Asymetria ułożeniowa – na czym polega asymetria u niemowlaka? Jak wygląda rehabilitacja i jak długo trwa?
Magdalena Chrzęszczyk

Asymetria ułożeniowa – na czym polega asymetria u niemowlaka? Jak wygląda rehabilitacja i jak długo trwa?

Asymetria ułożeniowa u niemowlaka to sytuacja, w której dziecko nie układa się symetrycznie w stosunku do osi podłużnej swojego ciała. Do pewnego momentu jest to stan fizjologiczny, jeśli jednak utrzymuje się powyżej 3.-4. miesiąca życia dziecka lub towarzyszą mu inne niepokojące objawy, należy zgłosić się do lekarza bądź fizjoterapeuty. Jak rozpoznać asymetrię ułożeniową? Jak wygląda rehabilitacja?

Asymetria ułożeniowa – co to jest? 

Asymetria ciała do ok. 3-4 miesiąca życia jest naturalnym fizjologicznym elementem rozwoju dziecka. Z czasem uczy się ono symetrycznego ustawiania główki w linii środkowej ciała, zabawy obiema rączkami z łączeniem dłoni oraz włącza do swoich ruchów pracę antygrawitacyjną, czyli wykonuje ruchy, odrywając kończyny, głowę i tułów od podłoża dzięki swojemu napięciu mięśniowemu. 

W trakcie rozwoju, z różnych przyczyn, dziecko może preferować patrzenie w jedną stronę, może obracać główkę cały czas w tym samym kierunku i trzymać ją zazwyczaj w tym samym położeniu. Gdy leży na plecach, na twardym równym podłożu, łatwo zauważyć, że ciało jest skrzywione i skręcone w jednym kierunku, a zmiana tego ustawienia sprawia dziecku dyskomfort. W leżeniu na brzuchu dziecko nie podpiera się równo na obu rączkach, a głowę znów kieruje w jedną stronę.  

Nie każda asymetria ułożeniowa jest powodem do obaw, ale żeby się przekonać, czy rozwój ruchowy malucha przebiega prawidłowo, warto udać się do fizjoterapeuty, który przede wszystkim znajdzie przyczynę preferowania jednej ze stron i pomoże w uzyskaniu symetrii. Symetria bowiem jest bardzo ważna – dzięki niej dziecko uczy się przekraczać (nóżkami, rączkami i główką) linię środkową ciała w obie strony. W umiejętność tą zaangażowane są także gałki oczne. Dzięki tym sprawnościom maluch może osiągać kolejne etapy rozwoju motorycznego i koordynacji ruchowej. Asymetria u dziecka zaburza jego rozwój a w przyszłości może powodować wady postawy. Istnieje również ryzyko, że asymetria niemowlaka może świadczyć o poważnych zaburzeniach układu nerwowego.  

Asymetria ułożeniowa – przyczyny 

Jest bardzo wiele przyczyn występowania asymetrii ułożeniowej u dziecka. Prawidłowe jej rozpoznanie warunkuje wybór odpowiedniego sposobu leczenia i postępowania terapeutycznego.  

Często asymetria prawostronna czy asymetria lewostronna może pojawić się u dzieci, ze względu na błędy popełniane w opiece nad nimi. Karmienie tylko z jednej piersi, noszenie dziecka tylko na jednej ręce i w jednej pozycji, układanie dziecka w łóżeczku za każdym razem w jedną stronę mogą zaburzać naturalny proces uczenia się symetrii. Nieświadomie w taki sposób przeszkadzamy dziecku w tym, aby swobodnie mogło doświadczać bodźców jednakowo po obu stronach ciała.  

Poważniejszą przyczyną asymetrii u dziecka jest wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe. Problem ten może prowadzić do nieprawidłowego kształtowania się rozwoju motorycznego, a konsekwencją może być nie tylko asymetria. Innymi czynnikiami mogą być są wady słuchu czy wzroku, kiedy maluch odbiera sygnały z otoczenia zawsze z jednej i tej samej strony. Porażenie splotu barkowego i kręcz szyi u niemowlaka to kolejne powody, przez które dziecko ma zaburzone czucie i ograniczone ruchy, a to może w konsekwencji prowadzić do asymetrii ułożeniowej. Pojawia się ona także u dzieci z dziecięcym porażeniem mózgowym, ze skoliozą czy zwichniętym biodrem.  

Powiązane produkty

Asymetria ułożeniowa – objawy  

Asymetria u niemowląt rozpoznawana jest najczęściej przez rodziców, którzy zaniepokojeni wyglądem dziecka lub brakiem postępów w jego rozwoju, zaczynają szukać pomocy u lekarza lub fizjoterapeuty. Istnieje kilka ważnych objawów, których wystąpienie należy skonsultować ze specjalistą, jeśli wystąpią one po 3. miesiącu życia dziecka: 

  • dziecko układa główkę tylko w jednym kierunku, 
  • nie potrafi obrócić swobodnie główki na drugą stronę, a próba pomocy przy obrocie jest dla dziecka nieprzyjemna lub nawet bolesna, 
  • wodzi wzrokiem za zabawką lub twarzą rodzica tylko w jedną stronę, ciężko jest mu przekroczyć gałkami ocznymi linię środkową ciała, 
  • główka odkształca się, widoczne jest spłaszczenie główki u niemowlaka (plagiocefalia),  
  • zauważyć można asymetrię na twarzy dziecka, 
  • dziecko wkłada do buzi cały czas tę samą rękę, podczas gdy druga jest wyprostowana i zaciśnięta w pięść, 
  • obrót wykonywany jest tylko przez jedno ramię, 
  • dziecko układa się w literę C, 
  • możliwe jest karmienie tylko z jednej piersi, 
  • dziecko śpi zawsze w tej samej pozycji, 
  • w leżeniu na plecach przechyla się na jedną stronę, nie może utrzymać głowy w linii środka ciała, 
  • leżenie na brzuchu niemowlaka wywołuje nieprawidłowe reakcje – dziecko przechyla się wciąż na jedną stronę nie mogąc utrzymać stabilnego podporu i ułożenia głowy, 
  • kładzenie noworodka na brzuchu jest dla niego niewygodne, pojawia się płacz i dezorientacja, często maluch w niekontrolowany sposób przewraca się na plecy i nie jest to zamierzony obrót, 
  • nie jest widoczna poprawa i przyjmowanie symetrii nawet przy uczeniu się nowych umiejętności (dziecko krzywo siedzi, czworakuje, używając tylko jednej nóżki lub rączki, obraca się tylko przez jeden bok). 

Asymetria ułożeniowa i jej objawy są wskazaniem do konsultacji z lekarzem i fizjoterapeutą. Zawsze w takiej sytuacji należy upewnić się, co jest przyczyną zaburzeń i jak najszybciej rozpocząć proces terapeutyczny. 

Asymetria ułożeniowa – rehabilitacja  

Ile trwa rehabilitacja asymetrii u niemowlaka? Czy jest ona konieczna? Kiedy należy ją rozpocząć? To pytania z którymi muszą zmierzyć się nie tylko rodzice, ale również fizjoterapeuci prowadzący zajęcia z dzieckiem. Wszystko to jest bardzo indywidualną kwestią, a cały proces wymaga od terapeuty dużego doświadczenia. Czasem wystarczy tylko zmiana nawyków opiekunów przy codziennej pielęgnacji dziecka, karmieniu czy zabawie. Innym razem konieczne są regularne spotkania w gabinecie fizjoterapeuty i monitorowanie całego procesu rozwoju dziecka.  

Istnieje wiele metod terapeutycznych stosowanych w przypadku pracy z dziećmi z zaburzeniem symetrii. Dwie najpopularniejsze to metoda Vojty oraz metoda NDT-Bobath. Każda z nich różnymi drogami powinna prowadzić do poprawy stanu zdrowia dziecka, budowania symetrii osi ciała i równego rozkładu obciążenia ciała. Najlepiej zawsze indywidualnie dobierać sposób pracy, który poprawi także ruchomość w stawach i zniweluje przykurcze mięśniowe. Ćwiczenia na asymetrię niemowlaka powinny odbywać się zawsze w spokojnej atmosferze, nie powodując dodatkowego stresu u dziecka w postaci bólu czy strachu. Zalecane jest także pozostawanie pod kontrolą terapeutyczną do momentu, aż dziecko zacznie samodzielnie chodzić. Raz powstała asymetria może niestety pojawiać się ponownie.  

Fizjoterapeuta w razie konieczności może zalecić także specjalne zaopatrzenie ortopedyczne. Należy do nich np. specjalna poduszka, która będzie prawidłowo kształtowała główkę dziecka. 

  1. Dega W., Ortopedia i rehabilitacja, PZWL, Warszawa 1983. 
  2. Borkowska M., Szwiling Z., Metoda NDT-Bobath. Poradnik dla rodziców, PZWL, Warszawa 2011. 
  3. Hellbrugge T., Pierwsze 365 dni życia dziecka, Fundacja Na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych „Promyk Słońca”, Warszawa 1995. 
  4. Borkowska M., Uwarunkowania rozwoju ruchowego i jego zaburzenia w mózgowym porażeniu dziecięcym, Wydawnictwo Zaułek, Warszawa 2001. 
  5. Cytowska B., Winczura B. (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka, Oficyna Wydawnicza Impuls, Warszawa 2008. 
  6. Kwaśniewska G. (red.), Interdyscyplinarność procesu wczesnej interwencji wobec dziecka i jego rodziny, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • ADHD u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

    ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Do objawów pozwalających rozpoznać ADHD należą: nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji oraz impulsywność. Nieleczone ADHD prowadzi do rozwoju problemów emocjonalnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym, do obniżenia osiągnięć w nauce oraz do problemów w kontaktach z rówieśnikami. Jak rozpoznać to zaburzenie i jak pomóc dziecku z ADHD?

  • Standardowe mleko modyfikowane. Co znajduje się w mleku dla niemowląt?

    Kiedy dziecko jest zdrowe, nie ma alergii i większych problemów z trawieniem, można podawać mu tzw. standardowe mleko modyfikowane odpowiednie dla jego wieku. Takie preparaty mają na rynku status tzw. środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Ich skład jest regulowany prawem i ściśle nadzorowany. Dlaczego jednak takie mleko jest nazywane modyfikowanym i na czym te modyfikacje polegają? Jednym z głównych składników mleka modyfikowanego jest mleko krowie. Mleko krowie różni się od ludzkiego pod wieloma względami. Zawartość podstawowych składników odżywczych – tłuszczu, białka i węglowodanów – jest inna w każdym z nich.

  • Aspirator do nosa — jak używać ręcznego, a jak elektrycznego?

    U noworodków i niemowląt katar może stanowić znaczące zagrożenie, ponieważ dzieci do ok. 1 roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Występująca u najmłodszych zalegająca wydzielina w nosku powstrzymuje oddychanie, jedzenie i picie. Dodatkowo nieusunięta wydzielina może prowadzić do powikłań w postaci stanów zapalnych w obrębie oka, ucha, oskrzeli lub płuc, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Z pomocą przychodzą aspiratory do nosa, które można stosować u dzieci już od chwili narodzin. Są prostą, wygodną i bezpieczną metodą usuwania zalegającej wydzieliny u maluszka.

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

    Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?

  • Objawy, które powinny cię zaniepokoić. Nowotwory u dziecka

    Aż 60% rodziców nie wie, na jakie objawy powinni zwrócić uwagę, aby w porę wykryć potencjalne choroby nowotworowe u swoich dzieci. Z kolei aż 80% dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową i w porę wdrożono leczenie, udaje się uratować. Na co zwrócić uwagę i co powinno zaniepokoić?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij