Problemy skórne a COVID-19 – wysypki, rumień, wypadanie włosów
Justyna Piekara

Problemy skórne a COVID-19 – wysypki, rumień, wypadanie włosów

Bez wątpienia COVID-19 okazał się wyzwaniem dla lekarzy, w tym także dla dermatologów. Od początku pandemii pojawiały się doniesienia o innych niż charakterystyczne utrata zmysłu smaku i węchu czy objawy grypopodobne, symptomach zakażenia SARS-COV-2. Często dotyczyły one objawów skórnych. Jakie dolegliwości dermatologiczne są związane z COVID-19?

Międzynarodowy rejestr objawów dermatologicznych COVID-19

W ostatnim czasie pacjenci zgłaszali się do lekarzy z wieloma problemami dermatologicznymi, wywołanymi przez różne czynniki. Nie wszystkie były związane z SARS-CoV-2. Niektóre z dolegliwości pojawiły się w konsekwencji stosowania środków ochronny osobistej i dezynfekujących lub były wynikiem zaostrzenia wcześniej istniejących chorób skóry.

Z czasem okazało się, że objawy skórne mogą być ważnym kryterium dla ustalenia rozpoznania COVID-19. Badanie opublikowane w „British Journal of Dermatology” wykazało, że dla 17% pacjentów z COVID-19 wysypki skórne były pierwszym objawem, który się pojawił, a dla 21% pacjentów były jedynym przejawem zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Zmiany dermatologiczne związane z COVID-19 są różnorodne. Lekarze uznali, że dobrze jest rozważyć wszelkie nietypowe lub nieoczekiwane reakcje skórne i wziąć je pod uwagę za możliwą oznakę zarażenia, nawet w przypadku braku innych objawów.

Dane z aplikacji z COVID Symptom Study, pochodzące od 336 847 osób w Wielkiej Brytanii, które przesłały swoją historię zdrowia oraz wyniki testów COVID-19, a także opisały swoje objawy, wykazały, że 8,8% osób z pozytywnym wynikiem testu zgłosiło również wysypki skórne.

Pod patronatem Międzynarodowej Ligi Stowarzyszeń Dermatologicznych i Amerykańskiej Akademii Dermatologii w rekordowym czasie powstał rejestr, którego celem było uchwycenie obserwacji symptomów dermatologicznych towarzyszących zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 od pracowników służby zdrowia na całym świecie, co pozwoliło na poznanie trendów i opracowanie hipotez. W czerwcu 2020 r. grupa hiszpańskich lekarzy opublikowała kluczowy dokument epidemiologiczny, który obejmował ogólnokrajowe badanie dotyczące objawów skórnych COVID-19 w 375 przypadkach. Zidentyfikowno i sklasyfikowano pięć głównych wzorców klinicznych.

Przeczytaj także, jak koronawirus wpływa na mózg i cały układ nerwowy.

Objawy skórne COVID-19

Najczęściej pojawiające się objawy dermatologiczne towarzyszące COVID-19 to:

  1. Palce covidowe (ang. chilblain-like acral pattern). To objawy skórne podobne do odmrożeń powstających pod wpływem przebywania w niskiej temperaturze. Mają charakter plamisto-grudkowych zgrubień pojawiających się na palcach dłoni i stóp. Co ciekawe, często zmiany te pojawiają się z opóźnieniem, nawet do 30 dni po zakażeniu SARS-CoV-2. Nie są one trwałe, objawy zazwyczaj zanikają po upływie około dwóch tygodni, jednak zdarzają się wyjątki. Odnotowano przypadki, w których zmiany utrzymywały się nawet dziesięciokrotnie dłużej. Zaobserwowano znaczną liczbę tych zmian, głównie u młodzieży i młodych dorosłych z łagodnymi objawami COVID-19. W dwóch międzynarodowych raportach na temat różnych rodzajów chorób skóry związanych z COVID-19, około 60% pacjentów zgłosiło zmiany pseudoodmrozinowe.
  2. Sinica marmurkowata (ang. livedo reticularis). To przebarwienia skóry przybierające kształt wzoru przypominającego czerwono-niebieską siatkę, które świadczą o problemach z krążeniem. Pojawiają się nagle, najczęściej u osób o ciężkim przebiegu zakażenia SARS-CoV-2.
  3. Wysypka wybroczynowa (ang. purpuric „vasculitic” pattern). Przypomina plamicę, która może prowadzić do martwicy naczyń. Pojawia się rzadko i związana jest z zaburzeniami krzepnięcia lub uszkodzeniem komórek w obrębie naczyń krwionośnych. Zauważono, że zmiany te występują częściej u starszych pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19. W najcięższych przypadkach obserwowano rozległą ostrą martwicę i związek z zaburzeniami krwi.
  4. Wysypka rumieniowa, plamisto-grudkowa (ang. confluent erythematous/maculopapular/morbilliform rash). Przypomina objawy osutki odropodobnej. Obszary małych, czerwonych guzków mogą wystąpić w dowolnym miejscu na ciele, ale szczególnie często pojawiają się na łokciach i kolanach, a także z tyłu rąk i stóp. Zazwyczaj związana jest z cięższymi objawami COVID-19 i stwierdzana głównie u pacjentów w średnim i w podeszłym wieku. Zwykle trwa od tygodnia do dwóch i pojawia się do około miesiąca po zakażeniu.
  5. Wykwity grudkowo-pęcherzykowe (ang. papulo-vesicular ex anthem). To niewielkie, swędzące pęcherze, które zazwyczaj występują w obrębie kończyn (ale mogą być rozsiane na tułowiu), u osób dorosłych ze średnio ciężkim przebiegiem choroby.
  6. Wysypka pokrzywkowa (ang. uticaria rash). Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy są dość powszechnie wywoływane przez infekcje wirusowe i bakteryjne. Swędząca wysypka na ciele, której towarzyszy gorączka, to oznaka uznawana za wczesny objaw zakażenia SARS-CoV-2. U pacjentów ze stwierdzoną infekcją pokrzywka zwykle pojawiała się jednocześnie z objawami ogólnoustrojowymi, trwała około 1 tygodnia i była związana ze średnim nasileniem COVID-19.
  7. Wypadanie włosów. Uważa się, że wypadanie włosów po COVID-19 nie jest spowodowane bezpośrednio przez wirusa, ale jest to najprawdopodobniej reakcja na fizjologiczny i emocjonalny stres wywołany przez chorobę.

Dowiedz się, co jeść, aby włosy przestały wypadać.

Środki zaradcze

Nie ma konkretnych wytycznych dotyczących leczenia objawów skórnych pojawiających się w przebiegu COVID-19. Zastosowanie kortykosteroidów ogólnoustrojowych w połączeniu z lekami przeciwhistaminowymi może pomóc w nadpobudliwości układu odpornościowego podczas trwania infekcji, nie tylko w celu kontroli objawów, ale także poprawy przeżywalności pacjentów.

  1. D. E. McMahon, A. E. Gallman, G. J. Hruza, Long COVID in the skin: a registry analysis of COVID-19 dermatological duration, „The Lancet Infectious Diseases” 2021, nr 21(3), [online] doi:10.1016/S1473-3099(20)30986-5, [dostęp:] 07.07.2021.
  2. J. Akl, J. El- Kehdy, A. Salloum, Skin disorders associated with the COVID-19 pandemic: A review, „Journal of Cosmetic Dermatology” 2021, [online] https://doi.org/10.1111/jocd.14266, [dostęp:] 07.07.2021.
  3. G. Genovese, C. Moltrasio, E. Berti, Skin Manifestations associated with COVID-19: Current knowledge and future perspectives, „Dermatology” 2020, [online] doi: 10.1159/000512932. [dostęp:] 07.07.2021.
  4. A Visconti, V Bataille, N Rossi, Diagnostic value of cutaneous manifestation of SARS-CoV-2 infection, „British Journal of Dermatology” 2021, nr 184(5), s. 880-887, [online] doi: 10.1111/bjd.19807, [dostęp:] 07.07.2021.
  5. E. E. Freeman, D. E. McMahon, J. B. Lipoff, The spectrum of COVID-19-associated dermatologic manifestations: An international registry of 716 patients from 31 countries, „Journal of the American Academy of Dermatology” 2020, nr 83(4), s. 1118-1129, [online] doi: 10.1016/j.jaad.2020.06.1016, [dostęp:] 07.07.2021.
  6. C. Murphy, 8 types of rashes that can be a sign of COVID-19, „health.com” [online], https://www.health.com/condition/infectious-diseases/coronavirus/types-of-rashes-covid-19, [dostęp:] 07.07.2021.

Polecane dla Ciebie

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Jak radzić sobie z atopowym zapaleniem skóry (AZS) wiosną i latem?

    Egzema to przewlekła choroba skóry. Objawy czasem się nasilają, a innym razem nie dają żadnych przykrych dolegliwości. Pacjenci mogą doświadczać zaostrzeń z powodu pewnych czynników wyzwalających, w tym tych znajdujących się w środowisku. Pogorszenie stanu skóry wynika czasami ze zmienności pór roku. Jak sobie z tym radzić?

  • Czy erytrytol jest związany z wyższym ryzykiem udaru mózgu i zawału serca?

    Naukowcy zbadali związek między powszechnie stosowanym sztucznym słodzikiem – erytrytolem – a ryzykiem sercowo-naczyniowym. Dzięki wstępnym analizom odkryto, że erytrytol zwiększa ryzyko wystąpienia schorzeń natury kardiologicznej. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki.

  • Zapalenie mieszków włosowych – przyczyny, leczenie i pielęgnacja skóry

    Zapalenie mieszków włosowych jest często występującą dermatozą, która objawia się zaczerwienieniem skóry, czerwonymi grudkami oraz świądem. Zazwyczaj ma łagodny przebieg, choć może się zdarzyć, że towarzyszą jej bolesne zmiany ropne. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny schorzenia i jak leczy się zapalenie mieszków włosowych.

  • Zniekształcenia poznawcze – co to takiego? Geneza, rodzaje

    Zniekształcenia poznawcze to wyolbrzymione schematy myślowe, które fałszują rzeczywistość i sprawiają, że postrzegamy ją w sposób zdeformowany. Doświadcza ich każdy człowiek, jednak jeśli pojawiają się zbyt często lub utrzymują się przez długi czas, mogą prowadzić do występowania stanów lękowych czy zaburzeń nastroju.

  • Leczenie endometriozy zastrzykiem raz w miesiącu – co wiemy o tej metodzie?

    Endometrioza dotyka na całym świecie około 10% kobiet w wieku rozrodczym. Patogeneza tej choroby polega na tym, że tkanka podobna do endometrium lub wyściółki macicy rośnie poza macicą, powodując silny ból miesiączkowy i obfite krwawienie, a u niektórych bezpłodność. Dostępne terapie mogą pomóc złagodzić objawy, jednak obecnie nie ma lekarstwa na endometriozę. Nowe badania wykazały, że comiesięczne zastrzyki przeciwciał zmniejszają zmiany chorobowe, tkankę bliznowatą i zrosty narządów u małp z endometriozą.

  • Badania przesiewowe raka piersi – mammografia 3D lepsza niż skan 2D. Przegląd najnowszych doniesień

    W dużym badaniu obejmującym ponad milion kobiet naukowcy porównali skuteczność mammografii 2D i mammografii z tomosyntezą 3D w wykrywaniu raka piersi. Odkryli, że mammografia 3D była znacznie skuteczniejsza niż mammografia 2D. Czy standard profilaktyki raka piersi właśnie uległ zmianie?

  • Spożycie soli może mieć inny wpływ na mężczyzn i kobiety

    Nadciśnienie krwi dotyka około 1,28 miliarda dorosłych na całym świecie. Jeśli ciśnienie krwi nie jest prawidłowo kontrolowane, może zwiększać ryzyko chorób serca, mózgu i nerek. Jedną z powszechnych, ale mniej znanych przyczyn nadciśnienia tętniczego jest nadwrażliwość na sól, czyli sytuacja, w której organizm nie wydala jej nadmiaru. Ostatni przegląd badań nad tym tematem wykazał, że kobiety w każdym wieku są bardziej wrażliwe kardiologicznie na spożycie soli niż mężczyźni. Zjawisko to może mieć wpływ na kontrolę ciśnienia krwi.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij