Pierwsza wizyta u ginekologa – jak należy się przygotować i kiedy powinna się odbyć?
Wizyta u ginekologa to jedna z bardziej intymnych konsultacji, jakie kobieta musi regularnie odbywać w swoim życiu. Wyjątkowo newralgiczna jest z pewnością ta pierwsza, bywająca krępującą i trudną. Młoda pacjentka zazwyczaj nie jest pewna, o co powinna zapytać, jak się zachować i czego się spodziewać. Fora internetowe są pełne zapytań dotyczących tego, do którego lekarza najlepiej się wybrać (kobiety czy mężczyzny), czy badanie ginekologiczne boli, kiedy po raz pierwszy udać się do ginekologa? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Pierwsza wizyta u ginekologa jest bardzo istotnym wydarzeniem w życiu każdej kobiety. Kontakt z tym lekarzem powinien być naturalny, ponieważ regularne wizyty u specjalisty są kluczem do zachowania zdrowia i życia przez długie lata. Dlatego warto przełamać skrępowanie i oswoić się z gabinetem ginekologicznym, np. wybierając się na pierwszą wizytę przed wystąpieniem jakichkolwiek niepokojących dolegliwości.
Kiedy należy po raz pierwszy udać się na profilaktyczną wizytę do ginekologa?
Według Zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników z 2016 roku pierwsza wizyta u ginekologa powinna odbyć się pomiędzy 12. a 15. rokiem życia, gdy dziewczyna ma już za sobą pierwszą miesiączkę. Często jednak wiek, w którym ma miejsce pierwsza wizyta, w dużej mierze zależy od potrzeb indywidualnych pacjentki i nie zawsze mieści się w tym przedziale. Niektórzy specjaliści uważają, że z wizytą można poczekać, jeżeli miesiączki są regularne i nie doświadcza się żadnych niepokojących dolegliwości, ani nie planuje współżycia. Należy jednak pamiętać, że w takim wypadku wizyta ta nie powinna się odbyć później niż przed 25 rokiem życia. O wizycie warto również pomyśleć wówczas, jeśli planuje się rozpoczęcie aktywności seksualnej, a także wtedy, gdy miało to już miejsce – ginekolog powinien pobrać pierwszą cytologię w ciągu roku od momentu pierwszego współżycia. Wiele młodych dziewcząt zastanawia się, czy płeć lekarza ma znaczenie. Szukając najlepszego ginekologa, przede wszystkim powinno się brać pod uwagę dwa aspekty – kompetencje lekarza oraz własne nastawienie (jak będę się czuła komfortowo podczas interakcji?). W przypadku pacjentek poniżej 18. roku życia najlepiej zwrócić się do ginekologa dziecięcego. Należy pamiętać, że to przede wszystkim od naszego poczucia bezpieczeństwa zależy pozytywny przebieg wizyty.
Przygotowanie przed pierwszą wizytą u ginekologa – jak się ubrać i o czym pamiętać?
Prawidłowe przygotowanie do pierwszej wizyty pomoże obniżyć poziom stresu, a także przyspieszy i ułatwi jej przebieg. Do ginekologa należy umówić się kilka dni po skończonej miesiączce, gdyż wtedy obraz uzyskany podczas transwaginalnego/dopochwowego USG jest bardziej czytelny, a wszelkie nieprawidłowe zmiany bardziej widoczne. Warto przygotować odpowiedzi na najczęstsze pytania, które są zadawane niezależnie od powodu wizyty. Zazwyczaj dotyczą one wieku, wzrostu, masy ciała, daty ostatniej miesiączki (należy podać pierwszy dzień krwawienia), częstości jej występowania oraz długości i charakteru krwawienia miesięcznego.
Depilacja okolicy wzgórka łonowego przed wizytą u ginekologa nie jest wymagana. Oczywiście, jeśli ma to pomóc w redukcji ewentualnego poczucia skrępowania, można ją wykonać. Ponadto, przed wizytą nie trzeba się myć się specjalnymi środkami, wystarczy jedynie zachować codzienną higienę części intymnych. Do gabinetu najlepiej wejść z pustym pęcherzem, ponieważ znacznie ułatwi to badanie, a także podniesie nasz komfort w jego trakcie. Na pierwszą wizytę warto też założyć sukienkę lub tunikę – dzięki temu przejście z kabiny przebieralni na fotel ginekologiczny będzie mniej stresujące.
Jak wygląda pierwsza wizyta u ginekologa?
Każda wizyta lekarska dzieli się na dwie części, tj. zebranie wywiadu, a następnie zbadanie pacjenta. Na pierwszej wizycie ginekolog zapyta przede wszystkim o cykl miesiączkowy – czy jest on regularny, ile trwają krwawienia i przerwy między nimi, czy krwawienia są obfite lub bolesne oraz jaka jest data pierwszej i ostatniej miesiączki. Ponadto lekarz będzie chciał poznać Twój ogólny stan zdrowia, ile mierzysz i ważysz, przebyte choroby (w tym ewentualne infekcje intymne), a także choroby w rodzinie. Ze względu na dalsze badanie, ginekolog zapyta również, czy rozpoczęło się już współżycie. Po zebraniu wywiadu zostaniesz poproszona o przygotowanie się do badania ginekologicznego, które odbywa się na specjalnym fotelu. W większości gabinetów ginekologicznych znajduje się specjalne przylegające pomieszczenie, tzw. kabina, w której można się spokojnie rozebrać i zostawić niepotrzebne rzeczy. Zazwyczaj zainstalowany jest tam bidet albo prysznic, tak aby ewentualnie się odświeżyć, jeśli zachodzi taka potrzeba. Ponieważ z kabiny należy przejść na fotel ginekologiczny, aby ograniczyć skrępowanie, na pierwszą wizytę można ubrać dłuższą tunikę albo sukienkę. Gdy już usiądziesz na fotelu, zostaniesz poproszona, aby umieścić stopy na specjalnych podpórkach, a następnie zsunąć się na sam brzeg fotela. Badanie zaczyna się od dokładnego obejrzenia narządów płciowych. W pierwszym etapie bez ich dotykania. Ginekolog oceni czy mają one prawidłowy kształt oraz wielkość, a także czy na skórze nie ma żadnych niepokojących zmian. Następnie, jeżeli rozpoczęłaś już współżycie, lekarz przejdzie do badania wewnętrznego. Polega ono na delikatnym włożeniu plastikowego wziernika do pochwy, dzięki któremu można ocenić wnętrze pochwy oraz szyjkę macicy i to właśnie w tym momencie pobierana jest także cytologia. Badanie cytologiczne polega na dotykaniu specjalną malutką szczoteczką tarczy szyjki macicy tak, aby na tej szczoteczce znalazła się próbka biologiczna. Trwa kilka sekund, jest bezbolesna i pozwala wykryć ewentualne stany przednowotworowe. Następnie lekarz usunie wziernik i wykona badanie dwuręczne. Polega ono na wprowadzeniu do pochwy jednego lub dwóch palców, tak aby delikatnym ruchem sprawdzić ruchomość, położenie i wielkość macicy. W ocenie tych parametrów pomaga druga ręka, która umieszczona jest na dolnej części brzucha. Jeśli lekarz uzna to za konieczne, wykona również badanie USG. Specjalną sondą wprowadzoną dopochwowo, na którą nałoży jednorazowy kapturek i pokryje go żelem ginekologicznym, zobrazuje jajniki i ścianę macicy. Po badaniu ginekologicznym lekarz może również zbadać piersi, chociaż nie zawsze ten element wizyty ma miejsce. Jeśli zależy Ci na skontrolowaniu swojego biustu, warto o to poprosić ginekologa pod koniec wizyty. Lekarz także z wykorzystaniem głowicy USG przeprowadzić takie badanie w obrębie gruczołu piersiowego i pach, gdzie znajdują się węzły chłonne.
Jak przebiega pierwsze badanie ginekologiczne dziewicy?
Badanie ginekologiczne dziewicy przebiega odmienne od standardowego badania i zależy od powodu wizyty. Podczas pierwszej wizyty lekarz obejrzy z zewnątrz narządy płciowe i jeżeli nie będzie wskazań, to na tym zakończy badanie. W przypadku gdy koniecznie jest pogłębienie diagnostyki, lekarz może wykonać badanie dwuręczne i USG przez odbyt albo USG przez powłoki brzuszne – wszystko zależy od umiejętności i preferencji specjalisty. Dlatego też na pierwszą wizytę (przed rozpoczęciem pełnoletności) warto umówić się do lekarza, który zajmuje się ginekologią dziecięcą. Z reguły wykonuje on USG przez powłoki brzuszne, co pomaga zredukować poziom stresu i skrępowania towarzyszący badaniu.
O co można zapytać ginekologa podczas pierwszej wizyty?
Pierwsza wizyta u ginekologa to idealny moment, aby rozwiać wątpliwości dotyczące prawidłowej higieny intymnej, czy też wyboru odpowiednich środków higienicznych na czas menstruacji. W przypadku planowanego lub rozpoczętego już współżycia lekarz doradzi, jaki rodzaj antykoncepcji jest najbardziej wskazany. Ponadto, ginekolog może też wypisać receptę na szczepionkę przeciwko wirusowi HPV. W Polsce dostępne są 3 szczepionki przeciwko HPV – 2-, 4- i 9-walentna. Ponieważ istnieje szczepionka, która chroni aż przed 9 typami wirusa, o szczepieniu warto pomyśleć nawet wówczas, gdy rozpoczęło się już współżycie.
Pierwsza wizyta u ginekologa – cena/refundacja i skierowanie
Aby umówić się do ginekologa na wizytę nie potrzeba skierowania i jest ona w pełni refundowana. Ceny wizyt w gabinetach prywatnych zazwyczaj mieszczą się w zakresie 150–350 złotych i jest uzależniona od wielu czynników, m.in. od rodzaju badań wykonanych podczas wizyty lub miasta, w którym znajduje się gabinet.