Witamina C liposomalna – właściwości, działanie, dawkowanie

Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele form witaminy C. Jedną z tych, która cieszy się najlepszą opinią jest liposomalna witamina C, gdzie kwas askorbinowy umieszczono w lipidowym nośniku – liposomie. Co ją wyróżnia na tle innych preparatów? Jakie ma właściwości i jak stosować witaminę C liposomalną?

Witamina C liposomalna – co to jest?

Witamina C (kwas askorbinowy, askorbinian sodu) zaangażowana jest w prawidłowy przebieg wielu procesów w ludzkim organizmie. Należy do związków egzogennych, czyli nieprodukowanych przez organizm, które należy dostarczać wraz z pożywieniem, zaś w przypadku dużych niedoborów można suplementować ją gotowymi preparatami z apteki. Witamina C ulega wchłanianiu w dwunastnicy i jelicie cienkim na poziomie ok. 70–80% (dane te dotyczą zdrowego organizmu). 

Liposomy występują naturalnie w ludzkim organizmie, jak również mogą być produkowane na skalę przemysłową. Pełnią one rolę przenośników wielu substancji chemicznych, w tym leków czy witamin, dzięki czemu łatwiej jest uzyskać pożądany efekt terapeutyczny. 

Witamina C liposomalna – właściwości

Po witaminę C sięgamy zazwyczaj w przypadku wystąpienia przeziębienia i grypy, gdyż wspomaga ona układ odpornościowy w walce z infekcją. Ponadto wykazuje silne właściwości przeciwutleniające – chroni organizm przed działaniem wolnych rodników, częste jest wykorzystywanie witaminy C w kosmetyce. Działa także przeciwzapalnie, ułatwia gojenie się ran, utrzymuje prawidłowy stan zębów i dziąseł oraz zapobiega fotouszkodzeniom keratynocytów. Witamina C bierze również udział w syntezie kolagenu oraz niektórych kortykosteroidów czy neuroprzekaźników. Charakteryzuje się dużą nietrwałością, bardzo łatwo ulega rozkładowi pod wpływem wysokiej temperatury. 

Liposomalna witamina C dzięki umieszczeniu w pęcherzyku wykazuje większą trwałość, przyswajalność oraz biodostępność. Liposomy są to pęcherzyki wypełnione wodą lub innymi substancjami, które otacza podwójna warstwa fosfolipidów zbliżona do budowy błony komórkowej, dzięki czemu bez problemów mogą przenikać do komórek. W porównaniu z tradycyjną formą, witamina C liposomalna charakteryzuję się zdecydowanie wyższym poziomem wchłaniania oraz stabilnością, a co za tym idzie, jej efektywność też jest większa. 

Witamina C liposomalna – w jakich produktach się znajduję?

W celu zaspokojenia potrzeb organizmu na witaminę C najlepiej zastosować zbilansowaną dietę składającą się z produktów bogatych w jej zasoby, czyli owoce i warzywa. Należy jednak pamiętać, że każdorazowa obróbka termiczna powoduje przyspieszony rozkład witaminy C, dlatego najlepiej spożywać je w surowej postaci. 

Obecnie gotowe preparaty z witaminą C liposomalną są dosyć drogie w porównaniu z tradycyjnymi tabletkami, dlatego wiele osób szuka innego sposobu na pozyskanie takiej formy witaminy C. W internecie można znaleźć przepisy, jak wykonać liposomalną witaminę C w warunkach domowych. O ile sam proces nie jest skomplikowany, to niestety wymaga użycia specjalistycznego naczynia z ultradźwiękami. 

Witamina C liposomalna – dawkowanie

Jak w przypadku każdej witaminy, zarówno niedobór, jak i nadmiar jest szkodliwy dla organizmu. Niedobór witaminy C liposomalnej objawia się kruchością i pękaniem naczyń krwionośnych, powolnym gojeniem się ran czy wystąpieniem szkorbutu – krwawienie dziąseł, wypadanie zębów. W obecnych czasach ze względu na dużą dostępność preparatów z witaminą C częściej dochodzi do hiperwitaminozy, czyli przedawkowania witaminy C, objawiającej się bólem brzucha, nudnościami i wymiotami. 

Jak prawidłowo dawkować liposomalną witaminę C? Zapotrzebowanie na kwas askorbinowy zależy od płci, stanu fizjologicznego organizmu oraz wieku i jest największe spośród wszystkich witamin. U osoby dorosłej wynosi 1 mg/1 kg masy ciała, zaś u noworodków i dzieci wynosi 2 mg/1 kg masy ciała.

Wyższe zapotrzebowanie na witaminę C występuje w szczególnych stanach fizjologicznych, takich jak:

• ciąża (zapotrzebowanie dodatkowo wzrasta w ciąży wielopłodowej),
• laktacja,
• długotrwały stres,
• nadużywanie alkoholu,
• nałogowe palenie papierosów,
• długotrwały wysiłek fizyczny,
• stan infekcji wirusowej lub bakteryjnej,
• występowanie trudno gojących się ran,
• cukrzyca, nadciśnienie.

Na rynku aptecznym dostępnych jest wiele preparatów witaminy C forte, jednak z uwagi na jej biodostępność nie należy przyjmować wyższej jednorazowej dawki niż 200 mg. Suplementowanie wyższych dawek prowadzi do zmniejszenia wchłaniania, co jest naturalnym mechanizmem obronnym organizmu, zapobiegającym nadmiernemu wysyceniu tkanek. Argumentem dodatkowo przemawiającym za nienadużywaniem witaminy C, w tym witaminy C liposomalnej, jest ochrona nerek przed szkodliwym działaniem askorbinianu sodu. Dotyczy to zwłaszcza mężczyzn, bowiem w badaniach kohortowych wykazano zwiększone ryzyko występowania u nich szczawianów wapnia na skutek zażywania dużych dawek kwasu askorbinowego, a te z kolei są jedną z najczęstszych przyczyn kamicy nerkowej.