Szczepionka Oxford/AstraZeneca przeciwko COVID-19 – czym różni się od szczepionki firmy Pfizer?

Szczepionka Oxford/ AstraZeneca vs. Pfizer/BioNTech

Mechanizm działania 

W porównaniu ze szczepionką mRNA Pfizera, do stworzenia preparatu AstraZeneca wykorzystano bardziej tradycyjną technikę wektorową – zastosowano osłabioną wersję adenowirusa. Atenuowany patogen charakteryzuje się mniejszą wirulencją, dlatego nie wywołuje choroby, ale zachowuje zdolność immunologicznego oddziaływania na ludzki organizm. 

Adenowirus został zmodyfikowany tak, aby zawierał gen odpowiedzialny za wytwarzanie białka wpustowego SARS-CoV-2. Kiedy szczepionka jest wstrzykiwana pacjentowi, pobudza układ odpornościowy do wytwarzania przeciwciał i sprawia, że uzyskuje on odporność na przyszłe infekcje koronawirusowe.

Skuteczność szczepionki AstraZeneca

Początkowo skuteczność preparatu Oxford/AstraZeneca oceniano średnio na 70%. W jednym badaniu wykazano, że wynosi ona 62%, a w innym 90%. Optymalna dawka i odstęp pomiędzy podaniem iniekcjami pozostawały niesprecyzowane. Trwały dalsze badania, aby zdefiniować te parametry.

Medicines and Healthcare products Regulatory Agency (MHRA) potwierdziła, że „analiza eksploracyjna” uczestników badania, którzy otrzymali jedną pełną dawkę wykazała skuteczność 73% od 22 dni po pierwszej iniekcji. Instytucja zaleca wykonanie zastrzyku przypominającego w odstępie 4-12 tygodni po pierwszej dawce, ponieważ według dotychczasowych analiz wywnioskowano, że 80% skuteczność osiągnięto z trzymiesięczną przerwą między zastrzykami. Dane wykazały również, że żadna z osób po przyjęciu szczepionki Oxford/AstraZeneca nie wymagała hospitalizacji w czasie wytwarzania odporności.

Przechowywanie i dystrybucja

Szczepionkę Oxford/AstraZeneca można przechowywać w normalnych temperaturach chłodniczych, dlatego łatwiej ją dystrybuować. Preparat można trzymać w standardowej lodówce, w temperaturze 4 st. C, przez sześć miesięcy. 

Szczepionka Pfizer wymaga stosowania rygorystycznej procedury łańcucha chłodniczego i temperatury -70˚C, dlatego dostarczenie tego preparatu odległych lokalizacji lub miejsc, które nie dysponują specjalistyczną aparaturą chłodniczą jest ogromną przeszkodą.

Cena 

Preparat Oxford/AstraZeneca jest tańszy – cena jednej dawki to maksymalnie 4 USD, podczas gdy koszt szczepionki Pfizer/BioNTech to 20 USD.

Czy preparatem Oxford/AstraZeneca można zaszczepić seniorów?

Niektóre z państw europejskich, np. Austria, Francja, Niemcy, zrezygnowały z wykorzystania szczepionki AstraZeneca w narodowych programach szczepień ze względu na brak danych jej działania na osoby w wieku powyżej 65. lat.

Szczepionka AstraZeneca została zatwierdzona do użytku przez brytyjski organ regulacyjny MHRA 30 grudnia 2020 roku. Europejska Agencja Leków zaaprobowała ją w styczniu do stosowania we wszystkich grupach wiekowych, w tym u seniorów.

Czy szczepionka Oxford/Astrazeneca zapobiega transmisji SARS-CoV-2?

Najnowsze izraelskie badanie wykazało, że zastosowanie preparatu AstraZeneca może zapobiegać rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2. Zastosowanie szczepionki zaowocowało wytworzeniem tak wielu przeciwciał u biorców, że możliwość przekazania przez nich wirusa jest mało prawdopodobna.

Plany strategii szczepień skojarzonych w Australii

Australia jest zasadniczo wolna od COVID-19. Kraj ten znalazł się w wyjątkowej sytuacji, która pozwala na wprowadzenie taktyki szczepień „skojarzonych”. Biorąc pod uwagę wyzwania związane ze skutecznością preparatów ich dostępnością i dystrybucją, strategia, która wykorzystuje kombinację dwóch szczepionek, może okazać się efektywna. Australijczycy nadal będą korzystać z innych narzędzi zdrowia publicznego, takich jak testy i śledzenie sieci kontaktów osób zainfekowanych SARS-CoV-2.

Większości Australijczyków zostanie zaoferowana szczepionka Oxford/AstraZeneca, której dużą zaletą jest stosunkowo niska cena i mniej restrykcyjne wymogi dotyczące przechowywania. Jej zastosowanie pozwala, więc na szybkie wytworzenie odporności w dużej społeczności. Natomiast szczepionka Pfizer/BioNTech bardzo dobrze zapobiega najbardziej ekstremalnym skutkom COVID-19, dlatego dobrze sprawdzi się wśród osób najbardziej narażonych na zakażenie SARS-CoV-2, czyli osób starszych z chorobami towarzyszącymi oraz tych, którzy znajdują się na pierwszej linii walki z pandemią.