Chodzik dla dziecka – jak wpływa na jego rozwój? Zalety i wady korzystania z chodzika okiem fizjoterapeuty
Magdalena Chrzęszczyk

Chodzik dla dziecka – jak wpływa na jego rozwój? Zalety i wady korzystania z chodzika okiem fizjoterapeuty

W jaki sposób chodzik wpływa na postawę dziecka i jego rozwój motoryczny? Czy rzeczywiście ułatwia on naukę chodzenia? Dlaczego chodzik dla dziecka może powodować problemy z równowagą? Sprawdź, co na ten temat sądzą fizjoterapeuci.

Czym jest chodzik? 

Chodzik to najczęściej plastikowe urządzenie, które w swoim pierwotnym założeniu ma ułatwiać dzieciom naukę chodzenia. Posiada on szeroką stabilną powierzchnię podparcia, siedzisko, które stabilizuje i ułatwiaja mu utrzymanie pozycji pionowej i półsiedzącej, a także skrętne kółka znajdujące się w podstawie, dzięki którym dziecko może wraz z chodzikiem przemieszczać się po płaskiej powierzchni. Dodatkowo przed dzieckiem znajduje się blat, a na nim umieszczone są kolorowe zabawki (często dźwiękowe i świetlne), zachęcające dziecko do pozostawania właśnie w takiej pozycji i korzystania z chodzika. Najczęściej chodziki posiadają funkcję regulacji wysokości, którą dostosowuje się do wieku i masy ciała dziecka. 

Teoretycznie chodzik dla dziecka zapewnia mu wszystko to, co mogłoby pomóc w nauce chodzenia – jest stabilny, podtrzymuje dziecko i chroni je przed upadkiem oraz dzięki zabawkom jest atrakcyjny dla malucha. Kiedy chodzik dla dziecka może faktycznie pomóc, a kiedy staje się zagrożeniem dla jego zdrowia?  

Chodzik dla dziecka – jak wpływa na naukę samodzielnego chodzenia? 

Dziecko powinno zacząć samodzielnie chodzić mniej więcej do 18. miesiąca życia. Ale zanim to nastąpi, musi w swoim indywidualnym tempie osiągnąć umiejętności, które przygotują go do przyjmowania prawidłowej pozycji wyprostnej, równomiernego obciążania kończyn, odpowiedniego napięcia mięśniowego, ale także do bezpiecznego upadku i kontroli przestrzeni wokół niego. Nauka obrotów, naukowa siadania i siedzenia, a także czworakowania czy chodzenia bokiem i stania, to trening, który każde zdrowe dziecko powinno samodzielnie przejść, aby w sposób bezpieczny i kontrolowany móc swobodnie poruszać się na nóżkach. 

Przyspieszanie tych procesów przy użyciu pomocy, takich jak chodzik dziecięcy lub zmuszanie czy stymulowanie dziecka do aktywności, na które jeszcze nie jest samo gotowe, zdecydowanie negatywnie wpływa na jego rozwój motoryczny.  

Chodzik w nienaturalny, wymuszony sposób utrzymuje dziecko w pozycji, której samodzielnie jeszcze nie umie przyjąć. W rezultacie zamiast uczyć się prawidłowo chodzić, unieruchamia dziecko w pozycji zawieszenia na materiałowym siedzisku i daje możliwość jedynie odpychania się stopami od podłoża. Nieprzygotowana i nieprawidłowo ułożona stopa dziecka szuka jak najłatwiejszego sposobu na odepchnięcie się, czego skutkiem jest nieprawidłowe jej ułożenie i stymulowanie błędnego wzorca chodu. Dodatkowo dziecko w chodziku nie musi właściwie zupełnie aktywować mięśni, które pracują podczas chodzenia. Tułów jest cały czas sztucznie podtrzymywany, miednica jest obciążona, a stopa pracuje głównie w obszarze palców i śródstopia.  

Dodatkowym aspektem jest zmysł równowagi i reakcje obronne przy ewentualnym upadku. Dziecko w chodziku zupełnie nie skupia się na utrzymaniu równowagi, gdyż urządzenia samo je utrzymuje i nie pozwala mu upaść. Konsekwencją tego są niepoprawne próby utrzymywania samodzielnej równowagi oraz częste niekontrolowane upadki, gdyż dziecko ma złudne poczucie bezpieczeństwa wytworzone właśnie podczas korzystania z chodzika.  

Polecane dla Ciebie

Chodzik dla dziecka – skutki korzystania z chodzika 

Korzystanie z chodzika dziecięcego ma zdecydowanie więcej skutków ubocznych i wad niż korzyści z jego używania. Dotyczy to szczególnie dzieci, u których już wcześniej dochodzi do nierównomiernego rozłożenia napięcia mięśniowego lub u których problemem jest asymetria ułożeniowa i funkcjonalna.  

Nie ma jednoznacznych badań naukowych, które by stwierdzały, że chodzik dla niemowlaka jest zdecydowanie przeciwwskazany. Jedne badania pokazują, że korzystanie z chodzika u niektórych dzieci może przyspieszyć chodzenie w porównaniu do dzieci, które z takiego sprzętu nie korzystały, ale jest to wartość statystycznie nieistotna. Inne badania mówią, że powstają duże opóźnienia w chodzeniu między dziećmi używającymi chodzik a tymi, które ich nie stosowały. Są kraje, takie jak Kanada, gdzie chodziki dziecięce są wycofane ze sprzedaży. 

Oczywiście jest duża grupa maluchów, ale także już dorosłych osób, które korzystały z chodzików i teoretycznie nie wpłynęło to na ich umiejętności chodzenia i życie. Ale czy na pewno? Wiele deformacji w obrębie stóp, skrzywienia kręgosłupa czy problemy z biodrami mogą być właśnie konsekwencją nienaturalnego przyspieszania nauki chodzenia.  

Wielu rodziców uważa, że chodzik dla dzieci jest wręcz potrzebny jako forma aktywności malucha, a do tego jeszcze daje mu swobodę przemieszczania się oraz ułatwia rozwój. Niestety to tylko pozorne korzyści. W rzeczywistości dziecko przede wszystkim traci umiejętność koncentracji i uważności, nie kontroluje samodzielnie równowagi oraz zupełnie nie jest aktywne, czyli nie używa w odpowiedni sposób swoich mięśni do trenowania i uczenia się nowych umiejętności. 

Dodatkowe wady chodzenia w chodziku to: nieprawidłowe obciążanie stóp, prawdopodobieństwo koślawości kolan i stóp, skoliozy, możliwe budowanie nieprawidłowego napięcia mięśniowego, uczenie się niekorzystnych form równowagi, a także upadki.

Wypadki z udziałem dzieci zdarzają się dosyć często, a dziecko w chodziku może zahaczyć o dywan lub inną zabawkę i się przewrócić bez możliwości jakiejkolwiek obrony przed taki upadkiem, gdyż jest niejako przymocowane do chodzika. Najbardziej niebezpieczne są upadki ze schodów. Dlatego zanim zadamy sobie pytanie, od kiedy można stosować chodzik dla dziecka, najpierw odpowiedzmy sobie, czy w ogóle warto to robić.  

Chodzik dla dziecka a pchacz – różnice 

Jeśli nie chodzik, to może pchacz? Pchacz to zabawka, która przeznaczona jest do tego, aby przy jej pomocy podeprzeć się i popychając ją, przemieścić się. Przeznaczona jest dla dzieci, które potrafią już same utrzymać pozycję stojącą przy pomocy oparcia się, np. o meble. Ale aby pchacz faktycznie spełniał swoją funkcję i dziecko go pchało, a nie zawieszało się na nim, ani też, aby nie uciekał on zbyt szybko do przodu przy stawianiu kroków, pchacz musi być odpowiednio dociążony. 

Jaki zatem pchacz do nauki chodzenia? Przede wszystkim odpowiednio ciężki i dostosowany wysokością do wzrostu dziecka. Ważna jest także jakość pchania dziecka – angażująca całe ciało i prowadząca do prawidłowego przetoczenia całej stopy po podłożu.

Podczas tego ruchu stopy dziecka powinny dążyć do pełnego kontaktu z podłożem, palce powinny być skierowane w przód lub lekko w bok, stopa nie może się koślawić. Tułów dziecka podczas pchania musi być tylko lekko wychylony w przód, aby mogło ono wykonać krok. Każdy mocny skłon będzie obciążał jeszcze nie do końca wykształcone stawy malucha. 

Choć pchacz jest lepszym rozwiązaniem niż chodzik i powoduje mniej skutków ubocznych, to jednak jest elementem, który może rozleniwić mięsnie dziecka, powodować złudne poczucie stabilności i zaburzać naukę równowagi i upadków.  

  1. Hellbrügge T., Hermann von Wimpffen J., Pierwsze 365 dni życia dziecka. Rozwój niemowlęcia, Fundacja Promyk Słońca, Warszawa 1995.
  2. Crouchman M., The effects of babywalkers on early locomotor development, „Dev Med Child Neurol.” 1986, nr 28(6), s. 757–761. 
  3. Hellbrügge T., Lajosi F., Menara D., Rautenstrauch T., Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Pierwszy rok życia, Fundacja Promyk Słońca, Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe, Wrocław 2016. 
  4. Badihian S., Adihian N., Yaghini O., The effect of baby walker on child development. A systematic review, „Iran J. Child Neurol.” 2017, nr 11(4), s. 1–6.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Rozwój wcześniaka – jak wygląda? Na co należy zwrócić uwagę?

    Wcześniak jest dzieckiem, które urodziło się między 22. a 37. tygodniem ciąży. Objawy wcześniactwa związane są przede wszystkim z niewystarczającym rozwinięciem układu oddechowego i problemami z wymianą gazową od pierwszych chwil życia. Dzieci urodzone przedwcześnie są grupą niezwykle heterogenną. Kilogramowy wcześniak zmagać się będzie najczęściej z innymi problemami niż noworodek, któremu do akceptowalnej wagi – 2500 g – zabrakło kilkudziesięciu gramów. Jak wygląda prawidłowy rozwój wcześniaka? Na jakie niepokojące objawy powinni zwrócić uwagę rodzice?

  • Przezierność karkowa – przebieg badania, skuteczność i cena

    Ocena przezierności karkowej to badanie, które pozwala lekarzowi na ocenę zbiorniczka płynu znajdującego się w karku każdego płodu. Dzięki niemu lekarz może zdiagnozować różne wady genetyczne dziecka, jak np. zespół Downa. Jest to badanie przesiewowe, które choć wykazuje bardzo wysoką czułość w wykrywaniu poważnych wad u płodu, tak nigdy nie osiąga 100% skuteczności. Jednak mimo to jest badaniem, które dostarcza wielu informacji na temat rozwoju dziecka i wykonuje się je na całym świecie.

  • Czego nie robić, kiedy dziecko ma gorączkę? Najczęstsze błędy

    Kiedy dziecko jest chore i ma gorączkę, rodzice próbują zbić ją za wszelką cenę. Gorączka u dzieci sama w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Jak sobie z nią poradzić? Które domowe sposoby na gorączkę u dziecka mogą wyrządzić mu więcej szkody niż korzyści?

  • Objawy chorób serca u dzieci

    Przyczyn wad serca u dzieci może być wiele. Zalicza się do nich czynniki genetyczne, środowiskowe, a także infekcje przebyte przez kobietę w okresie ciąży. Sposób leczenia dobierany jest w zależności od występującego schorzenia. Czy obserwując swojego malucha, należy przyjrzeć się niespecyficznym objawom, które mogłyby wskazywać na wadę serca dziecka?

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij