschezja niemowlęca jest zaburzeniem dotykającym dzieci do 9. miesiąca życia, należącym do grupy zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego sklasyfikowanym według Kryteriów Rzymskich IV.

Do rozpoznania dyschezji konieczne jest jednoczasowe wystąpienie dwóch kryteriów:

• trwający co najmniej 10 minut wysiłek i płacz, po których następuje (lub nie) oddanie miękkiego stolca,
• brak jakichkolwiek innych zaburzeń zdrowotnych.

W trakcie napadu mogą wystąpić dodatkowe objawy, tj. podkurczanie nóżek lub zaczerwienienie twarzy. Pomiędzy okresami napadowego krzyku nie występują żadne niepokojące objawy.

Dyschezja – przyczyny

Prawidłowo w trakcie uruchamiania tłoczni brzusznej i zwiększania się ciśnienia w jamie brzusznej, jednoczasowo następuje rozluźnienie mięśni miednicy, co ułatwia proces oddania stolca. U małych dzieci mechanizm ten nie jest w pełni wykształcony, wymaga to czasu.

Dyschezja – diagnostyka

W przypadku dyschezji jelitowej diagnostyka opiera się na zebraniu szczegółowego wywiadu i badaniu przedmiotowym, w którym nie stwierdza się żadnych nieprawidłowości. To wystarcza pediatrze do postawienia rozpoznania. Rozszerzona diagnostyka zwykle nie jest zalecana.

Dyschezja a kolka – jak odróżnić?

Kolka niemowlęca to częste zaburzenie występujące u maluszków od 3. tygodnia do 3. miesiąca życia u dziewczynek, a u chłopców aż do 6. miesiąca życia. W przybliżeniu dotyka około 30 % niemowląt w pierwszych miesiącach życia.

Charakterystyczne dla kolki niemowlęcej jest występowanie napadowego niepokoju i długotrwałego płaczu dziecka, które podkurcza nóżki lub pręży się. Dolegliwości te wywołane są najprawdopodobniej zbyt dużą ilością gazów w jelitach u noworodka.

Chociaż przyczyny tego zjawiska nadal są dość niejasne, do potencjalnych czynników wywołujących kolki u niemowląt możemy zaliczyć:

• alergię na białko mleka krowiego,
• nieprawidłową technikę karmienia (zbyt łapczywe picie mleka, a także nieodpowiednio dobrany rozmiar smoczka, powodują połykanie powietrza podczas karmienia),
• nietolerancja laktozy,
• niedojrzałość przewodu pokarmowego,
• niedojrzałość układu nerwowego,
• stany lękowe matki i inne czynniki środowiskowe.

Na szczęście kolka jelitowa w większości przypadków nie wymaga poszerzonej diagnostyki i specyficznego leczenia. Zawsze jednak postawienie jakiejkolwiek diagnozy wymaga badania lekarskiego. Zazwyczaj na zmniejszenie lub ustąpienie epizodów kolkowych korzystnie wpływa korekta sposobu karmienia, w przypadku alergii na mleko krowie – włączenie odpowiedniej mieszanki mleka modyfikowanego, a w przypadku niemowląt karmionych piersią – korekta diety matki.

Dyschezja – leczenie

W dyschezji niemowlęcej nie istnieje leczenie przyczynowe. Rodzicom należy wyjaśnić, że dziecko uczy się stopniowo koordynować pracę mięśni brzucha i miednicy i do ukończenia 9. miesiąca życia wszystkie objawy ustąpią samoistnie.

Niewskazane jest stosowanie lewatyw czy czopków, ponieważ może prowadzić to do nasilenia dolegliwości bólowych i niepotrzebnie naraża dziecko na stres.