Guzki Heberdena – przyczyny, objawy, leczenie
Mateusz Burak

Guzki Heberdena – przyczyny, objawy, leczenie

Guzki Heberdena to zmiany zwyrodnieniowe w obrębie palców rąk. Powstają one na skutek procesów degeneracyjnych w okolicy stawów międzypaliczkowych dalszych, najczęściej pojawiają się na palcu wskazującym i serdecznym prawej dłoni. Guzki Heberdena mają postać narośli kostnych, przeważnie nie powodują silnych dolegliwości bólowych, mogą natomiast prowadzić do deformacji dłoni i mogą uniemożliwiać wykonywanie podstawowych czynności, takich jak pisanie czy używanie telefonu komórkowego. Jakie są przycyzny powstawania guzków reumatoidalnych? Jak leczy się guzki Heberdena?

Czym są guzki Heberdena?

Guzki Heberdena to narośla kostne pojawiające się w okolicy stawów międzypaliczkowych dalszych, czyli tych, które są w niedalekiej odległości od struktury paznokci. Wizualnie przypominają zgrubienia na palcu, co upośledza nie tylko wykonywanie precyzyjnych czynności, ale także zasadniczo wpływa na estetykę ręki. 

Powierzchnie stawowe kości pokryte są chrząstką stawową i tak jest również w przypadku rąk. Patologie, takie jak choroba zwyrodnieniowa powodują degradację, ubożenie wspomnianej chrząstki stawowej. Wynikiem takiego procesu jest bezpośredni kontakt ze sobą powierzchni kostnych, doprowadza to do tarcia i uszkadza strukturę kości. W rezultacie powstają nowe formacje kostne, narośle na palcu, narośle na dłoni w postaci guzków reumatoidalnych. Takie twory są wytwarzane w zaawansowanych stadiach choroby zwyrodnieniowej stawów.

Guzki Heberdena a guzki Boucharda

Guzki Boucharda również pojawiają się wskutek zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych palców rąk. Klasyfikowane jako osteofity, czyli guzki, grudki, zgrubienia na dłoni, a konkretnie na palcach. Ich lokalizacja jest nieco inna niż guzków Heberdena, bowiem umiejscowione są w stawach międzypaliczkowych bliższych, czyli na środku palców. Obie formy narośli kostnych (guzki Heberdena i Boucharda) są formacją utworzoną z ubożejącej chrząstki oraz tkanki kostnej.

Powiązane produkty

Guzki Heberdena – przyczyny

Przyczyną powstawania wspomnianych formacji kostnych (guzki na palcach) jest zaawansowany proces zwyrodnieniowy, procesy degeneracyjne prowokują tworzenie osteofitów. Czynnikami predysponującymi do pojawiania się tego rodzaju chrzęstno–kostnych guzków reumatycznych mogą być także przebyte poważne urazy w obrębie ręki, palców oraz wrodzone wady upośledzające architekturę tej części narządu ruchu. 

Badania wskazują także na predyspozycje do występowania guzków Heberdena u osób z łuszczycowym zapaleniem stawów lub innymi chorobami o podłożu reumatycznym. Sprzyjać może palenie tytoniu, dna moczanowa, otyłość oraz niewłaściwe nawyki żywieniowe dostarczające zbyt dużej ilości białka, przy braku witamin i składników mineralnych będących naturalnymi antyoksydantami. Mówi się także o genetycznych uwarunkowaniach powstawania tego rodzaju deformacji. 

Guzki Heberdena – objawy

Guzki reumatoidalne stanowią bardzo poważny problem natury estetycznej oraz funkcjonalnej. W zaawansowanych stadiach deformacje są na tyle duże, że ręka może wyglądać na całkowicie zniekształconą (pacjenci często mówią, że przypomina ona wówczas szpony). Generowanie odczynu zapalnego powoduje z kolei bardzo silny ból dłoni, co znacząco ogranicza możliwości wykonywania czynności manualnych.

Do najbardziej znamiennych objawów towarzyszących tego rodzaju guzkom na palcach zaliczamy:

  • usztywnienie czasowe przeradzające się stopniowo w sztywność stawów (szczególnie odczuwalne po okresie bezruchu, czyli np. w porze rannej),
  • widoczne i wyczuwalne twarde guzki na zewnętrznej stronie dłoni,
  • odczyn zapalny wokół narośli na palcu ręki (obrzęk, zaczerwienienie, podniesienie temperatury, tkliwość bólowa).

W niektórych przypadkach postępująca deformacja może całkowicie upośledzić funkcje ręki. Wówczas chora osoba może nawet nie mieć możliwości jej używania, co doprowadza do niepełnosprawności. Trudne staje się pisanie, szycie, mycie naczyń czy obsługa telefonu. Niekiedy pojawia się także ucisk na okoliczne nerwy wywołany powiększającymi się guzkami na rękach.

Guzki na palcach u rąk – jak leczyć guzki Heberdena?

Leczenie guzków Heberdena w postaci narośli na palcu dłoni skoncentrowane jest na przyczynie ich powstawania. Zazwyczaj jest to choroba o podłożu zwyrodnieniowym. Ze względu na jej nieuleczalność – postępujący, przewlekły charakter, postępowanie ma działanie objawowe. Polega na zastosowaniu środków farmakologicznych, które łagodzą ból, stan zapalny i opóźniają postęp patologicznych zmian. 

Zaleca się zwykle niesteroidowe leki przeciwzapalne w formie doustnej lub iniekcji. Niekiedy skuteczne może okazać się wykonywanie dostawowych ostrzykiwań z kortykosteroidów. Zaleca się zastosowanie preparatów z siarczanem chondroityny oraz unikanie czynności mocno obciążających stawy rąk. Chirurgiczne usuwanie guzków Heberdena jest ostatecznością i polega na endoprotezoplastyce uszkodzonych elementów stawowych.

Guzki Heberdena – fizjoterapia

Uszkodzenie chrząstki stawowej można spowolnić stosując kąpiele siarkowe. Jest to udokumentowany, skuteczny sposób w patologicznych zmianach narządu ruchu o podłożu reumatycznym. Fonoforeza z maścią na guzki Heberdena powoduje znacznie głębszą penetrację substancji leczniczych, a co za tym idzie większą poprawę uciążliwych objawów. Wykorzystuje się także łagodzący wpływ pola magnetycznego – magnetoterapii, krioterapii oraz kąpiele wirowe rozluźniające nadmiernie napięte tkanki. W stanach przewlekłych rehabilitacja guzków Heberdena dopuszcza zastosowanie czynników cieplnych w postaci okładów z parafiny, borowiny czy naświetlań lampą Sollux.

Manualne formy zabiegów przynoszące rezultat to ćwiczenia palców rąk w formie np. terapii zajęciowej. Mięśniowo–powięziowe metody usprawniania, jak terapia FDM, masaż tkanek czy suche igłowanie również cieszą się dobrym rezultatem. Przeciwbólowo mogą zadziałać aplikacje z taśm Kinesiology Taping (tzw. kinesiotaping). 

Leczenie guzków Heberdena to także ćwiczenia. Przykładowy zestaw pomocny w dolegliwościach spowodowanych guzkami pod skórą na palcu ręki to:

  1. Pozycja: siedzenie na krześle, przedramiona ułożone w pronacji na stole. Ruch polega na naprzemiennym wykonywaniu ruchów pronacji i supinacji (obrót kończyny do wewnątrz i na zewnątrz od jej naturalnego położenia). Ćwiczenie powtarzamy 30 razy w 4 seriach.
  2. Pozycja: siedzenie na krześle, ręce złożone jak do modlitwy. Ruch polega na wykonywaniu obiema rękami zgięcie grzbietowego i dłoniowego. Ćwiczenie wykonujemy 30 razy w 4 seriach.
  3. Pozycja: taka sama, jak w poprzednim ćwiczeniu. Ruch polega na odwodzeniu i przywodzeniu palców. Ćwiczenie powtarzamy 30 razy w 4 seriach.
  4. Pozycja: taka sama, jak w poprzednim ćwiczeniu. Ruch polega na zginaniu obydwu kciuków jednocześnie tak, aby kciuk ręki lewej znalazł się w okolicy palca wskazującego ręki prawej i odwrotnie. Powtarzamy to z każdymi kolejnymi palcami. Ćwiczenie powtarzamy 30 razy w 4 seriach.
  5. Pozycja: przedramię ułożone w supinacji na stole. Ruch polega na zaciskaniu ręki w pięść, a następnie na rozluźnianiu jej. Ćwiczenie powtarzamy 15 razy dla jednej i dla drugiej ręki.

Domowe sposoby na guzki Heberdena

Naturalne leczenie guzków Heberdena obejmuje stosowanie okładów z liści młodej kapusty w stanach zaostrzeń choroby, włączenie do diety warzyw i owoców oraz przypraw o działaniu przeciwzapalnym, jak np. kurkuma. Okłady z octu winnego również pomogą złagodzić przykre objawy guzków na stawie palca ręki. 

W przewlekłych stadiach choroby stosuje się miejscowe ogrzewanie za pomocą plastrów borowinowych. Samodzielnie można także wykonać kąpiel wodną z dodatkiem soli Epsom, która działa przeciwzapalnie oraz relaksacyjnie. Odbudowę chrząstki można wspomóc, wykonując samodzielnie częściowe kąpiele siarkowe. Wystarczy zakupić wodę siarczkową o jak najwyższej zawartości tego pierwiastka. Każde opakowanie zawiera instrukcję, jak przygotować taki zabieg w domu.

  1. Poulet B., Ulici V., Stone T. C. i in., Time-series transcriptional profiling yields new perspectives on susceptibility to murine osteoarthritis, „Arthritis Rheum” 2012, nr 64, s. 3256–3266.
  2. Griffin T. M., Huebner J. L., Kraus V. B i in., Induction of osteoarthritis and metabolic inflammation by a very high–fat diet in mice: effects of short-term exercise, „Arthritis Rheum” 2012, nr 64, s. 443–453.
  3. Wilusz R. E., Zauscher S., Guilak F., Micromechanical mapping of early osteoarthritic changes in the pericellular matrix of human articular cartilage, „Osteoarthritis Cartilage” 2013, nr 21, s. 1895–1903.
  4. Lee B., Han L., Frank E. H. i in., Dynamic nanomechanics of individual bone marrow stromal cells and cell-matrix composites during chondrogenic differentiation, „J Biomech” 2015, nr 48, s. 171–175.
  5. Hunter D. J., McDougall J. J., Keefe F. J.,The symptoms of osteoarthritis and the genesis of pain, „Med Clin North Am” 2009, nr 93, s. 83–100.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje? 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.