Astaksantyna jako cenny antyoksydant – jakie ma właściwości i gdzie można ją znaleźć?
Joanna Orzeł

Astaksantyna jako cenny antyoksydant – jakie ma właściwości i gdzie można ją znaleźć?

Astaksantyna, karotenoid występujący naturalnie w algach, szturmem zdobywa rzesze wielbicieli. Docenia się ją jako jeden z najcenniejszych nutraceutyków o szerokim spektrum zastosowania. Czym jest astaksantyna i jakie ma właściwości? Dowiedzmy się więcej. 

Prowadzimy obecnie niezwykle wymagający dla naszych organizmów styl życia: pośpiech, stres, niedobory snu, zmęczenie, niewłaściwy sposób odżywiania. To wszystko może skutkować problemami zdrowotnymi, czasem niezwykle poważnymi. Coraz bardziej docenia się więc rolę profilaktyki schorzeń cywilizacyjnych, a badacze najchętniej sięgają do nieprzebranych bogactw substancji naturalnych, które bardzo często charakteryzuje bezcenne, prozdrowotne działanie oraz bezpieczeństwo stosowania. Astaksantyna to kolejny przykład tego bogactwa: dba o dobrą kondycję ciała i zdrowia nie tylko fizycznego, ale również psychicznego. 

Astaksantyna – co to za związek? 

Astaksantyna (3,3’-dihydroksy-β, β-karoten-4,4’-dion) to rozpuszczalny w tłuszczach organiczny ksantofil, hydroksylowa (wodorotlenowa) pochodna karotenów. Należy do grupy tetraterpenów, a w swojej cząsteczce posiada wiele sprzężonych wiązań podwójnych oraz grupy hydroksylowe i ketonowe stanowiące o dużej polarności oraz o wysokim potencjale przeciwutleniającym. Astaksantyna charakteryzuje się fioletowym zabarwieniem. Absorbuje światło o długości fali λ= 480 nm. Używana bywa jako barwnik do żywności o oznaczeniu E161j.

Pochodzenie astaksantyny – gdzie ją znaleźć?

Astaksantyna pozyskiwana jest ze źródeł naturalnych lub w wyniku syntezy chemicznej. Naturalnie produkowana jest przede wszystkim przez glony – na skalę przemysłową wykorzystuje się głównie astaksantynę wytwarzaną przez mikroalgi Haematococcus pluvialis.  

Organizmy wyższe nie wykazują zdolności syntezowania tej substancji, jednak dzięki temu, że kumuluje się ona w organizmie, możemy zaobserwować jej obecność na wyższych poziomach łańcucha pokarmowego: w czerwonym mięsie krewetek, kryla, łososia, pstrągów, w zabarwieniu raków i innych skorupiaków. Również charakterystyczna barwa flamingów to efekt obecności tego karotenoidu! 

Na rynku dostępna jest też astaksantyna pozyskiwana syntetycznie z beta-karotenu oraz otrzymywana z genetycznie modyfikowanych drożdży. 

Powiązane produkty

Właściwości i działanie astaksantyny 

Astaksantyna niebezpodstawnie nazywana jest królową karotenoidów. To jedna z najsilniej działających prozdrowotnie nowo odkrytych substancji, co wynika głównie z jej działania antyoksydacyjnego. Działanie przeciwutleniające astaksantyny jest zdecydowanie silniejsze niż pozostałych karotenoidów.

Szacuje się, że działa 14 razy silniej od witaminy E, 54 razy silniej od β-karotenu i 65 razy silniej od witaminy C.

Astaksantyna dezaktywuje wolne rodniki i spowalnia powstawanie reaktywnych form tlenu, a tym samym chroni przed uszkodzeniami DNA, mitochondria, błony lipidowe. Obniża stres oksydacyjny, dzięki czemu chroni komórki przed przyspieszonym starzeniem się oraz broni organizm przed rozwojem wielu chorób. 

Astaksantyna znana jest również z działania przeciwzapalnego, immunostymulującego, przeciwnowotworowego, poprawia także kondycję skóry. 

Astaksantyna – zastosowanie 

Astaksantyna stosowana jest przede wszystkim ze względu na działanie ochronne na układ sercowo-naczyniowy. Pozytywnie wpływa na profil lipidowy krwi, zmniejszając stężenie cholesterolu LDL i triacylogliceroli (trójglicerydów), a zwiększając stężenie cholesterolu HDL. Mówi się również o potencjalnym wpływie astaksantyny na regulację ciśnienia krwi. 

Produkty zawierające astaksantynę polecane są diabetykom ze względu na jej zdolności do regulacji poziomu glukozy we krwi i zwiększenie wrażliwości insulinowej. Astaksantyna zmniejsza również ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego

Astaksantyna przenika przez barierę krew-mózg, chroniąc układ nerwowy przed działaniem wolnych rodników. Tym samym bada się wpływ tego karotenoidu na prewencję chorób neurodegeneracyjnych, np. choroby Alzheimera lub Parkinsona. Badania dowiodły też, że istotnie wpływa ona na poprawę nastroju i samopoczucia oraz przynosi efekty antydepresyjne

Astaksantyna wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego: wzmacnia zarówno odpowiedź komórkową, jak i humoralną (związaną z działaniem układu odpornościowego). Ma wysoką aktywność przeciwzapalną m.in. dzięki ograniczeniu syntezy biomarkerów prozapalnych (np. interleukin). 

Uważa się, że astaksantyna może zapobiegać powstawaniu wrzodów żołądka, ponieważ łagodzi jego stany zapalne oraz redukuje ilość bakterii Helicobater pylori

Wykazuje również pozytywny wpływ na działanie narządu wzroku: obniża objawy przemęczenia, suchości, nieostrości widzenia oraz poprawia zdolność gałki ocznej do akomodacji. 

Suplementacja astaksantyny polecana jest osobom uprawiającym sport. Gromadząc się w mięśniach, zmniejsza ona skutki stresu oksydacyjnego i uszkodzenia mięśni po treningu. Sprawdź witaminy i minerały dla sportowców.

Astaksantyna ma dobroczynny wpływ na skórę. Nie tylko przeciwdziała procesom starzenia i powiązanym z nimi zmianom (zmarszczkom, bruzdom), ale również działa ochronnie przeciw promieniowaniu UV – nazywana jest nawet wewnętrznym ekranem przeciwsłonecznym. Astaksantyna zwiększa poziom nawilżenia skóry oraz przywraca jej elastyczność, wpływa na wytwarzanie kolagenu i elastyny. Obniża zawartość melaniny w skórze, dzięki czemu zapobiega powstawaniu przebarwień, nadaje skórze jednolity koloryt. Astaksantyna jest wykorzystywana w kosmetykach chroniących skórę przed promieniowaniem słonecznym, w preparatach zmniejszających zmiany hiperpigmentacyjne, w kremach i produktach matujących, odżywczych, tonizujących, nawilżających, ujędrniających. 

Astaksantyna – przeciwskazania, skutki uboczne 

Astaksantyna uznawana jest za bezpieczną w stosowaniu. Nie zaobserwowano objawów toksyczności tego karotenoidu. 

W przeciwieństwie do wielu innych antyoksydantów astaksantyna w organizmie człowieka nie ulega przekształceniu do prooksydantów, które dodatkowo generują duże ilości wolnych rodników. 

Astaksantyna – jaką wybrać i jak dawkować? 

Jaka postać astaksantyny jest  najlepsza? Najbardziej ceniona jest ta pochodzenia naturalnego – to właśnie jej przypisywane są wszystkie wyżej wymienione właściwości prozdrowotne. Astaksantyna naturalna, w porównaniu do syntetycznej, zawiera jeden określony izomer o konkretnych właściwościach; zawiera również mniej zanieczyszczeń. 

W aptekach dostępne są suplementy astaksantyny w postaci tabletek i kapsułek jedno- lub wieloskładnikowych (np. z witaminą E lub z kwasami omega-3). Optymalne dziennie dawkowanie określa się w granicach 4–8 mg czystego związku. 

Astaksantyna to substancja lipofilna, zaleca się zatem przyjmowanie preparatu wraz z posiłkiem bogatym w tłuszcze. Natomiast pokarmy zawierające duże ilości błonnika pokarmowego utrudniają wchłanianie wszystkich karotenoidów. 

  1. M. Czerwonka, B. Waszkiewicz-Robak, Nowe dodatki funkcjonalne do żywności i suplementów diety – karotenoidy morskie, „Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego”, nr 2 2008. 
  2. K. Lis, H. Kołoczek, Znaczenie żywności funkcjonalnej, nutraceutyków, w tym astaksantyny w żywieniu człowieka, [w:] Zdrowie i style życia. Determinanty długości życia, pod red. W. Nowak, K. Szalonki,  E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2020. 
  3. J. Igielska-Kalwat, J. Gościańska, I. Nowak, Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, nr 69 2015. 
  4. M. Janiczek, M. Ruprich, Substancje aktywne pozyskiwane z alg oraz ich zastosowanie w kosmeceutykach, „Kosmetologia Estetyczna”, nr 2 2017. 
  5. S. Fakhri, I. Y. Aneva, M. H. Farzaei, The Neuroprotective Effects of Astaxanthin: Therapeutic Targets and Clinical Perspective, „Molecules”, nr 24 2019. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zeaksantyna – w jakich produktach można ją znaleźć? Zeaksantyna a zdrowie oczu

    Zeaksantyna to substancja niezbędna dla zdrowia oczu. Na czym polega jej korzystny wpływ na zmysł wzroku? Jak możemy uzupełnić jej poziom, by cieszyć się tymi dobrodziejstwami? Poznajmy właściwości zeaksantyny i sposoby na dostarczenie jej organizmowi. 

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Omega-3 – właściwości, źródła, zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3

    Kwasy tłuszczowe omega-3 zaliczane są do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Do najważniejszych kwasów omega-3 zalicza się: EPA, DHA i ALA. Kwasy omega-3 zwykle są stosowane w celu prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

  • Jaka jest rola żywienia medycznego w chorobie nowotworowej?

    Optymalnie zbilansowana dieta u osób z chorobą nowotworową zmniejsza ryzyko rozwoju niedożywienia, co z kolei może ograniczać dolegliwości związane z chemio- i radioterapią czy występowanie powikłań pooperacyjnych. Wsparciem dla organizmu może być specjalne żywienie medyczne. Czym jest ten rodzaj żywności? Jakie ma zalety? Kiedy zacząć je stosować?

  • Nowe wytyczne w sprawie przyjmowania witaminy B6. Jak teraz ją dawkować?

    Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał opinię naukową dotyczącą nowego schematu dawkowania witaminy B6. Badania EFSA wpłynęły na decyzję Zespołu ds. Suplementów Diety, o czym poinformował Główny Inspektorat Sanitarny. Jaka jest obecnie dopuszczalna maksymalna dawka witaminy B6, która może znaleźć się w suplementach diety?

  • Probiotyki i prebiotyki – kiedy je stosować? Czy trzeba to robić cały czas?

    Zgodnie z definicją Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa oraz Światowej Organizacji Zdrowia probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które przyjmowane w zalecanej i właściwej dawce przynoszą pozytywne rezultaty dla zdrowia gospodarza. Stosowanie probiotyków jest uznawane za bezpieczne i dobrze tolerowane.

  • Łupież w ciąży – przyczyny. Jak sobie radzić? Czym myć głowę?

    W okresie ciąży następuje szereg zmian w organizmie kobiety, np. zmiany hormonalne czy stres, które mogą prowadzić do pojawienia się łupieżu. Wówczas można rozpocząć samodzielną terapię poprzez stosowanie delikatnych dermokosmetyków o działaniu przeciwłupieżowym lub naturalnych metod, które mogą okazać się skuteczne i wystarczające. Jednak niekiedy pomimo stosowanych preparatów i kuracji przeciwłupieżowych problem nie znika. Należy wtedy skonsultować się z dermatologiem, znaleźć przyczynę choroby i dobrać właściwe leczenie.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.