RTG dłoni – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena prześwietlenia
Michalina Mendyka

RTG dłoni – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena prześwietlenia

Prześwietlenie dłoni wykonywane jest najczęściej w przypadku urazu tego obszaru. RTG jest badaniem bezbolesnym i szybkim. Wskazaniami do przeprowadzenia rentgenu dłoni mogą być również ból, sztywność i zauważalnie niższa ruchomość stawów. W których przypadkach należy odstąpić od RTG dłoni, ile kosztuje to badanie i czy do jego wykonania niezbędne jest skierowanie lekarskie? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

RTG dłoni (rentgen, prześwietlenie) to szybkie, łatwo dostępne oraz nieinwazyjne badanie, dzięki któremu możliwa jest dalsza diagnostyka pacjenta w kierunku możliwych schorzeń układu kostno-stawowego. Prześwietlenie dłoni można stosować również jako badanie kontrolne ze względu na jego powtarzalność.

RTG dłoni – co to jest i na czym polega badanie?

Prześwietlenie dłoni to jedno z podstawowych badań, na które jest kierowany pacjent, skarżący się na ból oraz obrzęk w tym obszarze. Przy pomocy promieniowania jonizującego specjalista jest w stanie dostrzec na zdjęciu nieprawidłowości w budowie kości oraz stawów, a także przerwanie ich ciągłości (np. złamanie). Badanie najczęściej przeprowadza się na aparatach cyfrowych, co oznacza, że wykonane zdjęcie jest przesyłane bezpośrednio z pracowni obrazowej na konsolę lekarską, a następnie osoba badana otrzymuje je na płycie CD/DVD.

Standardowo wykonuje się zdjęcie w projekcji AP (przednio-tylna), projekcję skośną oraz (zdecydowanie rzadziej) boczną. RTG można robić pojedynczo (prawej lub lewej dłoni) oraz porównawczo obu. Na prawidłowo wykonanych zdjęciach będą widoczne kości palców, śródręcze oraz kości nadgarstka.

RTG dłoni – wskazania do badania

Najczęstsze wskazanie do wykonania RTG dłoni to wykluczenie zmian zapalnych, pourazowych (np. stłuczeń, złamań) oraz kontrola kości po przebytym urazie. Pacjent z podejrzeniem ciała obcego w tkankach miękkich dłoni także będzie skierowany na wykonanie zdjęcia rentgenowskiego. Ponadto prześwietlenie służy do wykrywania zmian reumatoidalnych w obrębie stawów, m.in. reumatoidalnego zapalenia stawów – RZS  oraz osteoporozy (ubytek masy kostnej). Lekarz skieruje pacjenta na RTG również wówczas, jeśli podejrzewa martwicę kości lub zmianę nowotworową. Z kolei w przypadku zaburzeń wzrastania wśród dzieci, np. w małorosłości, wykonanie zdjęcia RTG zostanie wykonane w celu ustalenia jego wieku kostnego. Jest to metoda określenia tzw. wieku biologicznego dziecka na podstawie oceny dojrzewania jego układu kostnego. Na badanie będą kierowani chorzy odczuwający głównie ból, sztywność i ograniczenie ruchomości w stawach.

Powiązane produkty

RTG dłoni – przeciwwskazania do badania

Jedynym przeciwwskazaniem do wykonania badania jest ciąża. W tym przypadku należy wykonać inne, bezpieczniejsze badania obrazowe, np. USG lub rezonans magnetyczny. Ciąża jest jednak przeciwwskazaniem względnym, co oznacza, że jeśli badanie jest absolutnie niezbędne do zdiagnozowania pacjentki, wówczas zostanie ono wykonane. Przed badaniem pacjentka musi koniecznie powiadomić elektroradiologa o tym, czy jest w ciąży. Jeśli natomiast nie jest pewna, powinna odstąpić od badania i wykonać test ciążowy.

RTG dłoni – jak wygląda badanie?

Pacjent nie musi się specjalnie przygotowywać do RTG dłoni. Jeśli posiada poprzednie wyniki badań dotyczące badanego obszaru, powinien zabrać je ze sobą. Przed badaniem należy ściągnąć wszystkie przedmioty z dłoni oraz nadgarstka (m.in. pierścionki, zegarki, bransoletki). Podczas prześwietlenia pacjent znajduje się w pozycji siedzącej z wyciągniętą przed siebie ręką, położoną na detektorze (urządzenie, które przetwarza promieniowanie jonizujące). Ręka znajduje się na wysokości barku osoby badanej, a lampa rentgenowska umieszczona jest nad badaną częścią ciała. Całkowity czas trwania badania wynosi od 5 do 10 min.

RTG dłoni – najczęstsze pojęcia diagnostyczne w opisach badań

W opisie badania RTG dłoni specjalista posługuje się nazewnictwem poszczególnych palców, rozpoczynając od kciuka (palec I) i kończąc na małym palcu (palec V). Jedną z najczęściej występujących patologii są zmiany zwyrodnieniowe. Choroba zwyrodnieniowa rąk (artroza) dotyczy głównie ostatnich stawów palców (stawów międzypaliczkowych dalszych) oraz stawu u podstawy kciuka. Mogą być one również opisane jako zmiany przeciążeniowe, a widoczne na zdjęciu, chociażby jako zwężenia szpar stawowych oraz zaostrzenia kostne. W przypadku widocznego zaniku kostnego specjalista stwierdzi osteoporozę. Niestety, na zdjęciu RTG nie będzie widoczne wczesne stadium tej choroby. W przypadku wykrycia złamania, radiolog będzie posługiwał się terminami, takimi jak „szczelina złamania”, „całkowity zrost”, bądź „jądro kostnienia”. Są to określenia stopnia zaawansowania zrastania się kości po przebytym złamaniu.

RTG dłoni –  skierowanie, cena/refundacja badania

Na RTG dłoni pacjent musi posiadać skierowanie zarówno do badania refundowanego przez NFZ, jak i wykonywanego prywatnie. Wynika to z narażenia na promieniowanie jonizujące, które jest wykorzystywane podczas prześwietlenia. Skierowanie można uzyskać od lekarza POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) lub lekarza specjalisty. Cena badania zależy od ilości wykonanych zdjęć oraz od pracowni diagnostycznej, w której pacjent chce je przeprowadzić. RTG dłoni kosztuje od 24 zł do 40 zł.

  1. B. Pruszyński, Diagnostyka obrazowa: podstawy teoretyczne i metodyka badań, Warszawa 2014.
  2. J. P. Lampignano i in., Pozycjonowanie w radiografii klasycznej dla techników elektroradiologii, Wrocław 2019.
  3. H. Imhof i in., Diagnostyka obrazowa układu mięśniowo-szkieletowego, Warszawa 2020.
  4. M. Majdan, Choroba zwyrodnieniowa stawów. Współczesne spojrzenie, Warszawa 2019.
  5. R. Rupiński, Ból ostry i przewlekły w chorobach układu ruchu, Warszawa 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • TSH – normy, za wysokie, za niskie. Interpretacja wyników

    TSH (hormon tyreotropowy) jest produkowany przez przysadkę mózgową i stymuluje tarczycę do wydzielania hormonów – trójjodotyroniny (T3) oraz tyroksyny (T4). Oznaczenie poziomu TSH we krwi jest podstawowym badaniem, dzięki któremu można sprawdzić, czy tarczyca funkcjonuje prawidłowo. Co oznacza podwyższone TSH lub obniżony poziom tyreotropiny?

  • Wysokie ALT – czego jest objawem? Jakie są normy badania ALT?

    Prawidłowy zakres referencyjny dla aminotransferazy alaninowej zależy od wielu czynników i może różnić się w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie. Oznaczenie poziomu ALT we krwi pozwala na wykrycie chorób wątroby i ocenę stopnia ich zaawansowania, jak również na różnicowanie określonych schorzeń wątroby między sobą. Jakie są normy ALT we krwi, jak wygląda badanie oraz czy do oznaczenia trzeba być na czczo?

  • Badanie AMH (wskaźnik rezerwy jajnikowej) – normy, cena

    Badanie AMH, czyli hormonu antymüllerowskiego, jest jednym z kluczowych elementów oceny rezerwy jajnikowej kobiety. Pozwala na ocenę liczby pęcherzyków jajnikowych, które mogą być stymulowane w ramach procedury in vitro. Na czym polega to badanie? Czy warto je wykonać? Jak interpretować wyniki?

  • Badania na niepłodność dla kobiet – jak wyglądają? Jak się przygotować?

    Niepłodność to problem, który dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie. Szacuje się, że nawet 15% par boryka się z problemami z zajściem w ciążę. Spośród wszystkich przyczyn niepłodności w związku 40% leży po stronie mężczyzn, 40% po stronie kobiet, a w 20% przyczyny pochodzą od obojga partnerów. Wielu z nich zwraca się o pomoc do specjalistów, którzy oferują różne metody diagnostyki i leczenia niepłodności. Jakie badania na niepłodność warto zrobić?

  • Testy na HIV dostępne bezpłatnie w POZ. Jak przebiega badanie?

    Od 5 maja 2025 roku testy na HIV można wykonać w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) – bez skierowania do specjalisty i bez dodatkowych kosztów. To ważna zmiana w profilaktyce zdrowotnej, zwłaszcza że aż 17% osób zakażonych HIV nie jest świadomych swojej choroby. Warto pamiętać, że z HIV można dziś żyć normalnie i skutecznie kontrolować przebieg choroby.

  • Hemoglobina glikowana – kiedy wykonać badanie, co wykrywa i jakie są normy?

    Oznaczenie poziomu HbA1c pomocne jest w ocenie średniego stężenia glukozy we krwi w okresie ok. 2–3 miesięcy poprzedzających pobranie krwi. Badanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) wykorzystywane jest przede wszystkim w diagnostyce i monitorowaniu skuteczności leczenia cukrzycy. Prawidłowy poziom hemoglobiny glikowanej wpływa na zmniejszenie ryzyka rozwoju odległych powikłań cukrzycy u pacjentów.

  • Domowe testy diagnostyczne – jakie nieprawidłowości wykryje test z apteki?

    Postęp technologiczny w przemyśle farmaceutycznym umożliwił stworzenie nowych rozwiązań diagnostyki niektórych problemów zdrowotnych w warunkach domowych. Szybkie testy diagnostyczne umożliwiają wykonanie niektórych badań w łatwy i szybki sposób bez wizyty u lekarza czy w przychodni. Testy diagnostyczne są dostępne bez recepty w aptekach stacjonarnych i internetowych oraz pozwalają na wstępną ocenę zdrowia i pewnych parametrów.

  • Lipoproteina – kluczowy czynnik ryzyka chorób krążeniowo-sercowych

    Lipoproteina to cząsteczka o budowie podobnej do cząsteczek „złego cholesterolu” LDL. Stanowi jeden z głównych czynników powstawania blaszki miażdżycowej, a zatem jest kluczowym czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia, w tym udaru mózgu czy zawału serca. Jej stężenie uwarunkowane jest genetycznie i trudne do modyfikacji za pomocą leków czy zmiany trybu życia. Zaleca się, aby każda osoba przynajmniej raz w życiu oznaczyła poziom lipoproteiny w ramach profilaktyki chorób serca i układu krążenia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl