Nadpotliwość stóp – co warto stosować na nadmiernie pocące się stopy?

Nadmiernie pocące się stopy nastręczają wielu trudności. Jak można pozbyć się tego problemu? Co robić, gdy cierpimy na nadpotliwość stóp? Jakie preparaty stosować i jak ich używać? Czy nieleczona hiperhydroza stóp może być groźna? Podpowiadamy.

1. Dlaczego stopy się pocą?
2. Przyczyny nadpotliwości stóp
3. Jak dbać o pocące się stopy? Kosmetyki i sposoby na nadpotliwość stóp
4. Leczenie nadmiernej potliwości stóp – kiedy należy udać się do specjalisty?

Dlaczego stopy się pocą?

Wydzielanie potu jest fizjologicznym procesem, którego celem jest chłodzenie organizmu. Pot wydzielany jest przez gruczoły potowe rozmieszczone na całym ciele. W niektórych partiach ciała gruczołów potowych jest szczególnie dużo – są to okolice pach, dłoni, stóp. Duża liczba gruczołów potowych występuje również w okolicy międzypiersiowej, na głowie i twarzy. Wydzielany pot jest bezbarwny i bezwonny, jednak w kontakcie z bakteriami obecnymi na powierzchni skóry powstaje charakterystyczny, nieprzyjemny zapach potu.

Przyczyny nadpotliwości stóp

Zwiększona ilość wydzielanego potu występuje fizjologicznie w niektórych sytuacjach, np. podczas intensywnego biegania, ćwiczeń na siłowni czy uprawiania innego sportu. Znaczenie ma także dieta. Dieta bogata w pikantne przyprawy, mocną kawę i alkohol również powoduje zwiększone wydzielanie potu.

Jeżeli pocenie się stóp jest nadmierne i utrudnia codzienne sytuacje, może świadczyć o nadpotliwości stóp. Nadpotliwość stóp często jest dużym problemem natury estetycznej dla osób borykających się z tą dolegliwością. U wielu dorosłych powoduje obawę, że w pracy lub w towarzystwie innych osób znajdą się w krępującej sytuacji po zdjęciu obuwia.

Nadmierna potliwość stóp nie dotyczy tylko dorosłych. Nadmierne pocenie stóp u dzieci i niemowląt bardzo często spowodowane jest zakładaniem dzieciom skarpetek ze sztucznych włókien oraz obuwia, które nie zapewnia odpowiedniej wentylacji stopie lub jest zbyt ciasne.

Jak dbać o pocące się stopy? Kosmetyki i sposoby na nadpotliwość stóp

Preparaty przeciwpotne do stóp

Do nadmiernie pocących się stóp przeznaczone są specjalne antyperspiranty – blokery zawierające związki glinu, które działają na gruczoły potowe i hamują wydzielanie potu. Należy przestrzegać zasad aplikacji antyperspirantu do stóp, nakładać go na suchą skórę stopy i okolicę między palcami, najlepiej wieczorem, codziennie lub 2–3 razy w tygodniu. Rano nie należy powtórnie aplikować antyperspirantu.

Dużą skuteczność wykazują również środki przeciwpotne w postaci sprayu, kremu, zasypki lub pudru płynnego, zawierające w składzie metenaminę (urotropinę) o działaniu bakteriobójczym wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Metenamina pod wpływem kwaśnego pH potu ulega rozpadowi do formaldehydu, który działa ściągająco i garbująco na skórę oraz uszkadza gruczoły potowe. Zmniejsza aktywność gruczołów potowych i hamuje rozkład potu przez bakterie, co zapobiega powstawaniu nieprzyjemnego zapachu.

Lecznicze preparaty do stóp zawierają często dodatek chlorowodorku glinu, który dodatkowo blokuje gruczoły potowe, oraz klotrimazolu o działaniu przeciwgrzybiczym. Preparaty przeciw nadmiernej potliwości stóp z urotropiną często zawierają dodatkowo mentol, który daje uczucie chłodu i działa miejscowo znieczulająco, co pomaga zniwelować uczucie świądu. Znajdziemy w nich także tlenek cynku i kwas salicylowy o działaniu wysuszającym i antyseptycznym.

Preparaty w zasypkach najlepiej stosować wieczorem, po umyciu stóp. Należy nakładać cienką warstwę, aby nie dopuścić do powstania grudek.

Domowe sposoby na nadpotliwość stóp

Bardzo ważna jest higiena stóp, zwłaszcza w przypadku nadpotliwości. Warto świadomie wybrać środki do higieny i zastosować pewne domowe zabiegi, aby oprócz oczyszczania skóry zapobiegać rozwojowi bakterii na skórze stóp. Dobrym wyborem będzie mydełko naturalne ze srebrem o działaniu przeciwbakteryjnym. Sprawdzi się również sól ziołowa do kąpieli stóp o działaniu relaksującym, z zawartością olejków ziołowych (np. rozmarynu, lawendy, tymianku, eukaliptusa) lub z dodatkiem kwasu bornego o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych. Zabieg należy przeprowadzić, napełniając miskę ciepłą wodą, w której należy rozpuścić zawartość saszetki z solą, a następnie zanurzyć stopy na około 10–15 minut. Stopy po takim zabiegu są oczyszczone i zrelaksowane, a skóra jest bardziej elastyczna. Kąpiele stóp działają pobudzająco na unerwienie stóp i krążenie krwi, a stosowane regularnie zapobiegają nadmiernemu poceniu się stóp. Regularny peeling złuszczający martwy naskórek stóp również jest ważnym elementem dbania o nadmiernie pocące się stopy. Złuszczenie martwego naskórka zapobiega gromadzeniu się w nim bakterii, które w połączeniu z potem powodują powstawanie niemiłego zapachu stóp.

Aby poradzić sobie z problemem nadmiernej potliwości, warto docenić również zioła – właściwości hamowania nadmiernego pocenia się przypisywane są szałwii. Szałwia dostępna jest w postaci herbatek ziołowych, dostępny jest też preparat doustny w formie tabletek z wyciągiem z liści szałwii wspomagającym normalizację procesu pocenia się. Doustne preparaty z szałwią mogą być dodatkowo wzbogacone wyciągiem z pokrzywy, który korzystnie wpływa na przemianę materii.

Dodatkowo warto sięgnąć po dezodorant do stóp i obuwia, który zapewni świeży zapach stopom i obuwiu. 

Problem nadmiernej potliwości stóp może dotyczyć osób stosujących wkładki ortopedyczne amortyzujące wstrząsy w trakcie chodzenia lub wkładki ortopedyczne korygujące płaskostopie, koślawość pięty czy unoszące łuk poprzeczny stopy. Dobrym wyborem dla tych osób będą wkładki ortopedyczne wentylujące, które pozwolą ograniczyć problem nadpotliwości. Przy wyborze wkładek ortopedycznych warto zwrócić uwagę, aby były wykonane z odpornego na zniekształcenia materiału z niewielkimi otworami na powierzchni, które będą zapewniały wentylację i cyrkulację powietrza, co pomoże zapobiegać potliwości stóp. Należy używać skarpetek z dużą zawartością bawełny.

Nadają się do stosowania zarówno latem, jak i zimą, ograniczają pocenie, zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza, a dodatek jonów srebra zapobiega rozwojowi bakterii i powstawaniu przykrego zapachu potu.

Leczenie nadmiernej potliwości stóp – kiedy należy udać się do specjalisty?

W sytuacji, kiedy samodzielnie zastosowane preparaty i metody radzenia sobie z nadpotliwością stóp nie dają zadowalających efektów lub gdy problem jest bardzo nasilony, należy skorzystać z porady lekarza dermatologa. W leczeniu nadpotliwości rąk i stóp dużą popularnością cieszą się zabiegi jonoforezy, które są formą elektroterapii. Korzystny efekt uzyskuje się na skutek zamknięcia ujść gruczołów potowych i hamowania przewodnictwa nerwowego w gruczołach potowych. Stosuje się również zabiegi laserowe, które lokalnie uszkadzają termicznie gruczoły potowe, co powoduje miejscowe zniszczenie gruczołów potowych. Nadpotliwość stóp można również leczyć metodą wstrzykiwania toksyny botulinowej (botoksu) lub metodą chirurgiczną (sympatektomia).

Czym grozi nieleczona nadpotliwość stóp?

Nieleczona nadpotliwość stóp może dodatkowo skutkować powstawaniem zakażeń grzybiczych i bakteryjnych stóp oraz podrażnień skóry. Ponadto nieleczona nadpotliwość stóp może prowadzić do zaniżonej samooceny, wycofania społecznego, depresji i pogłębienia problemu. Warto porozmawiać z lekarzem o różnych możliwościach i metodach leczenia nadpotliwości stóp, z pewnością któraś z nich okaże się skuteczna.